Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 887/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 stycznia 2017 r.

Sąd Rejonowy w. T. III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Ewa Stępień

Protokolant st. sekr. sądowy Anna Pachniewska

po rozpoznaniu w dniu 26 stycznia 2017 r. w. T.

sprawy z powództwa: R. R. (1)

Przeciwko : K. R. (1)

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

1.  oddala powództwo

2.  zasądza od powoda R. R. (1) na rzecz pozwanej K. R. (1) kwotę 2.417,- zł (dwa tysiące czterysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt III RC 887/15

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 18 września 2015 r. R. R. (1), wniósł przeciwko małoletniej wówczas K. R. (1) reprezentowanej przez matkę L. R. (1) pozew o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności.

W uzasadnieniu pozwu R. R. (1) wskazał, że wyrokiem Sądu Okręgowego w. T. z dnia 30 października 2008 r. w sprawie (...) zasądzono od niego alimenty na rzecz małoletniej K. R. (1) w kwocie 300 zł miesięcznie. W 2008 r. powód wyjechał do S., z kolei w grudniu 2009 r. pozwana wraz z córką przeprowadziła się do W. B. gdzie w 2010 r. zgłosiła się do miejscowej (...) A. gdzie ubiegając się o przyznanie świadczenia alimentacyjnego poświadczyła nieprawdę, że nie pobiera z tożsamego tytułu świadczeń alimentacyjnych na terenie kraju miejsca urodzenia dziecka. Pobierała wówczas świadczenie alimentacyjne w Polsce z funduszu alimentacyjnego do marca 2010r. kiedy to zrezygnowała ze świadczeń wypłacanych przez fundusz a fundusz wystąpił do komornika o egzekucję wypłaconych należności. Komornik jednocześnie wszczął dodatkowe postępowanie egzekucyjne, w którym egzekwował od powoda kwotę w wysokości 360 zł miesięcznie, co doprowadziło do zadłużenia w wysokości (...) zł. Powód próbował się porozumieć z pozwaną przebywającą w tym czasie w kraju, jednakże ta stanowczo odmówiła wizyty u komornika celem zrzeczenia się alimentów na małoletnią. Powód wskazał, że w związku z zaistniałą sytuacją prowadzącą do podwójnej alimentacji w grudniu 2014 r. złożył pozew o uchylenie alimentów zasądzonych na rzecz małoletniej jednak Sąd odrzucił pozew uzasadniając decyzję brakiem jurysdykcji krajowej.

W odpowiedzi na pozew z dnia 23 września 2016 r. pozwana L. R. (1) wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew wskazano, że powód nigdy nie wykonywał wydanego wyroku Sądu Okręgowego. Nie uiścił on dobrowolnie żadnej kwoty na rzecz córki, a postępowanie egzekucyjne prowadzone przez komornika pozostaje bezskuteczne, ponieważ powód nie wykazuje żadnych dochodów i majątku. Od 2008 r. kontakt powoda z córką sprowadza się do wywierania presji na córce i jej matce aby cofnęły wniosek o egzekucję komorniczą. L. R. (1) w związku z tym, że powód przebywał na terenie W. B. korzystała z pomocy (...) A. , natomiast nie otrzymywała ona z tej instytucji żadnych kwot tytułem alimentów a jedynie przekazane zostały jej kwoty wyegzekwowane od powoda. Całość kwot stanowiła równowartość(...)zł i w tym zakresie został cofnięty wniosek egzekucyjny złożony u komornika sądowego.

Na rozprawie strony podtrzymały swoje stanowisko.

Sąd ustalił co następuje:

K. R. (1) ur. (...) w T., jest dzieckiem pochodzącym ze związku małżeńskiego R. R. (1) i L. R. (1).

/okoliczność bezsporna, akt urodzenia dziecka – k. 5 akt (...)/

W trakcie trwania procesu rozwodowego, postanowieniem z dnia 31 lipca 2008r. Sąd Okręgowy w. T. udzielił zabezpieczenia na czas trwania procesu poprzez zobowiązanie R. R. (1) do płacenia alimentów na rzecz córki K. R. (1) w wysokości 300,- zł poczynając od 01 sierpnia 2008r.

Wyrokiem z dnia 30 października 2008r. Sąd Okręgowy w. T. w sprawie (...) orzekł rozwiązanie małżeństwa L. i R. R. (1) przez rozwód, nie orzekając o winie stron za rozpad małżeństwa. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią wówczas K. R. (1) Sąd powierzył matce dziecka i ograniczył ją ojcu do najważniejszych spraw dziecka oraz ustalił sposób realizowania kontaktów R. R. (1) z córką. W tym wyroku Sąd zasądził także od R. R. (1) na rzecz małoletniej córki K. R. (1) alimenty w wysokości 300,- zł poczynając od uprawomocnienia się wyroku.

Wyrok z dnia 30 października 2008r. uprawomocnił się w dniu 20 listopada 2008r.

/ dowód: wyrok SO w. T. – k. 114 akt (...)/

Jeszcze w czasie trwania procesu rozwodowego R. R. (1), w dniu 25 września 2008r. porzucił pracę w Polsce a następnie wyjechał do (...)

R. R. (1) wiedział jednak, że rozwód został orzeczony i zasądzono od niego alimenty na rzecz córki.

/ dowód: przesłuchanie R. R. – k.141-143

Pismo pracodawcy – k. 29-30 akt (...)

Ponieważ R. R. (1) nie płacił na rzecz córki alimentów po udzieleniu zabezpieczenia, już w dniu 27 sierpnia 2008r. L. R. (1) działając w imieniu małoletniej wierzycielki złożyła wniosek egzekucyjny do Komornika Sądowego.

Postępowanie egzekucyjne było bezskuteczne, bowiem R. R. (1) nie miał źródeł dochodu w Polsce, po tym jak porzucił pracę.

/dowód: dokumenty z akt (...) – k. 1-2, 21, 29-30/

Pomimo uprawomocnienia się wyroku rozwodowego R. R. (1) nie płacił alimentów na córkę. W żaden inny sposób nie pomagał jej finansowo.

Komornikowi sądowemu nie udało się wyegzekwować do stycznia 2009r. żadnej kwoty.

/dowód: zaświadczenie – akta (...)– k. 32/

W dniu 13 lutego 2009r. L. R. (1) otrzymała decyzję o przyznaniu alimentów na rzecz córki ze świadczeń z funduszu alimentacyjnego poczynając od dnia 01.01.2009r. do 30 września 2009r. Następnie na podstawie decyzji z dnia 16 października 2009r. przyznano alimenty na czas dalszy.

/dowód: decyzja – akta (...) – k. 43, 65/

Od 01 stycznia 2009r. L. R. (1) otrzymywała alimenty na rzecz córki w wysokości 300,- zł miesięcznie z funduszu alimentacyjnego.

Tymczasem w listopadzie 2009r. L. R. (1) wraz z córką postanowiła wyjechać za granicę, do W. B.

L. R. (1) nie wiedziała wówczas czy zostaną na tam stałe czy sytuacja życiowa ułoży się tak, że będą musiały wrócić do Polski.

Po kilku miesiącach, w marcu 2010r. kobieta podjęła decyzję, że razem z córką na stałe zamieszkają na terytorium W. B.

Wówczas w 22 marca 2010r. złożyła do Urzędu Miasta T. oświadczenie o rezygnacji z alimentów funduszu alimentacyjnego.

Decyzją z dnia 29 marca 2010r. uchylono od dnia 01 kwietnia 2010r. decyzję o przyznaniu świadczeń z funduszu alimentacyjnego.

/dowód: przesłuchanie L. R. – k. 139-141/

Decyzja – akta(...)– k. 59/

Po tym jak ujawniono, że L. R. (1) pobierała świadczenie z funduszu alimentacyjnego na małoletnią córką, po tym jak zamieszkiwały obie na terytorium W. B.decyzją z dnia 18 lutego 2015r. uznano za nienależnie pobrane świadczenie za okres od 1 stycznia 2010r. do 31 marca 2010r. w wysokości 300,- zł i L. R. (1) miała obowiązek zwrotu tego nienależnie pobranego świadczenia.

W dniu 20 lutego 2015r. L. R. (1) w całości zwrócił nienależnie pobrane świadczenie.

/dowód: Decyzja – akta (...) – k. 117, 118-119/

R. R. (1) w marcu 2015r. dokonał wpłaty kwoty(...)zł tytułem zwrotu do funduszu alimentacyjnego kwot wypłaconych K. R. (1) z tytułu alimentów, wraz z odsetkami. Tym samym jego zadłużenie wobec funduszu alimentacyjnego zostało spłacone w całości.

/dowód: akta (...) – k. 123/

Tymczasem R. R. (1) nadal nie płacił dobrowolnie żadnych kwot tytułem alimentów na córkę. Komornikowi Sądowemu także nie udało się wyegzekwować od niego żadnej kwoty, którą mógłby wypłacić wierzycielce.

/dowód: przesłuchanie L. R. – k. 139-141

Akta komornicze (...) – k. 58-97/

Około listopada 2010r. L. R. (1) zgłosiła obowiązek alimentacyjny istniejący po stronie R. R. (1) wobec małoletniej K. R. (1) do agencji alimentacyjnej w W. B. – (...) A..

(...) ustaliła miejsce pracy R. R. (1) i stosownie do obowiązujących w W. B. zasad potrącenia alimentów z wynagrodzenia (uzależnionych od dochodów zobowiązanego) od grudnia 2010r. potrącała z wynagrodzenia należnego R. R. (1) najpierw po 15 funtów tygodniowo (do września 2011r.) a następnie po 5 funtów tygodniowo (od października 2011r.do marca 2012r. i od lipca 2013r. do września 2013r.).

Od 1 listopada 2010r. do 10 października 2016r. C. Suport A. wypłaciła do rąk L. R. (1) kwotę łącznie 405 funtów, z pobranych kwot od R. R. (1).

W piśmie z dnia 12 grudnia 2014r. L. R. (1) powiadomiła Komornika Sądowego o pobieranych na rzecz córki pieniądzach z (...) i ograniczyła o pobrane kwoty wniosek egzekucyjny.

/dowód: przesłuchanie L. R. – k.139-141

Akta komornicze (...) – k. 98-104, 113

Pismo (...) k. 119, tłumaczenie przysięgłe – k. 135/

W dniu 10 marca 2014r. L. R. (1) zwróciła się z wnioskiem do Sądu Okręgowego w. T. o poszukiwanie R. R. (1) w celu egzekucji alimentów.

Mając na uwadze, że obie strony zamieszkiwały w czasie złożenia wniosku na terytorium W. B. sprawa nie była unijna i nie miało do niej zastosowanie rozporządzenie (...)

/dowód: dokumentacja z akt (...)

Od dnia wszczęcia egzekucji do dnia 26 lutego 2015r. R. R. (1) do Komornika Sądowego nie dokonał żadnej wpłaty w kancelarii komornika i żadna kwota nie została przekazana przez komornika wierzycielce. Do dnia 20 czerwca 2016r. sytuacja ta nie zmieniła się.

/Dowód: Akta komornicze (...) – k. 116

Pismo Komornika – k. 112-113/

Od czasu zasądzonych alimentów R. R. (1) nie przekazał bezpośrednio córce żadnych kwot pieniężnych, poza symbolicznymi kwotami z okazji wakacyjnych spotkań (ok. 20,- zł). Dwukrotnie w tym czasie, matka powoda zapłaciła za podróż wnuczki do W. B.

/dowód: przesłuchanie R. R. – k. 141-143

Przesłuchanie K. R. – k. 143/

Sąd zważył co następuje :

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów przedłożonych przez strony, dokumentów zebranych w aktach sprawy rozwodowej (...) Sądu Okręgowego w. T., sprawy komorniczej (...), akt sprawy (...) a także dowód z przesłuchania świadka L. R. (1) i z przesłuchania stron.

Sąd uznał za wiarygodne dowody z dokumentów zebranych w aktach sprawy rozwodowej (...) Sądu Okręgowego w. T., sprawy komorniczej (...), akt sprawy (...) jak też w aktach sprawy, bowiem były to dokumenty urzędowe, których autentyczności ani prawdziwości zawartych w nich informacji nie kwestionowała żadna ze stron procesu.

Sąd dał wiarę zeznaniom L. R. (1) na okoliczność egzekwowania przez nią alimentów na rzecz córki, kiedy ta była jeszcze małoletnia, bowiem zeznania świadka potwierdzała w całej rozciągłości dokumentacja dowodowa z akt sprawy komorniczej i załączonym dokumentów z (...) A..

Sąd uznał za wiarygodne zeznania R. R. (1) na okoliczność jego wyjazdu do Wielkiej Brytanii i pobierania od niego pieniędzy przez (...) A., bowiem potwierdziła to L. R. (1) jak też zaświadczenie (...).

Sąd odmówił wiarygodności zeznaniom powoda, żeby płacił pieniędze do rąk swojej matki, w celu przekazania ich córce, bowiem zaprzeczyła temu zarówno L. R. (1) jak i K. R. (1), zaś powód nie udowodnił tego.

Za wiarygodne Sąd uznał zeznania K. R. (1) na okoliczność (nie)otrzymywania przez nią pieniędzy od ojca oraz od babci.

Stan faktyczny w sprawie był w zasadzie bezsporny.

W sprawie nie ulegało wątpliwości, że na mocy postanowienia z dnia 30 lipca 2008r. od dnia 01 sierpnia 2008r. R. R. (1) był zobowiązany do płacenia alimentów na rzecz małoletniej córki K. w kwocie 300,- zł miesięcznie, a następnie po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego z dnia 30 października 2008r. podstawą tego obowiązku alimentacyjnego był tenże wyrok.

Równie niewątpliwe w sprawie było to, że R. R. (1) od momentu zasądzenia tych alimentów nie zapłacił na rzecz swojego dziecka żadnej kwoty, ani do rąk matki dziecka ani do Kancelarii (...) prowadzącej postępowanie egzekucyjne.

K. R. (1) od sierpnia 2008r. do 2016r. otrzymywała tytułem alimentów świadczenie z funduszu alimentacyjnego – do grudnia 2009r. (które to świadczenie R. R. (1) spłacił w całości) oraz od grudnia 2010r. do marca 2012r. i od lipca 2013r. do września 2013r. kwoty za pośrednictwem (...) A. (od 15 do 5 funtów tygodniowo). L. R. (1) ograniczyła wniosek egzekucyjny o kwoty pobrane od R. R. (1) przez (...) A..

Powód R. R. (1) złożył pozew o pozbawienie wykonalności w całości tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Okręgowego w. T. z dnia 30 października 2008r. w zakresie zasądzonych alimentów na rzecz K. R. (1).

Powód wskazał, że mieszkając w W. B. płacił i zapłacił (a raczej pobierała od niego (...) A.) alimenty na rzecz córki według prawa brytyjskiego, zarówno do co kwot (uzależnionych od wynagrodzenia) jak i co do zasady (tylko wówczas gdy podlegał zatrudnieniu lub miał udokumentowany albo zgłoszony dochód, wynagrodzenie za prace lub zasiłek dla bezrobotnych).

Zgodnie z art. 840 § 1 kpc „Dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli: 1) przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście; 2) po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie; 3) małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.”

W sytuacji gdy wierzyciel zostaje zaspokojony poza postępowaniem egzekucyjnym, w drodze dobrowolnego spełnienia świadczenia przez dłużnika, nie gaśnie wykonalność tytułu wykonawczego i istnieje możliwość jego wykonania (wszczęcia postępowania egzekucyjnego). Żądanie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności jest zatem dopuszczalne, a podstawę takiego żądania stanowi nastąpienie po powstaniu tytułu egzekucyjnego zdarzenia, wskutek którego zobowiązanie, w całości lub w części, wygasło (komentarz do art. 840 § 1 pkt 2 KPC pod. Red. A. Zielińskiego, publ. Legalis). Takim zdarzeniem jest niewątpliwie spełnienie świadczenia przez dłużnika (wyr. SN z 4.11.2005 r., V CK 296/05, L.).

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie nie zachodziła żadna z przesłanek stanowiących podstawę do pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności. W szczególności zdaniem Sądu – wbrew twierdzeniom powoda – po powstaniu tytułu egzekucyjnego nie nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane.

Przede wszystkim podkreślić trzeba, że zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane to zdarzenie materialno prawne, a nie zdarzenie faktyczne.

Powód twierdzi, że „płacił alimenty zgodnie z prawem brytyjskim”, zaś postępowanie dowodowe w procesie dowiodło, że powód NIE PŁACIŁ alimentów na córkę zgodnie prawem brytyjskim.

Zgodzić się należy z twierdzeniem powoda, że prawo brytyjskie zakłada inne niż prawo polskie zasady alimentacji dzieci. Istotnie Agencja (...) ( (...) A., obecnie (...)) po otrzymaniu zgłoszenia od osoby uprawnionej dokonuje potrąceń z udokumentowanego i zgłoszonego dochodu osoby zobowiązanej do alimentacji uzależniając wysokość potrącenia od wysokości osiąganego – ujawnionego dochodu (procentowa stawka). Stawka zerowa dotyczy zobowiązanych do alimentacji więźniów, studentów, mieszkańców domów pomocy społecznej, co oznacza, że takim osobom nie jest potrącona kwota na alimenty.

R. R. (1) był zatrudniony w okresie od grudnia 2010r. do września 2011r. a następnie od października 2011r. do marca 2012r. i od czerwca 2013r. do września 2013r. miał status bezrobotnego z prawem do zasiłku i w okresie (...) A. pobrała od niego pewną część jego dochodu (wynagrodzenia za pracę lub zasiłku) i kwotę w łącznej wysokości w tym okresie 405 funtów przekazała L. R. (1) tytułem alimentów na córkę. Przekazywane kwoty nie realizowały całości alimentów miesięcznych zasądzonych przez Sąd w wyroku z dnia 30.10.2008r. ale w zakresie tych pobranych za pośrednictwem A. kwot L. R. (1) ograniczyła wniosek egzekucyjny i zgłosiła te wpłaty Komornikowi prowadzącemu postępowanie egzekucyjne, jako otrzymana na córkę na poczet alimentów.

W pozostałym zakresie (z uwzględnieniem alimentów otrzymanych przez K. R. (1) z polskiego funduszu alimentacyjnego, który w całości spłacił R. R. (1)) powód nie wywiązał się z obowiązku alimentacyjnego wynikającego z wyroku rozwodowego.

W ocenie Sądu fakt, że pozwany porzucił pracę w Polsce i mimo obowiązku alimentacyjnego wyjechał do Wielkiej Brytanii nie jest zdarzeniem materialno prawnym zwalniającym go z obowiązku alimentacyjnego wynikającego z ojcostwa a określonego w wyroku Sądu Okręgowego w. T. z dnia 30.10.2008r.

Zdaniem Sądu fakt, że (...) A. nie pobiera alimentów od zobowiązanych do alimentacji mających status studenta (niezależnie od wieku) ani status bezrobotnego nie jest zdarzeniem, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane.

Gdyby powód przez cały okres zamieszkiwania K. R. (1) z matką w W. B. – czyli od stycznia 2010r. do 2016r. - płacił (czy to sam osobiście, czy to za pośrednictwem (...) A.) w każdym miesiącu, każdego roku, pieniądze w kwocie co najmniej równoważnej sumie 300,- zł , zaś L. R. (1) czy potem K. R. (1) nie zgłosiłyby tego do Komornika i Komornik chciałby egzekwować mimo tych wpłat po 300,- zł miesięcznie za okres od stycznia 2010r. to byłby to powód do pozbawienia za ten okres tytułu wykonawczego wykonalności, bo świadczenie byłoby spełnione.

Ale w sprawie niewątpliwe było, że R. R. (1) od stycznia 2010r. do 2016r. nie płacił córce należnych jej alimentów, a jedynie w tym czasie za okres od grudnia 2010r. do marca 2012r. i od czerwca 2013r. do września 2013r. a zatem przez zaledwie 19 miesięcy (!) z 6 lat miał potrącane kwoty częściowo zaspokajające obowiązek alimentacyjny. Brak jest też dowodów, a przynajmniej nikt nie przedstawił takowych w tym procesie, żeby L. R. (1) pobierała jakieś inne świadczenie alimentacyjne na córkę w W. B.

A zatem w ocenie Sądu R. R. (1) nie spełnił świadczenia alimentacyjnego. Faktu, ze (...) A. nie pobierała od niego pieniędzy na poczet alimentów bo nie miał statusu zatrudnionego i zarabiającego odpowiednią kwotę pieniędzy, w absolutnie żadnym razie nie można nazwać „spełnieniem świadczenia alimentacyjnego”.

Pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności w całości powodowałoby, że K. R. (1) nie tylko nie mogłaby wyegzekwować zaległych – nie zapłaconych przez jej ojca alimentów za okres prawie 6 lat (poza 19 miesiącami, kiedy (...) potrącała z dochodów powoda pieniądze na poczet tych alimentów), ale też straciłaby prawo do bieżących alimentów, bowiem dotąd nie stwierdzono wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego R. R. (1) wobec córki.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, ze brak jest dowodów na to, żeby R. R. (1) spełnił swoje zobowiązanie alimentacyjne wobec córki K. R. (1) (poza częściowymi potrąceniami, co do których L. R. (1) ograniczyła wniosek egzekucyjny i zgłosiła to Komornikowi).

Dlatego w ocenie Sądu nie zachodzą przesłanki określone w art. 840 k.p.c. i brak było podstaw do pozbawienia tytułu wykonawczego – wyroku Sądu Okręgowego w. T. z dnia 30.10.2008r. wykonalności w zakresie obowiązku alimentacyjnego, co skutkowało oddaleniem powództwa.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.r.o. Pełnomocnik pozwanej wnosił o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według stawek ustawowych obowiązujących na dzień wniesienia pozwu plus opłatę od pełnomocnictwa, stąd Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 2417,- zł (2400,- zł od wartości przedmiotu sporu oraz 17,- zł opłaty skarbowej).