Pełny tekst orzeczenia

Sygn. VUa 44/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 marca 2017 roku

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Piotrkowie Trybunalskim,

Wydział V w składzie:

Przewodniczący: SSO Magdalena Marczyńska

Sędziowie: SSO Agnieszka Leżańska (spr.)

SSO Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant: st.sekr.sądowy Marcelina Machera

po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2017 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa J. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o zasiłek chorobowy

na skutek apelacji wnioskodawcy J. W. od wyroku Sądu Rejonowego

IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Piotrkowie Tryb.

z dnia 8 września 2016r. sygn. IV U 174/16

1.  zmienia zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 3 czerwca 2016 roku, nr (...) w ten sposób, iż odmawia ubezpieczonemu J. W. prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 1 maja 2016 roku do dnia 12 maja 2016 roku i ustala, iż ubezpieczony nie jest zobowiązany do zwrotu zasiłku chorobowego z funduszu chorobowego za okres od dnia 1 kwietnia 2016 roku do dnia 18 kwietna 2016 roku;

2.  oddala odwołanie oraz apelację w pozostałym zakresie.

Sygn. akt V Ua 44/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 3 czerwca 2016 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. w sprawie Nr (...) odmówił wnioskodawcy J. W. prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 19 kwietnia 2016 roku do dnia 12 maja 2016 roku i zobowiązał wnioskodawcę do zwrotu nienależnie wypłaconego zasiłku chorobowego za okres od dnia 1 kwietnia 2016 roku do dnia 18 kwietnia 2016 roku w kwocie 766,26 PLN. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż ubezpieczony w przedmiotowym okresie posiadał ustalone prawo do emerytury.

W dniu 10 czerwca 2016 roku ubezpieczony wniósł odwołanie od powyższej decyzji, podnosząc, iż prawo do emerytury za miesiąc kwiecień 2016 roku zostało zawieszone, a w związku z tym nie miał on w tym okresie naliczonej i wypłaconej emerytury.

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wniósł o jego oddalenie podnosząc, że zaskarżona decyzja jest prawidłowa. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż zasiłek chorobowy nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy ma ustalone prawo do emerytury.

Wyrokiem z dnia 8 września 2016 roku, w sprawie sygn. akt IV U 174/16 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie ubezpieczonego.

Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu Rejonowego:

wnioskodawca był niezdolnym do pracy w okresie od 1 marca 2016 roku do dnia 12 maja 2016 roku. Za okres od dnia 1 kwietnia 2016 roku do dnia 18 kwietnia 2016 roku ZUS wypłacił wnioskodawcy zasiłek chorobowy w kwocie 766,26 PLN.

W dniu 7 marca 2016 roku stosunek pracy wnioskodawcy uległ rozwiązaniu na skutek upływu okresu, na który została zawarta umowa.

Pismem z dnia 4 kwietnia 2016 roku, ZUS poinformował wnioskodawcę, iż w przypadku przyznania prawa do emerytury nie przysługuje wnioskodawcy zasiłek chorobowy, a już wypłacony podlega zwrotowi.

Decyzją z dnia 5 maja 2016 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał wnioskodawcy J. W. prawo do emerytury od dnia 1 kwietnia 2016 roku tj. miesiąca, w którym złożono wniosek.

Wypłata emerytury została zawieszona, z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia – brak potwierdzenie ustania stosunku pracy.

W treści decyzji ZUS poinformował wnioskodawcę, iż w celu podjęcia wypłaty należy przedłożyć w oddziale ZUS świadectwo pracy lub zaświadczenie potwierdzające fakt rozwiązania stosunku pracy z każdym pracodawcą na rzecz którego była wykonywana praca bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury wraz z wnioskiem o podjęcie wypłaty.

W dniu 12 maja 2016 roku wnioskodawca złożył wniosek o podjęcie wypłaty emerytury.

Decyzją z dnia 17 maja 2016 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych podjął wypłatę emerytury od dnia 1 maja 2016 roku.

Ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie Sąd I instancji poczynił w oparciu o okoliczności, które uznał za bezsporne i dokumentację w postaci pisma organu rentowego z dnia 4 kwietnia 2016 roku oraz kopii decyzji organu rentowego z dnia 5 maja 2016 roku i z dnia 17 maja 2016 roku.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał odwołanie za nieuzasadnione.

Na wstępie Sąd I instancji powołał brzmienie przepisu art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2016 r. poz. 372 ze zm.), zgodnie z którym zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy ma ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy;

W oparciu o powyższy przepis Sąd Rejonowy skonstatował, że negatywną przesłanką posiadania prawa do zasiłku chorobowego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia jest posiadanie prawa do emerytury lub renty. Istotne w ocenie Sądu I instancji jest to, iż ustawodawca posłużył się pojęciem „ma ustalone prawo do emerytury”, nie zaś że ma wypłacaną emeryturę.

Sąd Rejonowy wskazał, że wnioskodawca posiadał ustalone prawo do emerytury od dnia 1 kwietnia 2016 roku, a więc za okres po ustaniu w dniu 7 marca 2016 roku tytułu ubezpieczenia społecznego, więc skutkuje to ziszczeniem się powyższej negatywnej przesłanki i powstaniem obowiązku zwrotu świadczenia.

W dalszej kolejności Sąd I instancji podniósł, że kwestia zwrotu nienależnego świadczenia z ubezpieczenia społecznego została uregulowana w art. 84 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963 ze zm.), zgodnie z którym to przepisem osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu, wraz z odsetkami, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego.

Nienależnymi świadczeniami w myśl art. 84 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych są:

1.  świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania

2.  świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia.

Co szczególnie istotne, w ocenie Sądu Rejonowego, o obowiązku zwrotu świadczenia w wypadku przyznania prawa do emerytury wnioskodawca był poinformowany w piśmie z dnia 4 kwietnia 2016 roku.

W konsekwencji Sąd I instancji wywiódł, że po stronie skarżącego powstał obowiązek zwrotu świadczenia, co oznacza, że zaskarżona decyzja jest prawidłowa.

Sąd Rejonowy odniósł się do argumentacji podnoszonej przez wnioskodawcę wskazując, że w istocie ubezpieczony kwestionuje nie zaskarżoną decyzję, a rozstrzygnięcie organu rentowego o zawieszeniu prawa do wypłaty emerytury. Powyższe pozostawało zaś w ocenie Sądu I instancji poza zakresem zaskarżonej decyzji.

Mając powyższe na uwadze Sąd Rejonowy uznał zaskarżoną decyzję za prawidłową, a tym samym wniesione odwołanie za niezasadne i podlegające oddaleniu.

Apelację od powyższego wyroku złożył wnioskodawca, wnosząc o jego zmianę i wydanie korzystnego dla niego rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd Rejonowy, przeprowadził prawidłowe postępowanie dowodowe, w następstwie czego poczynił trafne ustalenia faktyczne, jednakże wywiódł z nich błędne wnioski.

W świetle poczynionych bowiem przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych okolicznością niesporną jest, iż wnioskodawca był niezdolny do pracy w okresie od dnia 1 marca 2016 roku do dnia 12 maja 2016 roku, organ rentowy wypłacił ubezpieczonemu zasiłek chorobowy do dnia 19 kwietnia 2016 roku i odmówił prawa do powyższego świadczenia od dnia 19 kwietnia 2016 roku do dnia 12 maja 2016 roku. W tym czasie J. W. uzyskał prawo do emerytury od dnia 1 kwietnia 2016 roku, jednakże prawo to zostało zawieszone, z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia. Organ rentowy, decyzją z dnia 17 maja 2016 roku podjął wypłatę emerytury, jednakże od dnia 1 maja 2016 roku, co oznacza, iż w miesiącu kwietniu 2016 roku skarżącemu nie została wypłacona emerytura. Powyższe okoliczności oznaczają, iż w okresie od dnia 19 kwietnia 2016 roku do dnia 31 kwietnia 2016 roku skarżący był pozbawiony świadczeń z ubezpieczeń społecznych, do których niewątpliwie był uprawniony. Wszak zawieszenie prawa do emerytury, z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia, powinno być w ocenie sądu traktowane jako sytuacja, w której ubezpieczony nie jest uprawniony do pobierania (wypłacania mu) emerytury w rozumieniu art. 13ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2016 r. poz. 372 ze zm.), jak to przyjął Sąd Rejonowy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26.06.2007 roku sygn. akt IBU 14/16). Podnieść przy tym należy, iż J. W. nie występował do organu rentowego z wnioskiem o wypłatę emerytury za miesiąc kwiecień 2016 roku, tak więc nie zachodzi ewentualne niebezpieczeństwo „dublowania” się świadczeń.

Dlatego też, mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386§ 1k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 3 czerwca 2016 roku, nr (...) w ten sposób, iż odmówił ubezpieczonemu J. W. prawa do zasiłku chorobowego jedynie za okres od dnia 1 maja 2016 roku do dnia 12 maja 2016 roku i ustalił, że ubezpieczony nie jest zobowiązany do zwrotu zasiłku chorobowego z funduszu chorobowego za okres od dnia 1 kwietnia 2016 roku do dnia 18 kwietna 2016 roku, oddalając odwołanie oraz apelację w pozostałym zakresie.