Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 marca 2017 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Anna Budzyńska

Sędziowie: SO Leon Miroszewski (spr.)

SR del. Aleksandra Wójcik-Wojnowska

Protokolant: stażysta Paulina Rynkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 17 marca 2017 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa K2 (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością

z siedzibą w S.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej od wyroku Sądu Rejonowego Szczecin - Centrum w Szczecinie z dnia 16 maja 2016 roku, sygnatura akt X GC 248/14

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSR del. A. W. SSO A. B. SSO L. M.

Sygnatura akt: VIII Ga 31/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 16 maja 2016 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie zasądził od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. na rzecz powódki K2 (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 55 988,63 złotych z ustawowymi odsetkami określonymi od dnia 1 stycznia 2016 roku jako odsetki ustawowe za opóźnienie) liczonymi od kwot: 38 276,63 zł od dnia 20 października 2012 roku do dnia zapłaty, 17 712,00 zł od dnia 15 listopada 2012 roku do dnia zapłaty, a nadto kwotę 6 417,00 złotych tytułem kosztów procesu oraz nakazał pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 322,04 złotych tytułem kosztów sądowych.

Sąd ten ustalił, że w dniu 16 sierpnia 2012 roku pomiędzy (...) S.A z siedzibą w W. (agencją) a pozwaną (klientem) zawarta została umowa ramowa o świadczenie internetowych usług marketingowych. Strony w umowie (ust. 1.1) ustaliły, że współpraca pomiędzy stronami umowy polegać ma na tym, iż klient zleca agencji, a agencja przyjmuje zlecenie wykonania internetowych usług marketingowych w szczególności prowadzenia kampanii na portalu społecznościowym F. oraz obsługi medialnej obejmującej planowanie i realizację kampanii reklamowych w internecie. Szczegółowe warunki każdego ze zleceń określać miała odrębna pisemna pod rygorem nieważności umowa zawarta między stronami.

Z tytułu świadczenia usług realizowanych w ramach umowy klient miał być zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia za usługi i czynności określone w umowie na zasadach określonych w zleceniach. (2.1 umowy). Do wynagrodzenia doliczony miał zostać podatek od towarów i usług w wysokości 23 % ( 2.2 umowy). Agencja za usługi wystawiać miała faktury VAT po realizacji usługi zatwierdzonej protokolarnie pisemnie pod rygorem nieważności bez zastrzeżeń przez klienta określonej w zleceniu oraz w ostatnim dniu każdego miesiąca współpracy. Wynagrodzenia płatne miało być przelewem w terminie 21 dni od daty dostarczenia faktury klientowi (2.5).

W załączniku nr 1 stanowiącym integralną część umowy ustalone zostało wynagrodzenie agencji: 45.000 zł netto stanowiącą jednorazową opłatę obejmującą stworzenie i wdrążenie oraz nadzór nad aplikacją konkursową; 15.000 netto stanowiącą jednorazową opłatę obejmująca stworzenie kreacji reklamowych SocialAds; 1.800 zł netto stanowiącą comiesięczną opłatę za założenie i prowadzenie fanpage Lotos przez jeden miesiąc kalendarzowy. Faktury' za poszczególne działania w tamach umowy będą wystawiane w ostatni dzień okresu rozliczeniowego w danym miesiącu.

Załącznikami do powyższej umowy był także załącznik nr 2 - M. Plan sporządzony przez powódkę, załącznik nr 3 - projektowanie graficzne i www sporządzony przez powódkę oraz załącznik nr 4 — szczegółowy' zakres prac wra2 z harmonogramem. Załączniki te zostały zaakceptowane przez klienta.

W dniu 14 września 2012 roku zawarty został pomiędzy stronami umowy aneks zgodnie z którym agencja miała stworzyć, wdrążyć na stronie internetowej: www.K..pl oraz sprawować nadzór techniczny nad aplikacją konkursową (...) przez cały okres jej publikacji w Internecie. Przedmiotowym aneksem zmieniony został zapis dotyczący wynagrodzenia agencji i tak ustalono: Wynagrodzenie za wykonanie usługi stworzenie i obsługa F. Kibicuj Mistrzom na portalu społecznościowym F. wynosi łącznie 3.600 zł netto płatne na podstawie faktury' VAT przez klienta: 1.800 zł netto płatne w terminie do 30 września 2012 roku; 1.800 zł netto płatne w terminie do dnia 31 października 2012 roku.

Wynagrodzenia za wykonanie usługi stworzenie kreacji reklamowych SocialAds wynosi łącznie 15.00 zł netto płatne na podstawie faktury VAT przez klienta: 7.500 zł netto płatne w terminie do dnia 30 września 2012 roku; 7.500 zł netto płatne w terminie do dnia 15 listopada 2012 roku.

Wynagrodzenie przysługujące za usługę stworzenie, wdrążenie oraz nadzór nad aplikacją konkursową na stronie kibicujmistrzom.pl wynosić miało łącznie 48,00 zł netto płatne na podstawie faktury VAT przez klienta: 33.600 zł netto płatne w terminie do 30 września 2012 roku; 14.400 zł netto płatne w terminie do dnia 15 listopada 2012 roku.

Do umowy zostały dodane także kolejne załączniki stanowiące jej integralną część — załącznik nr 5 scenariusz gry oraz załącznik nr 6 regulamin gry.

Konkurs (...) prowadzony miał być w dwóch etapach: 1 etap od dnia 10 września do dnia 7 października 2012 roku; II etap od dnia 9 października 2012 roku do dnia 1 listopada 2012 roku. W trakcie funkcjonowania aplikacji konkursowej występowały usterki i problemy z nią związane. Problemy aplikacji polegały głównie na tym, że strona internetowa się nie ładowała, natomiast aplikacja źle przeliczała punkty, a także występowały problemy z raportowaniem, które było integralną częścią gry. Strony prowadziły ze sobą korespondencje e-mailową dotyczącą wykonywanej przez powódkę usługi, także w zakresie występujących problemów i usterek.

Uczestnik konkursu (...) J. C. złożył reklamacje dotyczącą niewłaściwego przeliczenia pozycji w rankingu II etapu. Wcześniej z adresu: kontakt@kibicujmistrzom.pl przeprowadzana była z uczestnikiem korespondencja mailowa. Uczestnicy konkursu zgłaszali zastrzeżenia co do funkcjonowania aplikacji konkursowej.

Z tytułu powołanej umowy w dniu 31 sierpnia 2012 roku (...) spółka akcyjna wystawiła fakturę na kwotę 12.730,50 zł dotyczącą projektów graficznych (...), z terminem płatności do 16 września 2012 roku. Należność wynikająca z faktury została uregulowana przez pozwaną w kwocie 12.300 zł w dniu 19 września 2012 roku oraz w kwocie 430, 50 zł w dniu 20 września 2012 roku.

W dniu 21 września 2012 roku wystawiona została kolejna faktura dotycząca Kibicuj Mistrzom — działania F. za miesiąc wrzesień 2012 toku. Opiewała ona na kwotę 11.439 zł z terminem płatności do dnia 30 września 2012 roku. W tym samym dniu wystawiona została także faktura na kwotę 492 zł obejmująca ulotki i autografy związane z konkursem (...) z terminem płatności do dnia 30 września 2012 roku. Należność wynikająca z faktur została uregulowana w dniu 2 października 2012 roku.

W dniu 28 września 2012 roku z tytułu powyżej umowy została wystawiona kolejna umowa dotycząca Kibicuj Mistrzom — aplikacja konkursowa za miesiąc wrzesień 2012 roku na kwotę 40.885, 20 zl z terminem płatności do dnia 4 października 2012 roku. Należność wynikająca z tej faktury została uiszczona przez pozwaną w dniu 10 października 2012 roku. W tym samym dniu wystawiona została także faktura dotycząca Kibicuj Mistrzom - mediaplan za wrzesień 2012 roku na kwotę 55.604, 87 zł z terminem płatności do dnia 19 października 2012 roku. Na poczet niniejszej umowy pozwana uregulowała kwotę 17/328, 24 zł w dniu 27 grudnia 2012 roku.

W dniu 31 października 2012 roku wystawiona została faktura dotycząca Kibicuj Mistrzom - aplikacji konkursowej za miesiąc październik 2012 toku na kwotę 17. 712 zł z terminem płatności do dnia 14 listopada 2012 toku. Należność z powyższej faktury nie została przez pozwaną uiszczona. W tym samym dniu wystawiona została także faktura dotycząca Kibicuj Mistrzom - mediaplan październik 2012 roku na kwotę 14.047, 57 zł z terminem płatności do dnia 14 listopada 2012 roku. Należność wynikająca z powyższej faktury została przez pozwaną uiszczona w dniu 4 stycznia 2013 roku. W dniu 31 października wystawiona została także faktura dotycząca działań F. w miesiącu październiku 2012 w związku z konkursem (...) na kwotę 11. 439 zł z terminem płatności na dzień 14 listopada 2012 roku. Należność wynikająca z powyższej faktury została przez pozwaną uregulowana w dniu 2 lutego 2013 roku.

Pismem z dnia 22 listopada 2012 roku pozwana zgłosiła swoje uwagi i zastrzeżenia dotyczące współpracy stron w ramach umowy ramowej o świadczenie internetowych usług marketingowych zawartej w dniu 16 sierpnia 2012 roku. W odpowiedzi, pismem z dnia 13 grudnia 2012 roku (...) spółka akcyjna odniosła się do zarzutów strony pozwanej, wzywając jednocześnie do zapłaty kwoty 98.803, 44 zł. W piśmie z dnia 21 grudnia 2012 roku powódka wskazała, że podtrzymuje swoje twierdzenia i zarzuty, nie uznając co do zasady jak i wysokości roszczeń określonych fakturami VAT ACR 2012/10/31/007/FV oraz VAT ACR 2012/09/28/001 /FV. W odpowiedzi pismem z dnia 10 stycznia 2013 roku (...) spółka akcyjna wskazała, że należycie wywiązała się z obowiązków wynikających z umowy zawartej z pozwaną jak również dochował należytej staranności w trakcie jej realizacji. Wskazała również, że nie otrzymała reklamacji (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Pismem z dnia 14 kwietnia 2013 roku pozwana odmówiła zapłaty przedmiotowych należności, kwestionując je tak co do zasady, jak i wysokości.

Sąd Rejonowy ustalił, że zadaniem strony powodowej było przede wszystkim wykonanie aplikacji konkursowej w Internecie, promocja akcji w Internecie, a także prowadzenie fanpage konkursu na portalu społecznościowym F.. Aplikacja miała być osadzona na serwerze pozwanej, natomiast w specyfikacji która była integralną częścią umowy wyszczególnione zostało jakimi parametrami powinien dysponować serwer. Powódka chciała uzyskać od pozwanej informacje o liczbie możliwych uczestników biorących udział w konkursie. (...) takiej nie uzyskała. Podczas testów aplikacji występowała spora ilość błędów, które były na naprawiane na bieżąco. Aplikacja była testowana równolegle przez pracowników powódki jak i pozwanej. W pierwszym etapie konkursu aplikacja umieszczona była na serwisie w ramach hostingu pomiędzy pozwaną a firmą (...).pl. W trakcie trwania pierwszego etapu konkursu zdecydowano o przeniesieniu aplikacji konkursowej z serwera pozwanej na serwis dedykowany powódki. Utrudnienia związane z przeniesieniem aplikacji spowodowały opóźnienie drugiego etapu konkursu.

Problemy aplikacji polegały głównie na tym, że strona internetowa się nie ładowała, natomiast aplikacja źle przeliczała punkty, a także występowały problemy z raportowaniem, które było integralną częścią gry. W konkursie brała udział duża liczba uczestników. Aplikacja została przeniesiona na serwery powódki i wówczas ilość błędów zmalała.

Pozwana nie miała zastrzeżeń do kampanii medialnej. Pozwana nie złożyła oświadczenia o potrąceniu. Pismem z dnia 18 października 2012 roku pozwana poinformowała uczestników konkursu o przeniesieniu aplikacji na nowy serwer - co powodowało nieprawidłowość w wyświetlaniu rankingu. Pozwana przekazała dwie nagrody w postaci wyjazdu na co - drive z K. K. o wartości 2.886 zł uczestnikom konkursu.

W dniu 12 października 2012 wystawiona została faktura obciążająca pozwaną na kwotę 787, 82 zł. Faktura ta dotyczyła chusty-, nadruku, siatki sitodrukowej oraz transportu towaru. W dniu 12 listopada 2012 roku wystawiona została faktura obciążająca pozwaną na kwotę 455.95 zł. Faktura ta dotyczyła towaru w postaci logosmyczy. W dniu 13 listopada 2012 roku oraz 27 listopada 2012 wystawione zostały faktury obciążające pozwaną, dotyczyły one usług transportowych. W dniu 18 października 2012 roku wystawiona została faktura obciążająca pozwaną na kwotę 533, 86 zł. Dotyczyła ona oleju napędowego ON oraz benzyny bezołowiowej. Kolejna faktura dotycząca oleju napędowego wystawiona została w dniu 10 października 2012 roku i opiewała na kwotę 1.508, 22 zł; a także w dniu 6 listopada 2012 roku na kwotę 1.645, 50 zł — dotyczyła oleju napędowego oaz benzyny bezołowiowej, 19 listopada 2012 roku na kwotę 1.828, 56 zł dotyczyła oleju napędowego, benzyny bezołowiowej oraz płynu do spryskiwaczy. W dniu 9 października 2012 roku wystawiony został rachunek, obciążający pozwaną, w związku z wykonaniem na jej rzecz zlecenia, kwotą 1.712 zł. Kolejny rachunek wystawiony został na kwotę 2.500 zł w dniu 10 grudnia 2012 roku, a także na kwotę 870 zł w dniu 9 listopada 2012 roku. Rachunek na kwotę 2.580 zł wystawiony został w dniu 12 listopada 2012 toku i dotyczył wykonania na rzecz pozwanej umowy o dzieło; analogiczny rachunek na kwotę 2.580 zł wystawiony został w dniu 2 listopada 2012 roku.

Dokonując oceny prawnej Sąd Rejonowy stwierdził, że kwoty dochodzone pozwem dotyczą faktury z dnia 28 września 2012 roku opiewającej na kwotę 55, 604, 87 2ł, na poczet której pozwana uregulowała kwotę 17.328, 24 zł, a która dotyczyła płatności za mediaplan za miesiąc wrzesień 2012 roku; a także faktury z dnia 31 października 2012 roku opiewającej na kwotę 17.712 zł a dotyczącej aplikacji konkursowej (...). Umowę powołaną przez stronu Sąd Rejonowy zakwalifikował w zakresie usługi media planu jako umowę o świadczenie usług do której zastosowanie - zgodnie art. 750 k.c. - znajduje art. 734 k.c. i następne, a w zakresie aplikacji konkursowej (...) Sąd ten uznał, że pomiędzy stronami zawarta została umowa o dzieło. Podstawą prawną jest więc art. 627 k.c. zgodnie z którym przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Sąd Rejonowy ocenił, że przedmiotem sporu nie było ustalenie czy pomiędzy stronami zawarta została umowa dotycząca wykonania przez powódkę dzieła - w postaci aplikacji konkursowej oraz świadczenia usług medialnych. Spornym okazało się ustalenie czy powódka wykonała umowę, a nadto czy umowa ta została przez powódkę wykonana w sposób należyty, fakt poniesienia przez pozwaną szkody, a w konsekwencji ustalenie czy powódka była uprawniona do żądania wynagrodzenia.

Odnosząc się do zasadności wynagrodzenia za usługi medialne Sąd Rejonowy zauważył, że pozwana nie kwestionowała wykonania przez powódkę usługi media planu. Co więcej reprezentant pozwanej W. J. oraz świadek J. K. przyznali, że pozwana nie miała zastrzeżeń co do wykonania powyższej usługi. Konsekwencją uznania, że powódka wykonała usługę, która była przedmiotem umowy, a co więcej wykonała ją w sposób prawidłowy jest ustalenie, że pozwana była obowiązana do zapłaty wynagrodzenia w tym zakresie. Dodał, że pozwana w żaden sposób nie kwestionowała wysokości wynagrodzenia za tę usługę, kwestionując żądanie pozwu pozwana zwracała uwagę wyłącznie na fakt nieprawidłowego wykonania przez powódkę aplikacji konkursowej oraz usługi prowadzenia strony konkursu na portalu społecznościowym. Pozwana nie powoływała się natomiast na nieprawidłowości przy wykonywaniu usługi medialnej. Skoro więc powódka wykonała w sposób prawidłowy usługę, za którą ustalone zostało wynagrodzenie określone w fakturze z dnia 29 września 2012 roku w kwocie 55.604, 87 zł, zaś pozwana uiściła na poczet wynagrodzenia jedynie kwotę 17.712 zł obowiązana jest do zapłaty pozostałej kwoty wynagrodzenia dochodzonej niniejszym pozwem tj. kwoty 38.276, 63 złotych.

Odnosząc się do zarzutów pozwanej Sąd Rejonowy uznał je za niezasadne, albowiem ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w tym zeznań świadków i reprezentanta strony pozwanej dzieło - aplikacja konkursowa Kibicuj Mistrzom pozostała przez powódkę wykonana. Żadna ze stron nie kwestionowała, że aplikacja ta została przez powódkę stworzona, a następnie przez powódkę kontrolowana. Obie strony wskazały jednak na błędy i nieprawidłowości związane z funkcjonowaniem aplikacji. Powódka zastrzeżenia te odpierała powołując się na brak winy: wskazując, że konieczne było przeniesienie aplikacji z serwera pozwanej, który nie spełniał swojej funkcji w związku z zbyt dużą liczbą uczestników. Natomiast pozwana uzasadniając brak wypłaty wynagrodzenia wskazywała, że w związku z nieprawidłowościami - nienależytym wykonaniem umowy przez powódkę poniosła dodatkowe koszty oraz straciła zaufanie w oczach strategicznego klienta, na rzecz którego aplikacja ta miała funkcjonować.

Sąd Rejonowy na podstawie akt sprawy stwierdził, że przy funkcjonowaniu aplikacji występować mogły nieprawidłowości. Fakt ten potwierdza korespondencja mailowa pomiędzy stronami, a także składanie przez uczestników konkursu reklamacji. Pozwana natomiast w żaden sposób nie wykazała, aby nieprawidłowości te wynikały z działań powódki, nie wykazała bowiem z jakich powodów aplikacja ta nie działała prawidłowo. Sąd Rejonowy zauważył, że zgodnie z art. 6 k.c. to na pozwanej spoczywał obowiązek wykazania faktu z którego wywodziła skutki prawne, a więc że umowa ta została wykonana w sposób nieprawidłowy. Do ustalenia genezy nieprawidłowego działania aplikacji konieczne było zdaniem tego Sądu posiadanie wiadomości specjalnych, a więc wezwanie biegłego w celu sporządzenia przez niego opinii. Strona pozwana nie złożyła wniosku w tym zakresie, ponosi więc negatywne konsekwencje niewykazania faktu nienależytego wykonania umowy przez powódkę. Sąd pierwszej instancji stwierdził, że nie można bowiem wykluczyć związku nieprawidłowego działania aplikacji z przyczynami nieleżącymi po stronie powódki - na przykład wyższą liczbą uczestników niż zakładana co powodowało konieczność zmiany serwera.

Dalej Sąd Rejonowy ocenił, że pozwana powołując się na poniesioną szkodę w żaden sposób jej nie wykazała, w szczególności niewystarczającymi były przedstawione przez stronę dokumenty. Nie ma podstaw do przyjęcia, że poniesiony przez nią koszt związany był bezpośrednio z nieprawidłowym funkcjonowaniem aplikacji, a także jaka jest wysokość ewentualnej szkody.

Sąd Rejonowy stwierdził także, że pozwana nie złożyła oświadczenia o potrąceniu wierzytelności. Gdyby zaś przyjąć, że dzieło zostało wykonane w sposób nienależyty, stronie pozwanej przysługiwałoby osobne roszczenie odszkodowawcze. W takiej sytuacji pozwana mogła dokonać potrącenia wierzytelności powoda z tytułu wynagrodzenia, z wierzytelnością z tytułu roszczenia odszkodowawczego. Należy jednak zauważyć, że zgodnie z art. 499 k.c. potrącenie dokonywa się poprzez oświadczenie złożone drugiej stronie. Wówczas, oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe. Skoro więc, oświadczenie nie zostało złożone przez żadną ze stron, potrącenie nie miało miejsca.

Jak bez znaczenia Sąd Rejonowy ocenił fakt, że zgodnie z zapisami umowy wystawienie faktury uzależnione było od wystawienia pisemnego protokołu odbioru z podpisem stron, bowiem sporządzenie przedmiotowego protokołu uzależniało możliwość wystawienia faktury, nie zaś zapłatę wynagrodzenia. Zgodnie z art. 642 § 1 k.c. w braku odmiennej umowy przyjmującemu zamówienie należy się wynagrodzenie w chwili oddania dzieła. Sąd Rejonowy podkreślił, że pozwana uiściła część wynagrodzenia związanego z wykonaniem przez powódkę dzieła w kwocie 40.885,20 złotych w dniu 10 października 2012 roku. Inne faktury również nie zostały poprzedzone protokołami odbioru, a jednak faktury te zostały uregulowane, mimo tego, że zdaniem pozwanej błędy w aplikacji występowały już w czasie testów aplikacji. Zachowanie takie daje podstawę do przyjęcia, że strona pozwana w sposób dorozumiany zgodziła się na brak konieczności sporządzenia protokołu.

W konsekwencji powyższych rozważań Sąd Rejonowy uznał, że powódka wykonała zawarte pomiędzy stronami umowy - wykonując dzieło w postaci aplikacji konkursowej, a także wykonując usługę w postaci media planu. W związku z faktem, że pozwana nie zaprzeczyła skutecznie tym faktom, a nadto nie wykazała z jakich powodów aplikacja działała w sposób nieprawidłowy — a więc nie wykazała nienależytego wykonania umowy przez powódkę, nie złożyła także oświadczenia o potrąceniu wierzytelności - obowiązana była do wypłaty wynagrodzenia za wykonane dzieło w kwocie - 17.712 zł oraz za świadczone usługi w kwocie 38.276, 63 zł. O odsetkach Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu, na podstawie art. 481 § 1 k.c. w świetle którego jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Sąd Rejonowy wziął również pod uwagę terminy zapłaty ustalone w fakturach dotyczących należności będących przedmiotem pozwu, ustalając, że zasadnym było żądanie odsetkowe co do kwoty 17.712 zł od dnia 15 listopada 2012 roku, zaś co do kwoty 28.276, 63 zł od dnia 20 października 2012 roku.

W sprawie oceny dowodów Sąd Rejonowy stwierdził, że ustalił stan faktyczny w oparciu o treść przedłożonych do akt dowodów z dokumentów. Żadna ze stron nie kwestionowała ich prawdziwości, a i w ocenie Sądu nie budziły one żadnych wątpliwości. Sąd oparł się również na zeznaniach świadka J. K., M. W., K. D., A. M. oraz zeznaniach reprezentanta pozwanego W. J. - nie ujawniły się bowiem żadne okoliczności podważające ich wiarygodność.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu Sąd Rejonowy oparł o treść art. 98 § 1 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Wskazał, że stroną przegrywającą jest pozwana i jako taka zobowiązana jest do zwrócenia powodowi poniesionych przez nią kosztów procesu. Na koszty poniesione przez powódkę w łącznej wysokości 6.417 zł złożyły się; opłata sądowa od pozwu w wysokości 2.800 zł, opłata kancelaryjna od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 3,600 złotych (ustalone na podstawie § 6 pkt 6 w z w, z § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu).

Od tego wyroku apelację wniosła pozwana zaskarżając go w całości. Zarzuciła:

1. naruszenie prawa materialnego

a) art. 637 § 2 k.c. poprzez jego niezastosowanie w sytuacji poniesienia przez pozwaną zarzutu obniżenia wynagrodzenia z tytułu nienależytego wykonania (wad) dzieła.

b) art. 560 § 1 k.c. w zw. z art. 638 k.c. poprzez jego niezastosowanie w sytuacji podniesienia przez pozwaną zarzutu obniżenia wynagrodzenia z tytułu nienależytego wykonania (wad) dzieła,

c) art. 6 k.c. poprzez niezasadne przeniesienie ciężaru dowodowego na stronę pozwaną w zakresie, w których Sąd I instancji uznał, że ciężar dowodu na wykazanie należytego wykonania dzieła a także przyczyn powstania wad dzieła spoczywa na pozwanej;

2. naruszenie przepisów postępowania

a) art. 232 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i uznanie, że pozwana nie wykazała, że dzieło – aplikacja konkursowa „Kibicuj mistrzom” została wykonana przez powoda w sposób należyty, zgodnie z umową i bez wad,

b) art. 233 § 1 k.p.c. poprzez jego błędną wykładnię i niezasadne przeniesienie ciężaru dowodowego na stronę pozwaną w zakresie w którym Sąd I instancji uznał, że ciężar dowodu na wykazanie należytego wykonania dzieła a także przyczyn powstania wad dzieła spoczywa na pozwanej.

Zarzuciła też nierozpoznanie istoty sprawie poprzez pominięcie zarzutu pozwanej obniżenia wynagrodzenia za wykonane przez powódkę dzieło aplikację konkursową „Kibicuj mistrzom” z uwagi na wady dzieła.

Wskazując na powyższe zarzuty pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych, ewentualnie o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Pozwana wniosła też o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu apelacji pozwana najwięcej miejsca poświęciła nieprawidłowościom działania aplikacji konkursowej „Kibicuj mistrzom”, podtrzymując zarzut, że to na powódce spoczywał ciężar wykazania, że dzieło zostało przez nią wykonane prawidłowo oraz że nieprawidłowości działania aplikacji nie były przez powódkę zawinione. Stwierdziła też, że Sąd Rejonowy dokonał oceny zarzutów pozwanej jedynie w aspekcie roszczenia odszkodowawczego, całkowicie pomijając zarzut obniżenia wynagrodzenia w związku z wadliwym wykonaniem dzieła. Tym samym nie rozpoznał istoty sprawy. Co do szkody pozwanej stwierdziła ona, że jej rozmiar wynika z dowodów w postaci faktur, rachunków i umów, oraz z zeznań świadka J. K. oraz strony pozwanej.

W odpowiedzi na apelację powódka wniosła o jej oddalenie oraz zasądzenie od pozwanej kosztów procesu za II instancję. Podniosła, że aplikacja, której prawidłowość działania kwestionuje pozwana, spełniała wszystkie funkcjonalności w czasie jej testowania przez pozwaną oraz w I etapie jej udostępnienia w ramach konkursu prowadzonego z użyciem aplikacji, a wydruki mające dowodzić nieprawidłowości w jej działaniu dotyczyły II etapu konkursu. Dodała, że pozwana nie zgłosiła wobec powódki reklamacji działała prawidłowo. Na koniec stwierdziła, że dochodzona należność w kwocie 38.276,63 złotych dotyczy wynagrodzenia z tytułu realizacji mediaplanu, jedynie zaś druga z dochodzonych należności, w kwocie 17.712 złotych dotyczy wynagrodzenia z tytułu realizacji aplikacji konkursowej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja pozwanej wskazuje na zagadnienie uprawnień zamawiającego dzieło z tytułu jego wad. Tym samym pozwana ostatecznie nie kwestionuje wykonania dzieła, ani też wysokości wynagrodzenia, gdyby uznać, że dzieło zostało wykonane zgodnie z zamówieniem. Twierdzi natomiast, że nie dokonując w określonym zakresie zapłaty wynagrodzenia z faktur, na które powołała się powódka dochodząc zasądzenia w niniejszej sprawie, skorzystała z uprawnienia do obniżenia wynagrodzenia. Pozwana przy tym nie rozgranicza swojego twierdzenia o prawie do obniżenia ceny w odniesieniu do poszczególnych należności dochodzonych przez powódkę, a więc z jednej strony za przedstawienie mediaplanu, z drugiej – za wykonanie aplikacji konkursowej „Kibicuj mistrzom”, choć swoje twierdzenia o wadach przedmiotu zamówienia odnosi tylko do drugiego z wymienionych wyżej świadczeń powódki.

Pozwana przedstawiła zarzuty naruszenia prawa materialnego jak i przepisów postępowania. Ponieważ zbadanie kwalifikacji prawnej w zakresie prawa materialnego dokonanej przez Sąd pierwszej instancji wymaga stwierdzenia w sposób niewątpliwy i pełny stanu faktycznego, niezbędne jest odniesienie się w pierwszej kolejności do zarzutów naruszenia procedury cywilnej. Poprzedzone to może być jedynie badaniem pod kątem nieważności postępowanie, natomiast w niniejszej sprawie brak jest podstaw do przyjęcia takiej nieważności. Jednocześnie należy zauważyć, że w świetle art. 378 k.p.c. sąd drugiej instancji związany jest zarzutami naruszenia prawa procesowego (por. uchwałę 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2008 roku, III CZP 49/07, OSNC 2008, nr 6, poz. 55). Powinien więc odnieść się do ich dosłownego brzmienia.

Realizując tą dyrektywę należy najpierw zauważyć, że zarzut naruszenia art. 232 k.p.c. jest o tyle nietrafny, że dyrektywa wynikająca z jego treści w zdaniu pierwszym nie odnosi się do sądu, lecz do stron. Tym samym to nie sąd, lecz jedynie strony mogą tą normę naruszyć. Co do zdania drugiego art. 232 k.p.c. należy stwierdzić, że w niniejszym postępowaniu apelacyjnym nie podniesiono zarzutu zaniechania przez sąd dopuszczenia dowodu niewskazanego przez stronę.

Sama treść powołanego zarzutu odnosi się raczej do normy art. 233 § 1 k.p.c., natomiast gdyby tak uznać, to należałoby dodać, że pozwana nie wskazała w apelacji na czym polegało naruszenie granic swobody w ocenie przez sąd dowodów, a więc jakie błędy logiczne popełnił Sąd pierwszej instancji w zakresie ustalenia faktów, ich wzajemnych powiązań, czy uwzględnienia zasad doświadczenia życiowego. Pozwana poprzestała na przedstawieniu odmiennych wniosków co do faktów, niż wynikające z oceny dowodów dokonanej przez Sąd pierwszej instancji. Powyższe nie jest wystarczające do uzasadnienia zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., zwłaszcza, że gdy sąd dokonując oceny dowodów wyciąga logicznie poprawne wnioski, zgodne przy tym z doświadczeniem życiowym, to te ustalenia muszą się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego samego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne.

Pozwana powołała art. 233 k.p.c. także przy zarzucie niezasadnego przeniesienia ciężaru dowodowego. W związku z tym należy zauważyć, że właściwym w zakresie ustalenia ciężaru dowodzenia jest art. 6 k.c., a więc przepis prawa materialnego. To nie z przepisów Kodeksu postępowania cywilnego wynika norma dotycząca rozstrzygania o ciężarze dowodów w postępowaniu sądowym. Zagadnienie to należy do sfery prawa materialnego.

Reasumując rozważania odnoszące się do zarzutów naruszenia procedury cywilnej należy stwierdzić, że zarzuty te są bezzasadne już choćby z uwagi na nieadekwatność ich treści do treści norm prawnych, do których się odwołują. Niezależnie od tego kwestionowanie ustaleń Sądu Rejonowego oparte zostało na wskazaniu innej wersji ustaleń faktycznych, a nie na wskazaniu w procedowaniu Sądu Rejonowego błędów logicznych czy w odniesieniu do doświadczenia życiowego. Ostać się zatem muszą ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego. Niezależnie od tego Sąd Okręgowy uznaje te ustalenia za prawidłowe i kompletne, po należytej i kompleksowej ocenie dowodów.

Do naruszeń procedury odnosi się też zwykle zarzut nierozpoznania istoty sprawy, bowiem dochodzi do niego gdy sąd nie wyjaśnił i pozostawił poza oceną okoliczności faktyczne stanowiące przesłankę zastosowania normy prawa materialnego będącej podstawą roszczenia albo obrony pozwanego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 1998 roku, III CKN 411/97). Według pozwanej Sąd Rejonowy nie rozpoznał istoty sprawy bowiem nie odniósł się do zarzutu pozwanej o obniżenie wynagrodzenia z uwagi na wady aplikacji konkursowej „Kibicuj mistrzom”. Odnosząc się do tego zarzutu trzeba zacząć od tego, że pozwana w sprzeciwie od nakazu zapłaty nie wskazała na kierowanie do powódki żądania obniżenia ceny, ani nawet na złożenie jej reklamacji co do jakości dzieła. Powoływała się natomiast na reklamację uczestników konkursu na podstawie aplikacji dostarczonej przez powódkę oraz na poniesienie kosztów wypłat pozwanej wobec tych uczestników. Słusznie zatem Sąd Rejonowy potraktował obronę pozwanej jako powoływanie się na powstanie szkody po jej stroni oraz na zarzut nieoddania dzieła przez powódkę, o czym świadczą też twierdzenia pozwanej, że nigdy nie zatwierdziła pisemnie zrealizowania usługi.

Powyższe zaprzecza obronie pozwanej poprzez odwołanie się do przepisów o odpowiedzialności przyjmującego zamówienie za wady dzieła, bowiem nie może być mowy o uruchomieniu tej odpowiedzialności przed odbiorem dzieła przez zamawiającego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2006 roku, II CK 336/2005).

Odnosząc się przy tym do wskazanego wyżej zarzutu pozwanej o braku odbioru dzieła powódki należy stwierdzić, że Sąd Rejonowy prawidłowo zakwalifikował korzystanie z aplikacji dostarczonej przez powódkę za odebranie dzieła. O powyższym świadczyło też dokonanie częściowej zapłaty wynagrodzenia przez pozwaną. Zaniechanie dalszej zapłaty zostało przez pozwaną wyjaśnione jako poprzestanie na zapłacie bezspornej. Pozwana nie wskazała kryterium, które zostało przez nią zastosowane przy ustaleniu adekwatności dokonanej zapłaty do należnego powódce wynagrodzenia.

Przechodząc do zarzutów naruszenia prawa materialnego należy stwierdzić, że ich istota ogniskuje się wokół podnoszonego przez pozwaną uprawnienia do żądania obniżenia wynagrodzenia. W świetle obowiązującego dla niniejszej umowy (obecnie już uchylonego) art. 637 § 1 k.c. istnienie odpowiedzialności przyjmującego zamówienie z tytułu rękojmi zależy od istnienia wady dzieła, za którą przyjmujący zamówienie jest odpowiedzialny. Wadą dzieła jest natomiast określone odstępstwo od umowy, co sprawia, że pojęcie wady ma charakter relatywny, zależny od treści umowy stron (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 stycznia 2012 roku, II CSK 213/2011, OSNC-ZD 2013, nr B, poz. 31).

Istnienie wady, jak też jej powstanie z przyczyn leżących po stronie powódki, wbrew temu co stwierdzono w apelacji, musiało być wykazane przez pozwaną, bowiem to ona powoływała się na płynące z tego skutki prawne (art. 6 k.c.). Pozwana jednak nie wykazała, że wada, która ujawniła się – co sama pozwana stwierdziła – dopiero w II etapie konkursu prowadzonego na podstawie aplikacji dostarczonej przez powódkę, istniała w chwili oddania dzieła. Pozwana nie podważyła twierdzenia powódki, że aplikacja działała prawidłowo w toku jej testowania oraz w czasie trwającego około miesiąca czasu I etapu konkursu. Tym samym nie sposób przyjąć, że wada aplikacji istniała w czasie oddania dzieła, nie zaś wynikła z przyczyn związanych z eksploatacją aplikacji. Ustalenia w tym zakresie wymagały wiadomości specjalnych, jednak pozwana, jako ponosząca w tej kwestii ciężar dowodzenia, nie złożyła wniosku dowodowego pozwalającego zasięgnąć takich wiadomości.

Uprawnienie zamawiającego do obniżenia wynagrodzenia (art. 637 § 2 k.c.) powstaje w sytuacji, w której ujawniona wada ma charakter nieistotny i ponadto: a) nie da się jej usunąć, lub b) z okoliczności wynika, że przyjmujący zamówienie nie jest w stanie jej usunąć w odpowiednim czasie, względnie c) przyjmujący zamówienie jest zdolny do usunięcia wady, niemniej jednak nie uczynił tego w terminie wyznaczonym mu przez zamawiającego zgodnie z art. 637 § 1 k.c. W niniejszej sprawie nie wystąpiła żadna z wymienionych podstaw. W szczególności pozwana nie wykazała, ani nawet nie twierdziła, że wezwała powódkę do usunięcia wady wyznaczając jej odpowiedni termin. Wprawdzie sama powódka przyznała, że pozwana reklamowała pismem z dnia 22 listopada 2012 roku jakość działania aplikacji w II etapie konkursu, jednakże jej zastrzeżeniom nie towarzyszyło wezwanie do usunięcia nieprawidłowości, nadto reklamacja została przedstawiona już po zakończeniu konkursu i służyła jedynie uzasadnieniu odmowy zapłaty części wynagrodzenia (k. 79-82). Godzi się też zauważyć, że ostatecznie przedsięwzięcie, do którego aplikacja wykonana przez powódkę została użyta, zostało w całości przeprowadzone, toteż nie można mówić także o nieusuwalności wady, która ujawniła się w czasie II etapu prowadzonego przy jej użyciu konkursu. Reasumując, pozwana nie nabyła uprawnienia do żądania obniżenia wynagrodzenia zgodnie z powołaną regulacją. Gdyby z kolei traktować stanowisko pozwanej jako zmierzające do wykazania, że wynagrodzenie żądane przez powódkę jest zawyżone, to również w tym zakresie niezbędne byłoby zasięgnięcie wiadomości specjalnych w sprawie istnienia wady, przyczyn jej wystąpienia oraz skutków majątkowych. Ustalenie takiej odpowiedzialności musiałoby być przy tym kwalifikowane jako odpowiedzialność na zasadach ogólnych (art. 471 i następne k.c.), jednak sama pozwana przyznała w apelacji, że o takiej odpowiedzialności nie może być mowy.

Na koniec należy zauważyć, że stanowisko pozwanej dotyczy jedynie tej części stosunku prawnego pomiędzy stronami, która obejmuje wykonanie przez powódkę aplikacji konkursowej „Kibicuj mistrzom”. Jest to o tyle istotne, że spośród dochodzonych przez powódkę kwot, tylko kwota 17.712,00 złotych była kwalifikowana jako wynagrodzenie za wykonanie wymienionej aplikacji (k. 72). Kwota 38.276,63 złotych stanowiła dochodzone wynagrodzenie za przedstawienie mediaplanu (k. 70), natomiast w tym zakresie pozwana nie przedstawiła żadnych zarzutów w sprawie wymagalności tej należności. Trzeba przy tym zaakceptować kwalifikację prawną dokonaną przez Sąd Rejonowy w zakresie tej części stosunku prawnego pomiędzy stronami.

Biorąc pod uwagę powyższe należało uznać apelację za bezzasadną, co prowadziło do jej oddalenia na podstawie art. 385 k.p.c. Orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego znajduje podstawę w treści art. 98 § 1 k.p.c. zaś jego wysokość, obejmującą wynagrodzenie radcy prawnego zastępującego powódkę w niniejszym procesie, została ustalona w oparciu o treść § § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych w brzmieniu obowiązującym przed nowelizacją, która weszła w życie w dniu 27 października 2016 roku, zgodnie z § 2 rozporządzenia zmieniającego.

(...) A. A. W.-W.