Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14/12/2016 r.

Sąd Rejonowy w Wołominie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie

Przewodniczący: SSR Anna Smolińska

Protokolant: Ewelina Grzywaczewska

po rozpoznaniu w dniu 14/12/2016 r. w Wołominie na rozprawie

sprawy z powództwa J. G. (1)

przeciwko J. G. (2)

o wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego

1.  ustala, iż z dniem 01 września 2016 r. obowiązek alimentacyjny J. G. (1) wobec J. G. (2) ustalony wyrokiem Sądu Rejonowego w Wołominie z dnia 11 czerwca 2014 r. w sprawie o sygn. III RC 254/13 wygasł;

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala.

Sygn. akt III RC 471/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 lipca 2015 r. J. G. (1) zażądał uchylenia obowiązku alimentacyjnego nałożonego na niego wyrokiem Sądu Rejonowego w Wołominie z dnia 11 czerwca 2014 r. w sprawie o sygn. akt III RC 254/13 w kwocie po 500 zł miesięcznie na rzecz J. G. (2).

Na rozprawie w dniu 14 grudnia 2016 r. powód poparł powództwo, zaś pozwany wniósł o jego oddalenie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem z dnia 11 czerwca 2014 r. w sprawie o sygn. akt III RC 254/13 Sąd Rejonowy w Wołominie obniżył alimenty ustalone wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku z dnia 1 kwietnia 2009 r. zasądzone od J. G. (1) na rzecz J. G. (2) z kwoty po 600 zł miesięcznie do kwoty po 500 zł miesięcznie poczynając od dnia 13 maja 2013 r.

W czasie wydania wyżej wymienionego orzeczenia J. G. (1) miał 69 lat, utrzymywał się z emerytury w kwocie 898,76 zł netto miesięcznie, ponadto ubiegał się o zasiłek celowy z (...). Był właścicielem nieruchomości w Z., zamieszkiwał w budynku gospodarczym o pow. 32 m ² składającym się z dwóch pomieszczeń z kuchnią. Był jednym z pięciu współwłaścicieli nieruchomości w M. odziedziczonej po rodzicach oraz właścicielem udziału w nieruchomości w K.. Powód ponosił opłaty za prąd w kwocie 26 zł miesięcznie oraz za butlę gazową, a ponadto opłacał podatek roczny od nieruchomości w łącznej kwocie 312 zł na rok. Powód cierpiał na boreliozę, reumatyzm, zapalenie stawów, zapalenie mięśnia sercowego oraz miał problemy z kręgosłupem. Przyjmował lekarstwa za kwotę 70 zł miesięcznie.

J. G. (2) miał wówczas 22 lata, był studentem 3 roku stacjonarnych studiów pierwszego stopnia na Uniwersytecie G. na kierunku socjologia, specjalność socjologia mediów i komunikacji. Był w trakcie pisania pracy licencjackiej. Nie otrzymywał stypendium. Zamierzał podjąć płatne studia prawnicze. Pozwany zamieszkiwał z matką w będącym jej własnością lokalu o pow. około 42 m ². Opłaty wynosiły 389 zł za czynsz, około 200 zł na dwa miesiące za energię oraz 60 zł na dwa miesiące za gaz. Matka pozwanego zatrudniona była w aptece na stanowisku farmaceuty za wynagrodzeniem 2300 zł netto miesięcznie. Spłacała ratę kredytu w wysokości 900-1000 zł miesięcznie zaciągniętego na zakup mieszkania o pow. 31 m ². Mieszkanie wynajmowali studenci za kwotę 1100 zł miesięcznie, czynsz wynosił 300 zł miesięcznie. Pozwany podejmował prace dorywcze w wakacje, dochody przeznaczał na bieżące potrzeby i wypoczynek wakacyjny. Pozwany oczekiwał na rehabilitację, na którą został skierowany w związku z bocznym skrzywieniem kręgosłupa.

J. G. (1) ma obecnie 71 lat. Jego dochód stanowi emerytura w wysokości 928 zł miesięcznie oraz zasiłek w wysokości 208,17 zł miesięcznie. Zamieszkuje w tym samym co wcześniej lokalu. Ponosi opłaty za energię – 25 zł miesięcznie, wywóz śmieci – 7 zł miesięcznie, za lekarstwa – 100 zł miesięcznie oraz podatek od nieruchomości w kwocie 350 zł rocznie.

J. G. (2) ma aktualnie 24 lata. W dniu 1 września 2016 r. obronił pracę magisterską na Uniwersytecie G. na kierunku socjologia. Od 1 października 2016 r. podjął socjologiczne studia doktoranckie ( k. 38 – zaświadczenie). Zajęcia odbywają się 3 razy w tygodniu od godziny 15 do 19, a ponadto raz w tygodniu odbywają się seminaria. Dodatkowo uczestniczy w konferencjach. Pozwany ma przeprowadzić 90 godzin zajęć oraz zdać 7 egzaminów. Pozwany bardzo dobrze zna język angielski. W dalszym ciągu zamieszkuje w G. razem z matką w jej mieszkaniu własnościowym. Czynsz wynosi 600 zł miesięcznie, dodatkowo płatny jest prąd i gaz. Matka pozwanego zatrudniona jest jako technik farmaceuta za wynagrodzeniem około 2000 zł miesięcznie. Nadal jest ona właścicielką mieszkania o pow. 31 m ², które wynajmuje – z uzyskiwanej za wynajem kwoty opłaca czynsz za to mieszkanie oraz kredyt zaciągnięty na jego zakup. Pozwany w 2015 r. przeszedł artroskopię kolana, nie posiada majątku.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań stron, dokumentów zebranych w aktach sprawy oraz akt o sygn. III RC 254/13.

Sąd zważył, co następuje:

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka stanowi uszczegółowienie ogólnego obowiązku troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i należytego przygotowania go, odpowiednio do jego uzdolnień, do pracy zawodowej (art. 96 k.r.o.). Zakres świadczenia alimentacyjnego wyznacza w tym przypadku art. 135 § 1 k.r.o., zgodnie z którym wysokość świadczenia zależy od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego oraz od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego do alimentacji.

Materialną podstawę roszczenia stanowi w sprawie niniejszej przepis art. 138 k.r.o., zgodnie z którym w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie lub zmniejszenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie lub zmniejszenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego czy istotne zmniejszenie się możliwości zaspokajania potrzeb własnymi siłami. Rozstrzygnięcie na podstawie art. 138 k.r.o. wymaga więc porównania stanu istniejącego w dacie uprawomocnienia się wyroku zasądzającego alimenty ze stanem istniejącym w dacie orzekania o ich podwyższeniu lub obniżeniu.

Z art. 133 § 1 k.r.o. wynika, że obowiązek istnieje w stosunku do dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Oznacza to, że zarówno sam fakt osiągnięcia przez dziecka pełnoletności, jak i uzyskiwanie przez nie środków finansowych z tytułu pracy zawodowej, renty inwalidzkiej czy zasiłku dla bezrobotnych, nie pociąga za sobą automatycznie ustania obowiązku alimentacyjnego ciążącego na rodzicach. Ponadto według § 3 art. 133 k.r.o. rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Sąd uznał, iż powództwo zasługuje na uwzględnienie w części.

Sąd w pełni podziela stanowisko Sądu Najwyższego, w którym stwierdzono, że o wygaśnięciu obowiązku alimentacyjnego decyduje kryterium osiągnięcia przez dziecko zdolności do samodzielnego utrzymania się (wyrok SN z dn. 01.10.1998 r., I CKN 853/97, LEX nr 1214919). Osiągnięcie samodzielności przez dziecko, w rozumieniu art. 133 § 1 k.r.o., zakłada zdobycie przez nie odpowiadających jego uzdolnieniom i predyspozycjom kwalifikacji zawodowych (wyrok SN z dn. 26.11.1998 r., I CKN 898/97, LEX nr 1215599). Obowiązek przewidziany w art. 133 § 1 k.r.o. wygasa zaś z chwilą osiągnięcia przez dziecko odpowiedniego stopnia fizycznego i umysłowego rozwoju, potrzebnego do usamodzielnienia się i do uzyskania środków utrzymania z własnej pracy i z własnych zarobków (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 sierpnia 1980 roku w sprawie III CRN 144/80, OSNC 1981/1/20).

W ocenie Sądu Juliusz G. osiągnął zdolność do samodzielnego utrzymywania się z chwilą ukończenia studiów magisterskich i obronienia pracy magisterskiej, a więc w dniu 1 września 2016 r. Co prawda pozwany podjął studia doktoranckie, jednak w ocenie Sądu jest to wykształcenie dodatkowe, uzupełniające. Ukończone studia wyższe i uzyskane dotychczas kwalifikacje pozwalają pozwanemu na podjęcie pracy zarobkowej, która powinna w pełni pokryć jego koszty utrzymania.

W pozostałym zakresie powództwo zostało oddalone, gdyż Sąd uznał, że obowiązek alimentacyjny wygasł z dniem 1 września 2016 r. tj. z chwilą ukończenia studiów magisterskich, a nie z dniem wniesienia powództwa w niniejszej sprawie albowiem obowiązek rodzica obejmujący należyte przygotowanie dziecka do pracy obejmuje również umożliwienie mu nabycia wykształcenia wyższego, o ile wykazuje ono takie predyspozycje – co miało miejsce w przypadku pozwanego.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w sentencji.