Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 października 2013 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 14 października 2013 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa W. G.

przeciwko A. G.

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 28 czerwca 2013 roku, sygn. akt III RC 202/13

oddala apelację i nie obciąża powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą na rzecz pozwanej.

Na oryginale właściwe podpisy

Sygn. akt II Ca 581/13

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 28 czerwca 2013 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. oddalił powództwo W. G. przeciwko A. G. o podwyższenie alimentów, nie obciążając pozwanej A. G. nieuiszczonymi kosztami sądowymi, które przejął na rachunek Skarbu Państwa oraz znosząc wzajemnie koszty procesu między stronami.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego:

Powódka W. G.jest matką pozwanej A. G.. Jest wdową. Ma obecnie ukończone 67 lata. Cierpi na szereg schorzeń. Utrzymuje się z renty w kwocie 1.389,60 zł. netto miesięcznie. Kwota ta zmniejszona jest o 347,40 zł. z uwagi na egzekucję administracyjną. Do wypłaty pozostaje kwota 821,14 zł. W dniu 15 października 2012 roku sprzedała dom za kwotę 135.000,00 zł. Obecnie przeprowadziła się do P. (...). Wynajęła parter domu, co kosztuje 1.000,00 zł miesięcznie plus media. Jest osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym i wymaga pomocy innych osób w funkcjonowaniu.

Pozwana A. G. ma 46 lat. Jest panną. Pracuje jako nauczyciel na czas nieokreślony. Zarabia 3.858,62 zł. brutto miesięcznie - średnio 2.710,87 zł. netto miesięcznie. Cierpi na zwyrodnienie stawów kolanowych, kamicę żółciową, przeziębienia. Pozostaje pod opieką stomatologiczną i okulistyczną. Podjęła studia podyplomowe, co kosztuje 1.000,00 zł. za semestr. Spłaca pożyczkę z zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w kwocie 6.000,00 zł.

Alimenty na rzecz powódki W. G. od pozwanej A. G. ostatni raz były ustalane wyrokiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 9 lutego 2011 roku w sprawie sygn. akt IIIRC 504/10 w kwocie po 400,00 zł.

Pozwana A. G. pracowała jako nauczyciel, uzyskiwała wynagrodzenie w kwocie 2.634,00 zł. netto miesięcznie.

Powódka W. G. utrzymywała się z renty w kwocie 730,90 zł. netto miesięcznie.

Sąd zważył, iż w jego ocenie żądanie powódki W. G. podwyższenia alimentów na jej rzecz od pozwanej A. G. nie zasługuje na uwzględnienie.

Art. 138 krio stanowi, że w razie zmiany stosunków można wnosić o zmianę zakresu obowiązku alimentacyjnego.

Przez zmianę stosunków rozumieć należy wszelkie zmiany w statusie ekonomicznym stron powodujące zmianę - zwiększenie, ale i zmniejszenie - zakresu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego łub też zmianę zwiększenie, ale i zmniejszenie zakresu możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego.

Zmiana stosunków w rozumieniu powyższego przepisu musi być istotna i polegać na istotnym zwiększeniu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, bądź istotnej zmianie w zakresie możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego do alimentacji. Aby ocenić tę zmianę należy porównać stosunki obecne z panującymi poprzednio, gdy ustalano obowiązek alimentacyjny.

W sprawie niniejszej, alimenty na rzecz uprawnionej ostatni raz były ustalane wyrokiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 9 lutego 2011 roku w sprawie sygn. akt III RC 504/10, a zatem 2 lata temu, w kwocie po 400,00 zł.

Pozwana A. G. wówczas pracowała, studiowała, miała problemy ze zdrowiem. Jej sytuacja od tamtej pory nie uległa istotnej zmianie. Wzrosło jej wynagrodzenie.

Powódka W. G. była rencistką utrzymywała się z renty. Jej sytuacja uległą zmianie o tyle, ze sprzedała dom i obecnie wynajmuje mieszkanie, co kosztuje 1.000,00 zł. plus media. Wzrosła jej renta. Porównując ówczesną sytuację życiową stron z tą jaką mają obecną, aktualne potrzeby uprawnionej i możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanej do alimentacji stwierdzić należy, iż ani po stronie uprawnionej, jak i zobowiązanej do alimentacji nie nastąpiła istotna zmiany sytuacji.

Z treści art. 135 § 1 krio wynika, iż zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. "Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować, ponieważ nie ma jednego stałego kryterium odniesienia. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od splotu okoliczności natury społecznej i gospodarczej, w których osoba uprawniona się znajduje. W każdym razie zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczać będą poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno -ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego. Dopiero na tym tle będzie można określić potrzeby życiowe - materialne i intelektualne uprawnionego. Przez ustawowe określenie "możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Jednocześnie z treści art. 133 § 2 krio wynika, iż uprawnionym do alimentów jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku.

W sprawie niniejszej powódka W. G. nie udowodniła, aby jej usprawiedliwione potrzeby wzrosły o 100 %, albo tak wzrosły możliwości majątkowe lub zarobkowe pozwanej. Nie można przyjąć, iż decyzja powódki o sprzedaży domu, a następnie wynajęcie drogiego mieszkania na terenie miasta, była usprawiedliwioną potrzebą. Powódka winna bardziej roztropnie dysponować swoimi środkami, a nie przerzucać koszty swojego utrzymania na pozwaną i żyć z nią na takim samym poziomie, a może nawet wyższym. Zauważyć trzeba, że miesięczne dochody powódki wynoszą około 1.800,00 zł., (renta 1.390,00 zł. plus 400,00 zł. alimentów), co stanowi blisko 67 % zarobków pozwanej. Zobowiązanej do alimentacji faktycznie do dyspozycji pozostaje kwota około 2.300,00 zł. (2.700,00 zł. pensja - 400,00 zł. alimentów). Koszty utrzymania pozwanej są znacznie wyższe, niż koszty utrzymania powódki, która blisko dwa razy tyle wydaje na mieszkanie, niż jej córka. Tymczasem pozwana opłaca studia podyplomowe w kwocie 1.000,00 zł. na semestr, aby podnieść swoje kwalifikacje, a tym samym nie utracić zatrudnieni. Nadto podnieć należy, że skoro powódka sprzedała dom, wiedziała, że musi zapewnić sobie mieszkanie i uzyskane pieniądze ze sprzedaży powinna przeznaczyć na swoje potrzeby mieszkaniowe, a dopiero resztę na inne potrzeby.

Dlatego też, wobec braku przesłanek do podwyższenia świadczenia alimentacyjnego, powództwo oddalił.

Mając na uwadze sytuację majątkową i życiową stron, Sąd nie obciążył ich kosztami sądowymi - art. 102 k.p.c.

Na zasadach słuszności, koszty procesu między stronami wzajemnie zniósł - art. 100 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka W. G., zaskarżając powyższe orzeczenie w całości. Apelantka zarzuciła:

1.  obrazę przepisów prawa materialnego - art. 138 kro przez oddalenie powództwa mimo, iż w sytuacji powódki nastąpiła istotna zmiana stosunków,

2.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. i art. 328 k.p.c. przez błędne dokonanie oceny materiału dowodowego.

Wskazując na powyższe wnosiła o jego zmianę przez uwzględnienie powództwa w całości, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelację należy uznać za niezasadną. Sprowadza się ona do polemiki z trafnymi ustaleniami Sadu Rejonowego poczynionymi w toku postępowania. Prawidłowa jest również, dokonana przez Sąd I instancji, ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Podwyższenie alimentów stosownie do treści art. 138 k.r.o. uzasadnia między innymi polepszenie sytuacji materialnej i majątkowej zobowiązanego oraz zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Zmiana orzeczenia zatem dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków powstałych po jego wydaniu, a jej ustalenie następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami uprzednio istniejącymi.

W ocenie Sądu II instancji w sprawie niniejszej zostało przez Sąd Rejonowy przeprowadzone kierunkowe postępowanie dowodowe, a to właśnie w celu ustalenia, czy nastąpiła zmiana stosunków, tj. czy wzrosły usprawiedliwione potrzeby uprawnionej oraz zwiększyły się dochody zobowiązanej. Porównując sytuację z roku 2011 z sytuacją obecną stron, Sąd Rejonowy doszedł do prawidłowych wniosków a mianowicie, że sytuacja zobowiązanej do alimentacji pozwanej nie uległa polepszeniu. Potrzeby pozwanej zwiększyły się, a to z uwagi na pogarszający się stan jej zdrowia oraz w związku z wykonywanym zawodem nauczyciela i koniecznością ciągłego podnoszenia kwalifikacji zawodowych z czym wiąże się ponoszenie kosztów samodoskonalenia.

Gdy chodzi o sytuację powódki, to uległa ona zmianie. Powódka sprzedała nieruchomość otrzymując od nabywcy wcale niemałą kwotę ze sprzedaży, którą przy racjonalnym gospodarowaniu powinna nadal dysponować i gospodarować. W tym stanie rzeczy zasadnie wywiódł Sad Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, że w kategorii usprawiedliwionych potrzeb nie mieści się decyzja powódki o sprzedaży nieruchomości wraz z budynkiem mieszkalnym oraz wynajęcie drogiego mieszkania na terenie miasta P. (...).

Dlatego też, mając na względzie powyższe rozważania należało na podstawie art. 385 k.p.c. wniesioną apelację, jako całkowicie bezzasadną oddalić.

Na oryginale właściwe podpisy