Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 maja 2017 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Agnieszka Leżańska

Protokolant Cezary Jarocki

po rozpoznaniu w dniu 09 maja 2017 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku M. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o przeliczenie emerytury

na skutek odwołania M. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 3 czerwca 2014r. sygn. (...)

1. zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznaje ubezpieczonej M. P. prawo do przeliczenia należnej jej emerytury, począwszy od dnia 14 kwietnia 2014 roku przy uwzględnieniu, iż uzyskiwała wynagrodzenie w wysokości:

– w 1975 roku – 56.756,00 złotych

– w 1976 roku – 72.484,00 złotych

– w 1977 roku – 74.663,00 złotych

– w 1978 roku – 79.956,00 złotych

– w 1979 roku – 79.210,00 złotych

2. oddala odwołanie w pozostałym zakresie.

Sygn. akt V U 5323/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 3 czerwca 2014 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił przeliczenia podstawy wymiaru emerytury wnioskodawczyni M. P.. W uzasadnieniu wskazał, że wysokość emerytury wnioskodawczyni została ustalona na podstawie oryginału zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 27 kwietnia 2000 roku, wystawionego przez (...) S.A. w D., a przedłożone przez nią kserokopie nie stanowią środka dowodowego.

Od powyższej decyzji skarżąca złożyła odwołanie, w którym wniosła o przeliczenie jej emerytury i ustalenie rzeczywistych wynagrodzeń w czasie zatrudnienia w (...) G. w D. od 16 maja 1975 roku do 31 grudnia 1979 roku oraz ustalenie, czy w latach przekształcenia (...) G. w spółkę akcyjną nagroda z zysku została wliczona do jej rocznego wynagrodzenia.

ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

Pismem z dnia 24 października 2014 roku, odwołująca wniosła o ustalenie wysokości jej zarobków w (...) S.A. w D. stanowiących podstawę wyliczenia jej emerytury za okres od 16 maja 1975 roku do 31 grudnia 1979 roku.

Na rozprawie w dniu 15 grudnia 2014 roku, M. P. wniosła o uwzględnienie faktycznie uzyskiwanych wynagrodzeń w zakładach (...) za rok 1968 i 1982 rok.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

M. P. urodzona (...), w dniu 27 listopada 1997 roku złożyła wniosek o emeryturę. Decyzją z dnia 11 grudnia 1997 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych w R. przyznał wnioskodawczyni emeryturę od 1 stycznia 1998 roku tj. od ustania zatrudnienia. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjął dochód, który stanowił podstawę wymiaru składek z 8 lat kalendarzowych tj. od stycznia 1980 roku do grudnia 1987 roku. Wskaźnik podstawy wymiaru wyniósł 109,09%. Podstawę wymiaru obliczono przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 109,09% przez 1001,51. Podstawa wymiaru wyniosła 1092,55 zł. Do ustalenia wysokości emerytury ZUS uwzględnił 19 lat, 10 miesięcy okresów składkowych i 5 lat, 2 miesiące okresów nieskładkowych. Wysokość świadczenia wyniosła 703,60 zł (dowód: wniosek o emeryturę z dnia 27 listopada 1997 roku k. 1-2, decyzja z dnia 11 grudnia 1997 roku k. 15 akt emerytalnych).

M. P. była zatrudniona w Fabryce (...) w D. na czas nieokreślony od 16 maja 1975 roku na stanowisku kierownika działu zatrudnienia i płac z wynagrodzeniem 4.000,00 złotych, dodatkiem funkcyjnym w kwocie 750,00 złotych oraz premią regulaminową. Angażem z dnia 4 lutego 1976 roku wnioskodawczyni przyznano uposażenie miesięczne w kwocie 4.600,00 złotych wraz z premią w wysokości do 10% i dodatek funkcyjny w kwocie 1.000,00 złotych od 1 października 1975 roku (dowód: pismo z dnia 26 sierpnia 2015 roku wraz z załącznikami k. 44-46 akt emerytalnych).

W dniu 27 czerwca 2000 skarżąca wniosła o przeliczenie podstawy wymiaru emerytury (dowód: protokół z dnia 27 czerwca 2000 roku k. 21 akt emerytalnych).

Decyzją z dnia 30 czerwca 2000 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przeliczył emeryturę wnioskodawczyni od 1 czerwca 2000 roku tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto wynagrodzenie, które stanowiło podstawę wymiaru składek z 29 lat kalendarzowych tj. od stycznia 1969 roku do grudnia 1997 roku. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 118,59%. Do ustalenia wysokości emerytury ZUS uwzględnił 29 lat, 10 miesięcy okresów składkowych i 5 lat, 2 miesiące okresów nieskładkowych. Wysokość emerytury wyniosła 934,36 zł (dowód: decyzja z dnia 30 czerwca 2000 roku k. 29 akt emerytalnych).

Decyzją z dnia 18 czerwca 2010 roku, ZUS przeliczył emeryturę wnioskodawczyni od 1 czerwca 2010 roku tj. od miesiąc, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę. Jednocześnie odmówił przeliczenia świadczenia z uwzględnieniem części socjalnej emerytury od aktualnej kwoty bazowej ze względu na wykonywane zatrudnienie po dniu 1 stycznia 2006 roku tj. po dniu nabycia prawa do emerytury na nowych zasadach. Do ustalenia wysokości emerytury uwzględnił 32 lata, 6 miesięcy okresów składkowych i 5 lat, 2 miesiące okresów nieskładkowych (dowód: decyzja z dnia 18 czerwca 2010 roku k. 273-274 akt emerytalnych).

Od powyższej decyzji skarżąca wniosła odwołanie (dowód: odwołanie k. 277, odpowiedź na odwołanie k. 275-276 akt emerytalnych).

Wyrokiem z dnia 24 września 2010 roku, Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, w sprawie V U 817/10, oddalił odwołanie (dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 24 września 2010 roku V U 817/10 k. 282 akt emerytalnych).

Wyrokiem z dnia 13 kwietnia 2011 roku, Sąd Apelacyjny w Łodzi, w sprawie III AUa 1305/10, oddalił apelację (dowód: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 13 kwietnia 2011 roku III AUa 1305/10 k. 283 akt emerytalnych).

W dniu 26 stycznia 2012 roku M. P. wniosła o przeliczenie emerytury, poprzez dodanie do okresów składkowych okresu zatrudnienia, w załączeniu przedstawiła zaświadczenie o zatrudnieniu (dowód: wniosek z dnia 26 stycznia 2012 roku k. 285 wraz z załącznikiem k. 286 akt emerytalnych).

Decyzją z dnia 2 lutego 2012 roku, ZUS przeliczył emeryturę wnioskodawczyni o uwzględnienie w wymiarze świadczenia okresu zatrudnienia od 1 maja 2010 roku do 30 czerwca 2010 roku. Do ustalenia wysokości emerytury ZUS uwzględnił 32 lata, 8 miesięcy okresów składkowych i 5 lat, 2 miesiące okresów nieskładkowych (dowód: decyzja z dnia 2 lutego 2012 roku k. 290 akt emerytalnych).

Pozwem z dnia 29 lutego 2012 roku, skierowanym przeciwko (...) S.A. w D. powódka M. P., wniosła o zobowiązanie (...) S.A. w D. do wydania zaświadczeń RP-7 do celów emerytalnych za okres od 1 stycznia 1968 roku do 30 czerwca 1971 roku w oparciu o angaże znajdujące się w aktach osobowych oraz za okres od 16 maja 1975 roku do 31 grudnia 1979 roku na podstawie list płac (dowód: pozew z dnia 19 lutego 2012 roku k. 2-3 akt sprawy V Pa 156/13).

W odpowiedzi na pozew (...) S.A. w D. wniósł o oddalenie powództwa w części tj. wystawienia zaświadczenia o zatrudnieniu o wynagrodzeniu uwzględniającego lata 1969-1979 oraz za rok 1971 i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu (dowód: odpowiedź na pozew z dnia 14 marca 2012 roku k. 14-15 akt sprawy V Pa 156/13).

Pismem z dnia 17 września 2012 roku, (...) S.A. w D. wykonując zobowiązanie Sądu przesłał odtworzone kartoteki zarobkowe z oryginalnych list płac M. P. za lata 1975 (od maja) do końca 1979 roku (dowód: pismo z dnia 17 września 2012 roku wraz z załącznikami k. 195-300 akt emerytalnych).

Wyrokiem z dnia 3 czerwca 2013 roku, Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz., w sprawie IV P 114/12, zobowiązał pozwaną (...) S.A. w D. do wydania powódce M. P. zaświadczenia na druku Rp-7 o zatrudnieniu i wynagrodzeniu za okres od 1 stycznia 1968 roku do 31 grudnia 1968 roku przyjmując za podstawę kwoty wynagrodzenia przysługującego jej w tym okresie w oparciu o dokumentację znajdującą się w archiwum pozwanego pracodawcy tj. danych zawartych w angażu i umowie o pracę w wysokości 22.900,00 złotych (pkt 1), oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt 2), nadał wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności (pkt 3) (dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Tomaszowie Maz. z dnia 3 czerwca 2013 roku w sprawie IV P 114/12 k. 75-75v akt sprawy V Pa 156/13).

Wyrokiem z dnia 25 lutego 2014 roku, Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, w sprawie V Pa 156/13, oddalił apelacje powódki (dowód: apelacja k. 85-98, wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 25 lutego 2014 roku w sprawie V Pa 156/13 k. 118 akt sprawy V Pa 156/13).

Pismem z dnia 9 czerwca 2016 roku, wnioskodawczyni wskazała, że ZUS zaniżył jej wynagrodzenie wynikające z druków Rp-7 za okres zatrudnienia w (...) S.A. w D. w 1975 roku o kwotę 539,00 zł, w 1976 roku o kwotę 2.728,00 zł, w 1977 roku o kwotę 4.763 zł, w 1978 roku o kwotę 9.156,00 zł, a w 1979 roku o kwotę 6.330,00 zł. Ponadto wskazała, że w wynagrodzeniach tych brakuje premii regulaminowych i nagród wypłaconych z osobowego funduszu płac wypłaconych w latach 1975-1979 oraz zasiłków chorobowych wypłaconych 1976 roku i 1977 roku (dowód: pismo z dnia 9 czerwca 2016 roku k. 108-109v akt sprawy).

Kwoty wypłaconych odwołującej zasiłków chorobowych i opiekuńczych z lat 1978 i 1979 roku odtworzone zostały z przesłanych do Sądu oryginalnych kartotek zasiłkowych w 1978 roku - 1.377.00 zł, w 1979 roku - 5.400,00 zł (dowód: pismo z dnia 5 lipca 2016 roku k. 113 akt sprawy).

Z legitymacji ubezpieczeniowej M. P. wynika, że zarobek przeciętny miesięczny wyniósł:

- w 1980 roku –89.906,00 zł brutto,

- w 1981 roku –111.160,00 zł brutto,

- w 1982 roku – 151.332,00 zł brutto,

- w 1983 roku –182.696,00 zł brutto,

- w 1984 roku –202.524,00 zł brutto (dowód: legitymacja ubezpieczeniowa k. 300 akt emerytalnych).

Z list płac wynika, że:

- od czerwca do grudnia 1975 roku bez września, wynagrodzenie wnioskodawczyni wynosiło łącznie 35.823,00 zł, na co składa się wynagrodzenie zasadnicze i dodatek funkcyjny,

- 1976 roku wynagrodzenie wnioskodawczyni wynosiło łącznie 70.528,00 zł, na co składa się wynagrodzenie zasadnicze, dodatek funkcyjny, dodatek i urlop,

- w 1977 roku bez grudnia wynagrodzenie wynosiło łącznie 66.689,00 zł, na co składa się wynagrodzenie zasadnicze, dodatek funkcyjny, kurs, dodatek rewidenta, staż i dodatek węglowy,

- 1978 roku wynagrodzenie wynosiło łącznie 78.579,00 zł, na co składa się wynagrodzenie zasadnicze, dodatek funkcyjny, kurs, dodatek rewidenta, staż i deputat węglowy,

- 1979 roku wynagrodzenie wynosiło 73.270,00 zł, na co składa się wynagrodzenie zasadnicze, dodatek funkcyjny, dodatek rewidenta, dodatek, staż i deputat węglowy ( dowód: listy przebiegu zatrudnienia k. 19-23 akt sprawy).

Z zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wynika, że:

- 1969 roku wynagrodzenie M. P. wynosiło 28.200,00 zł,

- 1975 roku wynagrodzenie wynosiło 38.175,00 zł,

- 1976 roku wynagrodzenie wynosiło 67.200,00 zł,

- 1977 roku wynagrodzenie wynosiło 68.400,00 zł,

- 1978 roku wynagrodzenie wynosiło 70.800,00 zł,

- 1979 roku wynagrodzenie wynosiło 71.800,00 zł,

- 1984 roku wynagrodzenie wynosiło 191.274,00 zł (dowód: zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k. 26-29 akt sprawy).

Wobec wnioskodawczyni ustalono, że:

- w 1975 roku za brakujący miesiąc wrzesień przyjęto kwotę z angażu z dnia 16 maja 1975 roku tj. 4.000,00 zł wynagrodzenia zasadniczego + 750,00 złotych dodatku funkcyjnego. W maju 1975 roku właściwa kwota z listy płac to 2.573,00 złotych (2.167,00 zł + 406,00 zł);

- w 1976 roku lista płac za miesiąc grudzień 1976 roku najprawdopodobniej zawiera błąd obliczeniowy, albowiem suma poszczególnych składników listy płac (4.600,00 zł. + 1.000,00 zł.+1.380,00 zł.+230,00 zł. +114,00 zł.) stanowi kwotę 7.324,00 zł., a nie wskazaną na liście kwotę 7.224,00 złotych ;

- w 1977 roku za grudzień brak jest listy płac, przyjęto kwotę wynagrodzenia zasadniczego 4.600,00 zł., dodatku funkcyjnego 800,00 zł., dodatku stażowego 460,00 zł. i dodatku rewidenta 500,00 zł. (razem 6.360,00 zł.). Jednakże dodatek rewidenta nie musiał być wypłacony w wysokości 500,00 zł, na co wskazuje lista płac za listopad, gdzie przy „pełnym” wynagrodzeniu kwota tego dodatku wynosiła tylko 367,00 zł;

- w 1979 roku w listopadzie wnioskodawczyni pominęła wypłatę jednego zasiłku chorobowego w wysokości 540,00 zł. Wysokość wypłaconego za ten rok zasiłku powinna wynosić 5.400,00 zł, co potwierdza pismo (...) S.A. w D. z dnia 7 lipca 2016 roku;

- w 1984 roku druk Rp-7 zawiera kwotę wynagrodzenia wnioskodawczyni w wysokości 191.274,00 zł. Jednocześnie w aktach osobowych kopia legitymacji ubezpieczeniowej zawiera zapis kwoty 202.524,00 zł. Możliwym jest, iż druk Rp-7, w przeciwieństwie do kwoty z legitymacji, zawiera kwotę wynagrodzenia, od którego odprowadzano składki. Możliwym jest również, iż kwoty na drukach Rp-7 nie zawierają wszystkich składników wynagrodzenia, na co mogą wskazywać różnice między kwotami z list płac a zapisami na drukach Rp-7. Analiza karty płacowej, zdaniem biegłego, za ten rok nie wyjaśnia różnic w kwotach, gdyż przyjmując kwoty w niej czytelnie opisane (nawet z uwzględnieniem deputatu węglowego) otrzymujemy kwotę jeszcze niższą (dowód: opinia biegłego z zakresu księgowości A. G. k. 136-138 akt sprawy).

Pismem z dnia 1 marca 2017 roku wnioskodawczyni wskazała wyliczenie swojego wynagrodzenia w latach 1975-1979 i 1968 roku:

- w 1975 roku – 45.203,00 zł,

- w 1976 roku – 77.851,00 zł,

- w 1977 roku – 85.396,00 zł,

- w 1979 roku – 84.258,00 zł

- w 1968 roku – 26.470,00 zł (dowód: pismo z dnia 1 marca 2017 roku k. 161-166 akt sprawy).

Zakładając, iż wynagrodzenie wnioskodawczyni za rok 1984 wynosiło 202.524,00 zł i przyjmując następujące kwoty:

- w 1975 roku 63.586,00 zł,

- w 1976 roku 77.851,00 zł,

- w 1977 roku 80.206,00 zł,

- w 1978 roku 85.396,00 zł,

- w 1979 roku 84.258,00 zł,

- w 1984 roku 202.524,00 zł

wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z 20 najkorzystniejszych lat wynosiłby 123,67%, a wysokość świadczenia na dzień 1 kwietnia 2014 roku wynosiłaby 1.810,64 zł. po waloryzacji od 1 marca 2015 roku 1.846,64 zł, od 1 marca 2016 roku 1.851,07 zł, od 1 marca 2017 roku 1.861,07 zł.

Przyjmując, że wynagrodzenie M. P. z wyłączeniem kwot premii uznaniowej oraz wynagrodzenia za rok 1984 w kwocie 202.524,00 zł, wynosiło:

- w 1975 roku 56.756,00 zł,

- w 1976 roku 72.484,00 zł,

- w 1977 roku 74.663,00 zł,

- w 1978 roku 79.956,00 zł,

- w 1979 roku 69.210,00 zł,

- w 1984 roku 191.274,00 zł

to wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z 20 najkorzystniejszych lat wynosiłby 121.06%, a wysokość świadczenia na dzień 1 kwietnia 2014 roku wynosiłaby 1.784,64 zł. po waloryzacji od 1 marca 2015 roku 1.820,64 zł., od 1 marca 2016 roku 1.825,01 zł., od 1 marca 2017 roku 1.835,01 zł (dowód: pismo z dnia 26 kwietnia 2017 roku k. 171 akt sprawy).

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych dokonał następującej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.) podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 w/w ustawy na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

Stosowanie do treści art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.) wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1) z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2) z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,

3) z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty,

- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Zgodnie z § 21 ust. 1 § 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno — rentowe (Dz.U. Nr 237, poz. 1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Należy wskazać, że wysokość zarobków, której pochodną jest podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, jest faktem mającym istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 KPC), który w postępowaniu przed sądem udowadniany może być wszelkimi środkami wynikającymi z przepisów Działu III rozdziału 2 Kodeksu postępowania cywilnego. W postępowaniu sądowym nie obowiązują ograniczenia dowodowe. Sąd Apelacyjny zauważył, że „nowe” rozporządzenie z dnia 23 listopada 2011 r. Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. z 2011 r. Nr 237, poz. 1412) w kwestii przewidzianych w nim środków dowodowych w przypadku stwierdzania wysokości wynagrodzenia nie różni się zasadniczo od poprzedniego rozporządzenia, za wyjątkiem dopuszczenia w nim możliwości wykazywania zarobków „innym dokumentem, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia” o czym stanowi § 21 ust. 1 tego rozporządzenia (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 21 czerwca 2012 r. sygn. akt III AUa 943/11).

Na okoliczność ustalenia wysokości zarobków odwołującej M. P. w (...) S.A. w D. w latach 1968,1975-1979 i 1984, Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe, analizując dostępną dokumentację oraz przeprowadzając dowód z opinii biegłego z zakresu księgowości.

W toku postępowania, Sąd ustalił wysokość uzyskiwanych przez odwołującą zarobków w powyższych latach na podstawie przedłożonego przez nią angażu, umowy o pracę i innych dokumentów, znajdujących się w aktach ZUS i niniejszej sprawy.

Biegły sądowy wskazał, jakie powinny być przyjęte przez organ rentowy prawidłowe kwoty wynagrodzeń za poszczególne miesiące ubezpieczonej w 1984 roku oraz w latach 1975-1979 przy ustaleniu należnej jej emerytury. W wyniku tego ustalenia stwierdził, że w 1975 roku w miesiącu wrześniu powinna być przyjęta kwota z angażu z dnia 16 maja 1975 roku tj. 4.000,00 zł + 750,00 zł dodatku funkcyjnego, a w miesiącu maju kwota wynagrodzenia powinna wynosić 2.573,00 zł; w grudniu 1976 roku przyjął sumę składników wynagrodzenia bez deputatu węglowego, czyli 7.210,00 zł; w grudniu 1977 roku ustalił kwotę wynagrodzenia w wysokości 6.360,00 zł, wskazując, że dodatek rewidenta w wysokości 500,00 zł nie musiał być wypłacany, o czym świadczy lista płac za listopad, w którym wynosił 367,00 zł; w 1979 roku wskazał, że pominięta została kwota 540,00 zł zasiłku chorobowego, 1984 roku wskazał także, że z druku Rp-7 i z legitymacji ubezpieczeniowej wnioskodawczyni wynikają różnice, które mogą świadczyć o tym, iż kwoty zapisane na drukach Rp-7 nie zawierają wszystkich składników wynagrodzenia, ale były od niej odprowadzane składki, a suma kwot opisanych w karcie płacowej nawet z uwzględnieniem deputatu węglowego daje kwotę jeszcze niższą.

Sąd uznał opinię biegłego z zakresu księgowości A. G. za wiarygodna za wyjątkiem nie uwzględnienia przez biegłego dodatku z tytułu deputatu węglowego, albowiem działanie takie nie znajduje uzasadnienia w obowiązujących wówczas przepisach. Należy wszak zauważyć, że przy ustaleniu, czy istnieje obowiązek opłacenia składki na ubezpieczenie społeczne od określonych składników wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy stosuje się przepisy obowiązujące w okresie, z którego wynagrodzenie jest uwzględniane w podstawie wymiaru (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 października 2007 roku w sprawie sygn. akt III AUa 970/07).

W spornym okresie zasady wypłaty nagród z zakładowego funduszu nagród określały przepisy ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o zasadach tworzenia i podziału zakładowego funduszu nagród oraz zakładowych funduszów socjalnego i mieszkaniowego (Dz. U. nr 27, poz. 150). Wynagrodzenia otrzymywane na podstawie powyższej ustawy nie stanowiły podstawy naliczania składek na ubezpieczenie społeczne i wypłacane były ze środków spoza osobowego funduszu płac, w ramach zakładowego funduszu nagród. W miejsce tej ustawy od 1 lipca 1982 roku weszła w życie ustawa z dnia 26 lutego 1982 roku o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. nr 7, poz. 54) ustawa ta w miejsce zakładowego funduszu nagród wprowadziła fundusz załogi, tworzony z zysku przedsiębiorstwa. Na podstawie art. 10 powyższej ustawy przedsiębiorstwa państwowe mogły tworzyć z zysku, do podziału, fundusz załogi z przeznaczeniem m.in. na wypłatę nagród i premii dla pracowników. Zgodnie z art. 10 ust. 4 wymienionej ustawy od wypłaconych z funduszu załogi nagród i premii nie była naliczana składka na ubezpieczenie społeczne.

Sąd wskazuje także, że obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie społeczne od nagród z zakładowego funduszu nagród i premii z zysku został wprowadzony dopiero rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 1990 roku w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego (Dz. U. nr 7 poz. 41 ze zm.) i dotyczył nagród wypłaconych po dniu 1 stycznia 1991 roku w tym również nagród za 1990 rok.

Dlatego też, wbrew stanowisku skarżącej, nie można uwzględnić w jej wynagrodzeniu za sporne okresy premii uznaniowej.

W związku z powyższym, Sąd zobowiązał organ rentowy do wyliczenia wysokości emerytury wnioskodawczyni przy założeniu, że nie będą wliczone do wynagrodzeń kwoty premii uznaniowej oraz wynagrodzenie za rok 1984 w kwocie wynikającej z legitymacji ubezpieczeniowej skarżącej w wysokości 202.524,00 zł. ZUS przyjął, że wynagrodzenie wnioskodawczyni wynosiło w 1975 roku - 56.756,00 zł, w 1976 roku – 72.484,00 zł, w 1977 roku – 74.663,00 zł, w 1978 roku – 79.956,00 zł, w 1979 roku – 79.210,00 zł, w 1984 roku – 191.274,00 zł. W tym zakresie odwołująca udowodniła, że przysługiwało jej wyższe niż pierwotnie ustalone przez organ rentowy wynagrodzenie w latach 1975-1979. Ustalenie przez ZUS niższych kwot wynagrodzenia w powyższych latach spowodowało w konsekwencji obniżenie świadczenia emerytalnego wnioskodawczyni.

W hipotetycznym wyliczeniu wynagrodzenia wnioskodawczyni organ rentowy uwzględnił wszystkie składniki wynagrodzenia za pracę w spornym okresie. Natomiast nie mogły być przyjęte do podstawy wymiaru kwoty, których wypłaty skarżąca nie udowodniła, a jedynie przypuszczała, że były wypłacane. Nie mogły być także przyjęte do podstawy wymiaru świadczenia takie składniki, które nie zostały wykazane w dokumentacji płacowej, a skarżąca zapewniła, że zostały wypłacone, nie wskazując na to dowodów.

Obowiązek udowodnienia faktów spoczywa na osobie, która wywodzi z nich skutki prawne (art. 232 k.p.c.), stąd też na skarżącej ciąży obowiązek przedstawienia dowodów dla udowodnienia spornych okoliczności. Muszą to być jednak środki dowodowe, które pozwolą na wiarygodne ustalenie okoliczności faktycznych. Przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych są normami bezwzględnie obowiązującymi i nie zawierają unormowań, które pozwalałyby na ustalenie wynagrodzenia, będącego bazą do wyliczenia podstawy wymiaru w sposób przybliżony lub prawdopodobny, do czego faktycznie zmierza odwołanie i zarzuty podniesione przez ubezpieczoną w pismach procesowych.

Mając powyższe na uwadze, należy podkreślić, że wnioskodawczyni udowodniła jedynie, że wyższe wynagrodzenie przysługiwało jej w latach 1975-1979, natomiast w zakresie roku 1968 nie przedstawiła ona żadnych dokumentów świadczących o wyższym wynagrodzeniu niż pierwotnie ustalone przez ZUS. Odnosząc się zaś do wysokości wynagrodzenia za 1984 roku podkreślić należy, iż kwoty wynagrodzenia wynikające z druków Rp-7 oraz legitymacji ubezpieczeniowej są odmienne, w konsekwencji nie można jednoznacznie ustalić, która z tych kwot była prawidłowa. Obiektywnie uznać należy, iż kwota wynikająca z legitymacji ubezpieczeniowej, a nie z druków Rp-7, mogła być wyższa z uwagi na doliczenie składników wynagrodzenia nie podlegających oskładkowaniu, co skutkuje wyłączeniem możliwości ich uwzględnienia przy przeliczeniu wysokości należnej skarżącej emerytury.

Podkreślić w tym miejscu należy, iż pomimo braku ograniczeń dowodowych w postępowaniu sądowym z zakresu ubezpieczeń społecznych, nie można wysokości zarobków stanowiących podstawę do wyliczenia składek na ubezpieczenie społeczne ustalać w sposób hipotetyczny, oparty jedynie na domniemaniach. Przy obliczaniu wysokości podstawy świadczenia, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015r. poz. 748 ze zm.), bierze się pod uwagę dokładnie ustaloną wartość - wysokość uzyskiwanego wynagrodzenia w określonym czasie. Zaliczenie nieudokumentowanych okresów składkowych do uprawnień oraz wzrostu świadczeń emerytalno - rentowych wymaga dowodów niebudzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 31 sierpnia 2016 r. sygn. akt III AUa 1723/15).

Ponadto Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 29 września 2014 r. sygn. akt III AUa 2618/13 stwierdził, że „w przypadku braku dokumentacji płacowej istnieje możliwość ustalenia wysokości wynagrodzenia ubezpieczonego w oparciu o dokumentację zastępczą, w której zawarte są dane dotyczące wynagrodzenia, ale i także w oparciu o dowód z zeznań świadków czy opinii biegłych. Powyższe nie może być jednak dokonane w sposób dowolny, albowiem przy ustalaniu podstawy wymiaru świadczeń emerytalno - rentowych obowiązuje ścisła zasada uwzględniania tylko takich składników wynagrodzenia, które faktycznie przysługiwały i od których została odprowadzona składka na ubezpieczenie społeczne. Wszystkie składniki wynagrodzenia, które mają być przyjęte do podstawy wymiary świadczenia muszą być wobec tego ustalone w sposób pewny i nie budzący żadnych wątpliwości”. Także Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 21 lutego 2013 r. sygn. akt III AUa 1074/12 uznał, że „ wysokość zarobków stanowiących podstawę obliczenia emerytury nie może być ustalana hipotetycznie, w oparciu jedynie o domniemanie. Wynagrodzenie, stanowiące podstawę wymiaru składek, wykazane być musi w sposób nie budzący wątpliwości w określonej wysokości kwotowej”.

W tym zakresie zatem, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych uznając wniesione odwołanie za zasadne, zmienił zaskarżoną decyzję na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c.

W pozostałym zakresie, wobec braku podstaw uwzględnienia lat:1968 i 1984 roku, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c., Sąd oddalił wniesione odwołanie.