Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VU 627/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2015 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Romuald Kompanowski

Protokolant Anna Werner-Dudek

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2015 r. w Kaliszu

odwołania R. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 18 maja 2015 r. Nr (...)/ (...)- (...)

w sprawie R. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o ustalenie ubezpieczenia

oddala odwołanie

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 maja 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. stwierdził, iż R. K. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie podlega od dnia 1 grudnia 2014 r. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu.

Odwołanie od powyższej decyzji złożyła R. K. wnosząc o zmianę decyzji i stwierdzenie podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą oraz podleganie dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołanie.

Sąd ustalił, co następuje:

Odwołująca R. K. urodzona dnia (...), zgłosiła w organie ewidencyjnym rozpoczęcie z dniem 1 grudnia 2014 r. prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie sprzedaży używanych przedmiotów użytkowych wykonanych z porcelany, szkła, ceramiki.

/bezsporne/

W ramach zgłoszonej działalności mieściło się nabywanie wskazanych wyżej towarów w celu ich odsprzedaży. Towary odwołująca zamierzała nabywać na targowiskach i giełdach. Sprzedaż miała być prowadzona na (...) handlowej (...). Przy takim sposobie sprzedaży, po zgłoszeniu oferty sprzedaży danego produktu, odwołująca miała śledzić przebieg licytacji a po jej zakończeniu wysyłać towar odpowiedniej osobie za pośrednictwem dostępnego na rynku operatora pocztowego. Transakcje na odległość miały być opłacane w formie przelewów bankowych na założone przez odwołującą konto bankowe. Za prowadzenie takiej sprzedaży odwołująca miała ponosić jedynie opłaty za korzystanie z portalu.

dowód: zeznania odwołującej.

Tak założone sposoby realizowania działalności, odwołująca wprowadziła od chwili zadeklarowania rozpoczęcia działalności i realizowała je sukcesywnie stosownie do ilości sprzedawanych produktów.

dowód: zeznania odwołującej.

W zestawieniu osiągniętego przychodu, odwołująca za miesiąc grudzień 2014 r. wpisała ogólną kwotę 127,00 zł, za miesiąc styczeń 2015 r. – kwotę 335,50 zł, za luty 2015 r. – kwotę 524,50 zł, za marzec 2015 r. – kwotę 24,00 zł. Wskazane wyżej kwoty miesięcznego przychodu stanowiły sumę wykazywanego w poszczególnych dniach danego miesiąca przychodu nieudokumentowanego.

dowód: ewidencja przychodów w aktach ZUS.

Zgłoszone przez odwołującą oferty sprzedaży na platformie Allegro finalizowane były w formule oferty „Kup teraz”. Oferowane produkty opiewały na cenę jednostkową od kilku do kilkudziesięciu złotych.

dowód: zeznania odwołującej.

Odwołująca co najmniej w połowie pod koniec października 2014 r. miała wiedzę, że jest w ciąży.

dowód: karta ciąży w aktach sprawy w aktach ZUS.

Ustalając powyższy stan faktyczny, sąd dał zeznaniom odwołującej.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1442) zwanej dalej ustawą systemową, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą. a z mocy przepisu art. 12 ust.1 w/w ustawy systemowej – także obowiązkowemu ubezpieczeniu wypadkowemu. Ubezpieczenie chorobowe tej grupy ubezpieczonych jest dobrowolne i objęcie nimi następuje na wniosek osoby zainteresowanej (art. 11 ust. 2 w/w ustawy systemowej).

Definicja działalności gospodarczej zawarta jest w przepisie art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. W myśl zawartej tam regulacji, działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Dla oceny skutków materialno - prawnych istotny jest nie tyle formalnie rozumiany status przedsiębiorcy, ile faktyczne wykonywanie działalności gospodarczej. Prowadzenie działalności gospodarczej stanowi tytuł podlegania ubezpieczeniom, o ile faktycznie konkretny ubezpieczony działalność tę wykonuje. Zatem osoby faktycznie nieprowadzące takiej działalności nie podlegają ubezpieczeniu społecznemu, nawet jeżeli dokonały wpisu do ewidencji działalności gospodarczej.

Wymaga podkreślenia, iż zawarcie porozumień z kontrahentami a następnie przystąpienie do ich realizacji przez kobietę w ciąży, nawet gdyby głównym motywem było uzyskanie przez nią świadczeń z ubezpieczeń społecznych nie jest naganne, ani tym bardziej sprzeczne z prawem, jeżeli czynności takie były faktycznie wykonywane.

Przenosząc powyższe oceny na grunt niniejszej sprawy, uznać należało, iż nie było warunków aby zgodzić się z żądaniami odwołującej i stosownie do nich stwierdzić podleganie odwołującej obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Podejmowane przez odwołującą czynności nie zostały bowiem uznane za mające zarobkowy charakter skoro w porównaniu zadeklarowanych kwot podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne do wysokości osiąganego przychodu wystąpiły znaczące różnice: za grudzień 2014 – luty 2015 r. osiągnięty miesięczny przychód był co najmniej 15-o krotnie niższy od deklarowanej podstawy wymiaru składek za dany miesiąc. Te znaczące różnice nie mogą stanowić cech typowych dla działalności gospodarczej jaką jest dążenie do uzyskania zysku a co najmniej przy określonym pułapie przychodu – minimalizowanie kosztów. Co prawda w pierwszych miesiącach działalności gospodarczej pewnych kosztów nie da się ominąć. Jednak taki koszt jak wysokość składki na ubezpieczenia społeczne można zminimalizować do poziomu składki minimalnej dla osób prowadzących działalność gospodarczą nie mówiąc już, że odwołująca jako osoba rozpoczynająca działalność mogła tę składkę płacić w kwotach preferencyjnych dla osób rozpoczynających działalność a więc zdecydowanie poniżej minimalnych kwot składek podstawowych. Rozmiar prowadzonej sprzedaży pozwalał na uzyskiwanie przychodu na poziomie nie przekraczającym minimalnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce o czym świadczą wydruki transakcji internetowych. Zatem niczym nie może zostać usprawiedliwione wskazanie podstawy wymiaru składki, dokonane przez odwołującą w grudniu 2014 r. i podtrzymane w kolejnych miesiącach, do kwoty podstawy wymiaru zbliżonej do kwoty maksymalnej dla osób prowadzących działalność gospodarczą przy rokowaniach co do uzyskania przychodu w wielkościach zbliżonych do wysokości samej składki na ubezpieczenie w kwotach preferencyjnych dla osób rozpoczynających prowadzenie działalności i godzenie się na zapłatę samej składki pochłaniającej cały uzyskany przychód. Oczywiście zgodzić należy się z poglądem, że osoba prowadząca działalność gospodarczą może zwiększać w granicach przewidzianych prawem wysokość podstawy na ubezpieczenia społeczne.

W przypadku odwołującej zabrakło warunków aby jej działania zyskały ochronę na gruncie ubezpieczeń społecznych w stopniu warunkującym objęcie jej takimi ubezpieczeniami. Kierowanie się jedynie wiedzą co do rozmiaru sprzedaży realizowanej za pośrednictwem platformy handlowej (...) nie przekładało się wprost na poziom sprzedaży w asortymencie oferowanym przez odwołującą. Nie mogło być tym samym wyznacznikiem rentowności planowanej przez odwołującą działalności. Zgłoszenie się w tych warunkach do ubezpieczeń społecznych z kwotą podstawy wymiaru składki na te ubezpieczenia wyższą niż stawka minimalna w warunkach braku racjonalnej wiedzy o choćby przypuszczalnym rozmiarze zysku ze sprzedaży oferowanych produktów, zbliżonym do wielkości składki a w drugim miesiącu tej działalności oderwaną od jakichkolwiek kryteriów racjonalnych, oderwaną od realiów prowadzonej działalności w taki sposób, że znany już wtedy możliwy do uzyskania poziom zysku jest kilkunastokrotnie niższy od deklarowanej kwoty podstawy wymiaru składki, nie mogło na gruncie cytowanych na wstępie przepisów wywołać skutku ubezpieczeniowego. Z szerokiego spektrum aktywności ludzkiej tylko pewna jej część podlega regulacjom wskazanych na wstępie ustaw. Działalność gospodarcza w rozumieniu obydwu ustaw to tylko taka działalność, której mechanizm podejmowanych czynności oparty jest na racjonalnych przesłankach wyznaczanych opłacalnością zaplanowanego przedsięwzięcia. Podejmowanie bezpośrednich działań leżących w sferze zgłoszonej działalności nie noszących cech takiej opłacalności traktować należy jako działania podejmowane wyłącznie dla wykazania ich podjęcia. Działania odwołującej taką cechę miały skoro zadeklarowana podstawa wymiaru składek daleka była od tego kryterium a wykazany obrót w wielkościach wynikających z przedstawionych dokumentów nie mógł stanowić źródła pozyskania środków pozwalających na opłacanie także pozarzeczowych kosztów działalności w tym przypadku tylko składek na ubezpieczenia. Zatem planowanie działalności z opłacaniem składek w wielkościach odpowiednich do zadeklarowanych kwot dalekie było od rentowności a tym samym w tak zorganizowanej działalności nie było zarobkowego charakteru.

Mając na uwadze powyższą ocenę, odwołanie jako nieuzasadnione podlegało oddaleniu.