Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 stycznia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2017 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy M. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o prawo do emerytury pomostowej

na skutek odwołania M. R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 30 czerwca 2016 r. nr (...)

o d d a l a o d w o ł a n i e

SSO Rafał Jerka

Sygn. akt IV U 1246/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 czerwca 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił M. R. prawa do emerytury pomostowej na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2015 r., poz. 748) ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. 2015 r., poz. 965), z uwagi na nieudowodnienie okresu pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat, nieudowodnienie, że przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz niewykonywanie prac w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze po dniu 31 grudnia 2008 r., w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

W odwołaniu od powyższej decyzji wnioskodawca wniósł o zaliczenie do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia „ od 1978 r do 2014 r. „ oraz „ pracownika służby bhp „ i przyznanie mu spornego świadczenia

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony M. R. w okresie od 1.08.1978 r. do 27.12.2010 r. zatrudniony był w Gospodarstwie (...) w ZK K. na stanowiskach

- referent techniczny ( 01.081978 r. do 1.04.1984 r. )

- kontroler jakości ( 2.04.1984 r. do 31.05.1985 r. )

- kierownik bhp ( 1.06.1984 r . do 5.09.1989 r. )

- specjalista ds. bhp i ppoż ( 6.09.1989 r. do 19.07.2000 r. )

- specjalista ds. bhp i ppoż i kadr ( 1.11.2000 r. do 27.12.2000 r. )

Z kolei w okresie od 28.12.2010 r. do 28.02.2014 r. zatrudniony był w (...) z siedzibą w C. ( następca prawny Gospodarstwa (...) w K. ) jako specjalista d.s. zatrudnienia i bhp

Wymieniony świadczył pracę we wskazanych podmiotach w pełnym wymiarze czasu pracy poza okresem od 20.07.2000 r. do 31.10.2000 r .gdzie wymiar czasu pracy był ograniczony do ¼ etatu. W tym okresie ( od 20.07.2000 r. do 31.10.2000 r ) świadczył jednocześnie też pracę jako pracownik cywilny w charakterze młodszego wychowawcy w Zakładzie Karnym w K..

( dowód: akta osobowe k. 11, dokumenty k. 14, akta ZUS )

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Emeryturę pomostową można nabyć w dwóch alternatywnych ( wykluczających się ) przypadkach

Ad 1 ) Zgodnie z art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych, prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki: 1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.; 2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat; 3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn; 4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn; 5) przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach; 6) po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3; 7) nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Z powyższego unormowania wynika, że jakkolwiek w świetle art. 4 pkt 2 i 5 w związku z art. 3 ust. 7 ustawy, do wymaganego przez nią stażu przypadającego przed dniem jej wejścia w życie, tj. przed 1 stycznia 2009 r., wlicza się okresy pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu zarówno art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jak i art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach, to właściwego ograniczenia do zamierzonego przez ustawodawcę kręgu osób uprawnionych do emerytury pomostowej dokonuje konieczność spełnienia przesłanki z art. 4 pkt 6. Wymaganie to spełnia zasadniczą funkcję eliminacyjną, ograniczając ostatecznie prawo do emerytury pomostowej do kręgu osób wykonujących pracę kwalifikowaną jako szczególną w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

Ad 2 ) Możliwość uzyskania emerytury pomostowej przez osoby niespełniające warunku z art. 4 pkt 6 przewiduje art. 49 ustawy, według którego prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która: 1) po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3; 2) spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12; 3) w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Reasumując, prawo do emerytury pomostowej przysługuje takiej osobie, która oprócz spełnienia innych warunków, wykazuje okres pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu przepisów ustawy pomostowej.

Długość tego okresu pracy może być różna, w zależności od tego, czy pracę w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych ubezpieczony wykonywał po dniu 31 grudnia 2008 r., czy tylko wcześniej. W pierwszym przypadku wystarczy jakikolwiek okres takiej pracy, a w drugim - konieczne jest wykazanie co najmniej 15 - letniego jej okresu.

Ad1 ) Bez wątpienia ubezpieczony M. R. legitymuje się pracą w warunkach szczególnych przed dniem 1.01.1999 r w rozumieniu art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach ( rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm ) w wymiarze 18 lat 4 m-cy i 26 dni ( decyzja ZUS z dnia 21.06.2016 r. k. 37 v plik II , świadectwa pracy k. 17 – 20v plik II emerytalny ) a zatem przyznanie spornego świadczenia ( emerytury pomostowej ) warunkuje konieczność spełnienia jeszcze przesłanki z art. 4 pkt 6 ustawy o emeryturach pomostowych tj. po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ( wskazanych w załączniku Nr 1 lub w załączniku Nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych )

Wymieniony po tym okresie nie świadczył pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Zajmował stanowisko specjalisty ( samodzielnego referenta ) d.s. zatrudnienia i bhp ( w (...) ) i kierownika produkcji ( w „A. „ sp. z.o.o w P. ) a stanowisk tych nie sposób przyporządkować do żadnej z rodzajowo wymienionych prac wskazanych w załączniku Nr 1 lub w załączniku Nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych.

Ad 2 ) Jak już powiedziano, osoba ubiegająca się o emeryturę pomostową, która po dniu 31 grudnia 2008 r. nie kontynuuje pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych i legitymuje się w związku z tym jedynie stażem pracy „szczególnej” według poprzednio obowiązujących przepisów, może nabyć prawo do tej emerytury jedynie wówczas, gdy dotychczasowy staż pracy można kwalifikować jako pracę w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 13 marca 2012 r., II UK 164/11, OSNP 2013 nr 5-6, poz. 62, z dnia 22 lipca 2013 r., III UK 106/12, czy z dnia 4 grudnia 2013 r., II UK 159/13). W konsekwencji wymieniony musiałby wykazać okres 15 letniej pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. W tym kontekście gdyby nawet przyjąć ( do czego nie ma podstaw ) iż wymieniony w okresach od 5.11.1981 r. do 11.02.1982 r. ( 3 m-ce ) od 1.07.1983 r. do 31.08.1983 r. ( 2 – m-ce ) świadczył pracę wskazaną w pkt 28 z ałącznik nr 1. Wykazu prac w szczególnych warunkach. ( „ Prace bezpośrednio przy spawaniu łukowym lub cięciu termicznym w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze, z utrudnioną wentylacją „ ) zaś od 20.07.2000 r. do 31.10.2000 r ( 3 m-ce ) świadczył pracę wskazaną pkt 21 załącznika nr 2 ( Prace nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, ośrodkach szkolno-wychowawczych, schroniskach dla nieletnich oraz zakładach poprawczych, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich. ) tak jak twierdzi w swym piśmie procesowym ( k. 12 – 13 ) to i tak suma tych okresów nie daje 15 lat.

Na marginesie należy stwierdzić, iż praca w dwóch pierwszych okresach tj. od 5.11.1981 r. do 11.02.1982 r. i od 1.07.1983 r. do 31.08.1983 r nie odpowiada pracy wskazanej w pkt 28 z ałącznika nr 1 skoro mowa jest tam o pracy „ bezpośrednio przy spawaniu łukowym lub cięciu termicznym w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze, z utrudnioną wentylacją” zaś sam wnioskodawca nie twierdził iż prace spawalnicze miały charakter spawania łukowego i to w pomieszczeniach o małej kubaturze. Odnośnie drugiego z okresów od 20.07.2000 r. do 31.10.2000 r. to wymieniony był wychowawcą ale nie w podmiotach wymienionych w pkt 21 załącznika nr 2 ( w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, ośrodkach szkolno-wychowawczych, schroniskach dla nieletnich oraz zakładach poprawczych, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich. )

Z tych względów na podstawie powołanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 1k.p.c., Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.

SSO R. Jerka