Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2017 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy M. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania M. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 12 września 2016 r. nr (...)

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje M. K. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od dnia 18 lipca 2016 r. do dnia 31 stycznia 2019 r.

II.  zasądza od organu rentowego na rzecz wnioskodawcy kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

III.  stwierdza, że organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji

SSO Beata Łożyńska - Motyka

Sygn. akt: IV U 1663/16

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. decyzją z 12.09.2016 roku, znak: (...), odmówił M. K. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Od powyższej decyzji odwołanie złożył M. K.. Wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do wnioskowanego świadczenia. W uzasadnieniu wskazał, że w styczniu 2016 roku został przyjęty do Szpitala Powiatowego w B. z uwagi na przebyty udar mózgu niedokrwienny z niedowładem połowiczym prawostronnym i afazją ruchową. W następstwie przebytego udaru ubezpieczony cierpi m. in. na upośledzenie funkcji prawej dłoni, ma problemy z pamięcią, wypowiadaniem się i bardzo szybko się męczy. Wobec powyższego zdaniem skarżącego, jest on osobą niezdolną do pracy.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. wniósł o jego oddalenie, wskazując że w wyniku przeprowadzonego badania lekarskiego komisja lekarska nie uznała ubezpieczonego za osobę niezdolną do pracy. Dlatego też nie przysługuje mu prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Sąd ustalił, co następuje:

Dnia 24.06.2016 roku wnioskodawca M. K., ur. (...), złożył wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Orzeczeniem lekarza orzecznika organu rentowego, po rozpoznaniu: przebytego udaru niedokrwiennego mózgu z niedowładem połowiczym prawostronnym i afazją ruchową, odwołujący został uznany za osobę okresowo częściowo niezdolną do pracy do 31.08.2017 roku. Zastępca Głównego Lekarza Orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zgłosił zarzut wadliwości wskazanego orzeczenia. Rozpoznając ten zarzut komisja lekarska organu rentowego, po rozpoznaniu jak wyżej, uznała skarżącego za osobę zdolną do pracy. Na tej podstawie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. zaskarżoną decyzją z 12.09.2016 roku odmówił wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Skarżący leczy się w poradni neurologicznej oraz u lekarza rodzinnego.

(dowód: plik I-II akt ZUS (...))

Okolicznością istotną dla rozstrzygnięcia sprawy była ocena stanu zdrowia odwołującego, w szczególności ustalenie czy M. K. jest osobą niezdolną do pracy. Wymagało to wiadomości specjalnych. Celem wyjaśnienia stanu zdrowia wnioskodawcy i ustalenia podstawy faktycznej rozstrzygnięcia Sąd przeprowadził dowód z opinii biegłego neurologa.

Biegły w opinii z 10.02.2017 roku, po rozpoznaniu: niedowładu połowiczego prawostronnego w wyniku niedrożności lewej tętnicy szyjnej wewnętrznej, uznał wnioskodawcę za osobę okresowo częściowo niezdolną do pracy do 31.01.2019 roku. W uzasadnieniu wskazał, że objawy uszkodzenia są trwałe z powodu niedrożności lewej tętnicy szyjnej wewnętrznej, która nie może być udrożniona, a upośledzenie organizmu skarżącego ma istotny wpływ na jego zdolność do pracy.

(dowód: opinia k. 17-18akt sprawy)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. z 2016 r. poz. 887), renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, a niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych bądź nieskładkowych, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Jednocześnie zgodnie z art. 12 ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Decydujące znaczenie dla rozważenia zasadności złożonego odwołania miało ustalenie, czy M. K. jest osobą, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (całkowita niezdolność), albo pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (częściowa niezdolność).

Zważywszy, iż do rozstrzygnięcia powyższej kwestii potrzebna jest wiedza specjalna, Sąd przeprowadził dowód z opinii biegłego lekarza neurologa, który w opinii z 10.02.2017 roku jednoznacznie stwierdził, że wnioskodawca jest osobą okresowo częściowo niezdolną do pracy do 31.01.2019 roku.

Zdaniem Sądu powyższa opinia jest jasna, logiczna i zasługuje na uwzględnienie. Nie była przez strony kwestionowana. Pełnomocnik organu rentowego w piśmie procesowym z 23.02.2017 roku nie wniósł do niej zastrzeżeń (pismo procesowe organu rentowego k. 26 akt sprawy), a na rozprawie w dniu 15.03.2017 roku rozstrzygnięcie w sprawie pozostawił do uznania Sądu (e-protokół z 15.03.2017 roku). Wobec powyższego Sąd nie miał podstaw do powołania kolejnego zespołu biegłych, uznając że sprawa została dostatecznie wyjaśniona.

Sąd podzielił opinię biegłego lekarza neurologa, z której jednoznacznie wynika, że rozpoznane u skarżącego schorzenia powodują ograniczenie sprawności jego organizmu w stopniu pozwalającym na ocenę, że jest on okresowo częściowo niezdolny do pracy do 31.01.2019 roku. Tym samym ubezpieczony spełnia przesłanki konieczne do przyznania mu prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy zakreślone art. 57 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - od dnia 18.07.2016 roku (w okresie od 18.01.2016 roku do 17.07.2016 roku wnioskodawca przebywał na zwolnieniu lekarskim) do wskazanej daty.

W tym stanie rzeczy Sąd w oparciu o art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w pkt. I wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w myśl zasady odpowiedzialności za wynik procesu wyrażonej w art. 98 k.p.c. w związku z § 9 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015, poz. 1800) – pkt. II wyroku.

Ponadto należy wskazać, że Sąd zgodnie z treścią art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych , był zobowiązany, przyznając odwołującemu prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, do zamieszczenia z urzędu w sentencji wyroku rozstrzygnięcia w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego odnośnie nieustalenia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji tj. zarówno przyznającego prawo do świadczenia, jak też jego brak (wyrok Sądu Najwyższego z 28.04.2010 roku, II UK 330/09, LEX 604220). W ocenie Sądu w niniejszej sprawie istniały podstawy do obciążenia odpowiedzialnością organu rentowego za nieprzyznanie odwołującemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy już na etapie postępowania przed ZUS, z uwagi na błędną decyzję Komisji Lekarskiej ZUS, która dysponowała niezbędnymi i wystarczającymi dokumentami, w tym w szczególności dokumentacją lekarską, pozwalającą na uznanie odwołującego się za osobę okresowo częściowo niezdolną do pracy. Taką niezdolność ustalił zresztą orzekł to lekarz orzecznik w orzeczeniu z 2.08.2016 roku. Odwołujący się nie przedstawił na etapie postępowania sądowego żadnej nowej dokumentacji, która nie byłaby znana Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych. Na błędną decyzję Komisji Lekarskiej ZUS wskazuje opinia biegłego sądowego, który w oparciu o przedstawione przed organem rentowym dowody, jednoznacznie wypowiedział się, że odwołujący jest osobą niezdolną do pracy.

W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że przez wyjaśnienie "ostatniej niezbędnej okoliczności" trzeba rozumieć wyjaśnienie ostatniej okoliczności koniecznej do ustalenia samego istnienia prawa wnioskodawcy do świadczenia. Wydanie przez organ rentowy niezgodnej z prawem decyzji odmawiającej wypłaty świadczenia w sytuacji, gdy było możliwe wydanie decyzji zgodnej z prawem, w szczególności, gdy ubezpieczony wykazał wszystkie przesłanki świadczenia oznacza, że opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które organ rentowy ponosi odpowiedzialność, choćby nie można było mu zarzucić niestaranności w wykładni i zastosowaniu prawa. ( np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2005 r., I UK 159/04, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 kwietnia 2015 r. III AUa 188/14, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 12 czerwca 2014 r., III AUa 1548/13). Sąd Okręgowy podzielił pogląd wyrażony przez Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z 10.07.2013 roku, III AUa 1516/1, LEX nr 1345530, w myśl którego o winie organu rentowego rodzącej odpowiedzialność za nieustalenie prawa do świadczenia (a w zasadzie nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji o przyznaniu świadczenia) można mówić wówczas, gdy już w oparciu o dostępne organowi rentowemu dowody (w szczególności zgromadzone w aktach rentowych) można było jednoznacznie rozstrzygnąć o przysługiwaniu zawnioskowanego świadczenia.

Wobec powyższego Sąd orzekł jak w pkt. III wyroku.

/-/ SSO Beata Łożyńska-Motyka