Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 maja 2017 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Beata Hass – Kloc

Sędziowie: SO Renata Bober

SO Marta Zalewska (spr.)

Protokolant: Barbara Ćwiok

po rozpoznaniu w dniu 11 maja 2017 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: P. W.

przeciwko: (...) S.A. w Ł.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego co do punktu I i III wyroku Sądu Rejonowego w P. V Wydziału Gospodarczego z dnia 7 grudnia 2016 r., sygn. akt V GC 259/15

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w Ł. na rzecz powoda P. W. kwotę 7.580,40 zł (siedem tysięcy pięćset osiemdziesiąt złotych 40/100) z ustawowymi odsetkami od dnia 18 marca 2015 r. do dnia
31 grudnia 2015 r. oraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty,

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.576,24 zł (jeden tysiąc pięćset siedemdziesiąt sześć złotych 24/100) tytułem kosztów procesu,

2.  w pozostałej części oddala apelację,

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 534,05 zł (pięćset trzydzieści cztery złote 05/100) tytułem kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym.

VI Ga 34/17

Uzasadnienie wyroku z dnia 11.05.17r.

Powód P. W. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą M.-R. w P. domagał się od pozwanego (...) S.A. w Ł. zapłaty kwoty 10 912,56 zł z odsetkami ustawowymi i kosztami procesu tytułem najmu pojazdu zastępczego z oc sprawcy szkody.

Strona pozwana wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty w całości i wnosząc o oddalenie powództwa. Pozwany zakwestionował zasadność wynajmu pojazdu zastępczego zarówno co do okresu trwania najmu jak i stawki za jedną dobę najmu pojazdu zastępczego. Stawka, której domaga się strona powodowa za wynajem pojazdu F. (...) jest rażąco wygórowana. Roszczenia strony powodowej pozostają w sprzeczności z zasadą minimalizacji rozmiarów szkody i zasadami ekonomiki.

W dniu 7.12.2016r. SR w P. wydał wyrok, którym uwzględnił powództwo w całości co do należności głównej , oddalił co do części odsetek ustawowych i zasądził koszty procesu.

W uzasadnieniu wyroku wskazał, iż

Strona powodowa – P. W. – (...) w P., prowadzi działalność obejmującą wynajem samochodów zastępczych. W ramach tej działalności powód wynajął w dniu 28.11.2014 r. samochód marki F. (...) poszkodowanej w wyniku kolizji drogowej A. B.. Czasokres wynajmu pojazdu zastępczego trwał do dnia 04.02.2015 r. , gdyż był przedłużany kolejnymi aneksami. Jednocześnie powód zawarł z poszkodowaną umowę przelewu wierzytelności wynikającej z umowy najmu samochodu zastępczego. Stawka zastosowana przez powoda tj. 129 zł netto , odpowiadała podobnym stawkom podstawowym za analogiczny wynajem aut przez inne firmy na rynku lokalnym, mieści się w średniej stawce dobowej za wynajem, gdzie najniższa stawka wynosiła 94 zł netto za dobę a najwyższa stawka wynosiła 150 zł netto za dobę. Powód dodatkowo naliczył kwotę 100 zł netto za podstawienie i odbiór poszkodowanemu auta zastępczego do miejscowości J.. W dniu 16.02.2015 r. powód wystawił poszkodowanej fakturę VAT nr (...) za okres wynajmu pojazdu zastępczego w ilości 68 dni , w łącznej kwocie 10912,56 zł brutto , przy przyjęciu stawki 129 zł netto za 1 dobę wynajmu pojazdu zastępczego i przy uwzględnieniu kosztów podstawienia i odbioru samochodu zastępczego. Poszkodowana skutecznie zgłosiła powstałą szkodę w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń w dniu 02.12.2014 r. , które przeprowadziło postępowanie likwidacyjne. Wcześniejsze zgłoszenie telefoniczne nie zostało odnotowane z uwagi na późną porę dnia. Dzień zgłoszenia poprzedzała niedziela i sobota. Pismem z dnia 13.01.2015 r. pozwany uznał powstałą szkodę w pojeździe poszkodowanej i poinformował poszkodowaną o wysokości odszkodowania. Szkoda została wyceniona na kwotę 891,15 zł., poszkodowana wniosła odwołanie od tak wycenionej szkody. Po kolejnej wycenie dokonanej 27.01.2015 r. strona pozwana w dniu 28.01.2015 r. przyznała poszkodowanej dopłatę w wysokości 43,58 zł. Technologiczny czas naprawy wraz z czasem likwidacji szkody obejmował okres od 28.11.2014 r. do 04.02.2015 r. Pismem z dnia 16.02.2015 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty należności z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego.

W ocenie Sądu Rejonowego potrzeba najmu samochodu zastępczego w przedmiotowej sprawie za przyjętą kwotę 129 zł netto za jedno dobą wynajmu tego pojazdu zasługuje na miano wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych. Do takich wydatków należy również zaliczyć koszty podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego na rzecz poszkodowanego do miejscowości J.. Była to również kwota ustalona przez poszkodowanego i powoda w umowie. Z opinii biegłego wynika, że stawka za wynajem samochodu na rynku lokalnym wynosi pomiędzy 94 zł a 150 zł netto za dobę. Stąd ustalona w umowie najmu stawka 129 zł netto nie jest wygórowana. Sąd przy tym nie podzielił również zarzutów pozwanego odnośnie czasookresu trwania najmu pojazdu zastępczego, uznając za zasadny okres najmu od dnia 28.11.2014 r. do dnia 04.02.2015 r. w ilości 68 dni , tj. przyjmując, iż zasadny okres najmu pojazdu zastępczego przy szkodzie powinien trwać od chwili wystąpienia szkody do czasu naprawy pojazdu z uwzględnieniem technologicznego czasu naprawy jak i postępowania likwidacyjnego. Po stronie pozwanej nastąpiła nieuzasadniona zwłoka w przeprowadzeniu oględzin pojazdu w postępowaniu likwidacyjnym a także nierzetelna wycena szkody. Ostateczna wycena została przeprowadzona dopiero w dniu 27.01.2015 r. a poszkodowanej przyznano odszkodowanie w dniu następnym. Powyższy wyrok apelacją zaskarżył pozwany w zakresie pkt I i III. Wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów za obie instancje. Zarzucił naruszenie :

- art. 361 § 1 kc i art. 5kc w zw. z art. 354 § 1 kc, bowiem koszty najmu rażąco przekraczały kwotę odszkodowania za naprawę pojazdu, a zakład naprawczy przedłużał wykonanie naprawy, oczekując 2 tygodnie na dopłatę od ubezpieczyciela kwoty 43,58 zł. Nikt nie informował pozwanego o konieczności dodatkowych oględzin przez ponad 2 tygodnie, a po otrzymaniu prośby o nie pozwany dokonał dopłaty w/w kwoty. Do dnia 28.01. zakład nie wykonał żadnej czynności naprawczej, nadto nie był normalnym następstwem szkody najem od dnia 28.11.- 9.12.14r. , gdy szkoda miała miejsce w dacie 28.11., a została zgłoszona w dniu 9.12.14r. Zawnioskował pozwany na rozprawie apelacyjnej i dołączył do apelacji dowód z nagrania rozmowy ze zgłoszenia szkody,

- art. 233 kpc poprzez uznanie za wiarygodne zeznań św. A. B. w zakresie daty zgłoszenia szkody, podczas gdy miała ona miejsce w dniu 9.12.2014r. jak również w zakresie przyjęcia przez sąd zgłoszenia potrzeby dodatkowych oględzin , co przed datą 20.01.2015r. nie miało miejsca,

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie, ponadto oddalenie wniosku dowodowego zgłoszonego na rozprawie apelacyjnej jako spóźnionego, zarzucając m.in. nierzetelne prowadzenie akt szkodowych przez ubezpieczyciela, który mimo wezwania o te akta nagranie rozmowy przedłożył dopiero przy apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego była zasadna w zakresie naruszenia przez sąd I instancji przepisu art. 361 § 1 kc oraz art. 233 kpc. Sąd odwoławczy nie podzielił natomiast zarzutu naruszenia art.. 5 kc, jako że wysokość kosztów naprawy pojazdu uszkodzonego oraz koszty najmu pojazdu zastępczego na czas ekonomicznie uzasadniony stanowią jedną szkodę , a obie pozycje tej szkody w żaden sposób co do ich wysokości nie oddziaływują na siebie.

Przede wszystkim sąd uznał za konieczne dopuszczenie na rozprawie apelacyjnej nagrania rozmowy ze zgłoszenia szkody w myśl art. 381 kpc. Zważyć bowiem należy, iż wbrew ocenie wiarygodności zeznań świadka dokonanej przez sąd I instancji świadek ten nie miał jednoznacznej wiedzy , kiedy miało miejsce zdarzenie szkodowe i kiedy nastąpiło zgłoszenie szkody. Nie przekonują zeznania, iż ze względu na zbyt późną porę zgłoszenie nie mogło być dokonane, gdyż zgłoszenie szkody może być dokonane całodobowo. Ponadto nieprecyzyjne zeznania w tym przedmiocie świadka pozostawały w sprzeczności z treścią akt szkodowych, gdzie na ich okładce w dalszych dokumentach figurowała data zgłoszenia szkody: 9.12.14r. Powyższe precyzyjne ustalenie daty zgłoszenia miało znaczenie dla oceny tzw. adekwatnego związku przyczynowego, a ciężar tego dowodu obciążał powoda w myśl art. 6 kc. W rozmowy zatem nagranej na nośnik CD wynikało, iż zgłoszenia reprezentant poszkodowanej dokonał w dniu 9.12.14r. Dodać należy, iż na etapie przed Sądem Rejonowym powód wnioskował tylko dowód z akt szkodowych, zatem przedłożenie przez pozwanego nagrania z rozmowy telefonicznej na etapie postepowania apelacyjnego sąd ocenił za dopuszczalne a dowód ten za konieczny.

W konsekwencji okres 28.11.14r. – 8.12.14r. sąd uznał jako nieuzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego w ramach odpowiedzialności pozwanego z art. 822 kpc. Gdyby bowiem poszkodowana zgłosiła szkodę w dacie kolizji, o tyle właśnie wcześniej ubezpieczyciel przystąpiłby do likwidacji szkody, a serwis nie oczekiwałby na czynności likwidacyjne w tym w/w okresie. Za nie pozostające w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą sąd II instancji uznał nadto okres 9.01. – 19.01.15r., jako okres rzekomego oczekiwania na ponowne oględziny i kosztorys. Brak takiego dowodu w sprawie, by w tym okresie zakład naprawczy o takowe się dopominał u pozwanego, by czyniła to również sama poszkodowana. Nie świadczy o tym treść maila z dnia 20.01. tzw. prośba o ponowną wycenę , skoro nie wiadomo, kiedy ta pierwsza rzekoma prośba miała miejsce, ponadto pierwsza wycena nastąpiła w dniu 8.01. na skutek oględzin przez ubezpieczyciela, zatem prośba „ponowna” o wycenę wynikała z tej pierwszej z daty 8.01. W tym przedmiocie nie mógł też opiniować biegły sądowy, gdyż nie były to okoliczności faktyczne z dziedziny wiedzy specjalnej, lecz ustalenie faktów przez sąd na podstawie oceny wiarygodności dowodów z zeznań świadka i dokumentów. Podkreślić należy, iż ciężar dowodu tych faktów obciążał w procesie cywilnym poszkodowanego, nabywcą wierzytelności, który nie przedłożył żadnego innego dowodu poza mailem z dnia 20.01.15r. Dlatego też okres najmu 9.01.- 19.01. ( 21 dni ) nie mógł zostać zaliczony do tzw. zasadnego okresu najmu obciążającego pozwanego.. Reasumując, pozostawał w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodowym okres naprawy, a tym samym zasadne koszty najmu jako szkoda obciążająca ubezpieczyciela: 9.12. data zgłoszenia szkody ( 1 dzień ), 1012.- 7.01. oczekiwania na oględziny ( 29 dni ), 8.01. – oględziny ( 1 dzień ), 20.01.- 27.01r. – zgłoszenie ponownych oględzin i okres oczekiwania na nie ( 8 dni ), , 28.01. – 4.02. – zamówienie części , oczekiwanie, naprawa i zdanie pojazdu ( 8 dni ), łącznie 47 dni, co po przemnożeniu przez stawkę powoda, którą sąd I instancji w sposób całkowicie prawidłowy ocenił jako rynkową, mieszczącą się w granicach innych stawek zgodnie z opinią biegłego sądowego 158,67 zł brutto, dało kwotę 7.457,49 zł plus 123 zł jako koszt podstawienia pojazdu niekwestionowany w zarzutach apelacyjnych, choć zaskarżony apelacją ( pkt I wyroku ). W pozostałej części apelacja jako niezasadna została oddalona na podst. art. 385 kpc.

O kosztach za I instancję sąd orzekł na nowo na podst. art. 108 kpc w zw. z art. 100 kpc stosunkowo koszty te rozdzielając. Koszty powoda: 546 zł opłata, 2400 zł wynagrodzenie radcowskie, 17 zł opłata skarbowa, 676,31 zł wynagrodzenie biegłego, łącznie 3639,31 zł x 69,46% wygranej = 2527,86 zł. Koszty pozwanego: 2417 zł koszty zastępstwa procesowego, 700 zł koszty opinii, łącznie 3117 zł x 30,53 % wygranej = 951,62 zł. Wzajemna kompensata tych iloczynów to kwota z pkt III wyroku.

Odnośnie kosztów za II instancję: powód 1800 zł minimalne wynagrodzenie radcowskie x 69,46% wygranej = 1250,28 zł; pozwany 546 zł opłata od apelacji, 1800 zł minimalne wynagrodzenie radcowskie x 30,53% wygranej = 716,23 zł. Kompensata obu kwot to pkt 3 wyroku.