Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV C 373/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 maja 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie IV Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR (del.) Robert Masznicz

Protokolant: sekretarz sądowy Kamila Osica

po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2017 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

przeciwko pozwanemu, którym jest samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej pod nazwą (...) Publiczny (...) w W. z siedzibą w W.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 15.723,68 zł (piętnaście tysięcy siedemset dwadzieścia trzy złote 68/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 14.770,17 zł (czternaście tysięcy siedemset siedemdziesiąt złotych 17/100) za okres od dnia 14 października 2016 r. do dnia zapłaty;

2)  umarza postępowanie w zakresie pozostałej części dochodzonej należności głównej, tj. w zakresie kwoty 67.187,18 zł (sześćdziesiąt siedem tysięcy sto osiemdziesiąt siedem złotych 18/100) oraz dochodzonych obok tej kwoty odsetek;

3)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.604,00 zł (pięć tysięcy sześćset cztery złote 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu, na którą składają się następujące kwoty:

a)  787,00 zł (siedemset osiemdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów odpowiedniej części opłaty od pozwu;

b)  4.800,00 zł (cztery tysiące osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego odpowiednio do popieranej części pozwu;

c)  17,00 zł (siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów opłaty skarbowej od złożonego pełnomocnictwa procesowego;

4)  zarządza wypłacenie powodowi ze Skarbu Państwa z rachunku Sądu Okręgowego w Warszawie kwoty 3.311 zł (trzy tysiące trzysta jedenaście złotych) tytułem zwrotu opłaty od pozwu w części, w jakiej pozew został cofnięty przed pierwszym posiedzeniem i przed doręczeniem odpisu pozwu przeciwnikowi.

Sygn. akt IV C 373/17

UZASADNIENIE WYROKU

Pozwem z dnia 14 października 2016 r. (data nadania w urzędzie pocztowym – k. 136) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (A.) wniosła o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, że samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej pod nazwą (...) Publiczny (...) w W. z siedzibą w W. (pozwany) ma zapłacić na jej rzecz kwotę 81.957,35 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego w wysokości 5.400,00 zł.

W przypadku wniesienia sprzeciwu przez pozwanego, A. wniosła o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kwoty 81.957,35 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kwoty 7.200,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(pozew – k. 3 i n.)

W dniu 30 grudnia 2016 r. referendarz sądowy w Sądzie Okręgowym w Warszawie w sprawie o sygnaturze akt IV Nc 896/16 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (nakaz zapłaty), którym zasądził od pozwanego na rzecz A. dochodzoną pozwem kwotę wraz z odpowiednimi odsetkami ustawowymi za opóźnienie oraz kwotę 6.441,50 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym 5.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(nakaz zapłaty – k. 152)

Pismem procesowym z dnia 29 grudnia 2016 r. (data nadania w urzędzie pocztowym – k. 164), tj. z daty poprzedzającej wydanie nakazu zapłaty, które wpłynęło do Sądu Okręgowego w Warszawie dnia 4 stycznia 2017 r. (data prezentaty biura podawczego Sądu Okręgowego w Warszawie – k. 153), tj. już po wydaniu nakazu zapłaty, A. cofnął pozew w części, ograniczając żądanie w postępowaniu upominawczym do wniosku o:

1)  orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, że pozwany ma zapłacić na jego rzecz kwotę 15.723,68 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 14.770,17 zł za okres od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

2)  umorzenie postępowania w zakresie kwoty objętej oświadczeniem o cofnięciu pozwu, tj. w zakresie kwoty 67.187,18 zł;

3)  zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 5.400,00 zł.

(pismo procesowe – k. 153 i n.)

W dniu 24 stycznia 2017 r. (data nadania w urzędzie pocztowym – k. 200a w zw. z wydrukiem systemu śledzenia przesyłek poczty polskiej – k. 206) pozwany wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości oraz wnosząc o:

a)  oddalenie powództwa w zakresie dochodzonej przez powoda kwoty 67.187,18 zł;

b)  orzeczenie zmiany sposobu wykonywania zobowiązania w zakresie pozostałej dochodzonej przez powoda kwoty w ten sposób, że zostanie ona spłacona przez pozwanego w 4 równych ratach, płatnych na koniec miesiąca kalendarzowego, przy czym termin płatności pierwszej raty nastąpi w czerwcu 2017 r.;

c)  odstąpienie na podstawie art. 102 Kodeksu postępowania cywilnego (k.p.c.) od obciążania go jakimikolwiek ewentualnymi kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego w całości.

(sprzeciw - k. 173 i n.)

A. oponował wnioskowi pozwanego o rozłożenie odpowiedniego świadczenia na raty oraz o nieobciążanie pozwanego kosztami postępowania.

(pismo – k. 209 i n.)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny.

A. na mocy umów zawartych z pozwanym sprzedał oraz dostarczył mu umówione przedmioty. A. wykonał swoje obowiązki wynikające z odpowiednich umów należycie, pozwany zaś odebrał towary dostarczone mu przez A. i nie miał względem A. żadnych zastrzeżeń, roszczeń, ani kar umownych z tytułu realizacji tychże umów.

(bezsporne)

Z tytułu realizacji zawartych umów A. wystawił pozwanemu m.in. następujące faktury:

Nr dokumentu (faktury)

Data wystawienia dokumentu

Termin płatności faktury

Ostateczna kwota roszczenia wynikająca z wystawionej faktury z uwzględnieniem ewentualnych faktur korygujących

Wysokość skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie

obliczona od dnia wymagalności danej faktury do dnia 28 sierpnia 2016 r.

(...)

2015-02-11

2015-03-13

1.427,76 zł

167,11 zł

(...)

2015-02-20

2015-03-22

3.037,50 zł

349,52 zł

(...)

2015-03-04

2015-04-03

3.037,50 zł

341,53 zł

(...)

2015-03-16

2015-04-15

3.037,50 zł

333,54 zł

(...)

2015-03-30

2015-04-29

1.427,76 zł

152,40 zł

(...)

2015-03-31

2015-04-30

3.037,50 zł

323,56 zł

(...)

2015-04-13

2015-05-13

3.037,50 zł

314,90 zł

(...)

2015-04-30

2015-05-30

3.037,50 zł

303,58 zł

(...)

2015-05-19

2015-06-18

1.427,76 zł

136,75 zł

(...)

2015-06-01

2015-07-01

3.037,50 zł

282,28 zł

(...)

2015-06-23

2015-07-23

1.713,31 zł

150,96 zł

(...)

2015-06-23

2015-07-23

3.037,50 zł

267,63 zł

(...)

2015-07-09

2015-08-08

3.037,50 zł

256,98 zł

(...)

2015-07-20

2015-08-19

1.142,21 zł

93,88 zł

(...)

2015-07-28

2015-08-27

3.037,50 zł

244,33 zł

(...)

2015-08-19

2015-09-18

3.037,50 zł

229,68 zł

(...)

2015-08-19

2015-09-18

661,01 zł

49,98 zł

(...)

2015-09-21

2015-10-21

3.037,50 zł

207,72 zł

(...)

2015-09-21

2015-10-21

856,66 zł

58,58 zł

(...)

2015-10-06

2015-11-05

3.037,50 zł

197,73 zł

(...)

2015-10-16

2015-11-15

1.427,76 zł

89,81 zł

(...)

2015-10-20

2015-11-19

3.037,50 zł

188,41 zł

(...)

2015-11-04

2016-01-03

3.037,50 zł

158,45 zł

(...)

2015-12-10

2016-02-08

1.284,98 zł

56,89 zł

(...)

2015-12-10

2016-02-08

3.037,50 zł

134,48 zł

(...)

2016-01-25

2016-03-25

3.037,45 zł

103,86 zł

(...)

2016-02-09

2016-04-09

3.037,45 zł

93,87 zł

(...)

2016-02-15

2016-04-15

1.143,07 zł

33,82 zł

(...)

2016-04-25

2016-05-25

3.189,35 zł

66,41 zł

(...)

2016-05-02

2016-06-01

6.075,00 zł

117,17 zł

(faktury – k. 21 i n.)

Pozwany przed wniesieniem pozwu nie zapłacił A. jakiejkolwiek kwoty z tego tytułu.

(bezsporne)

W związku z niezapłaceniem za faktury, pismem z dnia 23 sierpnia 2016 r. umocowany pełnomocnik A. wezwał pozwanego do ustosunkowania się i złożenia propozycji spłaty zadłużenia w terminie 7 dni.

(wezwanie do zapłaty wraz z propozycją pozasądowego rozwiązania spory - k.132 i n.)

Pozwany zbiorczym przelewem z dnia 27 grudnia 2016 r. zapłacił A. kwotę 67.187,18 zł za część faktur objętych pozwem w niniejszej sprawie.

(dokument account statement details report – k. 155 i n., wydruk operacji – k. 177 i n.)

Stan faktyczny nie był przedmiotem sporu między stronami i był potwierdzony kopiami dokumentów załączonych do pozwu i odpowiedzi na pozew, których rzetelności strony nie podważały. W takim stanie, Sąd Okręgowy poczynił ustalenia faktyczne zgodnie z art. 229 i 230, 231 oraz art. 245 k.p.c.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Powództwo było usprawiedliwione i podlega uwzględnieniu w zakresie zasądzenia od pozwanego na rzecz A.:

a)  kwoty 15.723,68 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 14.770,17 zł za okres od dnia 14 października 2016 r. do dnia zapłaty;

b)  zwrotu kosztów procesu odpowiednio do popieranej części pozwu.

Z przyczyny cofnięcia przez A. pozwu w odpowiedniej części ze skutkiem prawnym przed skierowaniem sprawy na posiedzenie, na którym wydano nakaz zapłaty postępowanie podlegało w tej części umorzeniu.

Nieusprawiedliwione byłoby rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty.

Zasadnym było również zarządzenie zwrócenia powodowi odpowiedniej części opłaty od pozwu w zakresie, w jakiej pozew został cofnięty przed pierwszym posiedzeniem w sprawie i przed doręczeniem odpisu pozwu pozwanemu.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowią przepisy o sprzedaży, tj. art. 535 Kodeksu cywilnego (k.c.) w związku z ogólnymi przepisami prawa zobowiązań (art. 353 i n. k.c.), przepisami o skutkach niewykonania zobowiązań (w szczególności art. 481 k.c.) oraz przepisy skutkach cofnięcia pozwu, tj. art. 203 i 355 Kodeksu postępowania cywilnego (k.p.c.) w związku z przepisami ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Umówionym świadczeniem wzajemnym pozwanego była zapłata uzgodnionej ceny w umówionych terminach.

Pozwany nie wykonał zobowiązania i przyznał istnienie po stronie A. wierzytelności w tej części, w jakiej pozew nie został cofnięty, wreszcie nie kwestionował sposobu wyliczenia wysokości oraz terminu płatności odpowiednich odsetek.

W takim stanie pozwany obowiązany jest zapłacić wynikające z faktur należności wraz z należnymi odsetkami zgodnie z odpowiednimi odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Zgodnie z art. 482 § 1 k.c., od chwili wytoczenia powództwa A. miał prawo żądać również odsetek od odsetek, naliczonych do chwili złożenia pozwu.

Sąd Okręgowy uznał, że nie zaszły przesłanki do rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty.

Pozwany uchylał się od zapłaty, pomimo że świadczenie wzajemne zostało spełnione przez A. w odpowiednim terminie. Niezasadne zaskarżenie nakazu zapłaty w całości, ze skutkiem wdania się w spór, spowodowało niemożność uzyskania przez wierzyciela należnego mu tytułu wykonawczego. W takim stanie, wnioskowane przez pozwanego rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty byłoby nieusprawiedliwione okolicznościami sprawy, gdyż prowadziłoby do dalszego nieuzasadnionego odraczania zaspokojenia wymagalnego roszczenia przysługującego A..

Przewidziana w art. 320 k.p.c. możliwość rozłożenia na raty zasądzonego świadczenia ma charakter wyjątkowy i może być zastosowana jedynie w szczególnie uzasadnionych wypadkach, jako że stanowi istotną ingerencję sądu w ułożoną przez same strony treść stosunku cywilnoprawnego. Uprzywilejowanie pozwanego na zasadzie art. 320 k.p.c. powinno być uwarunkowane rozważeniem przez sąd wszystkich okoliczności sprawy, w szczególności powinno uwzględniać uzasadniony interes powoda i nie może nastąpić z jego nieusprawiedliwionym pokrzywdzeniem.

Dlatego Sąd Okręgowy nie zastosował art. 320 k.p.c.

W odpowiednim piśmie (k. 153 i n.) A. cofnął pozew w części wraz ze zrzeczeniem się roszczenia w tym zakresie. Cofnięcie pozwu nastąpiło z przyczyny spełnienia części roszczenia objętego pozwem już po złożeniu pozwu, lecz przed rozpoznaniem sprawy na posiedzeniu niejawnym w postępowaniu upominawczym. Cofnięcie pozwu było skuteczne, ponieważ nie zachodziła żadna negatywna przesłanka uniemożliwiająca uznanie cofnięcia pozwu za niedopuszczalne zgodnie z art. 203 § 4 k.p.c.

W takim stanie Sąd Okręgowy zasądził od pozwanego na rzecz A. kwotę 15.723,68 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 14.770,17 zł za okres od dnia 14 października 2016 r. do dnia zapłaty, zaś w pozostałym zakresie, tj. w zakresie kwoty 67.187,18 zł oraz dochodzonych obok tej kwoty odsetek umorzył postępowanie.

Na podstawie art. 108 zdanie pierwsze k.p.c. Sąd orzekł o kosztach procesu mając na względnie następujące okoliczności procesowe.

Kwota zasądzona tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego na rzecz A., którego zastępstwo procesowe wykonywał pełnomocnik w osobie radcy prawnego, została określona na podstawie właściwego rozporządzenia wykonawczego do ustawy o radcach prawnych, które obowiązywało w chwili wszczęcia postępowania i nadal jest stosowane w sprawie na podstawie przepisów przejściowych. Została ona ustalona odpowiednio do wartości przedmiotu sprawy określonej w piśmie ograniczającym powództwo, tj. do wartości 15.723,68 zł, stanowiącej roszczenie pozwu określonej przed wydaniem w sprawie nakazu zapłaty.

Pozew został złożony w dniu 14 października 2016 r.

Zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia z dnia 22 października 2015 r. Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych (rozporządzenie), w brzmieniu obowiązującym w dacie złożenia pozwu, stawka minimalna przy wartości przedmiotu sprawy powyżej 10 000 zł do 50 000 zł wynosiła 4.800 zł.

Zgodnie z § 2 rozporządzenia z dnia 3 października 2016 r. Ministra Sprawiedliwości zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.

W takim stanie Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda zwrot kosztów łączną sumę 5.604,00 zł, na którą złożyły się następujące kwoty:

d)  787,00 zł tytułem zwrotu kosztów odpowiedniej części opłaty od pozwu;

e)  4.800,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

f)  17,00 zł tytułem zwrotu kosztów opłaty skarbowej od złożonego pełnomocnictwa procesowego.

Nieusprawiedliwiony był wniosek pozwanego o odstąpienie od obciążania pozwanego obowiązkiem zwrócenia powodowi kosztów procesu na podstawie art. 102 k.p.c. Okoliczności, na które powoływał się pozwany, nie mogą stanowić usprawiedliwienia dla przerzucenia wysokich kosztów nieuzasadnionego sporu na A.. Stan majątkowy pozwanego może się zresztą w przyszłości poprawić, a pozwany odpowiada za zobowiązania wywołane kosztami procesu również swoim majątkiem przyszłym.

Po złożeniu pozwu, a przed skierowaniem sprawy na posiedzenie, na którym został wydany nakaz zapłaty oraz przed wysłaniem odpisu pisma przeciwnikowi, A. cofnął pozew w zakresie kwoty 67.187,18 zł.

Na podstawie art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o kosztach sądowych (u.k.s.c.) Sąd Okręgowy z urzędu zarządził wypłacenie A. kwoty 3.311 zł tytułem zwrotu opłaty od pozwu w części, w jakiej pozew został cofnięty przed pierwszym posiedzeniem i przed wysłaniem odpisu pozwu przeciwnikowi. Wskazana kwota stanowiła równowartość należnej kwoty opłaty od pozwu w tym zakresie, w jakim powód cofnął pozew.

Z tych przyczyn i na podstawie przywołanych przepisów Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)