Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 listopada 2013 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Mariola Mastalerz

Protokolant st. sekr. sądowy Ilona Królikiewicz

po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2013 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku J. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M..

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania J. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M..

z dnia 8 kwietnia 2013r. sygn. (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VU 624/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 8 kwietnia 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M.. odmówił J. P. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu organ rentowy podał, że wnioskodawczyni jest zdolna do pracy zarobkowej, a zatem brak jest podstaw do przyznania świadczenia.

W odwołaniu skarżąca J. P. wnosiła o zmianę tej decyzji
i przyznanie prawa do renty.

Organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił, co następuje:

J. P. urodziła się w dniu (...). Posiada wykształcenie podstawowe. W okresie aktywności zawodowej pracowała jako dozorca w Domu Pomocy Społecznej w B. (1.06.1992r. do 8.12.1993r. ) i jako pokojowa również w Domu Pomocy Społecznej w B. i od 16.10.1995 r. do 31.12.2010 r.) .

(dowód: świadectwo pracy k. 3 akt kapitałowych, świadectwo pracy k. 8 akt rentowych plik III)

Wnioskodawczyni w dniu 18 kwietnia 2008 roku złożyła wniosek o przyznanie jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. m. decyzją z dnia 24 czerwca 2008 roku odmówił przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu wskazał, że wnioskodawczyni dwukrotnie nie stawiła się na badanie przez Komisję Lekarską, wobec czego organ rentowy odmówił przyznania jej żądanego prawa.

(dowód: decyzja z dnia 24.06.2008 r. k. 35 akt rentowych plik II)

W dniu 9 stycznia 2013 roku wnioskodawczyni złożyła wniosek do Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w W. o przyznanie jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku. W toku postępowania wszczętego na skutek powyższego wniosku, J. P. została skierowana na badanie przez Lekarza Orzecznika ZUS, który po rozpoznaniu u niej okresowego zespołu bólowego szyjnego i lędźwiowego na tle zmian zwyrodnieniowych, uzależnienia od benzodiazepinu, zaburzeń adaptacyjnych oraz wyleczonego raka sutka lewego, orzeczeniem z dnia 12 marca 2013 roku, nie uznał wnioskodawczyni za niezdolną do pracy.

(dowód: orzeczenie LO z dnia 12.03.2013 r. k. 30 akt rentowych plik III wraz z dokumentacją medyczną)

Od powyższego orzeczenia sprzeciw wniosła wnioskodawczyni w wyniku czego została skierowana na badania przez Komisję Lekarską, która po rozpoznaniu zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa z kręgozmykiem L5-S1, zespołu bólowego całego kręgosłupa i stawów kończyn be istotnego ograniczenia sprawności, uzależnienia od benzodwazepinu, zaburzeń adaptacyjnych, stanu po operacji raka sutka lewego w 2001 roku i ponownej operacji guza lewego sutka w 2007 roku, wydała w dniu 29 marca 2013 roku orzeczenie zgodne z opinią Lekarza Orzecznika.

(dowód: orzeczenie KL z dnia 29.03.2013 r. k. 33 akt rentowych plik III wraz z dokumentacją medyczną)

Aktualnie u wnioskodawczyni występują następujące schorzenia:

⚫

zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa (mierne zaawansowane), niewielki tyłozmyk L5/S1,

⚫

zespól bólowy kręgosłupa w przebiegu ww zmian, bez objawów korzeniowych i ubytkowych z miernym ograniczeniem ruchomości,

⚫

uzależnienie od benzodiazepinu, zaburzenia adaptacyjne ,

⚫

rak piersi lewej (mikroognisko) po miejscowym wycięciu w 2001 r.,

⚫

łagodna dysplazja piersi lewej po leczeniu operacyjnym w 2007 r.

Stopień zaawansowania powyższych schorzeń nie czyni wnioskodawczyni niezdolną do pracy zarobkowej.

(dowód: opinia biegłej neurolog B. S. k. 13-14verte,

opinia biegłego chirurga onkologa k. 19-20,

opinia łączna biegłych psychologa M. P. i psychiatry B. J. k. 25-26)

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. 2009, Nr 153, poz. 1227) niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Z kolei przepisy art. 12 ust. 2 i 3 stanowią, że całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania, co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się po pierwsze stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji oraz po drugie możliwości wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art. 13 ust. 1)

Stosownie do treści art. 57 ust. 1 powyższej ustawy renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1)  jest niezdolny do pracy,

2)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3)  niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b), pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a), pkt 10 lit. a), pkt 11-12, 13 lit. a), pkt 14 lit. a) i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a), pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Częściowa niezdolność do pracy polega na utracie w znacznym stopniu zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Doniosłe znaczenie w konstrukcji częściowej niezdolności do pracy ma podkreślenie, że chodzi o ocenę zachowania zdolności do wykonywania nie jakiejkolwiek pracy, lecz pracy „zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji”. Ratio legis wyodrębnienia tej przesłanki stanowi wyeliminowanie sytuacji, w których ubezpieczeni o wyższych kwalifikacjach po utracie zdolności do ich zarobkowego wykorzystania zmuszeni byliby podjąć pracę niżej kwalifikowaną, do której zachowali zdolność, wobec braku środków do życia. Inaczej mówiąc, ubezpieczony może być uznany za częściowo niezdolnego do pracy, gdy zachował zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (na przykład pracy wymagającej niższych albo niewymagającej w ogóle jakichkolwiek kwalifikacji), lecz jednocześnie utracił w znacznym stopniu zdolność do pracy, do której posiada kwalifikacje. Wyjaśnienie treści pojęcia „pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji” wymaga uwzględnienia zarówno kwalifikacji formalnych (czyli zakresu i rodzaju przygotowania zawodowego udokumentowanego świadectwami, dyplomami, zaświadczeniami), jak i kwalifikacji rzeczywistych (czyli wiedzy i umiejętności faktycznych, wynikających ze zdobytego doświadczenia zawodowego), (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2006 roku, I UK 103/06 OSNP 2007/17-18/26).

Należy zaznaczyć, iż wnioskodawczyni posiada wykształcenie podstawowe i w okresie aktywności zawodowej pracowała jako dozorca oraz pokojowa. Tym samym częściową niezdolność do pracy wnioskodawczyni należy analizować w odniesieniu do wykonywanej pracy na stanowisku pracownika fizycznego, wykonującego proste prace.

Dla ustalenia, czy J. P. jest niezdolna do wykonywania pracy na tych stanowiskach, w rozumieniu przepisów cyt. ustawy, Sąd dopuścił dowód z pisemnych opinii biegłych neurologa, psychologa psychiatry oraz chirurga onkologa, a więc biegłych z zakresu dziedziny medycyny, w ramach których mieszczą się rozpoznane u niej schorzenia.

Sporządzone w sprawie opinie przez wszystkich biegłych , a więc neurologa B. S., psychiatrę M. P., psychiatrę B. J. oraz onkologa D. P. Sąd ocenia jako jasne, pełne, logiczne i należycie uzasadnione. Biegli sporządzili opinie po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną wnioskodawczyni i wynikami badań dodatkowych, jak również po przeprowadzeniu jej osobistego badania. Biegli określili w swoich opiniach, na jakie schorzenia cierpi obecnie wnioskodawczyni. Każdy biegły
w zakresie swojej specjalności był zdania, iż stopień zawansowania schorzeń nie powoduje
u wnioskodawczyni niezdolności do pracy zarobkowej.

Biegła B. S. w przedmiotowym badaniu neurologicznym nie stwierdziła u J. P. objawów uszkodzenia centralnego układu nerwowego ani objawów uszkodzenia obwodowego układu nerwowego. Zgłaszane przez wnioskodawczynię dolegliwości bólowe oraz stwierdzane w badaniu przedmiotowym mierne ograniczenie ruchomości kręgosłupa występujące w przebiegu zmian zwyrodnieniowych (miernie zaawansowanych) – są wskazaniem do wdrożenia systematycznego leczenia usprawniającego i okresowego leczenia farmakologicznego. W ocenie biegłej obecne zaawansowanie zmian nie powoduje jednak niezdolności do pracy. W okresach nasilenia dolegliwości wnioskodawczyni może być leczona w ramach zasiłku chorobowego.

Również biegły chirurg onkolog D. P. (2) uznał wnioskodawczynię za zdolną do wykonywania dotychczasowego zatrudnienia. Uzasadnieniu swojej opinii biegły wskazał, że wnioskodawczyni w 2001 roku miała wycięte miejscowo mikroogisko raka piersi lewej.
Jak podał biegły w takim zaawansowaniu rak nie stanowi zagrożenia w rozumieniu uogólnienia choroby. Podawane dolegliwości pod postacią bólów pod pachą lewą, obrzęku pod pachą lewą i drętwienia ręki lewej nie mają związku z przebytym leczeniem operacyjnym. Wnioskodawczyni nie miała wyciętych węzłów chłonnych. W badaniu klinicznym obrzęk pachy lewej nie występuje. Mając na względzie powyższe uwagi, biegły uznał wnioskodawczynię za zdolną do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Również biegli psycholog M. P. i psychiatra B. J. w swojej opinii łącznej po rozpoznaniu uzależnienia od benzodiazepinu i zaburzeń adaptacyjnych o obrazie lękowo-depresyjnym w przebiegu choroby nowotworowej również nie uznali aby stopień nasilenia powyższych schorzeń uzasadniał orzeczenie niezdolności do pracy wnioskodawczyni zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Dowód z opinii w/w biegłych nie został w ocenie Sądu Okręgowego w sposób skuteczny zakwestionowany w toku postępowania. Wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 18 listopada 2013 roku nie zgłosiła do opinii biegłych żadnych zarzutów merytorycznych. Ponadto pouczona o treści art. 5 k.p.c. nie składała innych wniosków dowodowych
w sprawie.

Wskazać należy, iż biegli oceniali stan zdrowia wnioskodawczyni na dzień wydania zaskarżonej decyzji tj. na kwiecień 2013 roku. Jak wskazuje się w orzecznictwie
w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych w postępowaniu sądowym badana jest legalność decyzji i orzekanie o niej możliwe jest tylko przy uwzględnieniu stanu faktycznego i prawnego istniejącego w chwili jej wydawania, zaś postępowanie dowodowe przed Sądem jest postępowaniem sprawdzającym ustalenia dokonane przez organ rentowy. Zasadą jest zatem, iż Sąd ocenia legalność decyzji organu rentowego według stanu rzeczy istniejącego w chwili jej wydania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2005 r. I UK 152/04 OSNP 2005/17/273, a także wyrok SN z dnia 10 marca 1998 r., II UKN 555/97 OSNP 1999/5/181).

Złożona kserokopia dokumentacji medyczna pochodząca z października i listopada 2013 roku (k. 32-40) wskazująca w ocenie wnioskodawczyni na pogorszenie stanu zdrowia, może być ewentualnie podstawą do złożenia nowego wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Dodatkowo wskazać należy, iż nie można utożsamiać pojęcia choroby i niezdolności do pracy. O niezdolności do pracy nie decyduje fakt występowania schorzeń ale takie ich nasilenie, które wpływa na utratę zdolności do pracy zgodnej z kwalifikacjami lub pracy jakiejkolwiek. Istnienie schorzeń powodujących konieczność stałego leczenia nie stanowi samoistnej przyczyny uznania niezdolności do pracy, lecz takie upośledzenie funkcji ustroju wskutek występujących schorzeń, które – przypadku częściowej niezdolności do pracy – uniemożliwia w znacznym stopniu wykonywanie pracy zgodnej z kwalifikacjami (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2009 r., sygn. II UK 125/08, opubl. LEX nr 737388) .

Występujące więc u wnioskodawczyni schorzenia, na obecnym etapie zaawansowania, nie prowadzą do istotnego naruszenia sprawności organizmu będącego przesłanką orzeczenia niezdolności do pracy. Mimo ich występowania J. P. zachowała zdolność do wykonywania pracy zarobkowej.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.