Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XXV Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Dorota Kalata

Protokolant: sekretarz sądowy Amanda Mioduszewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 kwietnia 2017 roku w Warszawie

sprawy z powództwa J. M.

przeciwko (...) Bank S.A. w W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

1.  pozbawia w całości wykonalności tytuł wykonawczy w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) z dnia 19.05.2015 r., zaopatrzony przez Sąd Rejonowy dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie w klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 1 lipca 2015 r. w sprawie II Co 1715/15;

2.  odstępuje od obciążania pozwanej kosztami procesu i kosztami nieuiszczonej opłaty sądowej od pozwu.

Sygn. akt XXV C 2015/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 08 grudnia 2015 roku skierowanym przeciwko (...) Bank S.A. z siedzibą w W. powodowie D. M., J. M. oraz M. M. wnieśli o pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) wystawionego przez pozwanego, a zaopatrzonego przez Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w W. postanowieniem z dnia 01 lipca 2015 roku w sprawie o sygn. akt II Co 1715/15 w klauzulę wykonalności. Wniesiono również o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych. Strona powodowa wniosła również o zwolnienie od kosztów sądowych ponad kwotę 100 zł oraz o udzielenie zabezpieczenia powództwa poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego toczącego się pod sygn. akt (...) przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie – M. K., do czasu prawomocnego rozpoznania niniejszej sprawy.

Strona powodowa swoje roszczenie oparła na twierdzeniu, zgodnie z którym § 14 ust. 3 w zw. z § 6 ust. 1 umowy kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do (...), na podstawie którego to postanowienia ustalono wysokość zobowiązania wskazaną w bankowym tytule egzekucyjnym na kwotę 687.217,00 zł, uznać należy za klauzulę abuzywną, nie wiążącą powodów jako konsumentów. Rzeczony zapis umowny jest bowiem bardzo zbliżony do tzw. klauzuli indeksacyjnej uznanej przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w wyroku z 27 grudnia 2010 r., sygn. akt XVII Amc 1531/09 zapadłym przeciwko (...) Bank Spółce Akcyjnej za niedozwolone postanowienie umowne i po oddaleniu apelacji wpisany w rejestrze klauzul niedozwolonych pod numerem (...). Według strony powodowej dla uznania klauzuli umownej za niedozwoloną, wystarczy aby była ona zbliżona do klauzuli wpisanej do rejestru klauzul niedozwolonych. Tym samym zapisy § 14 ust. 3 oraz § 6 ust. 1 umowy kredytowej nie mogły stanowić podstawy do dokonywania obliczeń rat kredytowych, a tym samym kwot zaległości wskazanej w bankowym tytule egzekucyjnym. Ponadto wskazano, że zgodnie z podpisanym przez stronę powodową oświadczeniem o poddaniu się egzekucji z dnia 18 sierpnia 2008r. bank był uprawniony do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego do kwoty nie wyższej niż 629.401,10 zł. Tymczasem tytuł ten opiewa na kwotę 687.217,00 zł. Bankowy tytuł egzekucyjny zawiera ponadto opisowy sposób naliczania odsetek, co jest niezgodne z art. 96 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe. W punkcie I ust. 2,3,4 (...) zostały wskazane odsetki bez wskazania kwoty, od której zostały wyliczone, co uniemożliwia ich weryfikację (pozew k. 2-6).

Postanowieniem z dnia 24 lutego 2016 roku powódka J. M. została zwolniona od kosztów sądowych w całości (postanowienie k. 56).

Postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2016 roku Sąd oddalił wniosek powodów o udzielenie zabezpieczenia (postanowienie k. 64-70).

Prawomocnymi zarządzeniami z dnia 18 sierpnia 2016 roku Sąd zwrócił pozew w stosunku do powoda M. M. i powódki D. M. (zarządzenie k. 98-101).

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) Bank S.A. w W. przy pierwszej czynności uznał powództwo w całości co do roszczenia głównego. Wniósł o zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów postępowania w kwocie 17 zł tytułem uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, ewentualnie nie obciążanie pozwanego kosztami postępowania. Pozwany bank wskazał, iż dokonał sprzedaży przysługującej mu wierzytelności z tytułu umowy kredytu hipotecznego indeksowanego do (...) nr (...) na rzecz D. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w dniu 30 grudnia 2015 roku i z tej przyczyny pozwany uznał powództwo przy pierwszej czynności procesowej podjętej po doręczeniu odpisu pozwu. Dalej pozwany podał, że nabywca wierzytelności jest uprawniony do dochodzenia pozostałego zadłużenia z tytułu zawartej umowy kredytu od powodów, zaś wskazane w pozwie zarzuty są w całości bezzasadne odnosząc się szczegółowo do zarzutów strony powodowej ( odpowiedź na pozew k. 109-175).

Powódka J. M. nie ustosunkowała się do stanowiska pozwanego, tak do uznania powództwa, jak i jej twierdzeń oraz zarzutów zawartych w odpowiedzi na pozew.

Sąd ustalił co następuje:

W dniu 18 sierpnia 2008 roku M. M., D. M. oraz J. M. zawarli z (...) Bank S. A. (...) Hipoteczny Oddział w Ł. z siedzibą w K. (poprzednikiem prawnym pozwanej) umowę kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do franka szwajcarskiego ( (...)). Przedmiotem umowy kredytu była kwota 314.700,55 zł indeksowana kursem (...). Spłata kredytu miała nastąpić w 420 miesięcznych równych, kapitałowo – odsetkowych ratach (odpis umowy kredytu k. 5-11 dołączonych akt II Co 1715/15).

Jednocześnie kredytobiorcy złożyli oświadczenie, że w zakresie zaspokojenie wszelkich roszczeń pieniężnych banku, wynikających z przedmiotowego kredytu poddają się egzekucji do kwoty 629.401,10 zł na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego (oświadczenie o poddaniu się egzekucji k. 19).

Na mocy aneksu nr (...) z dnia 19.07.2010r. do przedmiotowej umowy kredytu zmieniono na okres 24 miesięcy harmonogram comiesięcznych spłat rat kredytu, który ustalono w oparciu o kwotę kredytu powiększoną o wysokość prowizji w kwocie złotych polskich odpowiadającej iloczynowi rat kredytu wyrażonej w (...) i kursu sprzedaży (...) ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień zapadalności raty, jednakże w kwocie nie wyższej nią 1.152,16 (max rata) (aneks nr (...) k. 119). W dniu 27 lipca 2010 roku powódka złożyła oświadczenie, że została poinformowana, iż w okresie obowiązywania aneksu może nastąpić w zależności od wahań kursu polskiego złotego oraz (...) podwyższenie kwoty kredytu hipotecznego, a w konsekwencji całkowitego kosztu kredytu (oświadczenie k. 120).

W związku z powstaniem zaległości w spłacie kredytu (...) Bank S.A. w W. pismem z dnia 12.02.2015r. wypowiedział powodom umowę kredytu nr (...) z dnia 18.08.2008r. (wypowiedzenie k. 121).

W związku z brakiem spłaty zobowiązań określonych umową kredytu hipotecznego (...) Bank S.A. w W. dniu 19.05.2015r. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) na łączną kwotę 687.216,93 zł (bankowy tytuł egzekucyjny k. 2 dołączonych akt II Co 1715/15).

Postanowieniem z dnia 01 lipca 2015 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie, sygn. akt II Co 1715/15 nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu przeciwko dłużnikom solidarnym M. M., D. M. i J. M. w całości, zgodnie z jego treścią, z tym że z ograniczeniem do kwoty nieprzekraczającej kwoty 629.401,10 zł (postanowienia k. 37-40 dołączonych akt II Co 1715/17).

W oparciu o ww. tytuł egzekucyjny (...) Bank S. A. z siedzibą w W. wystąpił do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Mokotowa w W. M. K. o wszczęcie egzekucji przeciwko 3 dłużnikom. Egzekucja została wszczęta w dniu 14 sierpnia 2015 i prowadzona jest pod sygn. akt (...) ( akta KM 1188/15).

W dniu 30 grudnia 2015 roku pozwany bank dokonał sprzedaży przysługującej mu wierzytelności z tytułu umowy kredytu hipotecznego indeksowanego do (...) nr (...), w tym wobec powódki, na rzecz D. Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. (niezaprzeczone twierdzenia strony pozwanej).

Postanowieniem z dnia 7 kwietnia 2016 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Mokotowa w W. M. K. zawiesił postępowanie egzekucyjne w sprawie prowadzonej na podstawie bankowego tytułu wykonawczego z dnia 19.05.2015 r. (...), na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. W uzasadnieniu postanowienia komornik wskazał, iż w toku postępowania organ egzekucyjny powziął wiadomość, iż wierzytelność będąca przedmiotem egzekucji została przeniesiona w drodze cesji na inny podmiot, a wierzyciel (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wezwany pismem z dnia 09.03.2016r. do zajęcia stanowiska w ww. kwestii nie wypowiedział się (postanowienie k. 132 dołączonych akt KM 1188/15).

Sąd zważył co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.

Strona pozwana dokonując zbycia wierzytelności, na rzecz podmiotu nie będącego bankiem utraciła uprawnienia do korzystania z uproszczonego trybu dochodzenia roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego stanowiącego bankowy tytuł wykonawczy zaopatrzony w klauzule wykonalności, a nabywca wierzytelności bankowej nie może uzyskać klauzuli wykonalności nadanej bankowemu tytułowi wykonawczemu w trybie art. 788 k.p.c. Zbycie wierzytelności objętej tytułem wykonawczym jest równoznaczne z wygaśnięciem zobowiązania w rozumieniu art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., przy czym chodzi tu o wygaśnięcie zobowiązania miedzy wierzycielem, który uzyskał na swoją rzecz tytuł wykonawczy, a dłużnikiem. Należy zauważyć, iż pozwany bank uznał powództwo w zakresie pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego.

W myśl art. 213 § 2 k.p.c., Sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że jest ono sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Ocena, czy zachodzi jedna z wymienionych przesłanek niedopuszczalności uznania powództwa, powinna nastąpić w zasadzie wyłącznie w świetle materiału procesowego znajdującego się w aktach sprawy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 21 stycznia 1999 roku, sygn. akt I ACa 890/98, OSA 1999 r., nr 11-12, poz. 52).

Uznanie powództwa jest aktem dyspozycyjności pozwanego, który nie tylko uznaje samo żądanie powoda, ale i to, że uzasadniają je przytoczone przez powoda okoliczności faktyczne i godzi się na wydanie wyroku uwzględniającego to żądanie (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z 28 października 1976 r., sygn. akt II CRN 232/76, OSNCP 1977 r., nr 5-6, poz. 101, oraz z 14 września 1983 r., sygn. akt III CRN 188/83, OSNCP 1984 r., nr 4, poz. 60).

W obecnym stanie prawnym, Sąd nie jest uprawniony do badania, czy uznanie powództwa jest zgodne z obiektywnie istniejącym stanem faktycznym. Podejmowanie jakiejkolwiek inicjatywy dowodowej przez Sąd byłoby bowiem sprzeczne z wyrażoną expressis verbis zasadą związania Sądu uznaniem powództwa. Dopiero w sytuacji, gdy z akt sprawy jednoznacznie wynika, że uznanie powództwa jest sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego lub ma na celu obejście prawa, ale okoliczności te nie były dostatecznie wyjaśnione, Sąd może przejawić inicjatywę w celu ich ustalenia zgodnie z prawdą.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie nie zachodziły jakiekolwiek przesłanki uzasadniające kwestionowanie uznania powództwa przez pozwanego. Okoliczności sprawy w zakresie niezbędnym do oceny uznania, były bezsporne. Fakt przeniesienia wierzytelności w drodze cesji na inny podmiot został potwierdzony także w postanowieniu z dnia 7 kwietnia 2016 roku Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Mokotowa w W. M. K..

W świetle powyższego Sąd uznał, iż oświadczenie pozwanego o uznaniu powództwa było skuteczne oraz nie budziło wątpliwości. Wobec powyższego należało orzec co do istoty sprawy, zaś wobec niebudzącego wątpliwości uznania powództwa przez stronę pozwaną, powództwo należało uwzględnić w całości.

Przyjmując zatem, że uznanie powództwa w niniejszej sprawie nie jest sprzeczne z prawem, ani nie zmierza do obejścia prawa, jak również jest zgodne z zasadami współżycia społecznego – Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

O kosztach procesu Sąd orzekł w trybie art. 102 k.p.c. odstępując od obciążania pozwanej kosztami procesu.

Wbrew stanowisku strony pozwanej w niniejszej sprawie nie mógł znaleźć zastosowania art. 101 k.p.c. nakazujący zwrot kosztów procesu pozwanemu (17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa) pomimo uwzględnienia powództwa ,w sytuacji uznania przy pierwszej czynności żądania pozwu. Uznanie powództwa zostało wzięte pod uwagę przy ocenie przesłanek odstąpienia od obciążania pozwanego kosztami procesu na podstawie art. 102 k.p.c.

Wskazać należy, iż „jeśli zachodzą okoliczności stanowiące podstawę powództwa opozycyjnego, o którym mowa w art. 840 k.p.c., sam fakt dysponowania przez wierzyciela tytułem wykonawczym, który może stanowić podstawę egzekucji, daje dłużnikowi powód wytoczenia sprawy w rozumieniu art. 101 k.p.c.” ( tak postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 06.12.2012r. sygn. akt VI CZ 121/12).

Trzeba w tym miejscu zauważyć, że zbycie przez stronę pozwaną wierzytelności objętej przedmiotowym bankowym tytułem egzekucyjnym (30.12.2015r.) nastąpiło już po złożeniu pozwu w niniejszej sprawie (18.12.2015).

Sąd uznał również, iż w okolicznościach niniejszej sprawy wobec uznania powództwa przy pierwszej czynności procesowej istnieją podstawy do tego by nie obciążać pozwanego Banku kosztami Skarbu Państwa w zakresie nieuiszczonej opłaty sądowej od pozwu, od której powódka została zwolniona w całości. Opłata sądowa od pozwu w niniejszej sprawie wynosiła 34.361 zł. Powódka zaś z uwagi na sytuację majątkową została w całości zwolniona od kosztów sądowych.

Wobec powyższego, Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.