Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 czerwca 2017 roku

Sąd Rejonowy IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Toruniu

w składzie: Przewodniczący: SSR Alina Kordus-Krajewska

Protokolant: stażysta Izabela Tarkowska

po rozpoznaniu w dniu 14 czerwca 2017 roku

sprawy z powództwa A. P.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w T.

o uchylenie kary

I  Oddala powództwo,

II  Zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Powód A. P. wniósł pozew przeciwko pozwanemu (...) Sp.o.o. w T. o uchylenie kary nagany nałożonej na powoda w dniu 1 marca 2017 oraz wniósł o zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Powód ocenił , że kara nagany z dnia 1.03.2017 r. została nałożona bezpodstawnie i nieprawidłowo. Wyjaśnił ,że Zarządzeniem Wewnętrznym nr (...) Prezesa Zarządu (...) sp. z o.o. w T. z dnia 27 października 2016 r. wprowadzono obowiązkowe stroje służbowe na stanowisku odczytywacz wodomierzy- inkasent obchodowy, w trakcie wykonywania obowiązków ze stosunku pracy . Zarządzenie to nie uchylało poprzednich zarządzeń w tej sprawie. Powód nosił poprzedni strój służbowy( spodnie jeans), albowiem ten wynikający z zarządzenia nr (...) był jego zdaniem jest niewygodny i niepraktyczny i nieestetyczny.

W uzasadnieniu kary pracodawca wskazał ,że przełożona powoda Pani G. L. ostatnie upomnienie za nienoszenie odzieży służbowej lub ochronnej udzieliła pracownikowi w dniu 17 lutego 2016 r.. Należy więc uznać ze pracownik wcześniej już nie nosił spodni z odblaskami o czym pracodawca wiedział .

Zdaniem powoda należało również wyjaśnić, czy pracownik zobowiązany jest nosić odzież służbową czy ochronną. Określenia te pracodawca używa zamiennie a grupie inkasentów nie doręczył stosownych atestów tejże odzieży przed nałożeniem kary nagany, pracodawca nie wysłuchał pracownika . Nie ma o tym wzmianki w karze nagany a sam powód zaprzecza, aby taka kara została nałożona. Sam pozwany dostrzegł ten błąd , bo w następnej karze upomnienia z dnia 10.03.2017 r. wpisał wysłuchanie pracownika , lecz i to było fikcyjne -pozwany i w tym przypadku nie wysłuchał pracownika przed nałożeniem kary upomnienia. Ponadto pracodawca nie zapewnił inkasentom pomieszczenia szatni w której w cywilizowany sposób można przebrać odzież. W tym stanie rzeczy w ocenie powoda skoro kara nagany została nałożona z naruszeniem przepisu art. 109 § 1 i 2 kp. wystąpienie z niniejszym pozwem jest konieczne i uzasadnione.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów postępowania w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z opłatą skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

W uzasadnieniu wskazano ,że powód zatrudniony jest u pozwanej spółki w Dziale Sprzedaży na stanowisku - odczytywacz wodomierzy - inkasent obchodowy. Zarządzeniem Wewnętrznym nr (...) pracodawca wprowadził obowiązkowe stroje służbowe na stanowisku odczytywacz wodomierzy - inkasent obchodowy. Zarządzenie to zabrania inkasentom noszenia składników ubioru służbowego w połączeniu z elementami ubioru cywilnego, a także takich, których stopień zużycia lub wygląd zewnętrzny jest nieestetyczny lub narusza powagę Spółki.

W listopadzie 2016 r. dokonano ostatecznego ustalenia zakresu odzieży służbowej dla odczytywaczy wodomierzy, która to odzież została zamówiona w (...) Sp. z o.o. w W. oddział w T. oraz Hurtowni (...).H. J. F. (1) ul. (...) w T., firmach specjalizujących się w dystrybucji odzieży i sprzętu BHP.

Po wydaniu odzieży służbowej odczytywacze przyjęli ją bez zastrzeżeń. Jedyna uwaga dotycząca długości spodni została zgłoszona przez Pana R. M. -wniosek o dłuższą nogawkę, co zostało zrealizowane przy szyciu drugiej pary spodni.

Powód nie stosował się do obowiązku noszenia kompletu odzieży służbowej. Kierownik Działu Sprzedaży - G. L., w trakcie spotkań organizacyjnych odczytywaczy przypominała o obowiązku stosowania odzieży służbowej, gdyż jeden z odczytywaczy - właśnie powód nie stosował się do tego obowiązku. Powód nie wskazywał, dlaczego odzieży tej nie nosi w komplecie, nie wnosił zastrzeżeń w kwestiach jakości odzieży itp. W dniach: 20 lutego 2017 r., 21 lutego 2017 r., 22 lutego 2017 r., 23 lutego 2017 r., 24 lutego 2017 r., powód ubierał się w prywatne, nieestetyczne spodnie, nie posiadające odblasków a nadto nosił prywatną, zniszczoną kamizelkę, która zasłaniała logo pozwanej Spółki znajdujące się na koszulce polo. Pozostali pracownicy stosują kompletne zestawy odzieży służbowej.

Wobec niestosowania się do obowiązku noszenia odzieży służbowej i ignorowania upomnień słownych, Kierownik Działu Sprzedaży złożyła wniosek o ukaranie pracownika karą porządkową.

W trybie art. 109 § 2 Kodeksu pracy powód został zaproszony na rozmowę z pracodawcą w celu złożenia stosownych wyjaśnień. Rozmowa została przeprowadzona przez Ł. Z. Prezesa w dniu 28.02.2017 r., o godz. 8:30. Podczas wysłuchania pracownika A. P. potwierdził fakt nienoszenia kompletu odzieży służbowej wskazując, iż jest ona niewygodna, poci się w niej i nie uważa by jego odzież prywatna była nieestetyczna.

W dniu 1.03.2018 r. Kierownik Działu Kadr - A. M. wręczyła powodowi osobiście oświadczenie pracodawcy o udzieleniu kary nagany. Wniesiony przez pełnomocnika sprzeciw od nałożonej kary, po rozpatrzeniu stanowiska zakładowej organizacji związkowej został odrzucony.

Pozwany zaprzeczył ,że pracownik przed nałożeniem kary porządkowej nie został wysłuchany. Powód znał stawiane mu zarzuty, stawił się na wyznaczone z pracodawcą spotkanie, wysłuchał zarzutów i odniósł się do nich. Fakt, iż w treści pisma - oświadczenia o ukaraniu nie ma wzmianki o wysłuchaniu nie jest w tej kwestii rozstrzygający.

Termin 3 miesięcy liczy się od dnia faktycznego naruszenia przez pracownika obowiązku pracowniczego. Natomiast bieg terminu 2 tygodni liczy się od dnia powzięcia wiadomości o dopuszczeniu się naruszenia obowiązku, tj. z dniem ujawnienia tego naruszenia, jeżeli jest ono oczywiste, albo z dniem, w którym stwierdzone zostało to naruszenie, jeżeli w konkretnych okolicznościach niezbędne było dokonanie w tym celu odpowiednich ustaleń. Pomiędzy dniem 20 lutego 2017 r. a dniem 1 marca 2017 r. nie minęło 14 dni, ani tym bardziej 30, a zatem i ten zarzut powoda się nie potwierdził.

W zakresie zarzutu powoda, jakoby pracodawca nie zapewnił inkasentom pomieszczenia szatni, w której w „cywilizowany" sposób można przebrać odzież wskazano, że inkasenci mają do dyspozycji pokój w siedzibie pozwanej, w którym mogą swobodnie przebywać i przebrać się. Na marginesie dodano, że wszyscy odczytywacze przychodzą do pracy w komplecie odzieży służbowej, w tym powód. Powód nadal nie stosuje się do obowiązku noszenia kompletu odzieży służbowej - nie nosi spodni służbowych, jedynie zrezygnował z noszenia prywatnej kamizelki.

Dodatkowo pozwany wyjaśnił , że w jego ocenie prezentowana przez powoda postawa zarówno w zakresie obowiązku noszenia kompletu odzieży służbowej jak i jego ogólnej postawy w procesie wykonywania pracy jest podyktowana faktem, iż pracownik jako radny gminy korzysta z wysokiej ochrony stosunku pracy i przywileju tego nadużywa.

Sąd ustalił co następuje:

Powód zatrudniony jest u pozwanej spółki w Dziale Sprzedaży na stanowisku - odczytywacz wodomierzy - inkasent obchodowy. Do obowiązków powoda należało m.in dokonywanie odczytów wodomierzy, których część znajduje się w studniach wodociągowych.

Dowód: dokumentacja fotograficzna k.108-109, zakres obowiązków w aktach osobowych powoda k.49 verte

W par. 46 regulaminu pracy pozwanego znalazł się zapis ,że pracownikom jest przydzielana odzież i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej oraz środki czystości ustalone w odpowiednim Zarządzeniu Wewnętrznym Prezesa.

Dowód: regulamin pracy pozwanego k. 30-48

Odzież i ich rodzaj były wymienione Zarządzeniu Wewnętrzne Nr (...) wraz ze zmianami wprowadzonymi zarządzeniami nr (...), (...), (...), (...) i (...).

Początkowo były to ubranie robocze oraz dodatkowo kurtki , czapki, trzewiki, botki ocieplane, kalesony. ( k.136) Potem w miejsce odzieży określonej jako ubranie robocze wskazano koszulkę , koszulę , sweter i spodnie. ( k.129) Zarządzenie Wewnętrzne nr (...) z dnia 27 października 2016r. w sprawie środków ochrony indywidulanej oraz odzieży i obuwia roboczego wymieniało przy stanowisku powoda kurtki , czapkę , trzewiki, kalesony, botki ocieplane a także spodnie , polar, koszulkę dżinsową, koszulki polo, trzewiki pionierki, bluzę mundurową, kurtkę typu soft shell.( k.124)

Dowód: Zarządzenia Wewnętrzne k.84-87, 115-148

Zarządzeniem Wewnętrznym nr (...) pracodawca na wniosek kierownika Działu sprzedaży wprowadził obowiązkowe stroje służbowe, które pełniły tez funkcje odzieży roboczej na stanowisku odczytywacz wodomierzy - inkasent obchodowy. W treści zarządzeniawskazano: :
W § 1wprowadzono obowiązkowe stroje służbowe na stanowisku odczytywacz wodomierzy — inkasent obchodowy, w trakcie wykonywania obowiązków wynikających ze stosunku pracy.

§2 stanowił-na ubiór służbowy składają się oznakowane trwale logo firmowym:

-

koszula dżinsowa

-

koszulka polo z długim rękawem,

-

koszulka polo z krótkim rękawem,

-

polar z obszyciem materiałowym,

-

bluza mundurowa z odpinanymi rękawami z taśmami odblaskowymi,

-

kurtka z tkaniny wiatroodpomej (typu soft shell) z kapturem z taśmami odblaskowymi,

-

kurtka ocieplana,

-

czapka z daszkiem,

-

czapka ocieplana z taśmami odblaskowymi,

-

spodnie z wytrzymałego, odpornego na rozdarcie materiału z taśmami odblaskowymi.

W §3 wskazano ,że zabrania się inkasentowi noszenia składników ubioru służbowego:

a)  w połączeniu z elementami ubioru cywilnego oraz przedmiotami, które mogą. naruszyć powagę| Spółki;

b)  których stopień zużycia lub wygląd zewnętrzny jest nieestetyczny lub narusza powagę Spółki.

W §4 znalazł się zapis ,że stroje służbowe ewidencjonowane są tak samo jak odzież robocza.

Dowód: akta osobowe pracownika, Zarządzenie Wewnętrzne Nr (...) k.10-11, Regulamin pracy k.30-48

Odzież została zamówiona w (...)Sp. z o.o. w W. oddział w T. oraz Hurtowni (...).H. J. F. (1) ul. (...) w T.. Odzież była kompletowana i przekazywana na przestrzeni kilku miesięcy. W styczniu wydano spodnie, w miesiącu lutym była już wydana całość odzieży roboczej , przy czym polary z końcem lutego 2017r. Po wydaniu odzieży służbowej odczytywacze zgłaszali przełożonej G. L. zastrzeżenia co do wyglądu, wygody i parametrów odzieży. Była także uwaga dotycząca długości spodni -wniosek o dłuższą nogawkę, co zostało zrealizowane przy szyciu drugiej pary spodni.

Dowód: lista poboru odzieży przez inkasentów k.49, Faktura Vat nr (...) z dnia 29.12.2016 3/ Faktura Vat nr (...) Faktura Vat nr (...) Faktura Vat nr (S)FS - (...) 6/ Faktura Vat nr (S)FS - (...) 7/ Faktura Vat nr (S)FS - (...) k.50-55, zeznania świadków protokół elektroniczny z dnia 28 kwietnia 2017: G. L. 00:15:02-00:56:17, J. F. (2) 00:56:17-01:15:40, S. M. 01:18:19-01:36:26, przesłuchanie członka zarządu pozwanej L. P. protokół elektroniczny z dnia 7 czerwca 2017r. 00:05:07-00:41:01, przesłuchanie powoda protokół elektroniczny z dnia 7 czerwca 2017r. 00:41:2101:19:49

Do produkcji spodni użyto tkaniny Dallas, która spełnia wymagania dotyczące odzieży roboczej i ochronnej.

Dowód: deklaracja zgodności k.101

Kierownik Działu Sprzedaży - G. L., w trakcie spotkań organizacyjnych odczytywaczy przypominała o obowiązku noszenia odzieży służbowej. Powód nie stosował się do tego obowiązku. Powód wyjaśniał ,że w kamizelce ma kieszenie , w które może schować dokumenty. Po uwagach przełożonej powód w połowie lutego przestał nosić kamizelkę. ( k.94v) W dniach: 20 lutego 2017 r., 21 lutego 2017 r., 22 lutego 2017 r., 23 lutego 2017 r., 24 lutego 2017 r., powód ubierał się w spodnie, które uprzednio zakupił jako odzież do wykonywania pracy , nie posiadające odblasków. Pozostali pracownicy mimo zgłaszanych uwag stosowali kompletne zestawy odzieży służbowej.

Dowód: zeznania świadków protokół elektroniczny z dnia 28 kwietnia 2017: G. L. 00:15:02-00:56:17, J. F. (2) 00:56:17-01:15:40, S. M. 01:18:19-01:36:26, przesłuchanie członka zarządu pozwanej L. P. protokół elektroniczny z dnia 7 czerwca 2017r. 00:05:07-00:41:01, przesłuchanie powoda protokół elektroniczny z dnia 7 czerwca 2017r. 00:41:2101:19:49

Kierownik Działu Sprzedaży złożyła wniosek o ukaranie pracownika karą porządkową. Powód został zaproszony na rozmowę z Ł. P. - Z. Prezesa w dniu 28.02.2017 r., o godz. 8:30. Podczas wysłuchania pracownika A. P. potwierdził fakt nienoszenia kompletu odzieży służbowej wskazując, iż jest ona niewygodna, poci się w niej i nie uważa by jego odzież prywatna była nieestetyczna.

Dowód: notatka służbowa z dnia 28.02.2017 r. , przesłuchanie członka zarządu pozwanej L. P. protokół elektroniczny z dnia 7 czerwca 2017r. 00:05:07-00:41:01, przesłuchanie powoda protokół elektroniczny z dnia 7 czerwca 2017r. 00:41:2101:19:49

W dniu 1.03.2018 r. Kierownik Działu Kadr - A. M. wręczyła powodowi osobiście oświadczenie pracodawcy o udzieleniu kary nagany. Powód pokwitował odbiór pisma. W treści pisma wskazano ,że na podstawie art. 108 § 1 Kodeksu pracy (Dz. U. z 1974 r. Nr 24, poz. 141 z późn. zm.j, za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy oraz naruszenie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, określonych w art. 211 ust. 4 Kodeksu Pracy oraz w § 45 ust. 4 Regulaminu Pracy, a także naruszenie obowiązków pracowniczych określonych w Zarządzeniu Wewnętrznym Nr (...) Prezesa Zarządu (...) Sp. z o.o. w T. z dnia 27 października 2016 r. dot. obowiązku stosowania odzieży służbowej pracodawca udzielił kary nagany. W uzasadnieniu kary wyjaśniono ,że powód nie przestrzega przepisów prawa wymienionych powyżej, przychodząc do pracy w odzieży prywatnej. Nie nosi służbowych spodni z odblaskami i nosi prywatną kamizelkę przykrywającą logo Spółki. Pomimo wielokrotnych upomnień udzielanych przez kierowniczkę działu sprzedaży G. L. (ostatnie 17 lutego 2017r. w trakcie spotkania organizacyjnego odczytywaczy, przypominającego o obowiązku stosowania odzieży służbowej) w dniach 20 lutego 2017 r., 21 lutego 2017 r., 22 lutego 2017 r., 23 lutego 2017 r„ 24 lutego 2017 r. powód nadal przychodził do pracy w prywatnej odzieży.

Dowód: zawiadomienie o ukaraniu k.6 akta sprawy

Powód pismem z dnia 6 marca 2017r. złożył sprzeciw od nałożonej kary. Wskazano w treści ,że kara została nałożona za nienoszenie służbowych spodni z odblaskami oraz za noszenie prywatnej kamizelki przykrywającej logo spółki. Stwierdzono , że kara została udzielona po upływie dwóch tygodni od powzięciu przez pracodawcę wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego. Z pisma o udzieleniu kary nagany nie wynikało, aby pracodawca przed nałożeniem tejże kary wysłuchał pracownika , sam pracownik zaprzeczył aby wysłuchanie w sprawie nałożenia kary nagany było przeprowadzone . Z daleko idącej ostrożności wyjaśniono, że pracownik nosił poprzednio wydaną mu odzież służbową ( spodnie jeans) a obecna odzież była niepraktyczna i nieestetyczna. Pracodawca nie zapewnił inkasentom pomieszczeń ( szatni) w której można w cywilizowany sposób przebrać odzież. Na zakończenie wskazano w treści sprzeciwu ,że A. P. jest długoletnim pracownikiem Spółki, rozpoznawalnym przez klientów Firmy, dotychczas nie było skarg na niewłaściwy ubiór Pana A. P. bądź niewłaściwe zachowanie. Wyjaśniono w piśmie ,że zastosowanie tej kary za nienoszenie spodni z odblaskami budzi również poważne wątpliwości w świetle dyspozycji przepisów wskazanych w petitum pisma o nałożeniu kary nagany.

Dowód : sprzeciw z dnia 6 marca 2017r. k.7-8

Wniesiony sprzeciw od nałożonej kary, po rozpatrzeniu stanowiska zakładowej organizacji związkowej został odrzucony. W piśmie związki zawodowe wskazały ,że nie mogą negować decyzji o udzieleniu kary nagany w stosunku do pracownika, który nie stosuje się do przestrzegania poleceń określonych w Zarządzeniu wewnętrznym Prezesa (...). Wskazano także ,że należałoby przeanalizować , czy zakupiona odzież ochronna dla odczytywaczy , spełnia określone parametry w stosunku do warunków atmosferycznych w jakich pracują pracownicy terenowi.

W odpowiedzi pracodawcy na sprzeciw od kary porządkowej przedstawiono ,że argumenty przytoczone w sprzeciwie nie mogą zmienić decyzji pracodawcy w sprawie ukarania karą nagany, gdyż nie opierają się na prawdzie. Wskazano ,że jak wynika z przepisów - kary nie można na pracownika nałożyć, jeśli od chwili, gdy pracodawca dowiedział się o przewinieniu pracownika upłynęły dwa tygodnie, jednakże nie dłużej niż po trzech miesiącach od dnia, w którym wystąpiło przewinienie pracownika. Nienoszenie odzieży służbowej pracodawca odnotował w dniach 20.02.2017 r., 21.02.2017 r., 23.02.2017 r. i w dniu 24.02.2017 r., mimo wcześniejszych upomnień bezpośredniego przełożonego. Tym samym od naruszenia obowiązków pracowniczych nie minął 14 dniowy termin, który czyniłby nałożenie kary porządkowej niemożliwym. Dodano jednocześnie, że w trybie art. 109 § 2 Kodeksu pracy, w dniu 28.02.2017 r. o godz. 8 ^{( 30)} Pan A. P. został wezwany na rozmowę z pracodawcą, w którego imieniu działał Zastępca Prezesa Ł. P., w celu złożenia stosownych wyjaśnień. Pracownik, po przedstawieniu mu zarzutów opisanych we wniosku kierownika Działu Sprzedaży złożył wyjaśnienia. Podstawą do pociągnięcia pracownika do odpowiedzialności porządkowej jest ustalenie jego winy oraz tego, że jego zachowanie było bezprawne. Wymierzając pracownikowi karę pracodawca miał na względzie również rodzaj naruszonego obowiązku pracowniczego, stopień winy pracownika oraz jego dotychczasowy stosunek do pracy.

Dowód: odpowiedź na sprzeciw –pismo z dnia 10 marca 2017r. k.9 akt sprawy, pismo z dnia 7 marca 2017r kierowane do związków zawodowych pracowników wodociągów i kanalizacji k.126, odpowiedź Związku Zawodowego k.127 akt osobowych powoda-część B

Pracownicy pozwanego zatrudnieni na stanowiskach inkasentów odczytywaczy mogli się przebierać w pokoju pracowników. Początkowo pokój był na parterze a w marcu br. pracownicy zostali przniesieni do pokoju na drugim piętrze.

Pracownicy przychodzili do pracy w nowej odzieży służbowej poza powodem, po zakończeniu pracy nie wracali do zakładu i w odzieży służbowej wracali do domu z miejsca wykonywania ostatniej czynności. Pracownicy byli wynagradzani od ilości odczytów, więc w czasie pracy chcieli wykonać ich jak najwięcej.

Dowód: zeznania świadków protokół elektroniczny z dnia 28 kwietnia 2017: G. L. 00:15:02-00:56:17, J. F. (2) 00:56:17-01:15:40, S. M. 01:18:19-01:36:26, przesłuchanie członka zarządu pozwanej L. P. protokół elektroniczny z dnia 7 czerwca 2017r. 00:05:07-00:41:01, przesłuchanie powoda protokół elektroniczny z dnia 7 czerwca 2017r. 00:41:2101:19:49

Powód w dniu 10 marca 2017r. otrzymał karę upomnienia. Kara miała związek z zarzutami dotyczącymi nienależytym wykonywaniem obowiązków przy odczycie wodomierzy.

Powodowi w dniu 15 marca 2017r. udzielono kolejnej kary nagany za nienoszenie kompletu odzieży roboczej.

Powód odwołał się od udzielonych kar do pracodawcy a po ich podtrzymaniu złożył pozwy do sądu.( bezsporne)

Dowód: kara upomnienia k.77, kara nagany k.78

W dniu 22 marca 2017r. zostało wydane Zarządzenie Wewnętrzne nr (...) Prezesa Zarządu (...) Sp.z o.o. w sprawie środków ochrony indywidualnej oraz obuwia roboczego. W zarządzeniu wskazano ,że utraciło moc Zarządzenia Wewnętrzne Nr (...) wraz ze zmianami wprowadzonymi zarządzeniami nr (...), (...), (...), (...) i (...).

Dowód: Zarządzenia Wewnętrzne k.84-87, 115-148

W dniu 16 maja 2017r. pracownicy pozwanej zatrudnieniu na stanowisku inkasent obchodowy odczytywacz oraz główny specjalista ds. bhp zwrócili się z prośba do kierownika sprzedaży o wymianę spodni użytkowanych w okresie letnim na spodnie o wyższej zawartości bawełny. Wskazano w piśmie ,że w okresie letnim przy wysokich temperaturach przydzielone obecnie spodnie charakteryzują się słabą przepuszczalnością powietrza.

Dowód: pismo z dnia 16 maja 2017r. k.107

Aktualnie pracownicy mogą wybrać materiał na spodnie przy zachowaniu kroju i wzoru.

Dowód: zeznania świadków protokół elektroniczny z dnia 14 czerwca 2017: G. L. 00:05:12-00:23:54,

W grudniu 2016r. została przedstawiona przez pracodawcę zmiana zasad wynagrodzenia na stanowisku - odczytywacz wodomierzy - inkasent obchodowy. Powód oraz reprezentująca powoda jako radnego Rada Gminy Z. nie wyrazili zgodę na zmianę zasad wynagradzania.

Dowód: notatka służbowa z dnia 23.12.2016r. w aktach osobowych powoda, uchwała Rady Gminy k.89-90 akta sprawy

Sąd zważył co następuje:

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie dokumentów , przesłuchania świadków oraz stron. Sąd dał im wiarę w zakresie jakim były zbieżne , logiczne i znajdowały potwierdzenie w innych dowodach. W zakresie treści dokumentów ich autentyczność nie była kwestionowana poza treścią notatki służbowej z dnia 28 lutego 2017t. dotyczącej wysłuchania pracownika ( k.56) W zeznaniach stron rysował się spór w zakresie faktycznego wysłuchania pracownika. W zeznaniach świadków brak było natomiast zgodności co do bezwarunkowej akceptacji nowej odzieży przez pracowników i w zakresie zgłaszanych uwag.

Sąd omówi powyższe szerzej w dalszej części uzasadnienia.

W pierwszej kolejności należało ocenić zachowanie terminów i trybu udzielenia kary nagany a w dalszej części zasadność kary porządkowej. Zgodnie z treścią art. 109 § 1 kp kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia. Kolejny paragraf powołanego przepisu stanowi zaś, że kara może być zastosowana tylko po uprzednim wysłuchaniu pracownika. Natomiast w myśl art. 110 kp, o zastosowanej karze pracodawca zawiadamia pracownika na piśmie, wskazując rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych i datę dopuszczenia się przez pracownika tego naruszenia oraz informując go o prawie zgłoszenia sprzeciwu i terminie jego wniesienia. Innymi słowy skuteczne wymierzenie kary porządkowej staje się możliwe wówczas, gdy zajdzie w określonym przepisami prawa terminie, będzie poprzedzone wysłuchaniem pracownika, a nadto o ukaraniu pracownik zostaje poinformowany pisemnie, przy czym pismo to winno zawierać informacje o przyczynach ukarania oraz możliwym trybie jego zaskarżenia. Niezachowanie któregoś z wymienionych wymagań formalnych daje pracownikowi podstawę do złożenia sprzeciwu, a w razie jego nieuwzględnienia – do dochodzenia uchylenia wymierzonej kary na drodze sądowej (zob. J. Skoczyński, Kodeks ..., teza 2 do art. 109).

Odnosząc powyższe uwagi do omawianej sytuacji nie nastąpiły uchybienia ze strony pracodawcy. Trzeba wyjaśnić ,że kara została nie zastosowana po upływie 14 dniowego terminu

W ocenie sądu miało miejsce wysłuchanie powoda na okoliczność przebiegu interwencji i przyczyn jego zachowania. Trzeba wskazać ,że zeznania powoda w tym zakresie nie były spójne , powód oceniał najpierw ,że wysłuchania nie było , potem ,że tego nie pamięta, następnie przyznał ,że otrzymał kartki w zakresie zarzutów co do nienoszenia odzieży( k.111v) Zdaniem sądu skoro powód na spotkaniu otrzymał w tym zakresie pisemne uwagi przełożonej to oznacza ,że było jeden z celów spotkania. Członek zarządu nie mógłby także zawrzeć w notatce wyjaśnień powoda gdyby one nie padły na spotkaniu. Jak wynika z przesłuchania członka zarządu nie spotykał się z inkasentami –odczytywaczami , nie interesował się problemem, więc logicznym było ,że uwagi powoda co do odzieży musiał poznać od niego. Były to ponadto uwagi zbieżne z tymi, które powód przedstawił na rozprawie.

Dalej trzeba wyjaśnić ,że pracodawca spełnił wymóg zawiadomienia powoda pisemnie o ukaraniu, zaś w piśmie tym zawarł informacje o rodzaju naruszonych przez powoda obowiązków pracowniczych, dacie dopuszczenia się naruszenia oraz sposobie zaskarżenia decyzji o ukaraniu. W tym miejscu trzeba zwrócić uwagę ,że dosłowne odczytanie przyczyny kary nagany wskazuje ,że zarzut dotyczy w dużym stopniu tego ,że powód nie przychodził do pracy w odzieży roboczej. Jednakże obowiązek noszenia odzieży w pracy także wynika z brzmienia nagany. W jej treści wskazano ,że powód nie nosi służbowych spodni z odblaskami i nosi prywatną kamizelkę przykrywającą logo spółki. Powołano się także na zarządzenie dotyczące obowiązku stosowania odzieży służbowej oraz powołano się na ustne upomnienia przełożonej w czasie spotkań organizacyjnych dotyczących obowiązku stosowania odzieży służbowej. Jak wynika z treści pozwu i sprzeciwu powód rozumiał ,że kara dotyczy głównie nienoszenia odzieży w pracy. W sprzeciwie powód wskazał ,że kara została na niego nałożona za nie noszenie służbowych spodni z odblaskami i noszenie prywatnej kamizelki przykrywającej logo spółki.( k.7)

Sąd ocenił mając na uwadze treść nagany i jej zrozumienie przez powoda ,że przedmiotem kary było co do zasady nie noszenie odzieży w pracy chociaż do przychodzenia do pracy w odzieży także należy się odnieść jako ,że powyższe zostało wskazane w karze dyscyplinarnej oraz na fakt ,że powód także podniósł w sprzeciwie ,że pracodawca nie zapewnił pracownikom szatni.

W konsekwencji należy uznać, że ukaranie powódki karą nagany spełniało warunki formalne przewidziane w przepisach art. 109 i 110 kp.

Rodzaj kar porządkowych i przyczyny ich udzielenia zawiera art. 108 kp. Zgodnie z treścią art. 108 § 1 kp, za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować: 1) karę upomnienia, 2) karę nagany. Odpowiedzialność porządkowa pracowników stanowi niewątpliwie instrument reakcji pracodawcy na naruszenie przez pracownika niektórych obowiązków. Spełnia ona przede wszystkim funkcję represyjną, zaś – zapobiegając naruszaniu obowiązków pracowniczych – również pełni funkcję prewencyjną (por. M. Zieleniecki, Komentarz do art. 108 kp, LEX 2004, teza 1). Pierwszy z wymienionych obowiązków, których naruszenie prowadzić może do nałożenia na pracownika kary porządkowej, stanowi przestrzeganie ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy. Pod pojęciem tym rozumieć należy pewien przyjęty w danym zakładzie pracy (u danego pracodawcy) ład, na który składają się określone (zalecane) zachowania pracowników, co ma znaczenie przede wszystkim w przypadku pracy skooperowanej, opierającej się na wzajemnej współpracy poszczególnych pracowników, na wspólnym wykonywaniu powierzonych im zadań. Pojęcie to odnosi się zatem również do zachowań pracowników, wskazując im sposoby, standardy postępowania respektującego ustalony porządek, bądź też opisując rodzaje postępowań wykluczonych z uwagi na kolizję takich zachowań z wyznaczoną organizacją bądź też porządkiem. Innymi słowy organizacja i porządek w procesie pracy wskazują, w jaki sposób pracownik ma funkcjonować w obrębie danego zakładu pracy, pewnej wspólnoty pracowników, jakich zasad ma przestrzegać i jak ma postępować w określonych sytuacjach.

W doktrynie przyjmuje się, że naruszeniem porządku i organizacji w procesie pracy może nastąpić także poprzez naruszenie regulaminu pracy. O tym, że naruszenie regulaminu pracy może stanowić podstawę do udzielenia pracownikowi kary porządkowej przesądza przede wszystkim treść art. 104 § 1 kp, zgodnie z którym regulamin pracy ustala organizację i porządek w procesie pracy oraz związane z tym prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników. Skoro więc organizacja pracy wynika z treści regulaminu, to naruszenie jego postanowień w tym zakresie może aktualizować możliwość udzielenia kary porządkowej, w tym kary nagany (por. J. Skoczyński w: Kodeks Pracy. Komentarz, pod red. L. Florka, Lex 2011, teza 1 do art. 108; W. Perdeus w: Kodeks Pracy. Komentarz pod red. K. Barana, LEX 2012, teza 1.4 do art. 108). Co więcej, podkreśla się, że precyzyjne określenie (w regulaminie pracy lub w układzie zbiorowym pracy) obowiązków pracownika, związanych z organizacją i porządkiem w procesie pracy, umożliwia konkretyzację obiektywnych przesłanek odpowiedzialności porządkowej pracowników (zob. M. Zieleniecki, Komentarz..., teza 5).

Wypada jednocześnie wskazać, że katalog kar porządkowych wymienionych w art. 108 kp ma charakter zamknięty. Oznacza to, że pracodawca może stosować tylko kary wymienione w powołanym przepisie (por. J. Skoczyński, Kodeks ..., teza 2 do art. 108, W. Perdeus, Kodeks ..., teza 1.5 do art. 108). Stosowanie kar porządkowych przez pracodawcę odbywa się na zasadzie fakultatywności. Wystąpienie określonych w art. 108 kp przesłanek uprawnia jedynie pracodawcę do ukarania pracownika. Ma on zatem pełną swobodę odstąpienia od tego, zaś rezygnacja z zastosowania kary porządkowej nie podlega jakiejkolwiek prawnej reglamentacji (zob. M. Zieleniecki, Komentarz..., teza 3).

Oceniając zasadność nałożenia kary porządkowej nie możemy zapomnieć o treści art. 111 kp. Zgodnie z jego treścią przy stosowaniu kary bierze się pod uwagę w szczególności rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika i jego dotychczasowy stosunek do pracy. Użyty w komentowanym przepisie zwrot "w szczególności" wskazuje na to, że wymienione swoiste dyrektywy stosowania kary mają charakter przykładowy.

Wina rozumiana jest jako niewłaściwy stosunek psychiczny pracownika do jego obowiązków. Ten subiektywny komponent odpowiedzialności porządkowej może występować, o czym już była mowa, w postaci zarówno winy umyślnej, jak i nieumyślnej. O pierwszej postaci winy można mówić zarówno wtedy, gdy pracownik ma bezpośredni zamiar naruszenia obowiązku, jak i wtedy, gdy, przewidując możliwość naruszenia obowiązku, na to się godzi (zamiar ewentualny). Natomiast nieumyślność polega na niedołożeniu przez pracownika wymaganej sumienności i staranności. Mówiąc w tym przypadku o stopniach winy, należy wyróżnić niedbalstwo i lekkomyślność. Niedbalstwo ma miejsce, gdy pracownik nie przewiduje możliwości naruszenia obowiązków, choć powinien i może to przewidzieć. Natomiast lekkomyślność odnosi się do przypadków, gdy pracownik przewiduje możliwość naruszenia swych obowiązków, lecz bezpodstawnie przypuszcza, że tego uniknie.

Dyrektywa odnosząca się do dotychczasowej postawy w pracy nawiązuje do oceny pracownika z punktu widzenia wypełniania przez niego obowiązków w okresie poprzedzającym ukaranie. Natomiast dodatkowymi czynnikami uwzględnianymi przy wymierzaniu kary porządkowej mogą być: wiek pracownika, kwalifikacje, wykształcenie.( komentarz do art. 111 kp Wiesław Perdeus program Lex)

Sprawa mając na uwadze powyższe rozważania wymagała analizy w zakresie merytorycznej zasadności nałożenia kary nagany na powoda.

W sprawie zarysował się także spór czy odzież była odzieżą roboczą czy służbową. Powyższe wymagało oceny mając na uwadze określenie odzieży jako służbowej w Zarządzeniu Wewnętrznym nr (...).

W par. 46 regulaminu pracy pozwanego znalazł się zapis ,że pracownikom jest przydzielana odzież i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej oraz środki czystości ustalone w odpowiednim Zarządzeniu Wewnętrznym Prezesa.

Odzież i ich rodzaj były wymienione Zarządzeniu Wewnętrzne Nr (...) wraz ze zmianami wprowadzonymi zarządzeniami nr (...), (...), (...), (...) i (...).

Początkowo były to ubranie robocze oraz dodatkowo kurtki , czapki, trzewiki, botki ocieplane, kalesony ( k.136) Potem w miejsce odzieży określonej jako ubranie robocze wskazano koszulkę , koszulę , sweter i spodnie( k.129) Zarządzenie Wewnętrzne nr. (...) z dnia 27 października 2016r. w sprawie środków ochrony indywidulanej oraz odzieży i obuwia roboczego wymieniało przy stanowisku powoda kurtki , czapkę , trzewiki, kalesony, botki ocieplane a także spodnie , polar, koszulę dżinsową, koszulki polo, trzewiki pionierki, bluzę mundurową, kurtkę typu soft shell.( k.124)

Zatem trzeba ocenić ,że odzież powoda określona Zarządzeniem Wewnętrznym nr (...)( k.10) jako odzież służbowa była także odzieżą roboczą wymienioną w Zarządzeniu Wewnętrznym nr (...) z dnia 27 października 2016r.( k.124)

Dalej sąd badał w jakim zakresie powód nie stosował się do zarządzenia z dnia 27.10.2016. i z jakich przyczyn.

Trzeba podkreślić ,że wbrew temu co zeznała świadek L. były zgłaszane zarzuty i uwagi pracowników, które dotyczyły różnego rodzaju odzieży głównie kurtek i spodni. W tej sprawie sąd będzie oceniał nienoszenie przez powoda spodni i noszenie kamizelki , gdyż inne części odzieży nie były przedmiotem kary nagany.

W ocenie sądu materiał dowodowy nie dawał podstaw do ukarania powoda karą nagany za noszenie kamizelki . Świadek L. zeznała ,że powód przestał nosić kamizelkę w połowie lutego . Powyższe było zbieżne z zeznaniami powoda . Powód także wyjaśniał przełożonej potrzebę noszenia kamizelki faktem wyposażenia kamizelki w kieszenie w które chował dokumenty. W związku z rezygnacją przez powoda z noszenia kamizelki w połowie lutego wskazanie jej używania w karze nagany w datach po 21 lutego 2017r. jest sprzeczne z ustalonym stanem faktycznym. Sąd ocenił ,że powyższe nie mogło być podstawą do udzielenia kary nagany.

Odnosząc się do spodni to trzeba wskazać ,że materiał dowodowy ostatecznie nie dawał podstaw do przyjęcia ,że spodnie , które pracownicy mieli nosić w lutym były nieprawidłowe.

Po pierwsze spodnie były uszyte z atestowanego materiału i powód nie podważył jego właściwości.

Powód zgłaszał uwagi do spodni, lecz jak wynika z zeznań świadków w spodniach tych nigdy nie wykonywał pracy. Zatem sąd ocenił ,że skoro uwagi powoda nie zostały poparte sprawdzeniem odzieży w warunkach pracy to trudno uznać je za przekonujące.

Świadkowie F. i M. przyznali ,że spodnie nie przeszkadzają im w wykonywaniu pracy ( k.95v), nie ma różnicy przy wejściu do studzienek przy poruszaniu się ( k.96v) Na prośbę sądu świadek M. także podniósł nogi w kolanach do wysokości pasa ( k.96v) i w ocenie sądu ruch ten nie był ograniczony. Spodnie jak wynika z zarządzenia z dnia 27.10.2016r. miały być odporne i wytrzymałe i to m.in. zdecydowało o wyborze materiału. Mając na względzie ,że pracownicy wchodzą do studzienek to uszycie spodni z materiału o takich parametrach ma uzasadnienie.

Sąd zwrócił uwagę ,że w maju pracownicy odczytywacze-inkasenci zwrócili się o wymianę spodni użytkowanych w okresie letnim , gdyż obecne spodnie przy wysokich temperaturach cechują się słabą przepuszczalnością powietrza( k.107) Trzeba jednak wskazać ,że spór dotyczył noszenia spodni w lutym zatem argumenty przytoczone w piśmie z dnia 16.05.2017r.w zakresie użytkowania spodni w okresie letnim ( k.107) nie mają zastosowania.

Świadkowie mieli uwagi do estetyki oraz wskazywali ,że podczas pracy odzież się brudzi, a nie wracają już do zakładu pracy aby się przebrać. Sąd ocenił ,że ich poprzednia odzież także musiała ulegać zabrudzeniu , gdyż pracownicy wykonywali te same czynności , więc w tym zakresie nie ma różnicy w użytkowaniu starej i nowej odzieży. Jeżeli pracownicy mieli płacone od odczytu to także uprzednio nie wracali do zakładu aby się przebrać. Ponadto decyzja o nie wracaniu po odczycie cele przebrania się do zakładu należała do pracowników a nie była narzucona przez pracodawcę. W tym miejscu należy także dodać ,że świadkowie zeznali ,że mieli swój pokój najpierw na parterze a obecnie na drugim piętrze ,w którym mogli się przebrać.

Odnosząc się do zarzutów dotyczących wyglądu należało ocenić ,że estetyka jest kwestią indywidualną, lecz spodnie zaprezentowane sądowi nie były takiego rodzaju aby możliwym była ocena ,że są ośmieszające pracownika. Pasy odblaskowe według zagrożeń , które przedstawiał powód np. przy pracy na ulicy czynią pracownika lepiej widocznym co zwiększa jego bezpieczeństwo. Sąd w tym miesiącu podkreśla ,że nie ocenia czy i kiedy zachodzi konieczność pracy w dwuosobowym zespole , gdyż nawet ewentualne słuszne uwagi powoda w tym zakresie nie miałby znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowego sporu w zakresie noszenia odzieży.

Sąd ustalił ,że spodnie były wykonane już 10 stycznia 2017r. ( k.52) Mając na uwadze zeznania świadka L. , M. co do czasu przekazania odzieży i datę faktury z dnia 23.01.2017r. należy uznać ,że spodnie zostały przekazane pracownikom z końcem stycznia 2017r. a nie w połowie lutego jak wskazywał powód. Zatem czas nie noszenia odzieży przez powoda do czasu ukarania wynosił kilka tygodni .

Mając powyższe na uwadze Sąd ocenił ostatecznie ,że była podstawa do nałożenia kary porządkowej. Sąd miał na uwadze następujące okoliczności. Po pierwsze powód nie wykazał w tym postępowaniu aby przekazane spodnie utrudniały mu wykonywanie pracy , jego ocena w tym zakresie nie została poparta ani własnym doświadczeniem w wykonywaniu pracy w tych spodniach ani zeznaniami świadków , którym jednak jak zeznali nie utrudniały ruchu. Materiał posiadał atest co nie zostało podważone. Spodnie nie były ośmieszające. Sąd miał także na uwadze ,że czasokres nienoszenia spodni przez powoda wynosił kilka tygodni. Materiał dowodowy wskazywał ponadto ,że powód nie przedstawiał pracodawcy w zakresie spodni noszonych w okresie zimowym merytorycznego stanowiska popartego przekonującymi argumentami w zakresie odmowy ich noszenia, nie było zmiany postępowania powoda po nałożeniu kary. Spodnie spełniały zadania odzieży roboczej, były także ujęte w Zarządzeniu Wewnętrznym nr (...) z dnia 27 października 2016r.( k.124) Pracownicy mogli się przebrać zarówno po przyjściu do pracy i po powrocie z odczytów. Powód wiedział ,że został ukarany za nienoszenie odzieży w pracy i co istotne kara nagany także obejmowała swoją treścią nienoszenie odzieży służbowej.

Sąd zwrócił uwagę na zeznania członka zarządu pozwanej , który wskazał ,że pracownicy mogą wybrać krój i materiał ale wzór odzieży ma być zachowany. Trzeba wskazać ,że takiej dowolności nie było w lutym 2017r. co wynika z przesłuchania świadka L., świadków F. i M. oraz z zeznań powoda.

Czy powyższe oznaczało ,że zakupiona odzież była nieprawidłowa czy też nowe możliwości są odpowiedzią na wniosek pracowników i specjalisty BHP z dnia 16 maja 2017r. Prezes zeznał ,że notatki dotyczące możliwości doboru materiału widział dzień przed rozprawą.

Sąd przesłuchał w sprawie uzupełniająco świadka L. na okoliczność przyczyn wprowadzenia nowych możliwości wyboru materiału, lecz nie wzoru i fasonu. Z przesłuchania świadka wynika ,że zgoda na powyższe była spowodowana głównie szumem wokół sprawy i rozprawą sądową. Możliwość wyboru materiału jest od kwietnia tego roku .

Jednocześnie sąd wyjaśnia ,że możliwym jest ,że niektóre części odzieży nie spełniają swoich zadań. Sąd zwrócił uwagę na zarzuty dotyczące oddychalności kurtki, czy przepuszczalności powietrza spodni letnich. Sąd nie miał jednak za zadanie oceniać tych części garderoby lecz spodni noszonych zimą oraz kamizelki.

Jednakże w ocenie sądu sporów w tym zakresie można było uniknąć , jeżeli ewentualne uwagi merytoryczne pracowników jak i specjalisty BHP będą zbierane przez przełożonych przed zakupem odzieży a nie po jej dokonaniu. Ponadto skoro pozwana uważa noszenie odzieży za istotne na tyle ,żeby udzielać kary nagany to budzi zdziwienie sądu , brak znajomości członka zarządu w zakresie dotychczasowych uregulowań dotyczących jego podwładnych, brak wiedzy w zakresie przyczyn określenia odzieży jako służbowej w zarządzeniu wewnętrznym prezesa Nr (...) i określanie powyższego mianem drobiazgu.

O kosztach zastępstwa procesowego należnych stronie powodowej rozstrzygnięto na podstawie art. 98 § 1 i na podstawie przepisu § 9 ust. 1 pkt. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz.U 2015.1804)

Kosztami opłaty sądowej od pozwu Sąd obciążył Skarb Państwa mając na uwadze przepisy ustawy z dnia 28 lipca 2005 r.o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

W myśl art. 97 cyt. ustawy w toku postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy o roszczenia pracownika wydatki obciążające pracownika ponosi tymczasowo Skarb Państwa. Przepis art. 113. 1 stanowi ,że kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.

Mając na uwadze rozstrzygnięcie nie było podstaw do obciążenia pozwanego kosztami opłaty od pozwu. Pracownik –powód był natomiast ustawowo zwolniony z ponoszenia takiej opłaty .( art. 96 ust. 1 pkt.4 cyt. ustawy)