Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 maja 2016 roku

Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Izabela Żylińska - Małecka

Protokolant Agnieszka Smolińska

po rozpoznaniu w dniu 18 maja 2016 roku w Dzierżoniowie

na rozprawie z powództwa R. G.

przeciwko M. G. i B. G. (1)

o obniżenie alimentów

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda R. G. na rzecz przedstawicielki ustawowej pozwanych M. G. (1) kwotę 600 zł (sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt III RC 273/15

UZASADNIENIE

Powód R. G., reprezentowany przez pełnomocnika adwokata W. W. (1), w dniu 2 lipca 2015 roku wniósł pozew przeciwko pozwanej pozwanym B. G. (2) i M. G. reprezentowanym przez przedstawicielkę ustawową M. G. (1), o obniżenie alimentów na rzecz B. G. (1) z kwoty po 550 zł do kwoty po 350 zł miesięcznie oraz na rzecz M. G. (2) z kwoty po 500 zł do kwoty po 350 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu swojego żądania podał, że w dniu (...) urodził się W. G. pochodzący z małżeństwa powoda z A. T., co wiąże się z dodatkowymi nakładami finansowymi ze strony powoda. Z kolei żona powoda straciła pracę i jest osobą bezrobotną zaś wynagrodzenie R. G. pozostaje od pięciu lat na takim samym poziomie i wynosi około 3.000 zł miesięcznie. Koszty związane z z mieszkaniem wynoszą 786 zł zaś opłaty za telefon powoda i jego żony – 69 zł miesięcznie. Dodatkowo powód ponosi koszty związane z dojazdem do pracy – 500-600 zł miesięcznie. R. G. podał, że oprócz alimentów wydatkuje dodatkowe pieniądze na rzecz pozwanych podczas osobistych spotkań, a także zakupuje im prezenty, ubrania, partycypuje w kosztach zakupu podręczników i wyprawki do szkoły. Z kolei matka pozwanych nie wykorzystuje w pełni swoich możliwości zarobkowych, gdyż jest zatrudniona u swoich rodziców na ¼ etatu, uzyskując wynagrodzenie w kwocie 350-400 zł miesięcznie.

W odpowiedzi na pozew z dnia 2 marca 2016 roku M. M. (1) reprezentowana przez pełnomocnika radcę prawnego M. P. wniosła o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu swojego stanowiska zarzuciła, iż narodziny dziecka pośrednio wpływają na sytuację materialną i finansową powoda, ale decydując się na dziecko powinien zaplanować swój budżet w taki sposób, aby w usprawiedliwionym zakresie zaspokoić potrzeby wszystkich dzieci zwłaszcza, że koszty utrzymania mał. W. powinny obciążać także jego matkę. Dalej zarzucono, że koszty utrzymania pozwanych nie uległy obniżeniu, a wręcz przeciwnie w szczególności, że B. nadal wymaga leczenia z powodu swojej niepełnosprawności zaś M. rozpoczęła naukę w I klasie szkoły podstawowej. Matka pozwanych nadal jest zatrudniona na ¼ etatu u swoich rodziców, którzy prowadzą działalność gospodarczą w formie małego sklepu. Nie uchyla się od zatrudnienia czego dowodem jest podejmowanie pracy w ramach zlecenia w Zakładzie (...) w D.. Dodatkowo przedstawicielka ustawowa pozwanych wskazała, że w zasadzie cały ciężar wychowania i opieki nad dziećmi spoczywa tylko na niej.

Na rozprawie w dniu 9 marca 2016 roku powód podtrzymał swoje żądanie zaś przedstawicielka ustawowa pozwanych wniosła o oddalenie powództwa. W trakcie postępowania strony nie zmieniły swojego stanowiska.

SĄD USTALIŁ STAN FAKTYCZNY:

Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia zasądził podwyższył alimenty na rzecz B. G. (1) z kwoty po 400 zł do kwoty po 550 zł miesięcznie i na rzecz M. G. (2) z kwoty po 400 zł do kwoty po 500 zł miesięcznie. .

Wówczas B. G. (1)miał niemalże 8 lat i był uczniem I klasy szkoły podstawowej prowadzonej przez (...) S.. Czesne wynosiło 170 zł miesięcznie. Chłopiec miał stwierdzoną niepełnosprawność z powodu niedosłuchu lewostronnego. M. G. (2)miała ukończone 6 lat i uczęszczała do oddziału przedszkolnego przy Szkole Podstawowej nr (...)w D., za co matka ponosiła opłatę 160-180 zł miesięcznie. M. G. (1)z dziećmi zamieszkiwała razem ze swoimi rodzicami. Była zatrudniona przez rodziców na ¼ etatu za minimalnym ustawowym wynagrodzeniem. Z kolei R. G.był zatrudniony w (...)we W.w sekcji (...)w (...) i zarabiał około 2.900 zł miesięcznie. Koszt dojazdu ze S.do pracy wynosił 500-600 zł miesięcznie. Zamieszkiwał ze swoja partnerką życiową w jej mieszkaniu, pokrywając połowę kosztów utrzymania mieszkania tj. około 250 zł miesięcznie.

Obecnie powód R. G.nadal jest zatrudniony w (...) we W., przy czym nie dojeżdża już do pracy do Ś.albowiem został oddelegowany do pracy w S.. W okresie od czerwca 2014 roku do grudnia 2014 roku otrzymał wynagrodzenie w łącznej kwocie netto 20.849,97 zł czyli średnio miesięcznie 2.978,56 zł. Od stycznia 2015 roku do maja 2015 roku uzyskał wynagrodzenie w łącznej kwocie netto 14.864,07 zł czyli średnio miesięcznie 2.978,14 zł. Natomiast od czerwca 2015 roku do grudnia 2015 roku wynagrodzenie wynosiło łącznie 20.270,25 zł netto, czyli 2.895,75 zł średnio miesięcznie. Za pierwsze trzy miesiące 2016 roku powód zarobił netto 8.635,14 zł, co w przeliczeniu na średnia miesięcznie daje kwotę 2.878,38 zł. Od czerwca 2015 roku do grudnia 2015 roku R. G.dodatkowo od pracodawcy otrzymał kwotę 4.425,68 zł, co w dzieląc przez dwanaście daje dodatkowo kwotę 368,80 zł miesięcznie. W styczniu 2016 roku powód otrzymał nagrodę roczną za 2015 rok w wysokości netto 3.055, 87 zł (średnio miesięcznie 254,60zł). Powód w lipcu 2014 roku zawarł związek małżeński z A. T., z którego w dniu (...) urodził sięsyn W. G.. A. T.od 7 maja 2015 roku była osobą bezrobotną, a od 1 marca 2016 roku została skierowana przez Powiatowy Urząd Pracy w S.na staż do pracy technika biurowego, który będzie trwał do 31 sierpnia 2016 roku. A. T.przyznano stypendium w wysokości 120% zasiłku dla bezrobotnych tj. brutto 997,40 zł miesięcznie. Powód wraz z aktualna rodziną zamieszkuje w spółdzielczym mieszkaniu własnościowym. Czynsz wynosi 460 zł miesięcznie, opłata za energię elektryczną 70 zł miesięcznie, za gaz 62,40 zł miesięcznie. Za korzystanie z telefonów powód i jego żona płacą 80 zł miesięcznie. Powód ponosi koszty związane z zakupem paliwa do samochodu. Na dodatkowe szczepienia mał. W.rodzice wydali 1865 zł. Ponieśli też koszty prywatnych wizyt u neurologa w kwocie 300 zł. R. G.dwa razy w miesiącu zabiera B.i M.do siebie.

Obecnie B. G. (1)ma 10 lat i jest uczniem III klasy Szkoły Podstawowej (...) S.w D.. D.roku szkolnym 2015/2016 został zakwalifikowany na terapię pedagogiczną w zespole korekcyjno-kompensacyjnym w Poradni (...)w D.. Zajęcia odbywają się raz w tygodniu. W październiku 2015 roku Dyrektor Szkoły (...) S.przyznał B. G. (2)pomoc finansowa w kwocie 225 zł na zakup podręczników. Od września 2015 roku naukę w I klasie tej Szkoły podjęła M. G. (2). Czesne wynosi 200 zł miesięcznie, czyli po 100 zł za jedno dziecko. Wpisowe za M.wyniosło 125 zł i była to opłata jednorazowa. Koszt zakupu mundurka szkolnego dla B.wyniósł 104 zł zaś koszt zakupu podręczników 98,60 zł. Podręcznik do religii dla M.kosztował 12,90 zł.

Matka pozwanych M. M. (1) jest zatrudniona w firmie swoich rodziców (...) na podstawie umowy o pracę od 2 września 2015 roku na stanowisku sprzedawcy na ¼ etatu z wynagrodzeniem równym 25% wynagrodzenia minimalnego tj. 437,50 zł brutto (375,97 zł netto) miesięcznie. Z tytułu zasiłków rodzinnych otrzymuje na dzieci po 118 zł miesięcznie. W okresie od 4 czerwca 2015 roku do 31 sierpnia 2015 roku była zatrudniona na umowę zlecenie w Zakładzie (...) w D.. Za lipiec 2015 roku otrzymała wynagrodzenie netto 1355,12 zł zaś za sierpień 2015 roku 1151,25 zł. M. M. (1) mieszka z dziećmi wraz z rodzicami, ale prowadzi odrębne gospodarstwo domowe. Koszty związane G. eksploatacja domu ponoszą rodzice M. M. (1). B. G. (1) w marcu 2015 roku w (...) Centrum (...) w Klinice (...)-L. przeszedł piątą operację ucha lewego. Co pół roku dziecko jest kontrolowane w tej placówce. Jednorazowy koszt podróży wynosi wówczas co najmniej 300 zł. B. pozostaje także pod kontrolą otolaryngologa w Ś.. Ponadto u dziecka rozpoznano zaburzenia hiperkinetyczne (zespół nadpobudliwości ruchowej). Matka B. poniosła koszty z jego przygotowaniem do uroczystości przyjęcia I Komunii św. w kwocie 475 zł.

Dowód:

- akta SR w Dzierżoniowie III RC 14/14

- zaświadczenie PUP w Ś. z dn. 7.05.2015 r. – k. 6

- faktury VAT Nr (...), rachunku Nr (...) z dnia 6 maja 2015 roku, faktury VAT Nr (...), faktury VAT Nr (...), faktury VAT Nr (...), faktury VAT Nr (...) - k. 7-12

- zaświadczenie (...) w D.z dnia 22 października 2015 roku – k.13

- pism (...) we W.z dnia 7 maja 2015 roku – k. 14

- zaświadczenia (...) w D. z dnia 8 września 2015 roku – k. 24

- decyzji B. M. D.z dnia 28 października 2015 roku -k. 25-26

- faktury VAT Nr (...) – k. 37

- zaświadczenia lekarskiego z dnia 4 listopada 2015 roku –k. 38

- karta wypisu z dnia 30 marca 2015 roku – k.39

- pismo (...) w Ś. z dnia 13 stycznia 2015 roku –k. 40

- rachunek z PHU (...) w B. z dnia 19 stycznia 2016 roku – k. 42

-informacja (...) z dnia 25 września 2015 roku – k. 45

- decyzja nr (...) z dnia 6 października 2015 roku – k. 47

- zaświadczenie Zespołu Szkół (...) w D. z dnia 24 września 2015 roku- k 51

- decyzja nr z dnia 17 lutego 2016 roku – k. 49

-pismo (...) w D.z dnia 16 marca 2016 roku – k. 68

- pism0 PUP w Ś. z dnia 16 marca 2016 roku – k. 69

- pismo (...) we W.z dnia 18 marca 2016 roku – k. 70

- zeznania R. G. – k. 55-56

- zeznania M. M. (1) – k. 56 i 56 verte

SĄD ZWAŻYŁ :

W przedmiotowej sprawie podstawą prawną żądania R. G. jest art. 138 krop, który stanowi, że w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Do stwierdzenia czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu tego przepisu, należy brać pod uwagę czy istniejące warunki i okoliczności, w danej sytuacji, mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie i zakres obowiązku alimentacyjnego (wyt. SN z 16 grudnia 1987 roku, III CZP 91/86, OSNC 1988, nr 4, poz. 42). Zaś przy ocenie, czy zachodzą przesłanki do zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego, należy brać pod uwagę wszelkie okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków, a zwłaszcza możliwości zarobkowych i majątkowych stron. Jednakże nawet wówczas, gdy nastąpił istotny powód powodujący pogorszenie się sytuacji osoby zobowiązanej do alimentacji, to jeśli odpowiada on równoznacznemu wzrostowi potrzeb uprawnionego do alimentacji, nie może stanowić podstawy obniżenia alimentów jeśli zasądzone alimenty nie przekraczają możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego (wyrok SN z 12 marca 1973 r., III CRN 6/73). Z kolei poprzez ustawowe określenie „możliwości zarobkowych i majątkowych” (135§1 krop) należy rozumieć nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane, lecz te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Natomiast zakres usprawiedliwionych potrzeby uprawnionego (art. 135§1 krop) w niniejszej sprawie wyznacza treść art. 96 krop, według którego rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie - odpowiednio do jego uzdolnień - do pracy dla dobra społeczeństwa. Rodzice dziecka, które jeszcze nie może utrzymać się samodzielnie, powinni przede wszystkim zaspokajać jego potrzeby konsumpcyjne oraz czynić osobiste starania o jego wychowanie.

Miarodajnym w ocenie czy nastąpiły zmiany, o których stanowi art. 138 krop jest porównanie sytuacji w jakiej znajdowały się strony w czasie ostatniego rozpoznawania sprawy o alimenty z ich obecną sytuacją.

Alimenty na rzecz pozwanych B. G. (1)i M. G.były ustalone w wyroku Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 30 czerwca 2014 roku, przy czym wyrok ten został zmieniony wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy w dniu 27 listopada 2014 roku. Na rzecz B.alimenty zostały ustalone w kwocie po 550 zł miesięcznie zaś na rzecz M.w kwocie po 500 zł miesięcznie. Wówczas B.uczęszczał do I klasy szkoły podstawowej zaś M.do przedszkola. Obecnie oboje uczęszczają do Szkoły (...) S.w D., przy czym czesne za dwoje dzieci wynosi 200 zł miesięcznie. Oprócz tego sytuacja dzieci w zasadzie się nie zmieniła, gdyż nadal mieszkają z mamą i swoimi dziadkami macierzystymi, a B.nadal wymaga kontroli lekarskiej z powodu niedosłuchu oraz specjalnych oddziaływań z związku ze stwierdzoną nadpobudliwością ruchową. W ocenie Sądu usprawiedliwione potrzeby pozwanych na pewno nie są na niższym poziomie niż w dacie poprzedniego rozpoznawania sprawy o alimenty. Nie zwiększyły się również możliwości zarobkowe i majątkowe ich matki, albowiem ciągle jest zatrudniona na ¼ etatu u swoich rodziców, a okresowo w miarę możliwości podejmuje dodatkowe zatrudnienie w formie umowy zlecenie.

Odnośnie powoda, to zważyć należy, iż sprawa o obniżenie alimentów jest sprawą cywilną, w związku z czym, ciężar wykazania i udowodnienia swojego roszczenia spoczywał na powodzie. Wprawdzie R. G. w przedstawił dokumenty, z których niewątpliwie wynika, że zawarł nowy związek małżeński, a ponadto, iż z tego związku narodził się mał. W., to jednak nie wykazał, aby te okoliczności w sposób istotny i trwały wpłynęły na obniżenie jego możliwości zarobkowych i majątkowych w wymiarze zobowiązań alimentacyjnych wobec starszych dzieci. Nie bez znaczenia jest, że mał. W. wychowują wspólnie oboje rodzice, a tym samym obowiązki z tym związane także rozkładają się zarówno na matkę, jak i ojca. Poza tym mał. W. ma jest dopiero 16 miesięcy i jego koszt utrzymania jest relatywnie mniejszy niż koszt utrzymania dzieci w wieku szkolnym. Sąd nie kwestionuje zaangażowania powoda w życiu pozwanych, to jednak na M. M. (1) spoczywa codzienny trud pieczy nad pozwanymi, która tym samym spełnia w znacznej mierze swój obowiązek alimentacyjny poprzez osobiste starania ich wychowania i szeroko pojętej opieki. Powracając do możliwości zarobkowych i majątkowych powoda, to należy zwrócić uwagę, że nie polegały na prawdzie zeznania R. G. w zakresie, gdy stwierdził, iż oprócz wynagrodzenia nie korzysta z innych finansowych przywilejów od pracodawcy. Sąd ustalił, co wynika z przedstawionego powyżej stanu faktycznego, iż dochody powoda z tytułu zatrudnienia wynoszą netto około 3.500 zł miesięcznie. Istotnym też jest, że powód już nie dojeżdża do pracy do Ś., a więc podniesiony w pozwie argument wysokich kosztów dojazdu tj. 500-600 zł miesięcznie nie ma aktualnie znaczenia.

Na marginesie należy dodać, iż tzw. Program Rodzina 500 plus, a skonkretyzowany w sensie prawnym w Ustawie z dnia 11 lutego 2016 roku o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, nie wpływa na zakres obowiązku alimentacyjnego. W uzasadnieniu projektu tejże ustawy wskazano, że jej celem jest wsparcie osób wychowujących dzieci, poprzez częściowe pokrycie związanych z tym wydatków i nie może być wykorzystywana do zmniejszenia zobowiązań alimentacyjnych.

Reasumując, Sąd doszedł do przekonania, że po stronie powoda nie zaszły okoliczności, które stanowiłyby przesłankę z art. 138 krop powodującą obniżenie alimentów. Z kolei potrzeby pozwanych są na poziomie na pewno nie mniejszym, niż w porównaniu do sytuacji, która istniała w dacie orzekania o alimentach w czerwcu 2014 roku.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w punkcie I wyroku. W punkcie II wyroku, Sąd orzekł na podstawie § 6 pkt 3 i § 7.1 pkt 11 oraz § 7.4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dn. 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.