Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 47/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 lipca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

SSR Marek Osowicki

Protokolant:

stażysta Paulina Barwińska

po rozpoznaniu w dniu 4 lipca 2017 roku w Człuchowie

sprawy z powództwa P. S.

przeciwko Skarbowi Państwa Aresztowi Śledczemu w C.

o zadośćuczynienie

1.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa Aresztu Śledczego w C. na rzecz powoda P. S. kwotę 2.500,00 zł (dwa tysiące pięćset złotych) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 25 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty,

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3.  koszty procesu znosi wzajemnie.

Pobrano opłatę kancelaryjną

w kwocie zł – w znakach

opłaty sądowej naklejonych

na wniosku.

Sygn. akt I C 47/16

UZASADNIENIE

Powód P. S. wniósł przeciwko Skarbowi Państwa Zakładowi Karnemu w C. o zapłatę kwoty 50.000 zł z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę i zasądzenie od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu wskazał, że zanim został skazany na karę pozbawienia wolności i w związku z tym osadzony w zakładzie karnym zdiagnozowano u niego schorzenie związane z niewłaściwym krążeniem krwi. Lekarz prowadzący zalecił mu stosowanie leku W. (...) w odpowiednich dawkach dozowanych raz w tygodniu. Personel medyczny pozwanego zalecił stosowanie powyższego leku raz na dwa tygodnie. Po paru dniach zaniechania prawidłowego leczenia zaczął odczuwać silny ból w ręce, która spuchła, zmienił się kolor skóry i nie mógł normalnie funkcjonować. Dopiero interwencja lekarzy ze szpitala w B. przyniosła poprawę zdrowia.

Pozwany Skarb Państwa Zakład Karny w C. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew wskazał, że powód leczony był z powodu przewlekłego migotania przedsionków. W związku z tym otrzymał preparat W. (lek przeciwzakrzepowy) w dawce 1 x 10mg. Dawka stosowanego preparatu W. jest zmienna i zależy od wartości czasu protrombinowego (INR). Wartości normatywne wskaźnika przy chorobie powoda wynoszą od 2.0 do 4.0 i w zależności od jego wartości ustalana jest dawka preparatu przeciwzakrzepowego W. (...). W dniu 29 maja 2014 r. INR wynosił 8.55 – przekraczał zatem wartości referencyjne (od 2 do 4). 30 maja 2014 r. powód zgłosił się do lekarza z bólem w okolicy ramienia prawego. W dniu 1 czerwca 2014 r. powód ponownie zgłosił się do lekarza. Został skierowany do oddziału chirurgicznego szpitala w C. z podejrzeniem zakrzepowego zapalenia żył prawej kończyny górnej. Jeszcze tego samego dnia, tj. 1 czerwca 2014 r. powód został przemieszczony do Szpitala (...) w B. – gdzie wykonano badania laboratoryjne oraz diagnostyczne. Po przeprowadzonych badaniach stwierdzono krwiak w okolicy prawego dołu łokciowego. Cech zakrzepicy nie stwierdzono. Powód został skierowany do Oddziału Aresztu Śledczego w B.. Pomimo tego, że poinformowano go o grożących niebezpieczeństwach powód odmówił leczenia w Oddziale Chirurgicznym Aresztu Śledczego w B.. Lekarz dyżurny wydał odpowiednie zalecenie co do dalszego postępowania i zaproponował leczenie w szpitalu Zakładu Karnego w C.. Powód również odmówił leczenia w szpitalu Zakładu Karnego w C.. Lekarz dyżurny wydał odpowiednie zalecenia oraz skierował powoda do poradni Chirurgicznej Karnego w C.. Leczenie w Poradni Chirurgicznej prowadzono do dnia 12 czerwca 2014 r. Stwierdzono wówczas, że krwiak się wchłonął po czym leczenie zostało zakończone. Postępowanie personelu medycznego Zakładu Karnego w C. było prawidłowe.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód P. S. przebywał w pozwanym Zakładzie Karnym w C. od 24.04. do 15.07.2014 r.

(bezsporne)

Przed osadzeniem powoda w zakładzie karnym zdiagnozowano u niego schorzenie związane z niewłaściwym krążeniem krwi i zastosowano leczenie lekiem W. (...).

(bezsporne)

W dniu 29 maja 2014 r. poziom INR u powoda wyniósł 8.55 –zatem przekroczył wartości referencyjne (od 2 do 4). 30.05.2017 r. u powoda wystąpił ból, obrzęk i zasinienie w okolicy ramienia. Z podejrzeniem zakrzepicy powód został skierowany na konsultację do Szpitala (...) w B. (0l.06.2014r.). Rozpoznano krwiak śródstawowy łokcia prawego w wyniku przedawkowania W.. Rozpoznanie potwierdzono badaniem radiologicznym. Wielkość krwiaka 35x23x50 mm. Nie stwierdzono zakrzepicy. Dalsze leczenie prowadzono w Poradni Chirurgicznej Zakładu Karnego w C. - do dnia 12.06.2014r.- po czym leczenie zakończono.

(dowód: książka zdrowia osadzonego k.12-28, karta informacyjna k.29, wynik badania k.30 i k.102).

Na skutek stosowania leku W. w nadmiernej dawce u powoda wystąpił krwiak śródstawowy łokcia prawego. Dawkowanie W. od dnia 24.05.2014r. było nieprawidłowe i spowodowało wystąpienie krwiaka śródstawowego łokcia prawego. Leczenie krwiaka łokcia prawego trwało 14 dni i nie spowodowało trwałego uszczerbku na zdrowiu. Powód natomiast doznał cierpień fizycznych i psychicznych w postaci bólu oraz niepełnosprawności kończyny górnej prawej przez okres 14 dni. Gdy stwierdzono (29.05.2014r.) INR w wysokości 8.55 powinno odstawić się W. (...) natychmiast, nie na jeden dzień, ale znacznie dłużej oraz podać witaminę K lub skierować skazanego do szpitala celem podania dożylnie witaminy K lub przetoczyć osocze mrożone. Tak wysoki INR grozi poważnymi konsekwencjami z krwiakiem śródmózgowym włącznie. Błędnie rozpoznano u powoda zakrzepicę w obrębie kończyny górnej prawej i niepotrzebnie zastosowano Heparynę (F.). Przy poziomie INR 8.5 zakrzepica nie może powstać, gdyż „krzepliwość krwi była obniżona ośmiokrotnie w stosunku do normy.

(dowód: opinia biegłego sądowego specjalisty z zakresu chorób wewnętrznych i kardiologii k. 164, opinia uzupełniająca k.180).

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie powód domagał się zadośćuczynienia od pozwanego Skarbu Państwa z tytułu niewłaściwego leczenia przez personel medyczny Zakładu Karnego w C. i narażenie go na utratę zdrowia i życia oraz odniesione cierpienia w postaci bólu.

Żądanie powoda z tytułu zadośćuczynienia może być objęte regulacją wynikającą z przepisów art. 444 k.c. i 445 k.c.

Odpowiedzialność może dotyczyć jedynie zawinionego błędu w sztuce lekarskiej (art. 415 k.c.), a wynikającego z nieprawidłowo udzielonej powodowi pomocy medycznej podczas odbywania kary pozbawienia wolności.

Należy zaznaczyć, że zachowanie za które podmiotowi można przypisać odpowiedzialność deliktową na podstawie art. 415 k.c., może być działanie, jak i zaniechanie. Zaniechanie polega na niewykonywaniu określonego działania, gdy na podmiocie ciążyła powinność i możliwość jego podjęcia. Za błąd w sztuce lekarskiej uznaje się takie zachowania lekarza, które jest obiektywnie sprzeczne z aktualnymi kanonami wiedzy i sztuki lekarskiej. przez błąd w sztuce lekarskiej należy jednak rozumieć także nieudzielenie pacjentowi możliwych w danym wypadku zaleceń, które mogą ograniczyć jego cierpienia związane z bólem.

Zachodzą w powyższym zakresie przesłanki odpowiedzialności pozwanego Skarbu Państwa Zakładu Karnego w C., bowiem możliwe jest przypisanie zatrudnianemu przez pozwanego personelowi medycznemu winy nieumyślnej, gdyż jak wynika z rzeczowej, jasnej i przez to miarodajnej opinii biegłego sądowego specjalisty z zakresu chorób wewnętrznych i kardiologii biorąc pod uwagę miernik staranności lekarskiej, należało przy stwierdzeniu 29.05.2014r. INR w wysokości 8.55 odstawić W. (...) natychmiast, nie na jeden dzień, ale znacznie dłużej oraz podać witaminę K lub skierować skazanego do szpitala celem podania dożylnie witaminy K albo przetoczyć osocze mrożone. Dawkowanie W. od dnia 24.05.2014r. było nieprawidłowe i spowodowało wystąpienie krwiaka śródstawowego łokcia prawego. Leczenie krwiaka łokcia prawego trwało 14 dni i nie spowodowało trwałego uszczerbku na zdrowiu. Powód natomiast doznał cierpień fizycznych i psychicznych w postaci bólu oraz niepełnosprawności kończyny górnej prawej przez okres 14 dni.

Pojęcie rozstroju zdrowia w rozumieniu art. 444 § 1 k.c. winno być ujmowane szeroko. Chodzi wiec o takie oddziaływanie na organizm ludzki, które pociąga za sobą zakłócenie w funkcjonowaniu poszczególnych organów, bez ich widocznego uszkodzenia. Przemijający charakter zakłóceń w funkcjonowaniu organizmu nie wyłącza możliwości uznania, że zakłócenia te wywołały rozstrój zdrowia.

Zgodnie z ogólną zasadą dowodową wyrażoną w art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. w przedmiotowej sprawie ciężar wykazania winy, bezprawności działania oraz rozmiaru krzywdy spoczywał na powodzie jako osobie, która z faktów tych wywodzi określone skutki prawne. Powód mógł wykazać powyższe fakty wszelakimi dowodami. Sąd orzekający, zgodnie z art. 232 zd. 2 k.p.c., nie ma bowiem obowiązku dopuszczania dowodów z urzędu.

Powód dostarczoną dokumentacją lekarską oraz zawnioskowanym dowodem z opinii lekarskiej wykazał zawinienie strony pozwanej oraz fakt poniesienia cierpień psychicznych na skutek nieprawidłowego leczenia przez personel medyczny pozwanego.

Jednocześnie należy stwierdzić, że z faktu wyżej opisanego zawinionego zaniechania lekarzy nie wynikła dla powoda żadna szkoda majątkowa w postaci długotrwałego lub trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Przemijające zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu polegające na znoszeniu cierpień psychicznych mogą usprawiedliwiać przyznanie zadośćuczynienia pieniężnego na podstawie art. 445 § 1 k.c. Długotrwałość cierpień i rodzaj skutków ma natomiast znaczenie dla określenia wysokości zadośćuczynienia.

W doktrynie i orzecznictwie Sądu Najwyższego jak i Sądów Apelacyjnych wskazane zostały kryteria, które należy uwzględnić przy ustaleniu wysokości zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie ma mieć charakter przede wszystkim kompensacyjny, dlatego jego wysokość nie może ograniczać się do zapłaty sumy symbolicznej, a stanowić powinno odczuwalną wartość ekonomiczną. W każdym przypadku w którym doszło do uszkodzenia ciała czy rozstroju zdrowia należy rozpatrywać sprawę indywidualnie, uwzględniając doznaną krzywdę pokrzywdzonego, na którą składa się cierpienie fizyczne w postaci bólu i innych dolegliwości oraz cierpienia psychiczne, polegające na ujemnych uczuciach przeżywanych bądź w związku z cierpieniami fizycznymi lub w związku z następstwami uszkodzenia ciała lub rozstrój zdrowia. W związku z powyższym w danej kategorii spraw nie można posługiwać się szablonami czy sztywnym schematem. Ustalając wysokość zadośćuczynienia należy uwzględnić wszystkie okoliczności odzwierciedlające doznana krzywdę, a w szczególności nasilenie cierpień, długotrwałość choroby. Jednak suma odpowiednia musi być również w tym znaczeniu, że winna być utrzymana w rozsądnych granicach odpowiadającym aktualnym normom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (por. wyrok SN z 22 kwietnia 1985; II CR 94/85 – nie publikowany, wyrok SN z 9 stycznia 1978; OSNC 1978/11/210, wyrok S.A. w Białymstoku z 9 kwietnia 1991r. OSAiSN 1992/5/50, wyrok S.A. w Katowicach z 3 listopada 1994r. OSA 1995/5/41)

W ocenie sądu opinia biegłego sądowego z zakresu chorób wewnętrznych i kardiologii jest rzeczowa, jasna, nie posiada wewnętrznych sprzeczności i szczegółowo opisuje skutki nieprawidłowego leczenia powoda. Z powyższych względów zasługuje na wiarygodność. Powód nie wniósł do opinii zastrzeżeń ani jej nie kwestionował. Natomiast pytania pełnomocnika pozwanego znalazły wyjaśnienie w opinii uzupełniającej.

Ustalając odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia za krzywdę jaką doznał powód Sąd brał pod uwagę wszystkie przesłanki, które powyżej zostały przytoczone to jest rozmiar i długotrwałość występowania u powoda bólu oraz okres niepełnosprawności prawej ręki wynoszący dwa tygodnie. Z doświadczenia życiowego należy przyjąć, iż występujący poziom bólu związanego z obrzękiem ręki i występowaniem krwiaka nie jest szczególnie wysoki i dotkliwy.

Stopień i rozmiar doznanej krzywdy przez powoda należy odnieść wyłącznie do zawinionego zaniechania personelu medycznego pozwanego. Natomiast powód określając należną w jego przekonaniu sumę zadośćuczynienia, bezzasadnie wiąże wszystkie następstwa swojego stanu zdrowia z postępowaniem lekarzy.

Z drugiej strony zadośćuczynienie nie może odbiegać od realiów ekonomicznych i powinno być utrzymane w rozsądnych granicach. Nie może ono być źródłem wzbogacenia a winno kompensować realne krzywdy i cierpienia.

Zatem należy przyjąć, że kwotą odpowiednią w rozumieniu art. 445 § 1 k.c. z tytułu zadośćuczynienia będzie kwota 2.500 zł. Należy mieć na uwadze, że dalej idące roszczenie powoda nie znajduje uzasadnienia w okolicznościach niniejszej sprawy. Powód nie może bowiem obciążać pozwanego konsekwencjami swojej samoistnej choroby, wiążącej się z konsekwencjami leczenia lekiem W. (...). Z uwagi na okoliczność, iż nie doszło do trwałego uszczerbku na zdrowiu a nasilenie dolegliwości bólowych prawej ręki związane z jej obrzękiem i wystąpieniem krwiaka występowało u powoda tylko przez 14 dni Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie jako nieuzasadnione.

W świetle jasnej i jednoznacznej opinii biegłego sądowego specjalisty z zakresu chorób wewnętrznych i kardiologii nie zasługuje również na uwzględnienie roszczenie o ustalenie odpowiedzialności na przyszłość, bowiem krwiak i obrzęk ręki się cofnął 12.06.2014 r. i nie wymagał leczenia na skutek czego leczenie zostało zakończone a sama konieczność leczenia powoda między innymi lekiem W. (...) nie wynika z zawinienia pozwanego a choroby występującej u powoda przed osadzeniem w zakładzie karnym.

Z uwagi na wynik procesu i tylko częściowe uwzględnienie powództwa sąd na podstawie art. 100 k.p.c. zniósł koszty procesu wzajemnie.