Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 listopada 2016 roku

Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Aleksandra Szymorek- Wąsek

Protokolant: Renata Olejnik

po rozpoznaniu w dniu 23.11.2016 roku w Piotrkowie Tryb. na rozprawie

sprawy z powództwa K. O. - reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową E. W.

przeciwko M. O.

o alimenty

1.  zasądza alimenty od pozwanego M. O. na rzecz małoletniej powódki K. O. urodzonej (...) w kwocie po 1.000 (jeden tysiąc) złotych miesięcznie, płatne z góry poczynając od dnia 25 lipca 2016 roku, w terminie do 10-tego każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat, do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki - E. W.;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  zasądza od pozwanego M. O. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 600 (sześćset) złotych, tytułem nieuiszczonej opłaty od uwzględnionej części powództwa oraz 6 (sześć) złotych za klauzulę wykonalności, przejmując w pozostałej części nieuiszczone koszty sądowe na rachunek Skarbu Państwa;

4.  znosi wzajemnie koszty procesu między stronami;

5.  nadaje wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 338/16

UZASADNIENIE

Pozwem, który wpłynął do Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim 25 lipca 2016 roku małoletnia K. O. za pośrednictwem przedstawicielki ustawowej E. W. reprezentowanej przez profesjonalnego pełnomocnika – adwokat D. O., wniosła o zasądzenie od pozwanego M. O. na swoją rzecz alimentów w kwocie po 1.400,00 złotych miesięcznie, płatnych do 10 każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami od daty uchybienia płatności którejkolwiek z rat do rąk matki dziecka, poczynając od 01 czerwca 2016 roku.

W uzasadnieniu podniesiono, że małoletnia powódka jest dzieckiem, które ze względu na alergię na białko mleka krowiego oraz atopowe zapalenie skóry wymaga szczególnej pielęgnacji kosmetycznej i higienicznej. Matka małoletniej utrzymuje się z zasiłku wypłacanego na czas urlopu macierzyńskiego, a pozwany od czerwca 2016 roku nie łoży na utrzymanie córki.

14 października 2016 roku do Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim wpłynęło pismo procesowe pełnomocnika pozwanego – adwokata T. M., w którym pozwany M. O. uznał powództwo do kwoty po 400,00 złotych miesięcznie wniósł o oddalenie powództwa w pozostałej części.

Na rozprawie 25 października 2016 roku i 23 listopada 2016 roku pełnomocnik przedstawicielki ustawowej poparł powództwo.

Pełnomocnik pozwanego uznał powództwo do kwoty po 400,00 złotych miesięcznie. W pozostałej części nie uznał powództwa i wniósł o jego oddalenie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. O. urodziła się (...) w Ł. i jest córką ze związku (...).

/ dowód: odpis skrócony aktu urodzenia – k. 7 /

Matka małoletniej – E. W. ma 34 lata. Z zawodu jest psychologiem. Poza małoletnią powódką nie ma innych osób na utrzymaniu. Mieszka wraz z rodzicami i babcią w mieszkaniu TBS, którego najemcą jest babcia. Pozostaje zatrudniona na stanowisku psychologa w (...) Szpitalu Wojewódzkim im. (...) w P. za wynagrodzeniem w wysokości 1.475,53 złotych netto miesięcznie. Nie posiada innych źródeł dochodów. Obecnie jest w trakcie specjalizacji z psychologii klinicznej. Całkowity koszt kursu wyniósł 16.000,00 złotych.

/ dowód: zaświadczenie - k. 8, zaświadczenie – k. 73, umowa o prowadzenie specjalizacji – k. 74-75, zeznania E. W. – protokół audio - video z rozprawy z dnia 25.10.2016 r. – 00:26:57 - 00:53:46 k. 67v, zeznania E. W. – protokół audio - video z rozprawy z 23.11.2016 r. – 00:10:23 -00:19:14 k. 81v /

Matka małoletniej E. W. jest osobą chorą, cierpi na astmę oskrzelową, alergię wieloważną i zaćmę obuoczną. Posiada orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności. Koszt leków matki małoletniej w październiku 2016 roku wyniósł około 500 złotych.

/ dowód: zaświadczenie lekarskie – k. 9, 10, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności – k. 13, faktury VAT – k. 44 - 45, 47 - 63, zeznania E. W. – protokół audio-video z rozprawy z 25.10.2016 r. – 00:26:57-00:53:46 k. 67v /

Małoletnia K. O. ma rok i cztery miesiące. Pozostaje pod stałą opieką specjalisty z powodu alergii na białko mleka krowiego, a także z powodu atopowego zapalenia skóry. W związku z tym matka dziecka zaopatruje się w specjalne płyny i proszki oraz wykupuje leki w celu odpowiedniej pielęgnacji kosmetycznej i higienicznej małoletniej. Za wizytę u alergologa 03 października 2016 roku przedstawicielka ustawowa małoletniej zapłaciła 100,00 złotych. Koszt leków i badań lekarskich w miesiącu czerwcu wyniósł 34,99 złotych, w lipcu 9,88 złotych, w sierpniu 131,73 złotych, a we wrześniu 131,03 złotych. Ponadto co pół roku jest szczepiona. Jeden zastrzyk to koszt około 300,00 złotych. Decyzję o dodatkowych, płatnych szczepieniach rodzicie podjęli wspólnie, gdy razem zamieszkiwali. Małoletnia ma założoną przez matkę lokatę. Środki na niej zgromadzone wynoszą 6.100,00 złotych.

/ dowód: zaświadczenie lekarskie – k. 12, faktury VAT – k. 42, 43, 58, zeznania E. W. – protokół audio-video z rozprawy z 25.10.2016 r. – 00:26:57-00:53:46 k. 67v /

Ojciec małoletniej – M. O. ma 32 lata. Z zawodu jest lekarzem. Pozostaje zatrudniony na czas określony w (...) Szpitalu Wojewódzkim im. (...) w P. od 19 listopada 2012 roku do 18 listopada 2017 roku na stanowisku młodszego asystenta za wynagrodzeniem miesięcznym netto w wysokości 4.732,71 złotych ( brutto 6.696,75 zł. ). Mieszka sam, nie ma innych osób na utrzymaniu. Posiada samochód marki A. (...). Na paliwo wydaje miesięcznie 300,00 -400,00 złotych. Pozwany M. O. zgromadził oszczędności w wysokości około 66.000 złotych. Stan jego rachunku bankowego 23 listopada 2016 roku wynosił 32.513,27 złotych. Pozwany M. O. nie ma długów, ani żadnych zobowiązań finansowych. Mieszka w mieszkaniu rodziców. Ponosi stałe koszty utrzymania domu, do których należą: czynsz wraz z opłatami za media w wysokości około 550,00 złotych, opłata za dostęp do Internetu około 76,00 złotych oraz opłata za telefon w wysokości 66,00 złotych. Na wyżywienie wydaje około 300,00 złotych, a na ubrania około 150,00 - 200,00 złotych. Ponadto pokrywa koszt podręczników około 2.000,00 -2.500,00 złotych oraz koszt zakwaterowania i transportu w ramach specjalizacji lekarskiej. Miesięczne koszty swego utrzymania ocenia na kwotę do 2.000,00 zł.

/dowód: zaświadczenie – k. 22, 88, historia rachunku k.. 89 – 98, zeznania M. O. – protokół audio - video z rozprawy 25.10.2016 r. – 00:53:46 - 01:43:32 k. 67v - 68, protokół audio - video z rozprawy 23.11. 2016 r. – 00:19:14 - 00:28:37 k. 81v /

Pozwany M. O. złożył wniosek do Sądu o ustalenie kontaktów z małoletnią córką. Na jej rzecz przelewał na rachunek bankowy E. W. tytułem alimentów kwotę 400,00 złotych 22 czerwca 2016 roku, 04 lipca 2016 roku, 03 sierpnia 2016 roku, 02 września 2016 roku oraz 03 października 2016 roku, a także kwotę 54,00 złotych tytułem zwrotu za pampersy 21 lipca 2016 roku. Ponadto ponosił koszt zakupu artykułów żywnościowych i higienicznych 21 lipca 2016 roku na kwotę 14,46 złotych, 03 października 2016 roku na kwotę 30,43 złotych, na kwotę 84,71 złotych oraz na kwotę 270,70 złotych. Ponadto 17 sierpnia 2016 roku zakupił małoletniej leki za łączną kwotę 102,78 złotych oraz artykuły spożywcze za kwotę 16,10 złotych. 21 lipca 2016 roku kupił małoletniej pampersy za kwotę 53,99 złotych oraz 17 sierpnia 2016 roku za kwotę 149,95 złotych.

/ dowód: wyciągi z rachunku bankowego – k. 23 - 28, faktury VAT – k. 29 - 32, zeznania M. O. – protokół audio - video z rozprawy z 25.10.2016 r. – 00:53:46 - 01:43:32 k. 67v – 68 /

Sąd zważył, co następuje:

w ocenie Sądu żądanie małoletniej powódki K. O. zasądzenia alimentów na jej rzecz od pozwanego M. O. jest uzasadnione co do zasady. Art. 128 krio stanowi, iż obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania ( obowiązek alimentacyjny ) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Nadto z treści art. 133 § 1 krio wynika, iż rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Nadto z treści art. 96 § 1 krio wynika, iż rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotowywać je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień.

Małoletnia K. jest niespełna półtorarocznym dzieckiem, które wymaga stałej opieki. Z uwagi na wiek nie jest w stanie zapracować na swoje utrzymanie. Nie posiada żadnych stałych dochodów, ani majątku, z którego mogłaby czerpać dochody na swoje potrzeby. Ponadto ma problemy zdrowotne związane z podejrzeniem alergii i atopowym zapaleniem skóry, co wiąże się z wydatkami na specjalistyczne środki higieny i środki czystości, a przy tym wymaga także szczególnej pielęgnacji dziecka. Dziewczynka powinna pozostawać pod stałą opieką alergologa, przy czym koszt jednorazowej wizyty to kwota około 100,00 złotych. Małoletnia powódka otrzymuje dodatkowe, płatne szczepienia, których koszt raz na pół roku stanowi kwotę 300,00 złotych. W ocenie Sądu, powyżej przedstawione wydatki należy przyjąć za usprawiedliwione potrzeby małoletniej. Nadto dziecku należy zapewnić podstawowe utrzymanie w postaci ubrania, wyżywienia, środków czystości, zabawek. Wprawdzie matka małoletniej powódki nie ponosi kosztów utrzymania mieszkania i opłat z tym związanych, ponieważ mieszka razem z rodzicami i babcią, ale dąży do polepszenia standardu i samodzielnego mieszkania jedynie z córką. W jej granicach zarobkowych nie mieści się jednak koszt wynajmowania własnego mieszkania, ponieważ otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 1. 475,53 złotych miesięcznie.

Ustalając zakres obowiązku alimentacyjnego Sąd miał na uwadze przesłanki wynikające z art. 135 § 1 krio, z którego to przepisu wynika, iż zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia "usprawiedliwione potrzeby" oraz "możliwości zarobkowe i majątkowe" zostały szczegółowo omówione w uchwale Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNP 1988, nr 4, poz. 42. W uchwale tej stwierdzono między innymi, że: "Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować, ponieważ nie ma jednego stałego kryterium odniesienia. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od splotu okoliczności natury społecznej i gospodarczej, w których osoba uprawniona się znajduje. Nie jest możliwe ustalenie katalogu usprawiedliwionych potrzeb podlegających zaspokojeniu w ramach obowiązku alimentacyjnego i odróżnienie ich od tych, które jako objaw zbytku lub z innych przyczyn nie powinny być uwzględnione. W każdym razie zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczać będą poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno - ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego. Dopiero na tym tle będzie można określić potrzeby życiowe – materialne i intelektualne uprawnionego. Stosownie do tej dyrektywy rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych - wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby, jak i duchowych - kulturalnych, także środki wychowania - kształcenia ogólnego, zawodowego według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanego modelu konsumpcji. Zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą, dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami i to zarówno wtedy, gdy żyją z nimi wspólnie, jak i wtedy, gdy żyją oddzielnie. Oznacza to, że rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich żyją sami. Rodzice nie mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego na tej podstawie, że wykonywanie tego obowiązku stanowiłoby dla nich nadmierny ciężar. Są obowiązani podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami. W szczególnych przypadkach, gdy sytuacja dziecka tego wymaga, rodzice mają obowiązek wyzbywania się posiadanego majątku, bądź jego niektórych składników, aby w ten sposób podołać ciążącemu na nich obowiązkowi alimentacyjnemu. Przez ustawowe określenie " możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Możliwości zarobkowe zobowiązanego nie mogą być zawsze utożsamiane z faktycznie osiąganymi zarobkami. W przypadkach uzasadnionych obejmują one także wysokość zarobków, które zobowiązany jest w stanie uzyskać, lecz nie osiąga ich z przyczyn niezasługujących na usprawiedliwienie. Chodzi tu o przypadki, w których osoba zobowiązana nie wykonuje wyuczonego i dobrze wynagradzanego zawodu, pracuje w niepełnym wymiarze godzin, bądź też pracuje dorywczo.

W przedmiotowej sprawie ojciec uprawnionej osiąga dużo wyższe dochody, niż matka dziecka. Miesięcznie jest to kwota 4.732,71 złotych netto miesięcznie. Posiada także znaczne oszczędności. Mieszka sam i nie ma innych osób na utrzymaniu. Od momentu rozstania się stron, tj. od czerwca 2016 roku pozwany M. O. łożył regularnie na utrzymanie córki kwotę 400,00 złotych miesięcznie, a także kupował pampersy i artykuły spożywcze. Zdaniem Sądu kwota 1.400,00 złotych, o którą wnosiła małoletnia powódka jest zbyt wygórowana do potrzeb dziecka. Natomiast kwota 1.000,00 złotych leży w granicach możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, nie obciąża go ponad miarę i jest zgodna z zasadą równej stopy życiowej dziecka i rodzica. Zgodnie bowiem z utrwaloną w orzecznictwie zasadą, dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami i to zarówno wtedy, gdy żyją z nimi wspólnie, jak i wtedy, gdy żyją oddzielnie. Oznacza to, że rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich żyją sami. Pozwany M. O., jak wynika to z jego zeznań żyje na wysokim poziomie. Samodzielnie zajmuje duże mieszkanie, posiada kosztowny samochód, a na swoje utrzymanie wydaje do 2.000,00 zł. miesięcznie. Zatem nie ma podstaw do przyjęcia, że jego dziecko ma żyć na poziomie minimum biologicznego, poniżej granicy ubóstwa, która wobec danych GUS stanowi kwotę 500,00 zł. W niniejszej sprawie, zapewnienie małoletniej powódce odpowiednich dla niej leków, szczepień, środków czystości i higieny osobistej, zabawek, wyżywienia, a także komfortowych warunków mieszkania nie można uznać za przejaw zbytku.

O kosztach sądowych Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 100 kpc, obciążając pozwanego M. O. nieuiszczoną opłatą od uwzględnionej części powództwa oraz opłatą za klauzulę wykonalności.

Wobec częściowego uwzględnienia powództwa, koszty procesu między stronami wzajemnie zniesiono – art. 100 kpc

Z urzędu, na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc, wyrokowi w części zasądzającej alimenty nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów, należało orzec, jak w wyroku