Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 lipca 2017 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 lipca 2017 roku w S.

sprawy z powództwa PRO CAR A. Ś., M. Ś. & W. (...) Spółki Jawnej w B.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w Ł.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego w Goleniowie z dnia 15 grudnia 2016 roku, sygn. akt I C 1315/16

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda PRO CAR A. Ś., M. Ś. & W. (...) Spółki Jawnej w B. na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w Ł. kwotę 450 (czterystu pięćdziesięciu) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSO Zbigniew Ciechanowicz SSO Sławomir Krajewski SSO Małgorzata Czerwińska

Uzasadnienie wyroku z dnia 13 lipca 2017 r.:

Powódka PRO CAR A. Ś., M. Ś. & W. H. sp. j. z siedzibą w B. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w Ł. 1.510 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 2 stycznia 2016 r., tytułem nabytej od poszkodowanego M. F. (1) w wypadku komunikacyjnym części wierzytelności o zapłatę odszkodowania za skutki zdarzenia z dnia 2 grudnia 2015 roku

Pozwany (...) S.A. z siedzibą w Ł. w sprzeciwie od wydanego w sprawie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, wniósł o oddalenie powództwa w całości, zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, przyznając, że chociaż jako ubezpieczyciel sprawcy szkody przyjął odpowiedzialność ubezpieczeniową za szkodę zaistniałą w pojeździe należącym do M. F. (1), to wypłacone tej osobie odszkodowanie w pełni rekompensuje szkodę powstałą w związku ze zdarzeniem. Nadto, podniesiono zarzut braku legitymacji czynnej po stronie powódki, wskazując, że przedłożona przez powódkę umowa cesji nie zawiera zaś żadnej informacji co do podstawy przysporzenia.

Wyrokiem z dnia 15 grudnia 2016 r. Sąd Rejonowy w Goleniowie oddalił powództwo (pkt I), zasądził od powoda na rzecz pozwanego tytułem kosztów procesu kwotę 1217 zł (pkt II), zaś w kolejnych punktach zarządził zwrot na rzecz stron niewykorzystanych zaliczek.

Powyższe rozstrzygnięcie oparto o następujące ustalenia:

W dniu 2 grudnia 2015 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której samochód osobowy marki V. (...) o nr rej. (...), stanowiący własność M. F. (1), został uszkodzony przez sprawcę posiadającego polisę od odpowiedzialności cywilnej OC u ubezpieczyciela (...) S.A. z siedzibą w Ł..

W ramach procesu likwidacji szkody, pracownik ubezpieczyciela sporządził kalkulacja naprawy nr (...), w której oszacowano wysokość szkody w pojeździe na kwotę 12.892,76 zł, którą wypłacono poszkodowanemu. M. F. (2) przeprowadził naprawę swojego pojazdu marki V. za kwotę, którą otrzymał od ubezpieczyciela i wciąż użytkuje ww. pojazd. Kwota ta wystarczyła mu na naprawę.

W trakcie naprawy, a po wypłacie ww. kwoty odszkodowania, M. F. (2) podpisał umowę cesji wierzytelności z A. Ś. (2) prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą PRO CAR A. Ś. (2), jako (...), w treści której oświadczył, że „w związku ze szkodą komunikacyjną o numerze (...) na pojeździe marki V. o numerze rejestracyjnym (...) mającą miejsce w dniu 02.12.2015 r. przysługuje mu prawo do żądania odszkodowania od (...) S.A., które udzieliło ochrony ubezpieczeniowej w związku z zawartą umową obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych”. W wykonaniu umowy (...) oświadczył, że przelewa na rzecz ww. (...) wszelkie swoje wierzytelności przysługujące mu od podmiotu wymienionego w ust. 1 za szkodę opisaną w ust. 1. Nadto, że przelew obejmuje wszystkie uprawnienia (...) względem dłużnika związane ze szkodą w pojeździe, w tym m.in. prawo dostępu do akt szkody; jednakże z wyłączeniem wypłaconej dotychczas kwoty 12.892.76 zł oraz z wyłączeniem roszczeń z tytułu zwrotu kosztów holowania, parkingu lub najmu pojazdu zastępczego.

A. Ś. (2) prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą PRO CAR A. Ś. (2) 25 kwietnia 2016 r. zawarł umowę spółki cywilnej: PRO CAR A. Ś., M. Ś. & W. (...) spółka jawna z siedzibą w B.. A. Ś. (2) wniósł do spółki wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa pod firmą (...) z siedzibą w B..

A. Ś. (2) prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą PRO CAR A. Ś. (2), 30 czerwca 2016 r. sporządził kosztorys naprawy pojazdu marki V. (...), z którego wynika, że koszt naprawy ww. pojazdu wynosi 15.928,36 zł (brutto).

Oceniając tak ustalony stan faktyczny Sąd I instancji uznał powództwo za niezasadne wskazując, że z ustaleń poczynionych w trakcie postępowania, tj. z zeznań poszkodowanego M. F. (2) wynika, że pojazd po kolizji został naprawiony, co miało miejsce przed procesem, przy czym kwota za jaką dokonano naprawy, mieściła się w kwocie jaką wypłacił pozwany ubezpieczyciel właścicielowi pojazdu. Sąd ten wskazał, że w sytuacji przeprowadzonej już naprawy, celowym dla ustalenia rzeczywistej wysokości szkody, jest uwzględnienie w toku postępowania wydatków w tym zakresie faktycznie poniesionych, a nie szacunkowo wyliczonych przez rzeczoznawcę. Skoro pojazd został naprawiony a odpowiedzialność ubezpieczyciela ogranicza się, zgodnie z treścią art. 361 § 1 k.c. do normalnych następstwa zdarzenia wywołującego szkodę, to wniosek dowodowy strony powodowej na okoliczność wyliczenia kosztów naprawy przez biegłego rzeczoznawcę został oddalony, czego konsekwencją było również oddalenia powództwa.

Z wyrokiem Sądu I instancji nie zgodził się powód i skarżąc go w całości zażądał jego zmiany poprzez uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych - za obie instancje, ewentualnie uchylenia przedmiotowego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I Instancji, przy uwzględnieniu kosztów postępowania apelacyjnego jako części kosztów procesu.

Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucono:

1  naruszenie prawa materialnego, a mianowicie art. 6 kc w zw. z art. 363 kc i art. 361 kc poprzez przyjęcie, że powód nie udowodnił legitymacji czynnej w sytuacji, gdy powód już w załączeniu do pozwu przedstawił obiektywne dowody na powyższą okoliczność tj. umowę cesji wierzytelności, która to zawiera niezbędne składniki umowy przenoszącej wierzytelność w postaci prawa do odszkodowania, nadto w treści uzasadnienia pozwu zostało wskazane, iż powód nabył prawo do niniejszego odszkodowania na podstawie załączonych do pozwu umów przelewu wierzytelności, co skutkuje twierdzeniem, iż powyższy dokument winien być dopuszczony jako dowód w sprawie;

2  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 361 § 2 kc przez jego błędną wykładnię, polegającą na przyjęciu, że wypłacone dotychczas odszkodowanie w pełni pokryło szkodę, bowiem poszkodowany naprawił pojazd we własnym zakresie używanymi częściami, w sytuacji gdy prawidłowa wykładnia tego przepisu wskazuje, iż niezależnie od tego czy poszkodowany naprawił i jakim kosztem dokonał naprawy uszkodzonego w wypadku pojazdu, powód ma prawo do pełnego odszkodowania z uwzględnieniem oryginalnych części;

3  naruszenie przepisów postępowania mających wpływ na treść wyroku, a mianowicie art. 217 § 1 kpc w zw. z art. 278 kpc, poprzez pominięcie wniosku dowodowego pełnomocnika powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej na okoliczność ustalenia zakresu i wysokości kosztów naprawy pomimo, iż powyższy wniosek został złożony w pozwie, nie został on na żadnym etapie postępowania cofnięty, zaś powyższy dowód miał istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy w przedmiocie ustalenia wysokości kosztów naprawy, bowiem pomimo dokonania naprawy przez poszkodowanych powyższa kwestia wymagała wiadomości specjalnych;

4  naruszenie prawa materialnego, a mianowicie art. 6 kc w zw. z art. 363 kc i art. 361 kc poprzez przyjęcie, że powód nie udowodnił wysokości szkody oraz swej legitymacji w sytuacji, gdy:

⚫

powód już w załączeniu do pozwu przedstawił obiektywne dowody na powyższą okoliczność tj. umowę cesji wierzytelności;

⚫

powód już w załączeniu do pozwu przedstawił obiektywne dowody na okoliczność szkody - dokumentację w postaci opinii prywatnej, której wiarygodność nie budzi wątpliwości,

⚫

powód sprostał obowiązkowi wynikającemu z art. 6 kc składając w pozwie wniosek dowodowy o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej na okoliczność ustalenia zakresu i wysokości kosztów naprawy;

5  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego mający wpływ na treść orzeczenia, a polegający na przyjęciu, że wypłacone odszkodowanie poszkodowanym w pełni pokryło szkodę i wystarczyło na uregulowanie należności za naprawę podczas, gdy poszkodowany skorzystał z przysługującego mu prawa przelewu wierzytelności z przedmiotowego odszkodowania odpłatnie, co skutkuje twierdzeniem, iż odszkodowanie zostało zaniżone, co potwierdził również poszkodowany dokonując przelewu wierzytelności.

Pozwany zażądał oddalenia apelacji i zasądzenia od powoda kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się nieuzasadniona.

W ocenie Sądu Odwoławczego Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia, które Sąd Odwoławczy przyjmuje za własne. Ustalenia te Sąd I instancji poparł rzeczową analizą zebranych dowodów, a ocena tych dowodów dokonana przez Sąd odpowiada zasadom logiki i obejmuje wszystkie okoliczności sprawy.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu naruszenia przez Sąd
I instancji prawa procesowego, gdyż od prawidłowości dokonanych ustaleń faktycznych zależy ocena prawidłowości zastosowanych przepisów prawa materialnego, stwierdzić należy, iż, wbrew twierdzeniom apelującego, Sąd I instancji w sposób właściwy ustalił stan faktyczny, co w kwestii kluczowej dla rozwikłania niniejszej sprawy wiązało się ze stwierdzeniem, że szkoda którą doznał M. F. (2), osoba poszkodowania w wypadku komunikacyjnym została pokryta w całości przez ubezpieczyciela, skoro osoba ta zeznała, że przyznane przez ubezpieczyciela środki wystarczyły na naprawę jago pojazdu. Uwagę zwraca, że treść zeznań nie pozwala na ocenę odmienną, aniżeli uczyniona przez Sąd Rejonowy – świadek wprost podał, że kwota, którą otrzymał do ubezpieczyciela wystarczyła na naprawę pojazdu.

Dostrzec należy, że świadek otrzymał świadczenie z tytułu szkody komunikacyjnej przed podpisaniem umowy cesji, o czym zeznawał (k. 57) i czego dotyczy decyzja z dnia 5 stycznia 2016 r. o przyznaniu odszkodowania. Sąd I instancji wobec zeznań świadka nie miał powodów, aby przeprowadzać dowód z opinii biegłego, na rozprawie poprzedzającej wydanie wyroku oddalił ten wniosek, co nie było połączone z zastrzeżeniami powoda w trybie art. 162 k.p.c., którego pełnomocnik nie był obecny, lecz zawiadomiony.

Sąd Okręgowy nie dostrzega przyczyn, dla których miałby w niniejszej sprawie odstąpić od utrwalonej linii orzeczniczej przyjętej przez wszystkie jego składy, a przedstawionej przez Sąd I instancji i związanej z tezą, że w sytuacji przeprowadzonej już naprawy, celowym dla ustalenia rzeczywistej wysokości szkody, jest uwzględnienie w toku postępowania wydatków w tym zakresie faktycznie poniesionych, a nie szacunkowo wyliczonych przez rzeczoznawcę.

Wskazać należy, że zasadą wynikającą z treści art. 363 k.c. i 822 k.c. jest naprawienie szkody przez ubezpieczyciela poprzez wypłatę poszkodowanemu odpowiedniej sumy tytułem odszkodowania. Odszkodowanie ma na celu wynagrodzenie szkody, jaka powstała w mieniu ubezpieczonego. Wysokość odszkodowania ubezpieczeniowego świadczonego z tytułu ubezpieczenia OC jest zakreślona granicami odpowiedzialności cywilnej posiadacza, kierowcy samochodu. O wysokości długu, w który po wystąpieniu zdarzenia ubezpieczeniowego przekształca się odpowiedzialność gwarancyjną ubezpieczyciela, decydują przepisy Kodeksu cywilnego. Podnieść należy, iż nie ma różnicy w pojęciu szkody w rozumieniu ogólnych przepisów prawa cywilnego i szkody w rozumieniu prawa ubezpieczeniowego, albowiem w obu przypadkach chodzi o utratę lub zmniejszenie aktywów bądź powstanie lub zwiększenie pasywów osoby poszkodowanej. Przy ustaleniu szkody w ubezpieczeniu OC stosuje się ogólne zasady prawa odszkodowawczego, znajduje tutaj również zastosowanie, obowiązująca w prawie odszkodowawczym, zasada pełnego odszkodowania, która odnosi się do szkody wyrządzonej przez ubezpieczonego innej osobie. Przy czym pełne odszkodowanie to takie które pozwala w pełni zrekompensować powstałą szkodę, której charakter i wysokość determinuje stan faktyczny. Proste porównanie majątku poszkodowanego przed i po zdarzeniu wywołującym szkodę jest wystarczającym wyznacznikiem ustalenia wysokości szkody. Skoro w niniejszej sprawie stan faktyczny był taki, że poszkodowany dokonał naprawy pojazdu i dokonał tego w oparciu o środki uzyskane przez ubezpieczyciela, a na dodatek uznał, że doszło do pełnej naprawy, to uznać należy, że wypłacone poszkodowanemu świadczenie spełnia kryteria pełnego odszkodowania.

Stwierdzenie Sądu I instancji o braku legitymacji powódki dotyczyło, jak wynika z treści uzasadnienia, legitymacji materialnej, tj. posiadania przez powódkę prawa podmiotowego, w tym przypadku wierzytelności o wypłatę odszkodowania z tytułu szkody komunikacyjnej, którą powódka miała nabyć od poszkodowanego. Skoro ten ostatni otrzymał środki wystarczające do naprawy szkoda zgłoszonej ubezpieczycielowi, to zbywał wierzytelność której nie posiadał.

Mając powyższe na uwadze apelację powoda w trybie art. 385 k.p.c. oddalono, zaś w oparciu o treść art. 98 § 1 k.p.c. obciążano go kosztami postępowania apelacyjnego w postaci wynagrodzenia pełnomocnika pozwanego ustalonych w stawce minimalnej (§ 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1804)

SSO Zbigniew Ciechanowicz SSO Sławomir Krajewski SSO Małgorzata Czerwińska