Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 5/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 listopada 2016 roku Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego na podstawie art.21 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników odmówił A. K. prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że została ona wydana w oparciu o orzeczenie Komisji Lekarskiej Kasy z dnia 7 listopada 2016 roku, która stwierdziła, że ubezpieczona nie jest całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym.

W dniu 28 grudnia 2016 roku do organu rentowego wpłynęło odwołanie A. K. od ww. decyzji. W treści odwołania ubezpieczona wskazała, że stan zdrowia nie pozwala jej na pracę w gospodarstwie rolnym.

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona A. K. urodziła się (...).

A. K. podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników.

(okoliczności bezsporne)

W dniu 9 sierpnia 2016 roku A. K. złożyła wniosek o rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.

(wniosek k.1-4 odwrót akt KRUS)

Lekarz rzeczoznawca KRUS po przeprowadzeniu badania lekarskiego rozpoznał u A. K. chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa z dyskopatią szyjną i lędźwiową bez objawów korzeniowych i ubytkowych oraz zaburzenia adaptacyjne w wywiadzie. Lekarz rzeczoznawca KRUS nie uznał badanej za całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym.

(orzeczenie lekarza rzeczoznawcy z dnia 13 września 2016 roku - k.66 akt KRUS)

Powyższe orzeczenie legło u podstaw wydania przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego decyzji z dnia 12 października 2016 roku, mocą której odmówiono A. K. prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.

(decyzja k.67 – 67 odwrót akt KRUS)

Powyższa decyzja została zaskarżona przez A. K..

(odwołanie k.68 – 68 odwrót akt KRUS)

W związku ze złożonym odwołaniem, Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego uchylił decyzję z dnia 12 października 2016 roku i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.

(decyzja k.69 akt KRUS)

Komisja lekarska Kasy po przeprowadzeniu badania lekarskiego rozpoznała u A. K. chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa z wielopoziomową dyskopatią bez objawów korzeniowych i ubytkowych. Komisja lekarska nie uznała ubezpieczonej za całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym oraz uznała, że nie jest celowym przekwalifikowanie zawodowe ubezpieczonej.

(orzeczenie komisji lekarskiej kasy z dnia 7 listopada 2016 roku - k.76 akt KRUS)

Powyższe orzeczenie komisja lekarskiej kasy legło u podstaw wydania przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego zaskarżonej decyzji.

(decyzja k.78 – 78 odwrót)

U ubezpieczonej rozpoznano: zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa z wielopoziomowymi dyskopatiami z okresowym zespołem bólowym obecnie bez jawnych powikłań korzeniowych, okresowe bóle i zawroty głowy bez objawów uszkodzenia układu równowagi. U ubezpieczonej nie stwierdzono objawów ogniskowego uszkodzenia układu nerwowego, w szczególności jawnych objawów bólowych powikłań zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa. Schorzenia neurologiczne nie stanowią podstawy do orzeczenia w stosunku do ubezpieczonej długotrwałej całkowitej niezdolności do pracy w posiadanym gospodarstwie rolnym.

(opinia biegłego sądowego neurologa J. Z. k.9 – 10 odwrót)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie ww. dokumentów oraz w oparciu o opinię biegłego neurologa J. Z. (2). Opinia ta została wydana po zapoznaniu się przez biegłego z pełną dokumentacją lekarską ubezpieczonej oraz po uprzednim zbadaniu ubezpieczonej, a zatem brak jest podstaw do zasadnego jej kwestionowania. Biegły dokonał rozpoznania jednostek chorobowych występujących u ubezpieczonej i ocenił je w kontekście zdolności ubezpieczonej do pracy w posiadanym przez nią gospodarstwie rolnym. Przedmiotowa opinia jest jasna, spójna oraz logiczna. Wskazuje ona w sposób jednoznaczny, iż ubezpieczona nie jest osobą całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym.

Opinia nie była kwestionowana w toku postępowania przez ubezpieczoną, która była w pełni pouczona o swoich uprawnieniach procesowych w trybie art.210 k.p.c . Ubezpieczona nie składała również wniosków dowodowych.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Zgodnie z treścią art.21 ust.1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników (tekst jednolity Dz.U. z 2016 roku, poz. 277) renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który łącznie spełnia następujące warunki:

1.  podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez wymagany okres, o którym mowa w ust.2,

2.  jest trwale lub okresowo całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym,

3.  całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu lub w okresach, o których mowa w art.20 ust.1 pkt 1 i 2, lub nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Brak choćby jednego z ww. warunków wymienionych ustawy powoduje brak prawa do świadczenia.

W niniejszej sprawie spór między stronami ograniczał się do oceny stanu zdrowia ubezpieczonej pod kątem niezdolności do pracy.

Zgodnie z treścią art.21 ust.5 ww. ustawy za całkowicie niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym uważa się ubezpieczonego, który z powodu naruszenia sprawności organizmu utracił zdolność do osobistego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym.

Zgodnie zaś z treścią art.22 ust. 1 ww. ustawy rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy przyznaje się jako rentę stałą, jeżeli całkowita niezdolność ubezpieczonego do pracy w gospodarstwie rolnym jest trwała i nie orzeczono celowości przekwalifikowania zawodowego. W pozostałych przypadkach renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy przysługuje jako renta okresowa przez okres wskazany w decyzji Prezesa Kasy lub do czasu objęcia rencisty innym ubezpieczeniem społecznym.

Ustalenia dokonane w toku przedmiotowej sprawy nie uzasadniają zmiany zaskarżonej decyzji. Przeprowadzone postępowanie wykazało bowiem, że ubezpieczona nie jest osobą całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym w rozumieniu art.21 ust.5, wskazanej powyżej ustawy. Wynika to w sposób jednoznaczny z wydanej w toku postępowania sądowego opinii biegłego neurologa – biegłego o specjalizacji odpowiadającej charakterowi schorzeń występujących u odwołującej.

Występujące u A. K. schorzenia w postaci zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa z wielopoziomowymi dyskopatiami z okresowym zespołem bólowym (obecnie bez jawnych powikłań korzeniowych), okresowe bóle i zawroty głowy (bez objawów uszkodzenia układu równowagi) oraz brak objawów ogniskowego uszkodzenia układu nerwowego nie stanowią podstawy do orzeczenia względem ubezpieczonej długotrwałej całkowitej niezdolności do pracy w posiadanym gospodarstwie rolnym.

Opinia biegłego neurologa stanowi pełnowartościowy materiał dowodowy, spełnia wymogi rzetelności oraz fachowości, a w szczególności wnioski w niej zawarte zostały w sposób logiczny, jasny i spójny wyprowadzone przez biegłego.

Zaznaczyć w tym miejscu należy, że sposób motywowania oraz stopień stanowczości wniosków wyrażonych w opinii biegłych jest jednym z podstawowych kryteriów oceny dokonywanej przez Sąd, niezależnie od kryteriów zgodności z zasadami wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego oraz podstaw teoretycznych opinii (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 2000 roku, I CKN 1170/98, OSNC 2001 nr 4 poz. 84).

Podkreślić należy w tym miejscu, że przy ocenie biegłych lekarzy Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego. Odmienne ustalenie w tej mierze może być dokonane tylko na podstawie opinii innych biegłych lekarzy, jeżeli ich opinia jest bardziej przekonywająca oraz wszechstronnie przedstawia kwestię nasuwającą wątpliwości w sprawie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1987 roku, II URN 228/87).

W oparciu o ww. opinię stwierdzić należy, że pomimo rozpoznanych u ubezpieczonej jednostek chorobowych, nie jest ona całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym. Stwierdzone schorzenia nie stanowią bowiem dolegliwości tego rodzaju i o takim nasileniu, aby powodowały całkowitą niezdolność, o której mowa wyżej.

Mając na względzie wymienione wyżej okoliczności Sąd na podstawie art.477 14§1 k.p.c. orzekł, jak w sentencji wyroku.

(S.B.)

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawczyni z pouczeniem o prawie, terminie i sposobie złożenia apelacji.

27 kwietnia 2017 roku.