Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 kwietnia 2017 r.

Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie V Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący SSR Klaudia Miłek

Protokolant: stażysta Patrycja Prokop

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 21.02, 27.03, 10.04, 19.04.2017 roku sprawy, przeciwko A. J. c. S. i H. z domu J. ur. (...) w T.

oskarżonej o to że:

w dniu 23 czerwca 2014 r. prowadząc działalność gospodarczą p/n (...) w lokalu oznaczonym jako " (...) 777 (...)" przy ul. (...) w W. prowadziła gry na dwóch niezarejestrowanych automatach o nazwie (...) o numerach (...) i (...), o których mowa w art. 2 ust. 3-5 ustawy z dnia 19.11.2009r. o grach hazardowych (Dz. U. nr 201, poz. 1540, z późn. zm.), bez koncesji w zakresie prowadzenia działalności w zakresie gier na automatach - wbrew art. 6 ust. 1 w zw. z art. 3 w/w ustawy,

tj. o wykroczenie skarbowe z art. 107 § 1 i 4 kks.

orzeka

I.  Oskarżoną A. J. uniewinnia od popełnienia zarzucanego jej czynu.

II.  Koszty postępowania przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt V W 3321/16

UZASADNIENIE

Na podstawie całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

A. J. w dniu 10 czerwca 2014 r. zawarła z M. M. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...), umowę najmu lokalu użytkowego położonego w W. przy ul. (...). Zgodnie z zawartą umową przedmiot najmu służyć miał jej do prowadzenia C. Baru. W tym samym dniu A. J. zawarła ze spółką (...) z siedzibą w W., umowę dzierżawy powierzchni w ww. lokalu, przedmiotem której była dzierżawa części lokalu umożliwiająca Dzierżawcy zainstalowanie urządzeń do gier. Na podstawie ww. umów w lokalu (...) przy ul (...) zainstalowano dwa urządzenia do gier: (...) numer (...) oraz (...) (...). Automaty te zostały podłączone do sieci elektrycznej i tym samym były one gotowe do prowadzenia gry. A. J. w dniu 23 czerwca 2014 r. zawarła ponadto umowę zlecenia z J. D., w której J. D. zobowiązywał się za wynagrodzeniem do ochrony obiektu przy ul. (...).

Funkcjonariusze Izby Celnej z Urzędu Celnego I w W. M. W. (1), M. W. (2), J. G., J. K. oraz P. G. w dniu 23 czerwca 2014 r. wykonywali czynności służbowe w rejonie dzielnicy W. w W.. W toku tych czynności weszli do lokalu (...) najmowanego przez A. J., gdzie zastali pracownika tego punktu – J. D. i dwa urządzenia do prowadzenia gier: (...) numer (...) oraz (...) (...). Funkcjonariusze do obu znajdujących się w lokalu urządzeń włożyli pieniądze i zainicjowali gry, które okazały się być grami hazardowymi. A. J. nie posiadała koncesji na prowadzenie działalności w zakresie gier na automatach.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: częściowo wyjaśnień oskarżonej (k.221 – 222, k. 241), zeznań świadka J. D. (k.7v, k. 202 - 203), zeznań świadka J. G. (k. 34v, k. 227), zeznań świadka M. S. (k.72v - 73), oraz dokumentów w postaci: n/u k.1, Protokół przeszukania k. 2,3,4, Pokwitowanie k. 5, Pismo k. 9, Protokół oględzin k. 10,10v,12,12v,13, Kserokopia umowy zlecenia (...), Kserokopia umowy najmu lokalu użytkowego k. 26-29, Kserokopia umowy dzierżawy powierzchni k. 30-32, Kserokopia wyciągu z KRS 46-49, Pokwitowanie k. 51, Dokumentacja k. 89-90, Kserokopia umowy sprzedaży udziałów 95-96, 97, Dokumentacja k. 98-109, Oświadczenie k. 116, Karta karna k. 127, Protokół oględzin k. 130v, Karta karna k. 133

Oskarżona A. J. konsekwentnie w toku całego postępowania nie przyznawała się do popełnienia zrzucanego jej czynu. Oskarżona wyjaśniła, iż miała zamiar w lokalu prowadzić bar jednak wobec powstania problemów postanowiła go podnająć aby zredukować czynsz, przy czym nie wiedziała jaka działalność ma być tam prowadzona. A. J. podkreśliła, iż nie osiągała żadnych korzyści, gdyż nie była właścicielką automatów.

Sąd zważył co następuje:

W ocenie Sądu wyjaśnienia oskarżonej jedynie częściowo zasługują na obdarzenie ich walorem wiarygodności tj. w zakresie w jakim oskarżona nie kwestionowała, iż była najemcą lokalu usługowego przy ul. (...) w W., w którym w dniu 23 czerwca 2014 r. funkcjonariusze celni dokonali kontroli i ujawnili dwa automaty, na których prowadzone były gry hazardowe. W tym zakresie bowiem wyjaśnienia oskarżonej w pełni pokrywają się z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie. Nie można za to dać wiary oskarżonej, iż nie miała ona świadomości, że w części lokalu którą wydzierżawiła prowadzone będą gry na automatach. Powyższemu przeczy bowiem nie tylko treść umowy zawartej przez nią ze spółką (...) w dniu 10 czerwca 2014 r., ale także jasne i konsekwentne zeznanie świadka J. D. . Świadek ten zeznał przede wszystkim, iż to oskarżona przyjmowała go do pracy, miała mu wypłacać wynagrodzenie i informowała, iż jego rolą jest opieka nad pawilonem i znajdującymi się tam automatami. J. D. jako osoba obca dla oskarżonej, nie zainteresowana w żaden sposób wynikiem niniejszego postępowania, nie miał żadnych podstaw do jej fałszywego obciążania. W związku z powyższym Sąd uznał, iż oskarżona mija się z prawdą twierdząc, iż nie miała żadnej wiedzy ani korzyści z urządzanych w najmowanym przez nią lokalu gier hazardowych. Za powyższym przemawia także fakt, iż oskarżona w tym samym dniu, w którym podpisała umowę najmu lokalu zawarła umowę dzierżawy części jego powierzchni, nie mogła zatem w tak krótkim czasie ustalić jak wskazywała „w sanepidzie”, że nie jest możliwe prowadzenie tam zaplanowanej przez nią działalności w postaci baru. Reasumując, zatem wszystkie powyższe okoliczności przemawiają za uznaniem, iż oskarżona w sposób intencjonalny pozwoliła na zainstalowanie w najmowanym przez nią lokalu automatów do gier - zawarła bowiem w tym celu umowę dzierżawy, nadto zatrudniała pracowników w celu nadzorowania punktu usługowego, w tym znajdujących się w nim automatów do gier. Jak to już wyżej podkreślono nie ma przy tym żadnych wątpliwości, w świetle zebranego przez funkcjonariuszy izby celnej materiału dowodowego w postaci protokołu oględzin oraz zeznań świadka, iż na rzeczonych automatach prowadzone były gry hazardowe. Świadek J. G. opisał bowiem szczegółowo przebieg podjętej interwencji w punkcie prowadzonym przez oskarżoną i zeznał, że do obu przedmiotowych automatów wrzucił pieniądze, które zostały zamienione na punkty kredytowe. Dalej świadek wskazał, iż miał możliwość wyboru stawki od najmniejszej do największej, przy czym nie miał żadnego wpływu na układy symboli na monitorze a podczas gry otrzymywał układy premiowane, za które z kolei otrzymywał punkty. Z powyższego jasno wynika, iż gry na rzeczonych automatach miały charakter hazardowych, losowych. Sąd nie miał podstaw do kwestionowania zeznań tego świadka, który jako funkcjonariusz publiczny relacjonował przebieg podjętej interwencji w sposób spójny. Marginalne znaczenie dla ustalenia stanu faktycznego sprawy miały zeznania świadka M. S., która zrelacjonowała swoją wiedze na temat zawierania umów przez zarządzaną przez nią spółkę z właścicielami lokali, w których następnie ustawiane są automaty do gier.

Sąd ponadto uznał za wiarygodne ujawnione na rozprawie dowody z dokumentów. W ocenie Sądu powyższe dowody pozaosobowe ze względu na swój charakter i rzeczowy walor nie budziły wątpliwości co do ich wiarygodności oraz faktów, na które okoliczność zostały sporządzone oraz ze względu na okoliczności, które same stwierdzały. Żadna ze stron nie kwestionowała przy tym ich zgodności ze stanem faktycznym, zaś Sąd nie znalazł powodów, które podważałyby ich wiarygodność. W związku z powyższym uczynił je podstawą dokonanych w niniejszej sprawie ustaleń faktycznych.

W świetle wszystkich powyższych rozważań stwierdzić należy, iż nie budzi wątpliwości Sądu, że w lokalu który wynajmowała A. J. w dniu 23 czerwca 2014 r. znajdowały się dwa niezarejestrowane automaty, a A. J. nie posiadała koncesji na prowadzenie działalności w zakresie gier na automatach. Powyższe zostało ustalone w oparciu o wszystkie przeprowadzone w sprawie dowody, a zatem stan faktyczny sprawy jest jasny i nie budzi wątpliwości. Kwestią sporną natomiast była karnoprawna ocena zachowania oskarżonej, której w ocenie Sądu nie można skutecznie przypisać popełnienia zarzuconego wykroczenia skarbowego.

Mianowicie w realiach niniejszej sprawy biorąc pod uwagę postawiony oskarżonej zarzut należało odnieść się do art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych (Dz. U. z 2009 r., Nr 201, poz. 1540 ze zm. – dalej: ugh), w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2010 r. do 2 września 2015 r., który to reguluje ograniczenia w przedmiocie prowadzenia działalności w zakresie m.in. gier na automatach. Z przepisu art. 6 ust 1 ugh, wynika, że działalność taka może być prowadzona wyłącznie na podstawie udzielonej koncesji na prowadzenie kasyna gry. Przepis art. 6 ust 1 ugh reguluje zatem ograniczenie o charakterze podmiotowym, tzn., że działalność m.in. w zakresie gier na automatach, może prowadzić tylko podmiot, który posiada koncesję na prowadzenie kasyna gry. Przepis ten nie przesądza o tym, że posiadacz takiej koncesji może urządzać gry na automatach wyłącznie w kasynie gry. Jednocześnie przy tym od samego momentu wejścia w życie ustawy o grach hazardowych w 2010 roku, wątpliwości interpretacyjne budziło zagadnienie obowiązywania wskazanego wyżej przepisu przedmiotowej ustawy oraz art. 14 ust. 1 tej ustawy, których to naruszenie warunkowało możliwość przypisania sprawcy, przestępstwa z art. 107 § 1 kks. Powodem tej sytuacji był fakt, że przepisy ustawy o grach hazardowych nie zostały notyfikowane Komisji Europejskiej, zgodnie z art. 8 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/34/WE z dnia 22 czerwca 1998 r., ustanawiającym procedurę udzielenia informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasady dotyczące usług społeczeństwa informacyjnego (Dz. U. UE. L. 1998.204.37), a nie było jednolitego stanowiska, także w orzecznictwie sądowym, co do charakteru przepisów w art. 6 ust 1 i art. 14 ust. 1 ugh, a w rezultacie także co do tego, czy jeżeli są to przepisy techniczne, to z uwagi na brak ich notyfikacji, nie mogą być stosowane, jako niezgodne z prawem unijnym. Co istotne z punktu widzenia niniejszej sprawy dopiero po rozlicznych postępowaniach sądowych zarówno przed polskim Trybunałem Konstytucyjnym jak Sądem Najwyższym oraz Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej zagadnienie to zostało ostatecznie rozstrzygnięte przez Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów SN w sprawie I KZP 17/16, w dniu 19 stycznia 2017 r., gdzie SN w odniesieniu do art. 6 ust 1 ugh sprecyzował, że w ślad za stanowiskiem Trybunału Sprawiedliwości UE, zaprezentowanym w wyroku z dnia 13 października 2016 r., w sprawie C-303/15, należy uznać, że przepis ten nie stanowi przepisów technicznych w rozumieniu dyrektywy 98/34/WE, w związku z czym projekt tego uregulowania nie podlegał notyfikacji Komisji Europejskiej. W związku z powyższym nie ulega wątpliwości, iż przepis ten mógł być podstawą do ustalenia odpowiedzialności oskarżonej, za prowadzenie gier na automatach w wynajmowanym pomieszczeniu, a jej wiedzę o samym fakcie prowadzenia gier na automatach bezwzględnie potwierdza zeznanie świadka J. D. oraz zawarte przez nią umowy najmu i dzierżawy.

Jednocześnie jednak Sąd uznał, iż nie można przypisać oskarżonej popełnienia przedmiotowego wykroczenia skarbowego gdyż okoliczności sprawy przesądzają za uznaniem, iż czynu przedmiotowego dopuściła się ona w usprawiedliwionej nieświadomości jego karalności. Należy bowiem zauważyć, iż kwestia legalności prowadzenia gier na automatach jak to podkreślono powyżej, była przedmiotem licznych postępowań toczących się przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej, ale także przed Sądem Najwyższym, sądami administracyjnymi i sądami powszechnymi. W orzeczeniach kończących te postępowania, prezentowane były przy tym niejednolite poglądy, zarówno co do charakteru omawianych przepisów, jak i skutków braku ich notyfikacji Komisji Europejskiej, w wypadku uznania ich za przepisy techniczne w rozumieniu dyrektywy 98/34/WE.

Trudno zatem oczekiwać od oskarżonej tj. osoby, która nie posiada wykształcenia prawniczego, iż nawet przy założeniu, że zachowując należytą staranność dowiedziała się jakie wymogi winna spełniać celem prowadzenia planowanej przez nią działalności, winna mieć pełną świadomości, iż podjęte przez nią działania podlegają karze na gruncie przepisów ustawy o grach hazardowych. Powyższe wszakże nie było całkowicie rozstrzygnięte w dacie czynu zarzucanego oskarżonej, a jednocześnie wątpliwości co do ujmując rzecz skrótowo samego obowiązywania ustawy o grach hazardowych szeroko komentowane były w prasie, a co więcej w bardzo różny sposób oceniane przez Sądy. W ocenie Sądu zatem, oskarżonej, nawet biorąc pod uwagę, iż podjęła się ona prowadzenia działalności, działalności zawodowej i winna dopełnić staranności w ustaleniu obowiązujących ten charakter działalności przepisów, nie można zarzucić, iż nie uczyniła ona wystarczająco aby dopełnić obowiązkowi zaznajomienia się z obowiązującym ją nakazem posiadania koncesji. Niejasne interpretacje sądów w tym zakresie, również wskazywane w informacjach prasowych, muszą bowiem usprawiedliwić niewiedzę oskarżonej, jakie prawo obowiązuje w rzeczywistości, która w konsekwencji wyłącza jej winę i odpowiedzialność karną skarbową za nieprzestrzeganie przepisów. Nie można bowiem więcej wymagać od oskarżonej niż nie tylko od urzędników ale także sądów. Niejasność kwestii interpretacji przepisów ustawy o grach hazardowych – rozstrzygnięta dopiero w styczniu tego roku oraz wcześniejsze rozbieżne interpretacje sądów powszechnych i administracyjnych powodują, że nie można przyjąć, iż oskarżona popełniła zarzucone jej wykroczenie skarbowe.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.