Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 czerwca 2017r.

Sąd Okręgowy w Częstochowie VI Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Karol Kołodziejczyk

Sędzia: SSO Hanna Morejska

Sędzia: SSO Leszek Mazur (spr.)

Protokolant: st. sekr. sąd. Agnieszka Cieślak

po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2017r. w Częstochowie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego (...) S.A. w W.

od wyroku Sądu Rejonowego w Myszkowie z dnia 15 lutego 2017r.

sygn. akt I C 354/16

1.  zmienia zaskarżony wyrok w pkt 1 w ten sposób, że obniża zasądzoną nim kwotę do kwoty 10.852,93 (dziesięć tysięcy osiemset pięćdziesiąt dwa zł dziewięćdziesiąt trzy grosze) złotych;

2.  zmienia zaskarżony wyrok w pkt 3 w ten sposób, że obniża zasądzoną nim kwotę do kwoty 1350 (tysiąc trzysta pięćdziesiąt) złotych;

3.  zmienia zaskarżony wyrok w pkt 4 w ten sposób, że obniża zasądzoną nim kwotę do kwoty 101,08 (sto jeden zł osiem groszy) złotych;

4.  nakazuje pobrać od powódki ma rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Myszkowie 82,35 (osiemdziesiąt dwa zł trzydzieści pięć groszy) złotych tytułem tymczasowo poniesionych kosztów procesu;

5.  oddala apelację w pozostałej części;

6.  zasądza od powódki na rzecz pozwanej 1490 (tysiąc czterysta dziewięćdziesiąt) złotych tytułem kosztów procesu apelacyjnego.

Sygn. akt VI Ca 430/17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 15.02.2017 r. sygn. akt IC 354/16 k.149 i k.152-156 Sąd Rejonowy w Myszkowie zasądził od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powódki M. K. kwotę 20.666,52 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 20.051,52 zł od dnia 11.04.2015 r. do dnia zapłaty i od kwoty 615 zł od dnia 7.05.2016 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za uszkodzenie pojazdu przez sprawcę kolizji podlegającego ubezpieczeniu u pozwanego. W pozostałym zakresie Sąd Rejonowy powództwo oddalił i rozliczył koszty procesu, zasądzając od pozwanego na rzecz powódki kwotę 7.045,83 zł, oraz nakazując pobrać na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Myszkowie kwotę 183,08 zł tytułem zwrotu tymczasowo poniesionych kosztów procesu.

Sąd I instancji ustalił następujący stan faktyczny.

Dni 9.03.2015 r. w M. doszło do wypadku komunikacyjnego w trakcie, którego uszkodzony został samochód powódki marki A. (...) o nr rej (...) kierowany przez jej męża W. K. (1). Odpowiedzialnym za skutki zdarzenia był sprawca szkody posiadający ubezpieczenie OC u pozwanego. Poszkodowana zawiadomiła pozwanego o szkodzie w dniu 10.03.2015 r. Zgłoszenie szkody zostało zarejestrowane pod numerem ewidencyjnym (...) (niesporne). Pozwany ustalił łączny koszt naprawy pojazdu powódki na kwotę 24.971,41 zł, która to kwota została wypłacona poszkodowanej w dwóch transzach: w dniu 16.03.2015 r. w kwocie 11.377,66 zł, a w dniu 21.04.2015 r. w kwocie 13.593,75 zł (niesporne). Powódka poprzez działanie męża dokonała naprawy swojego samochodu przy użyciu oryginalnych części zakupionych w (...) serwisach (...) (dowód: zeznania świadków: W. K. (1) k.119-119 v., P. J. (1) k.119 v, k.120, T. L. k.115 v., zeznania powódki M. K. k.109-109 v). Koszt przywrócenia pojazdu marki A. (...) o nr rej (...) do stanu sprzed zdarzenia z dnia 9.03.2015 r., przy użyciu nowych oryginalnych części zamiennych oraz przy zastosowaniu przeciętnych stawek za roboczogodzinę stosowanych przez lokalne warsztaty naprawcze w marcu 2015r. wynosił 45.022,93 zł (dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej oraz ruchu drogowego, w tym rekonstrukcji kolizji, wypadków i zdarzeń drogowych, wyceny wartości oraz kosztów i jakości napraw pojazdów samochodowych oraz maszyn i urządzeń k.126-142, kalkulacja naprawy przedstawiona przez powódkę k.25-32).

Apelację k.159-160 od tego wyroku złożyła strona pozwana, zaskarżając wyrok w pkt. l w zakresie zasądzającym na rzecz powoda kwotę ponad kwotę 10 237,93 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 9622,93 zł od dnia 11.04.2015 r. do dnia 31.12.2015 r. i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1.01.2016 r. do dnia zapłaty, oraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 615,00 od dnia 7.05.2016 r. do dnia zapłaty oraz w pkt. 3 i 4 w zakresie orzeczenia o kosztach procesu. Skarżąca zarzuciła Sądowi I instancji;

1.  art. 233 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i w konsekwencji brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego, wyrażającego się w pominięciu faktu, że według zeznań świadków P. J. (1), T. L. i W. K. (1), które Sąd Rejonowy uznał za wiarygodne, naprawa samochodu powódki M. K. nastąpiła po kosztach wynoszących 35 400 zł (zakup części zamiennych 32 000 zł - zeznania świadka W. K. (1), naprawa blacharska 2 100 zł - zeznania świadka T. L., lakierowanie 1 300 zł zeznania świadka P. J. (1)), zatem przyjęcie kosztów naprawy w wysokości określonej przez biegłego, czyli po kosztach części oryginalnych z zastosowaniem stawki roboczogodziny 100 zł doprowadzić musiało do bezpodstawnego wzbogacenia powoda;

2.  naruszenie art. 232 zd. l k.p.c. poprzez błędną wykładnię i w konsekwencji niewłaściwe przyjęcie, że dowód z opinii biegłego na okoliczność kosztów naprawy jest wystarczający i adekwatny dla wykazania roszczenia powoda w sytuacji, gdy pojazd został przez poszkodowanego naprawiony po obniżonych kosztach wynoszących 35.400,00 zł;

3.  naruszenie art. 361 § 2 k.c. poprzez jego błędną wykładnię i w konsekwencji niewłaściwe przyjęcie, że szkoda odpowiada teoretycznym kosztom określonym w opinii biegłego również w sytuacji, gdy w rzeczywistości pojazd naprawiono po kosztach innych niż określone przez biegłego;

4.  naruszenie art. 363 § 1 zd. l k.c. poprzez błędną wykładnię i w konsekwencji niewłaściwe przyjęcie, że świadczenie, które dłużnik jest zobowiązany wypłacić poszkodowanemu może, a nawet powinno, przekraczać koszty restytucji;

5.  naruszenie art. 36 ust. l ustawy o ubezpieczeniach poprzez jego niezastosowanie, wyrażające się w przyjęciu, że w przypadku naprawienia szkody odszkodowanie odpowiada zawsze skalkulowanym przez rzeczoznawcę kosztom naprawy, mimo że ogólne zasady odpowiedzialności cywilnej, w granicach których odpowiada sprawca, przewidują, a nawet preferują, alternatywna sposób naprawienia szkody.

Wskazując na powyższe skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w zaskarżonej części, oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych za obie instancje; względnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach procesu.

Sąd odwoławczy zważył, co następuje.

Apelacja jest w przeważającej części zasadna.

Sąd odwoławczy podziela ustalenia Sądu I instancji, ale nie podziela ich oceny dokonanej przez ten Sąd.

I. Trafna jest dokonana przez skarżącą ocena zasad, według których winno nastąpić ustalenie odszkodowania w sytuacji, gdy poszkodowana dokonała już naprawy szkody według własnego wyboru, a mianowicie że winno to nastąpić według faktycznie poniesionych kosztów naprawy, a nie kosztów teoretycznych. Pewna koncesja na rzecz kosztów naprawy teoretycznej, aprobowana w orzecznictwie, dotyczy sytuacji, gdy poszkodowany nie dokonał jeszcze naprawy, albo w ogóle nie zamierza jej dokonywać. Wtedy istotnie należy odwołać się do rozmiaru szkody z daty jej powstania i teoretycznego wyliczenia kosztów jej likwidacji. Jeżeli jednak poszkodowany dokonał wyboru określonego sposobu likwidacji szkody, do czego ma prawo i bardzo różne możliwości, biorące się m.in. z mnogości części, zamienników i warsztatów naprawczych o różnym poziomie cen, i z tego tytułu poniósł koszty ściśle określone, to nie ma powodu by przy refundacji ubezpieczeniowych, ten praktyczny aspekt pomijać i odwoływać się do rozwiązań teoretycznych, tak jakby istniał jeden wiążący model w tym zakresie. Takie rozwiązanie ignoruje szeroki rynek naprawczy, wolę poszkodowanych do wyboru sposobu likwidacji szkody, przyczynia się do sztucznego zawyżania kosztów ubezpieczeniowych i może prowadzić do bezpodstawnego wzbogacania poszkodowanych kosztem ubezpieczycieli, z konsekwencjami dla innych ubezpieczonych.

II. Dokonane przez skarżącą wyliczenie kosztów naprawy, a w konsekwencji możliwej do dochodzenia w niniejszym procesie ich części, stanowiącej uzupełnienie już wypłaconej przez skarżącą części w kwocie 24 971,41 zł, zawarte jest w uzasadnieniu apelacji (por. uzasadnienie apelacji k.159v). Składając się na nią; koszt zakupu części zamiennych tj. kwota 32 000 zł oraz naprawy blacharskiej w kwocie 2 100 zł oraz lakierowania w kwocie 1 300 zł. Ustalenia w tym zakresie opierają się na wyliczeniach samej powódki oraz dostarczonych przez nią dowodach (por. zeznania powódki k.109; ’’…Za części dałam ok. 32 tyś. zł i za robociznę ok. 13 tyś zł…’’). Odnośnie kosztów części zamiennych, korespondują one z wyliczeniami rzeczoznawcy powódki, który koszt części zamiennych wyliczył na 31 480,89 zł, a także opinią biegłego sądowego T. B., który koszt części zamiennych wyliczył na 30 801,82 zł (por. kalkulacja naprawy inż. W. K. k.25-33, w szczególności k.30, oraz opinia biegłego k.126-142). W zakresie kosztów robocizny są one sprzeczne z jednoznacznymi zeznaniami świadków, które należy uznać za wiarygodne. Opinie rzeczoznawcy oraz biegłego są w tym zakresie niemiarodajne ze względu na przyjęty sposób ustalenia odszkodowania według kosztów faktycznie poniesionych a nie teoretycznych, o czym była mowa powyżej w pkt. I. Sugerowany przez męża powódki wzrost kosztów części zamiennych ponad kwotę 32 000 zł na skutek późniejszego zakupu wzmacniacza za 6 000 zł pozostaje w sprzeczności z wyliczeniami rzeczoznawcy oraz biegłego. Ich kalkulacje obejmują wzmacniacz głośnika w kwocie 4540,93 zł, mieszczący się w kosztach części zamiennych wyliczonych na kwotę ok. 30 000-32 000 zł (por. kalkulacja naprawy inż. W. K. k.30, oraz opinia biegłego k.132). W zakresie kosztów robocizny zeznania W. K. (3) należy ocenić tak jak zeznania jego żony. Są one sprzeczne z jednoznacznymi zeznaniami świadków a przez to niewiarygodne. Próba podwyższenia kosztów dotyczących lakierowania także nie jest zasadna. Świadek P. J. zeznał, że koszt lakierowania mógł wynieść w przypadku przedmiotowego samochodu ok. 1200-1300 zł, co koresponduje z opinią biegłego sądowego, który wyliczył je na ok. 930 zł. W obu przypadkach chodzi o cenę netto, gdyż lakiernik nie naliczył podatku VAT (por. zeznania świadka P. J. k.120 oraz opinia biegłego k.134).

III. Jak wynika z części wstępnej apelacji strona pozwana zaskarżyła wyrok Sądu Rejonowego ponad kwotę 10 237,93 zł, kwestionując także koszt prywatnej opinii rzeczoznawcy. Zdaniem Sądu Okręgowego kwota tego wynagrodzenia tzn. 615 zł winna także zostać uwzględniona w kwocie łącznego odszkodowania. Fakt, że mąż powódki zawodowo zajmuje się handlem częściami samochodowymi nie jest wystarczającym argumentem w sporze z profesjonalną firmą ubezpieczeniową. Dlatego sięgnięcie po pomoc rzeczoznawcy na etapie przedprocesowym był uzasadniony, a poniesione koszty miały charakter celowy.

IV. W konsekwencji kwota odszkodowania został obniżona do 10 852,93 zł. Oznacza to, że przed Sądem Rejonowym powództwo zostało uwzględnione w ok. 52 % i stosownie do tego zostały rozliczone koszty procesu. W procesie apelacyjnym skarżąca wygrała w 94 %.

Mając na względzie wskazane argumenty Sąd odwoławczy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok i orzekł jak na wstępie.