Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 września 2016 roku

Sąd Rejonowy w Grudziądzu IV Wydział Pracy

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 września 2016 roku

sprawy z powództwa M. M.

przeciwko Zespołowi Szkół Rolniczych im. (...) w G.

o wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych

O R Z E K Ł:

1.  Zasądzić od pozwanego na rzecz powoda M. M. kwotę 663.20 zł (sześćset sześćdziesiąt trzy złote 20/100) tytułem wynagrodzenia za pracę w godzinach ponadwymiarowych.

2.  Opłatą od pozwu, od uiszczenia której powód był zwolniony, obciążyć Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Powód M. M. wniósł pozew o zapłatę wynagrodzenia za przeprowadzone godziny ponadwymiarowe w dniach 20 maja 2016r. i 3 czerwca 2016r. w wymiarze 8 godzin za dzień (łącznie 16 godzin). W uzasadnieniu powód podnosił iż w dniu 20 maja 2016r. w jego dniu wolnym od zajęć szkolnych, wynikających z planu lekcji, był delegowany jako opiekun nad młodzieżą podczas zawodów sportowych w J.. Opiekę sprawował od godziny 7 do 14. W dniach 2-4 czerwca 2016r. powód był delegowany przez P. D. jako opiekun młodzieży podczas wycieczki szkolnej do K.. Dzień 3 czerwca 2016. był dniem wolnym od zajęć szkolnych. Dzień wolny powoda wynikał z planu lekcji, funkcjonującego w szkole od dnia 2 maja 2016r. Swoje pensum dydaktyczne powód realizował w dniach od poniedziałku do czwartku każdego tygodnia począwszy od dnia 2 maja 2016r. W piśmie z dnia 31 maja 2016r. do Pani D. powód odniósł się do ww. sprawy wskazując według oceny powoda podstawę prawną. W tym samym dniu powód odbył rozmowę z Panią D., po której się dowiedział że stoi na stanowisku, iż tego typu wynagrodzenie nie przysługuje powodowi, co zawarła potem w piśmie z dnia 10 czerwca 2016r. Powód nadmienił, iż pracując w szkole wykonuje wszystkie swoje obowiązki zgodnie z organizacją roku szkolnego w okresach pracy szkoły. Roszczenie powoda o wynagrodzenie za przepracowane godziny ponadwymiarowe dotyczy godzin, które nie wchodziły w ramy organizacji roku szkolnego i wynikały niejako z potrzeby chwili. Pensum godzinowe wynikające z organizacji roku szkolnego 2015/2016 realizował zgodnie z przyjętą przez Panią D. organizacją roku. Powód uznał, że wskazywany przez Panią D. art. 42.1.2 oraz art. 42c.1 Karty Nauczyciela jest w tym miejscu niezasadny, ponieważ odnosić się może tylko do obowiązków nauczyciela, które są zapisane w organizacji roku szkolnego. Przepracowane godziny w w/w dniach o których jest mowa, powód w piśmie do Pani D. wykraczają poza ramy organizacji roku szkolnego i staja się godzinami ponadwymiarowymi za które według powoda powinien otrzymać wynagrodzenie.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wskazał, że powód jest nauczycielem wychowania fizycznego w pełnym wymiarze czasu pracy. W dniu 20 maja b.r. (piątek) sprawował opiekę nad uczniami podczas zawodów sportowych organizowanych przez szkołę w J.. W tym dniu, zgodnie z planem, nie miał lekcji, a zatem ten dzień był dla niego wolnym od zajęć dydaktycznych, jednak nie wolnym od pracy. Zgodnie z art. 42 c.1. KN nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze obowiązuje 5 – dniowy tydzień pracy (w (...) od poniedziałku do piątku). W tym czasie nauczyciel realizuje zajęcia dydaktyczne zgodnie z planem lekcji oraz zajęcia wychowawcze, opiekuńcze bezpośrednio z uczniami lub na ich rzecz. Na podstawie art. 42.1.2. KN czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze nie może przekraczać 40 godzin na tydzień. W ramach czasu pracy oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel jest obowiązany realizować:

1.  Zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze prowadzone bezpośrednio z uczniami lub na ich rzecz

2.  Inne czynności i zajęcia wynikające z zadań statutowych szkoły ze szczególnym uwzględnieniem zajęć edukacyjnych, opiekuńczych i wychowawczych uzasadniających potrzeby i zainteresowania uczniów.

Natomiast za realizację zajęć dydaktyczno – opiekuńczo – wychowawczych w dniach wolnych od pracy (sobota, niedziela, święta) nauczyciel zgodnie z przepisami otrzymuje inny dzień wolny lub odrębne wynagrodzenie, pod warunkiem braku możliwości wyznaczenia dnia wolnego. Między innymi na podstawie przytoczonych wyżej aktów prawnych dyrektor szkoły organizuje zewnętrzne egzaminy: maturalny i potwierdzający kwalifikacje zawodowe, podczas których nauczyciele pełnią funkcje członków komisji egzaminacyjnych w ramach 40 - godzinnego tygodnia pracy oraz ustalonego wynagrodzenia niezależnie od tego, czy egzamin przypada na dzień wolny od zajęć dydaktycznych danego nauczyciela, czy też nie. W ocenie pozwanego, w przedmiotowej sprawie, nie było podstaw do wypłaty powodowi odrębnego wynagrodzenia, gdyż jako nauczyciel wychowania fizycznego pełnił funkcję opiekuna podczas zawodów sportowych w ramach 5 -dniowego i 4 - godzinnego tygodnia pracy zgodnie z przytoczonymi wyżej przepisami.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Powód jest pracownikiem pozwanego zatrudnionym w charakterze nauczyciela wychowania fizycznego i takie stanowisko zajmował w roku szkolnym 2015/2016. Okolicznością bezsporną było wykonywanie przez powoda w dniu 20 maja 2016r. i w dniu 3 czerwca 2016r. zajęć zleconych przez dyrektora pozwanego i tak w dniu 20 maja 2016r. powód był opiekunem dla młodzieży podczas zawodów sportowych w J. od godz. 7.00 do 14.00 i w dniu 3 czerwca 2016r. opiekunem podczas wycieczki szkolnej do K.. Okolicznością bezsporną było to, że powód wykonywał swoje obowiązki w ramach pensum od poniedziałku do czwartku każdego tygodnia, począwszy od dnia 2 maja 2016r. Należy potwierdzić, że art. 42 Karty Nauczyciela reguluje rozliczenie czasu pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć.

Zgodnie z art. 42.1. ustawy Karta Nauczyciela z dnia 26 stycznia 1982r. (Dz. U. 2016.1379) nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze obowiązuje 40 -godzinny tydzień pracy. W ramach czasu pracy oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel jest obowiązany realizować:

1.  zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze prowadzone bezpośrednio z uczniami lub na ich rzecz w wymiarze określonym w ustępie 3 lub ustalonym na podstawie ustęp 4a albo ustęp 7

2.  inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły w tym zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów

3.  zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.

Należy zwrócić uwagę, że art. 42 KN zawiera tylko dwukrotnie określenie obowiązku dla nauczyciela i dotyczy to ustępu 2 pkt 1,2,3 oraz w art. 42 ustępu 2b. W pozostałym zakresie ustawodawca nie używa sformułowania obowiązku bądź obowiązkowego wymiaru godzin. Powołany przepis również nie mówi o 5 – dniowym tygodniu pracy nauczyciela, a jedynie stanowi, że nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązuje 40 – godzinny tydzień pracy. Nie ma podstaw do przyjęcia twierdzeń pozwanego o obowiązywaniu powoda 5 – dniowego tygodnia pracy. Powód realizował swoje zajęcia wynikające z pensum i inne godziny swojej pracy o który mowa w powołanym artykule 42 KN, za zgodą dyrekcji od poniedziałku do czwartku (od dnia 2 maja 2016r). Dyrekcja dokonała zmiany w planie pracy nauczyciela modyfikując w ten sposób, iż powód miał piątek dniem wolnym od zajęć dydaktycznych realizowanych w ramach pensum nauczycielskiego. Należy zgodzić się z twierdzeniami powoda, że zajęcia w których uczestniczył z polecenia dyrektora w dniach 20 maja 2016r. i 3 czerwca 2016r. były zajęciami nie wymienionymi przez art. 42 ustęp 5b. Gdyby zachodziła sytuacja o której mowa w powołanym przepisie tj. art. 42 ustęp 5b dyrekcja winna ułożyć powodowi taki plan zajęć aby powód pracował w 5-dniowym systemie czasu pracy.

Na marginesie należy zauważyć, iż w związku z rozwiązaniami zawartymi w Karcie Nauczyciela co do czasu pracy nauczycieli, nauczyciela nie można zobowiązywać do realizowania na terenie szkoły kodeksowej normy czasu pracy 8 godzin na dobę, ponieważ Karta Nauczyciela nie zawiera takiego uregulowania. Karta reguluje szczegółowo czas pracy nauczyciela w art.42 precyzując, że czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień. Ale Karta nie mówi jednak o dobowej 8-godzinnej normie czasu pracy, a o tygodniowym obowiązkowym wymiarze zajęć dydaktycznych, wychowawczych, opiekuńczych, który kształtuje się w zależności od stanowiska od 18 do 30 godzin.

Również nie ma w obecnych zapisach regulacji, która dawałaby organom prowadzącym kompetencje do regulowania kwestii zobowiązania nauczycieli do przebywania i ewidencjonowania na terenie szkoły 40 godz. czasu pracy tygodniowo. Art. 91 d ustawy KN potwierdza w sposób jednoznaczny brak takich kompetencji zarówno po stronie organu stanowiącego, jaki i wykonawczego.

Należy również zwrócić uwagę na zapis art.42 ust.2 KN. Ustawodawca wskazuje trzy równoprawne elementy składowe 40 godz. tygodniowego czasu pracy nauczyciela, pozostawiając swoistą swobodę nauczycielowi w realizacji trzeciego elementu jakim są zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć dydaktycznych, opiekuńczych i wychowawczych, z samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.Ustawodawca pracę własną nauczyciela wykonywaną w domu, bibliotece, z wykorzystaniem Internetu, czy doskonalenie zawodowe na kursach kwalifikacyjnych itd. każe traktować jako pełnoprawny składnik czasu pracy, za który przysługuje nauczycielowi wynagrodzenie. Ponadto nauczyciel nie ma obowiązku ewidencjonowania swoich wszystkich godzin pracy, taki obowiązek dotyczy tylko ewidencjonowania w dziennikach lekcyjnych lub dziennikach zajęć lub dziennikach zajęć pozalekcyjnych tylko niektórych zajęć i czynności realizowanych w ramach pensum.

W konsekwencji, w stosunku do nauczycieli nie ewidencjonuje się całego 40 godz. wymiaru czasu pracy, jedynie tę jego część wynikającą z art. 42 ust.3, 4a lub 7.

To natomiast oznacza, że za każdą godzinę pracy powyżej 8-godzinnej kodeksowej normy pracy należy się nauczycielom dodatkowe wynagrodzenie.

Wysokość roszczenia Sąd wyliczył na podstawie rozliczenia dokonanego przez pozwanego (k.18).

O kosztach orzeczono, w ten sposób, iż biorąc pod uwagę charakter sprawy – sprawa należy do spraw spornych pozwany nie został obciążony opłatą od pozwu wynikającej z ustawy z dnia 28 lipca 2005r o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Dz. U. 2016 poz. 623.