Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 kwietnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Milczarek

Protokolant – sekr. sądowy Sylwia Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2017 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: S. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 20 maja 2015 r., znak: (...)

w sprawie: S. M.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

1)  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu S. M. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 11 lutego 2015 r. na stałe,

2)  stwierdza, że organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Na oryginale właściwy podpis.

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2016 r., poz. 887 j.t.), odmówił ubezpieczonemu S. M. prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od 01.02.2015 r. Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 18.05.2015 r. ustaliła, iż ubezpieczony nie jest całkowicie niezdolny do pracy.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył ubezpieczony, zaskarżając decyzję ZUS w całości. Odwołujący wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie na dalszy okres prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Ubezpieczony S. M. jest uprawniony do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na stałe. Odwołujący posiada wykształcenie zawodowe, jest ślusarzem. Lekarz Orzecznik ZUS i Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem stwierdziły, iż ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy do 30.11.2017 r. i nie jest całkowicie niezdolny do pracy.

Biegli sądowi: specjalista z zakresu neurologii i okulistyki w treści opinii z dnia 09.01.2017 r. rozpoznali u ubezpieczonego następujące schorzenia:

-Postępującą krótkowzroczność obu oczu

-Astygmatyzm krótkowzroczny obu oczu

-Praktyczną ślepotę oka prawego po odwarstwieniu siatkówki i leczeniu operacyjnym

-Chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa z przewlekłym zespołem bólowym lędźwiowo- krzyżowym objawowym z okresami zaostrzeń

Po przeprowadzonych badaniach sądowo - lekarskich i zapoznaniu się z dokumentacją znajdującą się w aktach sprawy i ZUS oraz dostarczoną przez ubezpieczonego biegli stwierdzili, że stan jego zdrowia czyni go obecnie całkowicie niezdolnym do pracy.

Przyczyną tego stanu, zdaniem biegłych, jest postępująca krótkowzroczność obu oczu, astygmatyzm krótkowzroczny obu oczu, praktyczna ślepota oka prawego po odwarstwieniu siatkówki i leczeniu operacyjnym, choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa z przewlekłym zespołem bólowym lędźwiowo- krzyżowym objawowym z okresami zaostrzeń, które to schorzenia te skutkują praktyczną ślepotą oka prawego ubezpieczonego oraz postępującą wysoką krótkowzrocznością oka lewego z ograniczeniami w polu widzenia, bólami i zawrotami głowy oraz przewlekłym zespołem bólowym lędźwiowo - krzyżowym objawowym z okresami zaostrzeń.

We wnioskach opinii biegli uznali, że ubezpieczony jest trwale całkowicie niezdolny do pracy, która to niezdolność istnieje od daty wystawienia zaświadczenia o stanie zdrowia to jest od 11.02.2015r spowodowana jest schorzeniami narządu wzroku. Całkowita niezdolność do pracy ma charakter trwały a stan zdrowia ubezpieczonego nie rokuje poprawy.

Biegli wskazali, że do oceny stanu zdrowia i uznania całkowitej niezdolności do pracy za podstawę mieli te same dowody, którymi dysponował organ rentowy w postępowaniu administracyjnym

Organ rentowy zgłosił zastrzeżenia do opinii biegłych, w których wskazał, że Przewodniczący Komisji Lekarskich nie podziela opinii biegłych. Orzeczenie komisji lekarskiej o braku całkowitej niezdolności do pracy poparte jest opinią konsultanta okulisty ZUS z 17.03.2015r., który nie stwierdził nasilenia objawów powodujących całkowitą niezdolność do pracy. Wynik badania ostrości wzroku ubezpieczonego u biegłego okulisty jest sprzeczny z wynikiem badania konsultanta okulisty ZUS. Wg biegłego widzenie oka prawego - ruchy ręki przed okiem, a oka lewego 0,1 przy korekcji - 20D sph. Jest niezrozumiałe dlaczego do oceny ostrości wzroku oka prawego biegły zastosował niższą korekcję, niż ubezpieczony stosuje na co dzień w okularach korekcyjnych zaleconych przez okulistę leczącego(sam biegły pisze: "nosi szkła korekcyjne o mocy - 22D spf).

Przy zastosowaniu właściwej korekcji, czyli -22 D sph, co uczynił konsultant okulista ZUS uzyskuje się całkiem inny wynik ostrości wzroku oka lewego. Widzenie oka lewego po korekcji - 22 D sph = 0,2-0,3f, a takie wyniki nie uzasadniają niezdolności do pracy.

Ponadto biegli w uzasadnieniu całkowitej niezdolności do pracy z powodu narządu wzroku powołują się też na ograniczenie pola widzenia. Jednak w opinie badania okulistycznego biegłych brak jest takiej oceny, a pole widzenia wykonane przez konsultanta okulistę ZUS wykazało w oku lewym jedynie obwodowe nieduże ubytki - od skroni o 20 st. i od góry o l0st. (w oku prawym szczątkowa wyspa widzenia). Ubezpieczony zaadoptowany do praktycznej jednooczności od wielu lat. Pobiera świadczenie rentowe z tytułu trwałej niezdolności do pracy.

Pozwany wniósł o przeprowadzenie dowodu z opinii uzupełniającej biegłych,
a w przypadku nieuwzględnienia wniosku - o oddalenie odwołania.

W opinii uzupełniającej z dnia 9.01.2017 r. biegli podtrzymali swoją uprzednią opinię a w odpowiedzi na zastrzeżenia pozwanego dotyczące zastosowanej korekcji biegły okulista stwierdził, że ostrość wzroku 0.1 z korekcją -20,0 Dsph była taka sama jak z korektą - 22,0 Dsph, dlatego zwiększanie mocy szkieł nie miało w tym przypadku znaczenia. Różnica w ostrości wzroku 1 rzędu na tablicy Snellena (ostrość 0.3 ) w oświetleniu i warunkach nie zawsze optymalnych dla badanego, co oznacza widzenie pojedynczego znaku z trzeciego rzędu, jest nie do zaliczenia. Biegli wskazali także, iż w przypadku ubezpieczonego współistnieją znacznie zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe siatkówki które nasilają dolegliwości i upośledzają znacznie sprawność ustroju i zdolność do pracy. Wobec powyższego biegli nie podzielili zastrzeżeń organu rentowego z powodu większego nasilenia dolegliwości w przebiegu istniejących u ubezpieczonego schorzeń, które powodują znaczne upośledzenie sprawności ustroju i całkowitą niezdolność do zatrudnienia.

- dowody: opinia sądowo – lekarska z dnia 6.10.2016 r. i uzupełniająca z dnia 09.01.2017 r. (k.16 i 37 akt sądowych).

Po doręczeniu organowi rentowemu opinii uzupełniającej organ ponownie zgłosił do niej zastrzeżenia , zarzucając, że opinia uzupełniająca nie wyjaśnia wszystkich zgłoszonych zarzutów i wniósł o przeprowadzenie w sprawie kolejnej opinii uzupełniającej lub o oddalenie odwołania. Sąd uznał, że biegli w sposób wystarczający odnieśli się do zastrzeżeń organu rentowego a zastrzeżenia pozwanego jako niekonkretne nie zasługiwały na uwzględnienie i dalsze prowadzenie postępowania dowodowego.

Sąd poczynił ustalenia faktyczne na podstawie dokumentacji zebranej w aktach sądowych oraz w aktach rentowych. Ustaleń faktycznych dotyczących stanu zdrowia odwołującej i jego wpływu na zdolność S. M. do pracy, Sąd dokonał przede wszystkim na podstawie opinii biegłych sądowych. Biegli sądowi sporządzili opinie po dokonaniu dogłębnej analizy akt sprawy, mając na względzie całą dostępną dokumentację lekarską a nade wszystko po przeprowadzeniu badania przedmiotowego ubezpieczonego. Poczynione wnioski przez biegłych zostały omówione szeroko oraz sformułowane zostały w sposób jasny, precyzyjny, a końcowe stanowisko zostało szczegółowo, przekonująco i w sposób logiczny uzasadnione. Zaprezentowane konkluzje są jednoznaczne, a ich uzasadnienie przedstawione zostało w sposób przystępny i zrozumiały. Sąd uznał za w pełni miarodajną opinię sądowo – lekarską z dnia 6.10.2016 r. sporządzoną przez biegłych lekarzy sądowych. Biegli w sposób jasny, czytelny i profesjonalny orzekli w przedmiocie całkowitej niezdolności ubezpieczonego do pracy. Sąd uznał również za wiarygodną uzupełniającą opinię sądowo – lekarską z dnia 09.01.2017 r. W treści tejże opinii biegli sądowi w sposób nie budzący wątpliwości odnieśli się do kwestii całkowitej niezdolności do pracy S. M.. W ocenie Sądu przeprowadzone dowody zasługują na danie im wiary, ponieważ nie są ze sobą sprzeczne, korelują wzajemnie ze sobą oraz tworzą spójną logiczną całość.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługiwało na uwzględnienie.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r., poz. 748 j.t.), niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

Z treści art. 12 ust. 2, 3 ustawy emerytalnej wynika, iż Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji a Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.

Zgodnie z brzmieniem art. 57 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1)jest niezdolny do pracy;

2)ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3)niezdolność do pracy powstała w okresie ubezpieczenia albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tego okresu.

Natomiast z treści art. 107 ustawy emerytalnej wynika, iż prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokość tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego, przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu, ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy, brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie.

Biegli sądowi w treści opinii sądowo – lekarskiej z dnia 06.10.2016 r. oraz opinii uzupełniajacej orzekli, iż odwołujący S. M. jest całkowicie niezdolny do pracy od 11 lutego 2015 r., na stałe. Jednocześnie biegli nie zgodzili się z treścią orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS, która uznała, że ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy.

Przedmiotem niniejszego postępowania było to, czy ubezpieczony S. M. jest całkowicie niezdolny do pracy. Sąd w sprawach dotyczących kwestii niezdolności do pracy dokonuje rozstrzygnięcia opierając się na opiniach biegłych sądowych, tj. osób posiadających medyczne wiadomości specjalne.

Mając na względzie poczynione ustalenia faktyczne oraz zgromadzony materiał w toku postępowania dowodowego, Sąd uznaje, iż stan zdrowia ubezpieczonego czyni go całkowicie niezdolnym do pracy na stałe. W oparciu o treść opinii biegłych sporządzonych w sprawie, które Sąd ocenił jako miarodajne, stan zdrowia ubezpieczonego jest spowodowany przede wszystkim występującym u niego schorzeniem narządu wzroku. Biegli jednoznacznie wskazali, że u ubezpieczonego występuje postępująca krótkowzroczność, astygmatyzm krótkowzroczny obu oczu, praktyczna ślepota oka prawego po odwarstwieniu siatkówki i leczeniu operacyjnym. Przywołane schorzenia skutkują występującą u odwołującego całkowitą trwałą niezdolnością do pracy. Biorąc pod uwagę powyższe nie ma wątpliwości, iż ubezpieczony nie jest zdolny do regularnego wykonywania zatrudnienia w celu osiągnięcia wynagrodzenia na otwartym rynku pracy, biorąc pod uwagę zawód wyuczony i wykonywany przez ubezpieczonego. Stwierdzone u odwołującego ograniczenia dotyczące zatrudnienia wskazują na brak możliwości aktywizacji zawodowej w ramach otwartego rynku pracy, tj. w standardowych warunkach i wymaganiach pracy zarobkowej.

Co więcej, należy zauważyć, iż biegli sądowi w treści uzupełniającej opinii sądowej w sposób obszerny i wyczerpujący ustosunkowali się do zastrzeżeń ZUS z dnia 14.11.2016 r. Z kolei zastrzeżenia ZUS zgłoszone w piśmie z dnia 30.01.2017r., zdaniem Sądu, stanowią bezprzedmiotową polemikę z prawidłowymi ustaleniami biegłych sądowych i ich uwzględnienie prowadziłoby do generowania kolejnych kosztów i nieuzasadnionego przedłużania postępowania. Organ rentowy nie przedstawił argumentacji uzasadniającej w sposób dostateczny zgłoszonych zastrzeżeń. Z tych względów Sąd postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 4.04.2017 r. oddalił wniosek ZUS o dopuszczenie dowodu z kolejnej opinii uzupełniającej. Warto zauważyć, iż w myśl art. 286 k.p.c., Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z dodatkowej opinii tych samych lub innych biegłych, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas, gdy opinia złożona do sprawy zawiera istotne braki, sprzeczności, względnie nie wyjaśnia istotnych okoliczności ( vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 października 2015 r., sygn. akt I UK 447/14).

Mając powyższe na uwadze, Sąd na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. i orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

W punkcie 2 wyroku, Sąd zgodnie z treścią przepisu art. 118 ust. 1a ustawy emeryturach i rentach z FUS z urzędu orzekł w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Sąd uznał, że organ rentowy jest odpowiedzialny za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji w ustawowym terminie. Biegli sądowi w sporządzonych w niniejszej sprawie opiniach wskazali, iż dokonując oceny stanu zdrowia ubezpieczonej i stopnia niezdolności do pracy dysponowali tymi samymi dowodami, którymi dysponował organ rentowy ZUS.

SSO Ewa Milczarek