Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III R C 45/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 grudnia 2016 roku

Sąd Rejonowy w Grudziądzu, Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący - SSR Danuta Szaciłowska

Protokolant - st. sekretarz sądowy Monika Grochocka

po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2016 roku w Grudziądzu

sprawy z powództwa

małoletniego S. W. działającego przez ojca M. W. (1)

przeciwko A. S. (1)

o alimenty

1.  Zasądza od pozwanej A. S. (1) na rzecz małoletniego powoda S. W. tytułem alimentów po 400 złotych miesięcznie za okres od 22.01.2016 r. do 30.11.2016 r., zaś od 1.12.2016 r. po 430 złotych miesięcznie płatne do rąk ustawowego przedstawiciela małoletniego powoda ojca M. W. (1) do dnia 15-tego każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.

2.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

3.  Zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 300 złotych tytułem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego, nie obciążając pozwanej pozostałymi kosztami zastępstwa procesowego powoda .

4.  Nie obciąża pozwanej kosztami sądowymi od których uiszczania powód był zwolniony.

5.  Wyrokowi w punkcie 1. nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 45/16

UZASADNIENIE

Małoletni S. W. ,działający przez ojca M. W. (1) wystąpił w dniu 22 stycznia 2016r do Sądu Rejonowego w Grudziądzu z powództwem przeciwko matce - A. S. (1) o alimenty w kwocie po 900 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu żądania strona powodowa podniosła ,że koszt utrzymania małoletniego S. W. wynosi od 1.625 zł do 1800 zł miesięcznie. Aktualnie wszystkie potrzeby małoletniego zaspokaja jego ojciec , który sprawuje osobistą opiekę nad dzieckiem . Pozwana - według powoda - wspomaga utrzymanie małoletniego S. w znikomym zakresie /k. 2-3 akt/.

Powód wniósł też o udzielenie zabezpieczenia poprzez zasądzenie od pozwanej na czas trwania postępowania alimentów w kwocie po 900 zł miesięcznie

Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa ponad kwotę 300 zł alimentów miesięcznie i o oddalenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia . Podała ,że przekazuje ojcu dziecka co miesiąc po 300 zł na utrzymanie syna a ponadto dokonuje na jego rzecz zakupów rzeczowych i utrzymuje dziecko w czasie sądownie ustalonych kontaktów . A. S. (1) zakwestionowała kwotę potrzebną – według strony powodowej - na utrzymanie małoletniego S. i podniosła ,że jej dochody z tytułu wykonywanej pracy zarobkowej wynoszą 1200 zł miesięcznie. Do stycznia 2016r miała nadto finansową pomoc z (...) Centrum Pomocy (...) na kontynuowanie nauki a obecnie takiej pomocy już nie otrzymuje /k. 24-26 akt/.

Na rozprawie w dniu 10 marca 2016r Sąd udzielił zabezpieczenia poprzez zobowiązanie A. S. (1) do łożenia tytułem alimentów na rzecz małoletniego S. W. po 400 zł miesięcznie do rąk ojca małoletniego powoda M. W. (1) ,poczynając od 1 marca 2016r i oddalił wniosek o udzielenie zabezpieczenia w pozostałym zakresie /k. 49 akt/.

Sąd Okręgowy w Toruniu postanowieniem z dnia 25 maja 2016r oddalił zażalenia obu stron na powyższe postanowienie /k. 85-87 akt/.

Również na rozprawie w dniu 10 marca 2016r Sąd postanowił skierować sprawę w przedmiocie ustalenia alimentów do mediacji /k. 50 akt/. W tej kwestii odbyły się posiedzenia mediacyjne w ośrodku Fundacji (...) w T. ,jednak nie doszło do zawarcia porozumienia między stronami /k. 94 akt/ .

Strony nie przystały również na ugodowe ustalenie alimentów na proponowane przez przewodniczącą kwoty najpierw 400 zł a potem 450 zł miesięcznie /k. 48 , 128 akt /

Sąd po przeprowadzeniu postępowania dowodowego ustalił następujący stan faktyczny

Małoletni S. W. jest jedynym dzieckiem M. W. (1) i A. S. (1) . Małoletni urodził się (...) i zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w Grudziądzu z dnia 1.12. 2015r przebywa pod pieczą ojca . A. S. (1) ma sądownie ustalone kontakty z synem - poza miejscem zamieszkania ojca dziecka - w każda środę , w trzy weekendy miesiąca , w główne święta oraz przez jeden tydzień szkolnych ferii zimowych i dwa tygodnie wakacji /odpisy aktu urodzenia i odpisy postanowień Sądu -k. 4 , 43- 44 akt/.

Małoletni S. uczęszcza do Niepublicznego Przedszkola (...) w G. czynnego w godzinach od 6.30 do 17.30 , za które powód płaci czesne średnio ok. 300 zł miesięcznie / dowód : pokwitowania opłat-k. 5-14 akt/. Do przedszkola małoletni S. jest odwożony przez ojca jego służbowym samochodem , przebywa tam pięć dni w tygodniu od godziny 8.00 do godz. 16.20 ,chyba że M. W. (1) wcześniej zakończy dzień pracy . W przedszkolu S. W. ma trzy posiłki, korzysta tam z różnych imprez , z organizowanych wycieczek za które jest dodatkowa opłata , ze stałych zajęć tanecznych i nauki języka angielskiego a także z zajęć logopedycznych dwa razy w tygodniu za które M. W. (1) ponosi dodatkową opłatę 200 zł miesięcznie . A. S. (1) uzyskiwała dla małoletniego skierowania do poradni logopedycznej w ramach (...) , z których M. W. (1) nie korzystał / dowód : odpis skierowań -k. 41-42 , 184 akt/. Pozwana uzyskała też informację o możliwości przyjęcia małoletniego S. do nieodpłatnego oddziału przedszkolnego w P. w którym małoletni mógłby przebywać od godz. 8.15 do 13.15 ,gdzie prowadzona jest nauka języka angielskiego i zajęcia logopedyczne i gdzie M. W. (1) mógłby wykupić dla syna obiady . M. W. (1) również z tej oferty nie chciał skorzystać .

Małoletni powód od września 2017r rozpocznie naukę szkolną . Dziecko to rozwija się prawidłowo , z tym ,że prócz problemów z wymową ma wadę wzroku i musi nosić okulary . M. W. (1) jeździ z synem na prywatne wizyty do okulisty w B. i tam w lutym 2017r małoletni będzie miał operacyjną korektę wzroku. Ponadto w styczniu 2017r małoletni powód ma zaplanowany zabieg usunięcia tzw. 3-go migdała / dowód : zaświadczenia z zespołu Szkół w P. i z przedszkola B. -k. 137 , 161-169 , rachunek z salonu okulistycznego -k. 188 ,zeznania M. W. -k. 191 , A. S. -k. 192 akt/

M. W. (1) mieszka z synem , swoją matką , pełnoletnią siostrą i bratem w domu rodzinnym w H. . Małoletni powód z ojcem zajmują w tym domu jeden pokój a M. W. (1) z tytułu kosztów mieszkania ,w tym opału i prądu , przekazuje matce po 400 zł miesięcznie. Ojciec małoletniego powoda nie posiada nieruchomości . Ma poczynione oszczędności z otrzymywanych zarobków . Ma też motor ,który kupił w 2015r za kwotę 6.500 zł - na raty ; koszt miesięcznej raty wynosi 200zł. M. W. (1) pracuje w firmie (...) Sp.z o.o. w G. jako doradca techniczno-handlowy a jego zarobki miesięczne w okresie od pażdziernika 2015r do listopada 2016r wzrastały od 2.124,88 zł do 2 311,36 zł netto . Do kwoty zarobków wliczana jest również premia od obrotu. /dowód : zaświadczenia o zarobkach –k. 46 , 106 ,186 , zeznania M. W. -k.192 akt /.

A. S. (1) jest zatrudniona w firmie (...) w B. jako pracownik fizyczny ,gdzie od października 2015 do listopada 2016r jej miesięczne zarobki wzrosły z 1458, 93 zł do 1492 ,30 zł netto ,przy czym w okresie od listopada 2015 do kwietnia 2016r przebywała ona na zwolnieniu lekarskim i otrzymywała od 1.072 ,47 zł do 1202,57 zł zasiłku chorobowego miesięcznie . Do 8.01. 2016r otrzymywała też z (...) Centrum Pomocy (...) pomoc na kontynuowanie nauki / dowód: przelewy bankowe -k 33-40 zaświadczenie o zarobkach -k.176 akt/ Pozwana 10.11. 2015r wynajęła 2-pokojowe mieszkanie w G. przy ulicy (...) za które czynsz wynosił 900 zł miesięcznie .Od sierpnia 2016r ponownie zamieszkała w H. w domu swojej siostry E. K. (1) . W domu tym zajmuje jeden pokój i na koszt swojego mieszkania ,w tym opłat za ogrzewanie , prąd i wodę płaci siostrze po 500 zł miesięcznie / odpis umowy najmu -k. 28-29 akt ,zeznania E. K. -k. 127 akt//.

Pozwana pozostaje w związku partnerskim z mężczyzna obecnie zamieszkałym w Ś. u którego nieraz przebywa a z którym wcześniej razem mieszkała w wynajętym mieszkaniu na ul. (...). Jest ona właścicielką działki o powierzchni ok. 2000 m.kw. ze spadku po rodzicach . Ma też samochód A. (...) rocznik 1999 ,który kupiła za 4500 zł , po sprzedaży poprzedniego samochodu za 3500 zł i dołożeniu 1000 zł jakie otrzymała tytułem odszkodowania . Samochodem tym A. S. (1) dojeżdża do pracy a na paliwo potrzebuje 250-300 zł miesięcznie /dowód : oświadczenie , umowa kupna -k. 179 ,181-182 ,zeznania A. S. -k. 192 akt .

Pozwana wcześniej przekazywała M. W. (1) do 300 zł miesięcznie na utrzymanie małoletniego S. a od czasu udzielenia zabezpieczenia przesyła po 400 zł miesięcznie . Nadto w listopadzie i grudniu 2016r przesłała ojcu dziecka 2 razy po 150 zł na zakup okularów dla syna / dowód : pokwitowania przelewów bankowych -k. 30-31 ,177-178 akt / . A. S. (1) kupiła też małoletniemu S. odzież , obuwie ,zabawki ,których dziecko używa podczas pobytu u matki. Małoletni S. W. jest u matki w każdy pierwszy ,drugi i czwarty weekend miesiąca , w każde środowe popołudnie , w okresie świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy , w tydzień ferii zimowych i w dwa tygodnie sierpnia .A. S. (1) w tym czasie ma syna na pełnym utrzymaniu , jeżdzi z nim też na basen / dowód : zeznania E. K.-k.127 , A. S. - k. 192 akt/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wszystkich wyżej wymienionych dokumentów , załączonych do akt sprawy ,którym dał wiarę z uwagi na ich urzędowy charakter i niepodważaną przez strony wiarygodność.

Sąd oparł swoje ustalenia również na zeznaniach świadka E. K. (1) i zeznaniach stron ,dając im w pełni wiarę z uwagi na fakt ,ze zeznania te są zgodne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego i znajdują potwierdzenie w załączonych dokumentach .

Sąd zważył co następuje .

Stosownie do treści art., 133 §1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego /k.r.o./ rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie

W myśl art. art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości zarobkowych zobowiązanego. Przy tym wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem niesamodzielnego dziecka może też polegać – w całości lub części - na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie (art. 135 par 2 k.r.o.).

Zgodnie z praktyką sądowa i doktryną prawniczą usprawiedliwione potrzeby uprawnionego dziecka są oceniane w stosunku do etapu życiowego tego dziecka, przy zestawieniu z zarobkami i majątkowymi możliwościami zobowiązanego rodzica .

Poza tym należy przy interpretacji zakresu obowiązku alimentacyjnego mieć na uwadze treść art.96 k.r.o, w szczególności, że rodzice są obowiązani troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotowywać je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa, odpowiednio do jego uzdolnień.

Analizując przedmiotowa sprawę w aspekcie powyższych przepisów , Sąd w pierwszej kolejności zauważa ,że S. W. jest małym dzieckiem , nie posiadającym majątku i nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać.

Oceniając potrzeby małoletniego S. , Sąd uznał ,że podana w pozwie kwota uzasadnionych kosztów utrzymania małoletniego powoda jest zawyżona.

Małoletni S. jeszcze uczęszcza do przedszkola i jest tam odwożony przez ojca służbowym samochodem pięć razy w tygodniu . W przedszkolu w tym czasie ma zapewnione trzy posiłki . Korzysta też z różnego rodzaju atrakcji i z zajęć rozwijających, w tym nauki języka angielskiego . Średni koszt tych świadczeń w ramach potrzeb małoletniego powoda to 300 zł miesięcznie

S. W. musi korzystać z pomocy logopedycznej / czego pozwana nie kwestionuje / i ma tę pomoc zapewnioną w przedszkolu za dodatkową opłatą . Co prawda pozwana zarejestrowała dziecko na wizytę darmową do logopedy w ramach (...) ,jednakże - jak wiadomo z praktyki - wizyty te są zdecydowanie rzadsze niż dwa razy w tygodniu ,jakie oferuje przedszkole a ponadto pojawiłby się problem natury logistycznej gdyby małoletni S. miał realizować terapię poza przedszkolem.

W ocenie Sądu rodzice małoletniego S. ,mający na utrzymaniu to jedyne dziecko, powinni zapewnić mu częste zajęcia logopedyczne a także inne dodatkowe zajęcia rozwijające małoletniego , które realizowane są w płatnych przedszkolach niepublicznych . Należy przy tym zauważyć ,że w przedszkolu „B. „ małoletni S. może przebywać w godzinach pracy M. W. (1) a oddział przedszkolny w P. zapewnia dzieciom opiekę tylko do godz.13.15 . W takiej sytuacji konieczne byłoby opłacenie stałej opiekunki na kilka godzin nawet jeśli czasami małoletnim S. mogłyby się zająć – za darmo – inne osoby. Dodatkowej opłaty wymagałyby też posiłki dziecka w oddziale przedszkolnym. Wreszcie należy zauważyć ,że S. W. do przedszkola uczęszcza ostatni rok i przenoszenie go do P. ,jak chciałaby tego matka dziecka , zdaniem Sądu, nie zmniejszyłoby ostatecznych kosztów zapewnienia dziecku dobrej ,stałej opieki w godzinach pracy jego ojca a mogłoby wprowadzić dyskomfort związany z koniecznością zaaklimatyzowania się małoletniego w nowej grupie przedszkolnej.

Małoletni powód w zasadzie jest zdrowym dzieckiem a zabieg usuwania tzw. 3-go migdała w warunkach szpitalnych należy do zabiegów częstych u małych dzieci. Niewątpliwie jednak problem związany z wadą wzroku S. W. ,oprócz konieczności przejścia operacji ,wiąże się z koniecznością ponoszenia wydatków tak na wizyty u okulisty jak i koszty okularów. Należy jednak podkreślić ,że koszt wymiany okularów w 2016r poniosła A. S. (1) , przekazując ojcu dziecka 300 zł.

Pozwana A. S. (1) realizuje kontakty z synem zgodnie z ugodą sądowa a tym samym ma na wyłącznym utrzymaniu małoletniego S. sześć dni / trzy weekendy / w miesiącu . Doliczając do tego kilka godzin popołudniowych w każdą środę , dni świąteczne i wakacyjne , można stwierdzić ,że matka małoletniego powoda utrzymuje i zajmuje się dzieckiem co najmniej jeden tydzień w każdym miesiącu. W tym czasie małoletni S. korzysta z odzieży , obuwia i zabawek zakupionych przez matkę. Ma również zapewnione przez pozwaną rozrywki ,w szczególności wyjścia na basen . Te osobiste starania o utrzymanie i wychowanie dziecka ,które w rozmiarze około jednego tygodnia w miesiącu , wyłącznie obciążają A. S. (1) stanowią istotny wkład pozwanej w alimentację syna .

Niewątpliwie , M. W. (1) ma więcej czasu syna u siebie niż matka dziecka , na codzień dba o jego potrzeby a tym samym w znacznej części spełnia swój obowiązek alimentacyjny wobec dziecka. Przy tym dochody M. W. (1) są znacznie większe niż A. S. (1) , ma on bowiem wyższą o ok. 800 zł pensję i nie musi wydawać pieniędzy na koszty dojazdu do pracy , gdyż korzysta z samochodu służbowego . Koszty mieszkaniowe M. W. (1) i jego syna zamykają się w kwocie 400 zł ,co jest zrozumiałe ,jeśli się zważy ,że w domu jednorodzinnym mieszka jeszcze troje pełnoletnich i samodzielnych domowników.

Pozwana zarabia niecałe 1497 zł zł / wcześniej była to kwota 1458 zł a jeszcze wcześniej 80 procent tej sumy z tytułu zasiłku chorobowego / . A. S. (1) na koszty mieszkania wydaje 500 zł miesięcznie / wcześniej była to podobna kwota ,gdyż w znacznie droższym lokalu na ul. (...) mieszkała z partnerem /. Co prawda M. W. (1) podnosi ,że pozwana przebywa u partnera w domu w Ś. ,ale nawet gdyby spędzała tam więcej czasu niż w domu siostry w H. to A. S. (1) jako swój domicil wskazuje H. ,co potwierdza E. K. (1). Należy zauważyć ,że koszt 500 zł miesięcznie za lokum i media dla jednej osoby to jest koszt uzasadniony bez względu gdzie A. S. (1) miałaby na stałe przebywać .

Pozwana prócz tych uzasadnionych kosztów ma też istotny wydatek na zakup paliwa do samochodu ,którym dojeżdża do pracy i którym wozi syna. Samochód ,który posiada zakupiła za cenę poprzedniego pojazdu i kosztu odszkodowania jakie otrzymała . Należy zauważyć ,ze samochód ten jest tańszy niż motor ,który M. W. (1) zakupił dla celów rekreacyjnych.

A. S. (1) co prawda jest właścicielką działki spadkowej po swoich rodzicach ,jednak ani strona powodowa nie podnosiła ani Sąd z urzędu nie uznaje za zasadne przyjmowanie konieczności zbycia tej działki dla celów alimentacyjnych. W ocenie Sądu ten trwały ,choć niezbyt pokaźny majątek, lepiej będzie służył małoletniemu S. ,kiedy zostanie zachowany na przyszłość.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał ,że kwota 400 zł miesięcznie za okres od wytoczenia powództwa tj. od 22.01. 2016r do 31.11. 2016r oraz kwota 430 zł od 1.12. 2016r ,będzie adekwatna do zmieniających się w toku dość długo trwającego procesu usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda oraz możliwości zarobkowych jego matki.

Dlatego Sąd na mocy art. 133 par 1 ,135 par 1 i 2 kro orzekł o alimentach w powyższym zakresie i oddalił powództwo jako wygórowane w dalej idącym zakresie.

Rygor natychmiastowej wykonalności w zakresie zasądzonych alimentów Sąd nadał wyrokowi na podstawie art. 333 par 1 pkt 1 kpc.

Sąd – na zasadzie art. 102 kpc – zasądził od pozwanej na rzecz powoda tylko część kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 300 zł i odstąpił od obciążania pozwanej kosztami sądowymi od których uiszczania powód był zwolniony z uwagi na fakt, iż pozwana uległa żądaniu powoda w części a nadto już w chwili wyrokowania jest zobowiązana zwrócić stronie powodowej zaległe alimenty . W takiej sytuacji ponoszenie kosztów procesu w całości , przy stosunkowo niskich dochodach pozwanej , byłoby dla niej nadmiernym obciążeniem finansowym.