Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 maja 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2017 r. w Warszawie

na rozprawie sprawy J. M.

przeciwko Z. w W.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy

na skutek odwołania J. M.

od decyzji Z. w W.

z dnia 26 sierpnia 2014 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującej J. M. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na stałe, w związku z wypadkiem przy pracy od 17 czerwca 2014 roku.

UZASADNIENIE

Decyzją z 26 sierpnia 2014 r. Z. w W. powołując się na przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznał J. M. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy od 17 czerwca 2014 r., tj. od zaprzestania pobierania świadczenia rehabilitacyjnego do 30 czerwca 2016 r. (a.r.).

Od powyższej decyzji odwołanie złożyła J. M. wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie jej prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy na stałe od 17 czerwca 2014 r. (k. 2-4 a.s.).

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie wskazując, że zaskarżona decyzja jest prawnie oraz faktycznie uzasadniona (k. 5 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

J. M., ur. (...), z zawodu jest agentem ubezpieczeniowym i do dnia wypadku, tj. 14 sierpnia 2013 r. wykonywała pracę biurową, która wiązała się również z wyjazdami do klientów. Odwołująca od 1991 r. miała orzeczoną na trwałe całkowitą niezdolność do pracy (II grupa inwalidów z ogólnego stanu zdrowia) z uwagi na rozpoznaną w 1983 r. osteosarkomę lewego stawu kolanowego kości piszczelowej oraz lewego stawu biodrowego z przerzutami do płuc oraz nawracające zwichnięcia protezy biodrowej (a.r.).

W dniu 7 sierpnia 2014 r. odwołująca wystąpiła do organu z wnioskiem o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (a.r.).

Lekarz orzecznik ZUS orzeczeniem z 12 czerwca 2014 r. stwierdził, iż odwołująca jest częściowo niezdolna do pracy do 30 czerwca 2016 r. w związku z wypadkiem przy pracy (a.r.).

Wobec powyższego, zaskarżoną decyzją z 26 sierpnia 2014 r. organ przyznał J. M. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy od 17 czerwca 2014 r., tj. od zaprzestania pobierania świadczenia rehabilitacyjnego do 30 czerwca 2016 r. (a.r.).

W dniu 30 maja 2016 r. odwołująca wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Lekarz orzecznik ZUS orzeczeniem z 10 października 2016 r. stwierdził, że odwołująca jest częściowo niezdolna do pracy do 31 października 2019 r. w związku z wypadkiem przy pracy (a.r.).

Celem weryfikacji stanowiska stron, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy sądowych ortopedów, neurologa, z zakresu medycyny pracy dla ustalenia czy odwołująca jest niezdolna do pracy, czy ewentualna niezdolność do pracy jest całkowita czy też częściowa i na jak długi okres.

Biegły lekarz ortopeda M. G. w opiniach z 16 marca 2015 r., 6 maja 2015 r., 30 czerwca 2015 r. po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną i przeprowadzonym badaniu rozpoznał u skarżącej stan po operacyjnym leczeniu osteosarcoma z wykonaniem endoprotezy biodra, uda, kolana i 2/3 piszczeli; skoliozę kręgosłupa; przebyte stłuczenie kolana lewego 14 sierpnia 2013 r. W ocenie biegłego, odwołująca utraciła całkowicie zdolność do pracy, a powodem tej niezdolności jest przebycie bardzo poważnej operacji endoprotezy lewej kończyny dolnej w przebiegu raka. Ta niezdolność została orzeczona wiele lat temu i ma charakter trwały. Odwołująca doznała urazu stłuczeniowego kolana lewego w 2013 r. w czasie pracy. Po tym urazie utrzymywały się dolegliwości i dysfunkcja. Biegły zauważył, iż w chwili obecnej nie występują jakiekolwiek objawy stanu zapalnego, a widoczne w badaniu rtg drobny luźny fragment metalowy, sam w sobie niezdolności do pracy nie powoduje. Reasumując, biegły uznał, iż po przebytym wypadku z powodu stłuczenia już wcześniej chorego kolana odwołująca była niezdolna do pracy, zaś w chwili obecnej biegły nie stwierdził jakiejkolwiek niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem z 2013 r. (k. 19-21, 46, 47 a.s.).

Biegły lekarz ortopeda S. M. w opiniach z 23 października 2015 r. i 3 lutego 2016 r. po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną i przeprowadzonym badaniu stwierdził, iż odwołująca jest częściowo trwale niezdolna do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z uwagi na topień upośledzenia sprawności narządu ruchu spowodowany stanem po uszkodzeniu aparatu wyprostnego stawu kolanowego lewego (k. 119-142, 164-168 a.s.).

Biegły lekarz neurolog T. Ł. w opinii z 20 czerwca 2016 r. po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną i przeprowadzonym badaniu stwierdził, iż niezdolność do pracy odwołującej w związku z wypadkiem jest całkowita, a schorzenie skarżącej jest ciężkie i nietypowe, geneza chorobowa nowotworowa, brak możliwości leczenia schorzeń w kraju. Zdaniem biegłego niezdolność ta jest trwała, tzn. brak jest rokowań na możliwość podjęcia pracy przez odwołującą. Biegły zauważył, iż patologia w 2 największych stawach, zerwanie więzadła rzepki oraz następowe zmiany neurologiczne, do których doszło w trakcie zmian pourazowych po wypadku z 14 sierpnia 2013 r. ograniczają samodzielne poruszanie się odwołującej, a także dłuższe przyjmowanie pozycji siedzącej. Ponadto zmiany układu kostno-mięśniowego zaburzają prawidłowe funkcjonowanie nerwów obwodowych – nerwu strzałkowego lewego oraz naczyń krwionośnych i należy się spodziewać dalszych zmian destrukcyjnych w lewej kończynie dolnej (k. 200-207 a.s.).

Biegły lekarz z zakresu medycyny pracy B. J. w opinii z 29 marca 2017 r. po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną i przeprowadzonym badaniu stwierdził, iż odwołująca jest całkowicie niezdolna do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z powodu zerwania więzadła własnego rzepki kończyny dolnej lewej, które to wcześniej było umocowane poniżej kolana. Biegły zauważył, że staw kolanowy skarżącej jest niestabilny, występuje obrzęk zgrubienia tkanek miękkich oraz zaburzenia czucia powierzchniowego i nasilenie się opadania stopy z powodu uszkodzenia nerwu strzałkowego lewego. Biegły wskazał, iż ze względu na chorobę nowotworową – osteosarkoma, zespół (...) odwołująca nie może wykonywać prac wymagających długotrwałego stania, siedzenia. W ocenie biegłego aktualny stan zdrowia skarżącej (chód o kulach, brak możliwości obciążania lewej kończyny) uniemożliwia jej wykonywanie jakiejkolwiek pracy zawodowej. Biegły zaznaczył, że pomimo długotrwałego leczenia i zwolnienia lekarskiego skarżąca nie uzyskała poprawy. W ocenie biegłego u odwołującej brak jest szans na poprawę stanu zdrowia (k. 260-267 a.s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranych w aktach dokumentów oraz opinii biegłych lekarzy sądowych ortopedów, neurologa i specjalisty z zakresu medycyny pracy, a także na podstawie przesłuchania odwołującej. W ocenie Sądu dokumenty znajdujące się w aktach sprawy są autentyczne, a ich treść nie budzi wątpliwości. Treść tych dokumentów nie była także negowana przez żadną ze stron. Zdaniem Sądu, zeznania odwołującej są szczere, spontaniczne oraz korelują z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie. Sąd nie znalazł również podstaw, aby odmówić wiarygodności ww. opiniom biegłych lekarzy sądowych, które zostały wydane zgodnie z wiedzą specjalistyczną w oparciu o przeprowadzone badanie odwołującej i analizę dokumentacji medycznej.

Za decydujące w sprawie Sąd uznał opinie biegłego lekarza neurologa T. Ł. i specjalisty z zakresu medycyny pracy B. J.. Biegli ci ten w sposób szczegółowy przeanalizowali stan zdrowia odwołującej w zakresie ustalenia jej niezdolności do pracy, jej związku z wypadkiem przy pracy, a także dokonali podsumowania stanu jej zdrowia na podstawie załączonej dokumentacji medycznej, jak i opinii innych biegłych wskazując, iż patologia w 2 największych stawach, zerwanie więzadła rzepki oraz następowe zmiany neurologiczne, do których doszło w trakcie zmian pourazowych po wypadku z 14 sierpnia 2013 r. ograniczają samodzielne poruszanie się odwołującej, a także dłuższe przyjmowanie pozycji siedzącej. Ponadto, zmiany układu kostno-mięśniowego zaburzają prawidłowe funkcjonowanie nerwów obwodowych – nerwu strzałkowego lewego oraz naczyń krwionośnych i należy się spodziewać dalszych zmian destrukcyjnych w lewej kończynie dolnej. Nadto, w ocenie biegłych u odwołującej brak jest szans na poprawę stanu zdrowia. Zdaniem Sądu opinie ww. biegłych są jasne, logiczne, przekonujące, gdyż opierają się na dowodach zebranych w sprawie. Oceny ww. opinii dokonane w oparciu o właściwe dla ich przedmiotu kryteria zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, przy uwzględnieniu poziomu wiedzy biegłych, podstaw teoretycznych zaprezentowanego stanowiska, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych wniosków, w ocenie Sądu, przekonują, iż są one miarodajne dla poczynienia ustaleń w przedmiocie niezdolności do pracy skarżącej. To przemawia za uznaniem, że biegli ci dokonali prawidłowej oceny zdrowia odwołującej i nie zachodzi potrzeba powołania kolejnych biegłych.

Według Sądu ten materiał dowodowy jest przekonujący oraz rzetelny i dlatego uznany został za wiarygodną podstawę ustaleń faktycznych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie J. M. zasługiwało na uwzględnienie.

Spór w przedmiotowej sprawie sprowadzał się do ustalenia czy odwołująca jest uprawniona do przyznania prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, jakiemu uległa w dniu 14 sierpnia 2013 r. W okolicznościach sprawy nie było kwestionowane, iż skarżąca od 17 czerwca 2014 r., od zaprzestania pobierania świadczenia rehabilitacyjnego do 30 czerwca 2016 r. spełniała przesłanki przyznania prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy.

Zgodnie z art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 748 ze zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów (warunku tego nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy).

Stosownie do art. 12 ww. ustawy niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Ostateczna ocena, czy ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy musi uwzględniać także inne elementy, w tym zwłaszcza poziom kwalifikacji ubezpieczonego, możliwości zarobkowania w zakresie tych kwalifikacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art. 12 ust. 1 i 3 oraz art. 13 ust. 1 ww. ustawy). Ocena ta ma charakter prawny i dokonuje jej Sąd (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 14 maja 2014 r., sygn. III AUa 1405/13).

Art. 59 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż osobie, która spełniła warunki określone w art. 57, przysługuje renta stała - jeżeli niezdolność do pracy jest trwała; renta okresowa - jeżeli niezdolność do pracy jest okresowa. Renta okresowa przysługuje przez okres wskazany w decyzji organu rentowego.

Wymaga podkreślenia, iż w postępowaniu sądowym ocena całkowitej bądź częściowej niezdolności do pracy, w zakresie dotyczącym naruszenia sprawności organizmu i wynikających stąd ograniczeń możliwości wykonywania pracy - weryfikacja orzeczeń lekarzy orzeczników, z zasady wymaga wiadomości specjalnych. W takiej sytuacji, sąd nie może orzekać wbrew opinii biegłych sądowych. Jednak w sprawach o rentę z tytułu niezdolności do pracy ostatecznie zawsze decyduje sąd, gdyż niezdolność do pracy jako przesłanka renty ma tu znaczenie prawne ( vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 17 stycznia 2013 r., sygn. III AUa 658/12).

Należy podkreślić, iż ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności mającej zasadnicze znaczenie opinii biegłego lekarza z zakresu neurologii T. Ł. i z zakresu medyny pracy B. J., jednoznacznie wynika, że zdiagnozowane u skarżącej dolegliwości stanowią przeszkodę w wykonywaniu przez nią pracy. Z opinii tych jasno wynika, iż odwołująca jest całkowicie niezdolna do pracy w związku z wypadkiem przy pracy z powodu zerwania więzadła własnego rzepki kończyny dolnej lewej. Biegli zauważyli, iż patologia w 2 największych stawach, zerwanie więzadła rzepki oraz następowe zmiany neurologiczne, do których doszło w trakcie zmian pourazowych po wypadku z 14 sierpnia 2013 r. ograniczają samodzielne poruszanie się odwołującej, a także dłuższe przyjmowanie pozycji siedzącej. Ponadto zmiany układu kostno-mięśniowego zaburzają prawidłowe funkcjonowanie nerwów obwodowych – nerwu strzałkowego lewego oraz naczyń krwionośnych i należy się spodziewać dalszych zmian destrukcyjnych w lewej kończynie dolnej. Dodatkowo, schorzenie skarżącej jest ciężkie i nietypowe z genezą chorobową nowotworową i niemożliwe jest jego leczenie w kraju. Zdaniem biegłych niezdolność ta jest trwała, tzn. brak jest rokowań na możliwość podjęcia pracy przez odwołującą, gdyż pomimo długotrwałego leczenia i zwolnienia lekarskiego skarżąca nie uzyskała poprawy.

Stosownie do art. 129 ust. 1 powoływanej ustawy świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Z uwagi na powyższe należy stwierdzić, iż nieprawidłowe jest ustalenie organu rentowego zawarte w zaskarżonej decyzji, gdyż odwołująca spełnia przesłanki przyznania prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy od 17 września 2014 r., tj. od zaprzestania pobierania świadczenia rehabilitacyjnego na stałe, tj. okres, który wskazywali biegli lekarze z zakresu neurologii i medycyny pracy.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzeczono, jak w sentencji.

SSO Rafał Młyński

(...)