Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka G. N. wniosła w pozwie o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz alimentów w kwocie 500 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu podała, że pozostawała z J. N. w związku małżeńskim. Małżeństwo stron zostało rozwiązane z winy pozwanego w 2014 roku. Od czerwca 2015 roku do chwili wniesienia pozwu powódka z uwagi na naganne zachowanie pozwanego mieszkała w ośrodku wsparcia dla ofiar przemocy, a następnie w wynajętym mieszkaniu. Powódka podała również, że w wyniku podziału wspólnego majątku na jej rzecz przyznane zostało mieszkanie, które zajmuje pozwany, natomiast ona została zobowiązana do spłaty na rzecz byłego małżonka w łącznej kwocie 93558,61 zł. Na ten cel zmuszona była wziąć dwa kredyty, które spłaca w ratach po 732,97 zł i 194,87 zł miesięcznie. G. N. podała, że utrzymuje się z emerytury w wysokości 1431 zł miesięcznie, a do pogorszenia jej sytuacji majątkowej doszło na skutek orzeczenia rozwodu i alkoholizmu pozwanego.

Swoje żądanie powódka podtrzymała na rozprawie.

Pozwany J. N. na rozprawie wniósł o oddalenie powództwa podając, że nie ma środków wystarczających na alimenty na rzecz powódki.

Sąd ustalił co następuje:

Powódka G. N. i pozwany J. N. pozostawali w związku małżeńskim. Małżeństwo stron zostało rozwiązane prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 09 października 2014 roku z winy pozwanego.

Przed orzeczeniem rozwodu strony mieszkały razem w należącym do nich mieszkaniu, natomiast prowadziły odrębne gospodarstwa domowe. Powódka i pozwany utrzymywali się odpowiednio z emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy.

( protokół rozprawy z dnia 09.10.2014r.- k. 32-35 akt VI RC 702/14 Sądu Okręgowego w Olsztynie, wyrok z dnia 09.10.2014r.- k. 37 akt VI RC 702/14 Sądu Okręgowego w Olsztynie)

Prawomocnym postanowieniem z dnia 13 września 2016 roku Sąd Rejonowy w Olsztynie dokonał podziału wspólnego majątku stron. Ustalił, że w skład tego majątku wchodzi lokal mieszkalny o powierzchni 47,5 m2 , komplet mebli wypoczynkowo- stołowych oraz komplet mebli wypoczynkowych oraz sprzęt audio o wartości 500 zł i sprzęt AGD o łącznej wartości 1100 zł, a nadto oszczędności zgromadzone na rachunku bankowym G. N. w kwocie 285 zł i jednostki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym o wartości 9894,28 zł.

Sąd dokonując podziału majątku ustalił, że udziały stron w majątku wspólnym są równe.

Sąd na własność powódki przydzielił lokal mieszkalny wraz ze znajdującymi się w nim ruchomościami z wyjątkiem mebli kuchennych o wartości 200 zł, zaś pozwanemu środki zgromadzone na rachunku inwestycyjnym. Tytułem spłaty i rozliczenia nakładów zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 93558,61 zł, do której zapłacenia zobowiązał powódkę. Spłata miała być dokonana w dwóch ratach- kwota 20 tysięcy złotych w terminie 7 dni od uprawomocnienia się postanowienia, zaś pozostała kwota w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia.

( dowód: postanowienie z dnia 13.09.2016r. z uzasadnieniem- k. 307-308,310-316 akt X Ns 510/15 Sądu Rejonowego w Olsztynie)

Obecnie powódka G. N. utrzymuje się z emerytury w wysokości 1431 zł miesięcznie, która stanowi jedyne źródło jej dochodów. Powódka spłaca dwa kredyty- w wysokości 55 tysięcy złotych i 10 tysięcy złotych, które zaciągnęła na spłatę byłego małżonka wynikającą z postanowienia w przedmiocie podziału wspólnego majątku. Rata kredytu wynosi odpowiednio 731 zł i 194 zł miesięcznie.

G. N. mieszka sama w należącym do niej mieszkaniu. Czynsz za mieszkanie wynosi 360 zł miesięcznie. Za energię elektryczną powódka płaci około 80 zł miesięcznie. Pozostałe opłaty eksploatacyjne wliczone są w czynsz. Podatek od nieruchomości wynosi 80 zł rocznie.

Powódka jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym. Leczy się na nadciśnienie i ma problemy z krążeniem. Przyjmuje stałe leki, za które płaci 40-50 zł miesięcznie. Wymieniona korzysta z darmowych posiłków.

( dowód: zaświadczenie ZUS- k. 9, umowa kredytu- k. 10-14,15-19, orzeczenie o niepełnosprawności- k. 20, zawiadomienie o wysokości opłat- k. 22, faktura VAT- k. 23; przesłuchanie powódki G. N.- k. 39v)

Pozwany J. N. utrzymuje się z renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, która stanowi jedyne źródło jego dochodu. Świadczenie wynosi 1150 zł miesięcznie. Pozwany posiada oszczędności w kwocie 5000 zł. Jest właścicielem mieszkania o powierzchni 18 m2.

Czynsz za mieszkanie wynosi 230 zł miesięcznie. Poza czynszem pozwany opłaca również rachunki za energię elektryczną.

J. N. leczy się na choroby przewlekłe- cukrzycę, nadciśnienie i schorzenie żył. Przyjmuje stałe leki, za które płaci 150-200 zł miesięcznie.

( dowód: potwierdzenie przelewu- k. 37,38; przesłuchanie pozwanego J. N.- k. 39v)

Sąd zważył co następuje:

Okoliczności faktyczne niniejszej sprawy Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach niniejszej sprawy oraz spraw VI RC 702/14 Sądu Okręgowego w Olsztynie i aktach X Ns 510/15 Sądu Rejonowego w Olsztynie.

Autentyczność dokumentów w postaci umów kredytowych, zaświadczeń oraz potwierdzeń przelewów na okoliczność wysokości świadczenia rentowego pozwanego nie była kwestionowana w toku postępowania. Zostały one sporządzone przez uprawnione do tego organy, w granicach przysługujących im kompetencji.

W ocenie Sądu w świetle powyższych dokumentów co do zasady zasługiwały również na wiarę wyjaśnienia stron. Jedynie twierdzeniom powódki w zakresie znacznych oszczędności pozwanego Sąd odmówił wiary z uwagi na ich sprzeczność z ustaleniami poczynionymi przez Sąd w prawomocnie zakończonym postępowaniu o podział wspólnego majątku. Wyjaśnieniom pozwanego Sąd nie dał wiary w zakresie dotyczącym wysokości kosztów energii elektrycznej. Powódka zakwestionowała je trafnie wskazując, że wysokość rachunku, o którym w swoich wyjaśnieniach mówił pozwany, dotyczyła lokalu, który obecnie zajmuje powódka.

W ocenie Sądu w okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy roszczenie powódki nie zasługiwało na uwzględnienie.

Z uwagi na rozwiązanie małżeństwa stron z winy pozwanego J. N., do obowiązku alimentacyjnego między stronami znajduje zastosowanie art. 60 § 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Powołany wyżej przepis stanowi, że „ jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, Sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny zobowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku”.

Zgodnie z brzemieniem powyższego przepisu przesłanką, która uzasadnia powstanie po stronie małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia obowiązku alimentacyjnego, jest istotne pogorszenie się sytuacji materialnej małżonka niewinnego na skutek rozwodu. Tę ostatnią okoliczności należy natomiast oceniać poprzez porównanie aktualnej sytuacji majątkowej małżonka niewinnego z hipotetyczną sytuacją, która istniałaby gdyby rozwodu nie orzeczono.

Powódka G. N. swoje roszczenie uzasadniła pogorszeniem jej sytuacji materialnej na skutek orzeczenia rozwodu i alkoholizmu pozwanego. podała również, że na skutek podziału wspólnego majątku stron zobowiązana została do spłaty na rzecz byłego małżonka, a żeby wykonać ten obowiązek zmuszona była wziąć kredyt. Pozwany natomiast domagał się oddalenia powództwa z uwagi na jego możliwości zarobkowe.

Zdaniem Sądu, mimo spełnienia w niniejsze sprawie przesłanek z art. 60 § 2 krio, a zatem orzeczenia rozwodu z wyłącznej winy pozwanego, jak również nie budzącej wątpliwości okoliczności, że na skutek orzeczenia rozwodu uległa pogorszeniu sytuacja materialna powódki, powództwo w niniejszej sprawie należało oddalić. Podkreślić bowiem należy, że zakres obowiązku alimentacyjnego, również rozszerzonego, wynikającego z art. 60 § 2 krio, obok usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, wyznaczają również możliwości zarobkowe zobowiązanego. Z treści samego przypisu wynika bowiem, że małżonek uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia obowiązany jest przyczyniać się do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego w odpowiednim zakresie. Zaznaczyć również należy, że obowiązek alimentacyjny małżonka wyłącznie winnego nie istnieje obligatoryjnie w każdym bez wyjątku przypadku, gdy tylko spełnione są ogólne przesłanki wyraźnie określone w art. 60 § 2 krio.

W ocenie Sądu w okolicznościach niniejszej sprawy roszczenie G. N. o zasądzenie alimentów nie znajduje uzasadnienia w możliwościach zarobkowych pozwanego. Jak ustalono, J. N. utrzymuje się z renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w wysokości 1150 zł miesięcznie. Wymieniony leczy się na przewlekłe choroby i przejmuje stałe leki, za które płaci 150-200 zł miesięcznie. Pozwany ponosi koszty związane z utrzymaniem mieszkania zbliżone do tych, jakie ponosi G. N..

Powódka natomiast utrzymuje się z emerytury w wysokości 1431 zł miesięcznie. Za leki, które stale przyjmuje, płaci 40-50 zł miesięcznie. Prawdą jest, że powódka zobowiązana jest spłacać dwa kredyty, jednakże na skutek podziału majątku na rzecz wymienionej przyznany został trzypokojowy lokal mieszkalny o powierzchni około 48 metrów kwadratowych. Pozwany zaś, po dokonaniu przez sąd podziału majątku, zakupił dla siebie mieszkanie o powierzchni 18 metrów kwadratowych.

Zdaniem Sądu powyższe okoliczności wskazują, że strony obecnie żyją na zbliżonym poziomie. Pośrednio świadczy o tym również okoliczność, że prawomocnym postanowieniem sąd dokonując podziału majątku ustalił, że udziały obojga małżonków we wspólnym majątku były równe. Sposób podziału jest wyłącznie konsekwencją matematycznych wyliczeń, niekwestionowanych przez strony, oraz stanowiska samej powódki, która w postępowaniu o podział majątku domagała się przyznania lokalu mieszkalnego na jej rzecz i deklarowała dokonanie spłaty na rzecz pozwanego.

W ocenie Sądu w tym stanie rzeczy obciążanie pozwanego, choćby w części, konsekwencjami wynikającymi z konieczności dokonania tej spłaty byłoby nieuzasadnione. W tym miejscu przywołać również można pogląd wyrażony w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2000 r. ( IV CKN 1222/00), zgodnie z którym „ istotne znaczenie dla ustalenia obowiązku alimentacyjnego w stosunku do małżonka ma nie tylko sytuacja uprawnionego, ale także sytuacja zobowiązanego. Nie sposób bowiem przyjąć istnienia obowiązku alimentacyjnego w sytuacji, gdy poziom życia obojga rozwiedzionych małżonków jest zbliżony. Okoliczność, że poziom ten jest w odniesieniu do obu stron niesatysfakcjonujący, nie oznacza powstania obowiązku alimentacyjnego w stosunku do małżonka, który czuje się pokrzywdzony”.

W przekonaniu Sądu pogląd ten winien znaleźć zastosowanie w niniejszej sprawie, bowiem strony niniejszego postępowania prowadzą obecnie życie na zbliżonym poziomie. Obie strony posiadają stałe źródła dochodów, przy czym powódka otrzymuje świadczenie wyższe od świadczenia pozwanego o około 300 zł miesięcznie. Obie również ponoszą zbliżone koszty związane z własnym utrzymaniem. Koszty leczenia pozwanego przewyższają kilkakrotnie koszty leczenia powódki. Sytuacja majątkowa stron również jest zdaniem Sądu porównywalna. Wprawdzie powódka, inaczej niż pozwany, zobowiązana jest do spłaty dwóch kredytów, jednakże dysponuje lokalem mieszkalnym o powierzchni około 48 metrów kwadratowych, o wartości niemal dwukrotnie wyższej niż lokal pozwanego. Pozwany zajmuje obecnie kawalerkę o powierzchni 18 metrów, którą kupił za 90 tysięcy złotych.

Jak już wyżej wskazano, zdaniem Sądu na ewentualną realizację wobec powódki obowiązku alimentacyjnego nie pozwalają również możliwości zarobkowe pozwanego. Jedynym źródłem dochodów wymienionego jest renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. W tym stanie rzeczy nie sposób czynić pozwanemu zarzutu, że nie wykorzystuje on w pełni swoich możliwości zarobkowych. Uwzględnienie natomiast roszczenia powódki oznaczałoby faktycznie pozbawienie pozwanego możliwości zaspokajania jego podstawowych potrzeb, jeśli porównać wysokość jego dochodów oraz ponoszone przez wymienionego koszty związane z jego utrzymaniem oraz leczeniem.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd oddalił powództwo- pkt 1 wyroku.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o opłatach w sprawach cywilnych ( Dz. U. 2016, poz. 623)- pkt II wyroku mając na względzie wysokość comiesięcznych zobowiązań powódki.

ZARZĄDZENIE

1) Odnotować

2) Odpis z pouczeniem doręczyć powódce

3) Z apelacją lub za 14 dni

O., 27.01.2017r.