Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 326/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 maja 2017r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku III Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Gajewski

po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2017r. w Gdańsku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Gminy M. G. Zarządu (...) z siedzibą w G.

przeciwko E. L.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Gdyni

z dnia 30 listopada 2016r. sygn. akt I 1 C 1139/16 upr.

uchyla zaskarżony wyrok, znosi postępowanie od dnia 30 listopada 2016r. i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Gdyni, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania za instancję odwoławczą.

Sygn. akt III Ca 326/17

UZASADNIENIE

Powód Gmina M. G. Zarząd (...) w G. pozwem złożonym w dniu 14 listopada 2007 r. wniósł o zasądzenie od pozwanej E. G. kwoty 107 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 24 grudnia 2006 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu. W uzasadnieniu wskazał, że pozwana dokonał przejazdu pojazdem komunikacji miejskiej należącym do powoda bez ważnego biletu, w związku z czym zobowiązany był zapłacić opłatę dodatkową w kwocie 102 zł oraz opłatę za przewóz oraz koszty dodatkowe.

Nakazem zapłaty z dnia 13 grudnia 2006 r., wydanym w postępowaniu upominawczym Sąd Rejonowy w Gdyni uwzględnił żądanie pozwu w całości.

Od powyższego nakazu zapłaty pozwana E. G. obecnie L. wywiodła sprzeciw, który zaskarżyła wydany nakaz zapłaty w całości i wniósł o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu pozwana wskazała, że podnosi zarzut przedawnienie roszczenia dochodzonego przez powoda.

Wyrokiem z dnia 30 listopada 2016r. Sąd Rejonowy oddalił powództw i kosztami procesu obciążył powoda uznając je za uiszczone w całości.

Sąd Rejonowy ustalił iż, w dniu 25 października 2006 r. o godz. 20.00 pozwana E. G. obecnie L. korzystała z przejazdu w autobusie nr (...) należącym do Zarządu (...) w G.. W trakcie przejazdu nie posiadał ważnego biletu na przejazd.

Powyższy stan faktyczny Sąd I instancji ustalił w całości na podstawie w/w dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony w toku postępowania i nie był on kwestionowany przez pozwanego.

Pozwana wniosła zarzut przedawnienie powołując się na upływ roku pomiędzy terminem w jakim roszczenia miało być zapłacone a wytoczeniem powództwa, w więc 26 października 2006 r. i 14 listopada 2007 r., kiedy nastąpiło przerwanie biegu przedawnienia

Należy wskazać, że strona powodowa nie przedstawiła żadnego dowodu na przerwanie terminu przedawnienia przed wniesieniem pozwu do sądu.

W tym stanie sprawy Sąd na mocy art. 118 k.c. a contrario oddalił powództwo jak w pkt I sentencji wyroku.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka zaskarżając go w całości i zarzucając sprzeczność jego istotnych ustaleń z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, jak również niewyjaśnienie wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.

W oparciu o powyższe wniesiono o zmianę zaskarżonego orzeczenia w całości i zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda roszczenia jak w pozwie, względnie jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na uwzględnienie, aczkolwiek z odmiennych przyczyn, aniżeli wynika to z jej treści. Z uwagi na okoliczność, iż część postępowania w n/n sprawie dotknięta jest nieważnością, wyrok podlegał uchyleniu i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.

Nieważność postępowania jest następstwem kwalifikowanego uchybienia procesowego; nie zależy od przyczyn jego popełnienia oraz wywołanych skutków, a w szczególności od wpływu na wynik sprawy oraz na interesy stron. Wyodrębnienie błędów postępowania powodujących nieważność spośród innych uchybień procesowych, które mogą stanowić zarzuty apelacyjne, uzasadnione jest wagą tego rodzaju „uchybień”. Wobec tego nie ma potrzeby wykazywania związku przyczynowego między uchybieniem procesowym powodującym nieważność postępowania a wynikiem sprawy. Z powodu bezwzględnego charakteru przyczyn nieważności bez znaczenia jest także okoliczność, czy strona wiedziała o błędach sądu i czy mogła je wytknąć w toku postępowania przed sądem I instancji (art. 162 kpc), gdyż sąd apelacyjny błędy te powinien zawsze wziąć pod rozwagę z urzędu (Komentarz do kpc Część I, pod red. T. Erecińskiego, Warszawa 1999, str. 624-625, por. orz. Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2000r. V CKN 1465/00).

Z akt n/n sprawy wynika, iż inny Sędzia uczestniczył w rozprawie na której doszło do jej zamknięcia, zaś inny wydał w sprawie wyrok (k. 103, 106-107, wyjaśnienie k. 132).

Zgodnie z art. 323 k.p.c wyrok może być wydany jedynie przez sędziów, przed którymi odbyła się rozprawa poprzedzająca bezpośrednio wydanie wyroku. Przepis ten pozostaje w ścisłym związku z obowiązującą w postępowaniu cywilnym zasadą bezpośredniości, której istota polega na tym, że sąd rozstrzygający sprawę zapoznaje się bezpośrednio z żądaniami i twierdzeniami stron oraz przeprowadzonymi w toku postępowania dowodami. Uregulowanie przyjęte w tym przepisie - zważywszy na brak w postępowaniu cywilnym instytucji ciągłości rozprawy, a także możliwość jej prowadzenia niekoniecznie przed tym samym składem sądu - wyznacza minimalny zakres i nieprzekraczalne granice realizacji zasady bezpośredniości. W orzecznictwie za utrwalony uznać należy pogląd, że w razie ogłoszenia wyroku przez sędziego, który nie orzekał na rozprawie poprzedzającej bezpośrednio wydanie wyroku, zachodzi nieważność postępowania z tego względu, że skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa (art. 379 pkt. 4 kpc). Stanowisko takie wyrażone zostało w wyrokach Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2009r., (V CSK 418/08), 22 lutego 2006r. (III CZP 160/06) oraz 19 stycznia 1977 r. V CR 219/77), w którym uznano, że ogłoszenie wyroku przez sędziego, bez którego udziału została przeprowadzona rozprawa, stanowi naruszenie art. 323 k.p.c., co skutkuje nieważnością postępowania.

Sąd Okręgowy powyższe stanowisko podziela, dlatego też na podstawie art. 386 § 2 kpc uchylił zaskarżone orzeczenie, zniósł postępowanie w zakresie dotkniętym nieważnością i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd I instancji winien zachować skład sędziowski zgodny z treścią art. 323 k.p.c.

SSO Krzysztof Gajewski