Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 kwietnia 2017 roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Eliza Skotnicka

Protokolant prot. sąd. Magda Biernat

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 kwietnia 2017 roku w Kłodzku

sprawy z powództwa (...) Bank S.A. z siedzibą w W.

przeciwko L. P.

o zapłatę 35057,41 zł

w przedmiocie skargi pozwanego L. P. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym nakazem zapłaty wydanym w elektronicznym postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy (...) w dniu 6 października 2015 roku w sprawie (...)

I.  uchyla nakaz zapłaty wydany w elektronicznym postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy (...) w dniu 6 października 2015 roku w sprawie (...)

II.  oddala powództwo,

III.  zasądza od strony powodowej na rzecz pozwanego kwotę 5317 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

IV.  nakazuje stronie powodowej, aby uiściła na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kłodzku kwotę 500 zł tytułem zwrotu części opłaty sądowej, od obowiązku uiszczenia której pozwany został zwolniony.

UZASADNIENIE

Skarżący L. P. wniósł o wznowienie postępowania w sprawie z powództwa (...) Banku S.A. z siedzibą w W. przeciwko L. P. zakończonej prawomocnym nakazem zapłaty wydanym przez Referendarza Sądowego w Sądzie Rejonowym (...) z dnia 6 października 2015 r. w sprawie o sygn. (...), któremu postanowieniem z dnia 4 grudnia 2015 r. została nadana klauzula wykonalności. Skarżący podniósł, że nakaz zapłaty został oparty na podrobionym dokumencie, bowiem nie zawierał on ze stroną powodową umowy kredytu nr (...) z dnia 19 lutego 2014 r., która była podstawą wydania przeciwko niemu nakazu zapłaty. Z treścią w/w dokumentu skarżący zapoznał się dopiero w dniu 13 stycznia 2016 r. i wówczas stwierdził, że nie widnieje na nim jego podpis. Wobec powyższego, zdaniem skarżącego, wydany nakaz zapłaty w sprawie (...) winien zostać uchylony, zaś powództwo oddalone.

Strona powodowa (...) Bank S.A. z siedzibą w W. domagała się odrzucenia skargi jako wniesionej po terminie, z ostrożności procesowej, w przypadku wznowienia postępowania, wniosła o uwzględnienie powództwa zgodnie z żądaniem pozwu i zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Powódka podała, że w dniu 19 lutego 2014 r. zawarła z pozwanym umowę kredytu nr (...), która została wypowiedziana wobec niewywiązywania się z terminowych spłat, zaś zadłużenie pozwanego potwierdza wyciąg z ksiąg rachunkowych banku z 19.08.2015 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 lutego 2014 r. doszło do zawarcia przez stronę powodową umowy kredytu nr (...) na kwotę 24 800 zł na nazwisko L. P.. Wobec nieterminowego spłacania rat kredytu, strona powodowa skierowała na adres pozwanego w dniu 2 kwietnia 2015 r. wezwanie do zapłaty zaległości w terminie 7 dni pod rygorem wypowiedzenia umowy.

Pismem z dnia 10 listopada 2014 r. podpisanym imieniem i nazwiskiem pozwanego oraz opatrzonym jego firmową pieczątką zwrócono się do strony powodowej o zawieszenie spłaty rat kredytu umowy nr (...). Strona powodowa w odpowiedzi na to pismo w piśmie z dnia 9 grudnia 2014r. zaproponowała restrukturyzację w/w umów kredytów gotówkowych, informując jednocześnie, że dokumentację restrukturyzacyjną oprócz kredytobiorcy podpisać muszą współkredytobiorcy bądź poręczyciele, o ile występowali w umowie kredytowej.

Strona powodowa w dniu 30 kwietnia 2015 r. wypowiedziała zawartą na nazwisko pozwanego umowę kredytu, pismem z dnia 10 lipca 2015 r. wezwała pozwanego do uiszczenia całej należności wynikającej z w/w umowy wraz z odsetkami i kosztami monitów, zaś w dniu 10 sierpnia 2015 r. wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 34 975 zł w terminie 14 dni pod rygorem skierowania sprawy do Komornika Sądowego.

Strona powodowa wystawiła w dniu 19 sierpnia 2015 r. wyciąg z ksiąg rachunkowych banku, w którym wskazał, że zadłużenie z tytułu umowy kredytu nr (...) na ten dzień wyniosło łącznie 35 057,41 zł.

(...) Bank S.A. w odpowiedzi na to pismo z dnia 6 października 2015r. poinformował pozwanego, że na dzień 12 października 2015r. zadłużenie z tytułu umowy kredytu nr (...) wynosi 35 991,28 zł, zaś z tytułu kredytu nr (...) wynosi 36193,35 zł i zadłużenie wzrasta o dalsze odsetki karne liczone od należności głównej o zmiennej stopie procentowej w wysokości 10% w skali roku. Pismo to wysłane listem poleconym na adres pozwanego odebrała D. K..

Dowód:

- umowa kredytu k. 75 - 81,

- pismo opatrzone pieczątką pozwanego z 10.11.2014 r. - k. 73;

- pism strony powodowej z dnia 12.10.2015r. k. 71;

- potwierdzenie odbioru przesyłki k. 72;

- oświadczenie banku o wypowiedzeniu umowy kredytu z 30.04.2015 r. i zawiadomienie z 30.04.2015 r. z potwierdzeniem odbioru - k 84 - 85

- wezwanie do zapłaty z 02.04.2015 r. z dowodem nadania - k. 66 - 67

- ostateczne wezwanie do zapłaty z 10.07.2015 r. z dowodem nadania- k. 68 - 69

- wezwanie do zapłaty z 10.08.2015 r. - k. 70

- wyciąg z ksiąg rachunkowych strony powodowej z 19.08.2015 r. wraz z zestawieniem należności i spłat kredytu - k. 86 – 89.

Umowę kredytu z 18 lutego 2014 r. zawartą pomiędzy stroną powodową a wskazanym jako kredytobiorca pozwanym L. P. podpisała teściowa pozwanego - D. K., bez jego zgody i wiedzy. D. K., działając wraz z córką W. P. - żoną pozwanego, zawierała u pośredniczki I. R. (1) również inne umowy o udzielenie kredytów i pożyczek na nazwisko pozwanego. W. P. znała podpis męża, bowiem pracując u pozwanego podpisywała za niego druki przyjęcia towaru, miała też dostęp do wszelkich dokumentów pozwanego, w tym jego dowodu osobistego i pieczątek firmy. Pozwany ufał żonie, dlatego upoważnił ją do swoich kont bankowych, lokat i umożliwił dostęp do osobistych dokumentów. Pieniądze z zawartej ze stroną powodową umowy zostały przelane na konto pozwanego, do którego upoważnienie miała jego żona. Pozwany nie miał pojęcia o zaciąganych w jego imieniu zobowiązaniach finansowych, pozwany nie odbierał przedsądowych pism od strony pozwanej, nie kierował też do powoda żadnej korespondencji. Wezwania do zapłaty, wypowiedzenie umowy i wszelką inną korespondencję odbierała żona pozwanego lub jego teściowa. Pismo z prośbą o zawieszenie spłaty rat kredytu z dnia 10 listopada 2014r. skierowanie do strony powodowej nie zostało sporządzone przez pozwanego. Pozwany odebrał nakaz zapłaty wydanym przez Sąd Rejonowy (...) z dnia 6 października 2015 r., w sprawie o sygn. (...) w dniu 30 października 2015r. Pozwany nie zaskarżył nakazu zapłaty, ponieważ chciał najpierw ustalić okoliczności zawarcia umowy, co nie było proste, zwłaszcza, że przeciwko pozwanemu jednocześnie toczyło się kilka spraw o różne zobowiązania z różnymi podmiotami.

Pozwany w dniu 27 listopada 2015r. złożył do Prokuratury Rejonowej w kłodzku zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.

Odpis treści umowy kredytu nr (...) pozwany otrzymał od strony powodowej dopiero w dniu 13 stycznia 2016r.

Przeciwko W. P., D. K. i I. R. (2) wszczęto postępowanie przygotowawcze, w sprawie (...) (...). W toku postępowania przygotowawczego przeprowadzone zostało badanie grafologiczne wielu dokumentów i umów kredytu, które między innymi potwierdziło, że widniejący podpis pod zawartą w dniu 18 lutego 2014 r. umową kredytu nr (...) nie został nakreślony przez pozwanego L. P.. W toku postępowania karnego D. K. przyznała się do sfałszowania podpisów pozwanego, w tym podpisu pod kwestionowaną przez pozwanego umową kredytową zawartą ze stroną powodową.

W. P., D. K. i I. R. (2) postawiono szereg zarzutów z rt. 286 §1 k.k. i 270 §1 k.k. i 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. Do Sądu Rejonowego w Kłodzku wpłynął akt oskarżenia, postępowanie karne toczy się pod sygnaturą akt (...). Oskarżone w toku postępowania przygotowawczego przyznały się do popełnienia zarzucanych im czynów i chciały poddać się dobrowolnie karze.

Dowód:

- kserokopie protokołów przesłuchań podejrzanych D. K., W. P. I. R. (1) - k. 170 - 182

- kserokopia ekspertyzy pismoznawczej z 10.11.2016 r. sporządzonej przez biegłego sądowego przy Sądzie Okręgowym w L. J. W. na zlecenie Komendy Powiatowej Policji w K. - k. 108 – 112;

- postanowienie o zawieszaniu postępowania k. 103 – 105;

- dokumenty w aktach (...) w tym przede wszystkim akt oskarżenia;

- przesłuchanie pozwanego - k. 183 verte – 184.

Pozwany zamieszkiwał wraz z żoną W. P. do września 2015r. Pozwany prowadził działalność gospodarczą – cukiernię w P.. Pozwany pracował w nocy, często po nocnej pracy odsypiał do południa. Żona pozwanego pod jego nieobecność lub nieświadomość zaciągała liczne kredyty i pożyczki. Wyłącznie żona pozwanego miała kluczyk do skrzynki na lity, pozwany jej ufał. Po ujawnieniu problemów z licznymi zadłużeniami pozwany rozstał się z żoną, która 27 września 2015r. wyjechała za granicę. Od tego czasu strony nie są razem, zaś w dniu 26 kwietnia 2017r. orzeczony został rozwód. Po wyjeździe żony pozwany dorobił sobie kluczyk do skrzynki na listy i wówczas zaczął odbierać korespondencję od wierzycieli – banków i komorników.

Dowód:

- przesłuchanie pozwanego - k. 183 verte – 184.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd zważył, co następuje:

Skarga pozwanego o wznowienie postępowania, uchylenie prawomocnego nakazu zapłaty i oddalenie powództwa podlegała uwzględnieniu.

Zgodnie z art. 403 § 1 pkt 1 k.p.c. można żądać wznowienia na tej podstawie, że wyrok został oparty na dokumencie podrobionym lub przerobionym.

Strona powodowa wywodziła swoje roszczenie z umowy kredytowej nr (...) z dnia 19 lutego 2014r. Okoliczności sprawy, w szczególności fakt, że pozwany nigdy nie zawarł ze stroną powodową umowy o kredyt ustalone zostały w oparciu o przesłuchanie pozwanego oraz dokumenty zgromadzone w toku postępowania karnego prowadzonego przeciwko byłej żonie pozwanego W. P., jej matce D. K. oraz pośredniczce w udzielaniu kredytów i pożyczek I. R. (2). Szczególne znaczenie dowodowe miały przy tym złożone przez podejrzane wyjaśnienia w toku postępowania przygotowawczego oraz opinia grafologiczną, która jednoznacznie wykazała, że podpis na przedmiotowej umowie kredytowej nie pochodzi od pozwanego.

Podkreślić należy, że pozwany kategorycznie zaprzeczył, aby wiedział o procederze w jakim uczestniczyła jego żona i teściowa, nie sporządzał żadnych pism do strony powodowej i nie odbierał korespondencji od kredytodawcy. Wnioski o udzielenie kredytu, pisma w sprawie zawieszenia spłaty rat kredytu były sporządzane przez D. K. i W. P.. Pozwany o zadłużeniu i problemach z jego spłacaniem dowiedział się w momencie, gdy odebrał nakaz zapłaty wydany w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Treść umowy poznał jednak dopiero w styczniu 2016r. Pozwany kategorycznie zaprzeczył, aby miał jakąkolwiek wiedzę o tym, że występował w charakterze kredytobiorcy w spornej umowie kredytowej. Do chwili doręczenia nakazu zapłaty wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym w dniu 30 października 2015 r. nie miała też wiedzy o funkcjonowaniu w obrocie umowy, w której posłużono się danymi osobowymi pozwanego i podrobiono jego podpis. Pozwany udowodnił, że nie podpisał spornej umowy, nie wiedział o jej istnieniu i nie skorzystał ze środków uzyskanych od strony powodowej w wyniku sfałszowania tej umowy.

Z chwilą, kiedy pozwany powziął wiadomość o kredytach i pożyczkach zaciąganych przez jego żonę i teściową na jego nazwisko, natychmiast dokonał zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na jego szkodę do Prokuratury Rejonowej w K.. Pozwany wcześniej miał zaufanie do żony, nie podejrzewał jej o takie działania. Po ujawnieniu tych okoliczności pozwany rozstał się z żoną, która 27 września 2015r. wyjechała za granicę i od tego czasu strony nie są razem, zaś w dniu 26 kwietnia 2017r. orzeczony został rozwód. W okolicznościach niniejszej sprawy Sąd nie miał wątpliwości, że pozwany nie zawarł ze stroną powodową umowy kredytowej z dnia 19 lutego 2014r. z której wynikają dochodzone w niniejszym procesie roszczenia. Jednocześnie wobec faktu, że D. K. przyznała okoliczność, że podrobiła podpis pozwanego pod tą umową, a także że z ekspertyzy badania autentyczności pisma wykonanej na zlecenie KPP w K. w toku postępowania przygotowawczego wynika kategorycznie, że podpis pod umową kredytową nr (...) nie został nakreślony przez L. P., zdaniem Sądu zbędnym i nieuzasadnionym ekonomicznie było dopuszczanie i przeprowadzanie wnioskowanego przez pozwanego dowodu z opinii biegłego z zakresu grafologii, na okoliczności autentyczności podpisu pozwanego pod tą umową. Mając na uwadze koszty takiej opinii i długotrwałość jej wykonywania, a jednocześnie zbędność powtarzania czynności dowodowych przeprowadzonych już na potrzeby postępowania karnego, Sąd korzystając z tych dowodów w niniejszym postępowaniu, uznał za udowodniony fakt, że podpis pod umową kredytowa z której wynika dochodzone przeciwko pozwanemu roszczenie został podrobiony przez D. K., przy współudziale W. P. i I. R. (2). Z tych względów wniosek dowodowy pozwanego w tym zakresie, zgodnie z dyspozycją art. 227 k.p.c. należało oddalić. Jednocześnie zdaniem Sądu nie było koniecznym oczekiwanie na zakończenie wszczętego przeciwko oskarżonym D. K., W. P. i I. R. (2) postępowania karnego, jak i prowadzenie dalszego postępowania dowodowego zmierzającego do ustalenia, że podpis pozwanego na umowie został podrobiony. Sąd dał bowiem wiarę zeznaniom pozwanego w tym zakresie, które znajdują poparcie w pozostałym materialne dowodowym, a zwłaszcza potwierdzają je wyjaśnienia oskarżonych złożone w toku postępowania karnego oraz ekspertyza pismoznawcza z dnia 10 listopada 2016 r. sporządzona przez biegłego sądowego przy Sądzie Okręgowym w L. J. W. na zlecenie Komendy Powiatowej Policji w K..

W związku z powyższym skargę o wznowienie postępowania należało uwzględnić i na podstawie art. 403 §1 pkt 1 k.p.c. i art. 412 § 1 i 2 k.p.c. uchylić prawomocny nakaz zapłaty z dnia 6 października 2015r., wydany przez Sąd Rejonowy (...) w sprawie o sygn. (...) i powództwo oddalić.

O kosztach orzeczono po myśl art. 98 k.p.c. i zasądzono na rzecz pozwanego koszty postępowania w łącznej kwocie 5317, na które składały się uiszczona połowa opłaty sadowej od skargi w kwocie 500,- zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w kwocie 4800,- zł ustalone na podstawie §§ 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.), obowiązującego od dnia 1 stycznia 2016r. , a więc już w dacie złożenia skargi o wznowienie postępowania.

Jednocześnie Sad obciążył stronę powodową pozostałą częścią opłaty sądowej od skargi w kwocie 500,- zł, od obowiązku uiszczenia której pozwany został zwolniony.