Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 07 lutego 2017 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie, X Wydział Cywilny,

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 07 lutego 2017 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank S.A. z siedzibą w W.

przeciwko D. S. i T. S.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanych D. S. i T. S. solidarnie na rzecz powoda (...) Bank S.A. z siedzibą w W. kwotę 745,34 zł. (siedemset czterdzieści pięć 34/100 złotych) z odsetkami:

- od kwoty 737,45 zł. umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym od dnia 18 marca 2015 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 7,89 zł. ustawowymi za opóźnienie od dnia 22 września 2016 r. do dnia zapłaty;

2.  umarza postępowanie co do kwoty 1.447,44 zł. (jeden tysiąc czterysta czterdzieści siedem 44/100 złotych);

3.  oddala powództwo w pozostałej części;

4.  zasądza od pozwanych D. S. i T. S. solidarnie na rzecz powoda (...) Bank S.A. z siedzibą w W. kwotę 48,00 zł. (czterdzieści osiem złotych) tytułem kosztów procesu;

5.  wyrokowi w punkcie 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 507,24 zł. (pięćset siedem 24/100 złotych).

SSR Agnieszka Brzoskowska

Sygn. akt X C 4444/15 upr.

UZASADNIENIE

Powód, (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W., wniósł o zasądzenie od pozwanych D. S. i T. S. solidarnie kwoty 2.421,65 zł. z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 18 marca 2015 r. do dnia zapłaty – od kwoty 2.367,81 zł., odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty – od kwoty 6,67 zł. i od kwoty 32,17 zł. oraz kosztami procesu. Pozew wniesiony został w elektronicznym postępowaniu upominawczym do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie.

W uzasadnieniu swojego żądania powód podał, że w dniu 19 lutego 2008 r. zawarł z pozwanymi umowę kredytu nr (...). Pozwani nie wywiązali się z ciążącego na nich zobowiązania terminowego dokonywania spłat w wysokościach, ustalonych w umowie. W związku z upływem okresu kredytowania powód wezwał stronę pozwaną do spłaty zadłużenia. Do dnia sporządzenia pozwu pozwani nie spłacili wymagalnej wierzytelności. Powód w dniu 17 marca 2015 r. wystawił wyciąg z ksiąg banku, stwierdzający zadłużenie strony pozwanej. Na dochodzone pozwem roszczenie składają się:

- kwota 2.367,81 zł. z tytułu należności głównej (niespłacony kapitał),

- kwota 6,67 zł. tytułem odsetek umownych za okres korzystania z kapitału w wysokości 12% od dnia 16 listopada 2014 r. do dnia 24 lutego 2015 r.,

- kwota 32,17 zł. tytułem odsetek za opóźnienie w wysokości 10% od dnia 16 listopada 2014 r. do dnia 17 marca 2015 r.,

- kwota 15,00 zł. tytułem opłat i prowizji.

Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie wydał w dniu 08 kwietnia 2015 r. nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, którym – uwzględniając żądanie pozwu w całości – nakazał pozwanym zapłacenie solidarnie na rzecz powoda dochodzonych kwot z odsetkami i kosztami procesu.

Pozwani wnieśli sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, w związku z czym sprawę przekazano do tut. Sądu.

Pozwani w odpowiedzi na pozew (karta 114-115) podnieśli, że w związku z nadaniem nakazowi zapłaty, wydanemu przez Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie w dniu 08 kwietnia 2015 r., klauzuli wykonalności wszczęte zostało postępowanie egzekucyjne, w toku którego wyegzekwowano od nich łącznie w okresie od 03 sierpnia 2015 r. do 05 listopada 2015 r. kwotę 1.604,70 zł. Podnieśli ponadto, że uiścili na rzecz powoda następujące kwoty:

- w dniu 17 marca 2015 r. kwotę 191,61 zł.,

- w dniu 30 marca 2015 r. kwotę 480,00 zł.,

- w dniu 30 marca 2015 r. kwotę 400,00 zł., łącznie 1.071,61 zł.

W związku z powyższym pozwani zarzucili, że w sprawie nastąpiła nadpłata w stosunku do kwoty, dochodzonej pozwem, wynosząca 308,50 zł.

Powód w piśmie z dnia 04 października 2016 r. (karta 140-141) ograniczył powództwo do kwoty 974,21 zł. i wniósł o jej zasądzenie od pozwanych solidarnie na jego rzecz z odsetkami umownymi za opóźnienie od kwoty 737,45 zł., stanowiącej należność główną, od dnia 18 marca 2015 r. do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie, liczonymi w skali roku od kwoty 150,76 zł. od dnia 22 września 2016 r. do dnia zapłaty. Jednocześnie powód przyznał, że pozwani dokonali dobrowolnych wpłat na poczet zadłużenia: w dniu 17 marca 2015 r. w kwocie 191,61 zł., w dniu 30 marca 2015 r. w kwocie 480,00 zł. i w dniu 30 marca 2015 r. w kwocie 400,00 zł. Odnośnie potrąceń, dokonanych na skutek zajęcia w postępowaniu egzekucyjnym, powód wyjaśnił, że otrzymał od Komornika w dniu 06 sierpnia 2015 r. kwotę 397,54 zł. i w dniu 07 września 2015 r. kwotę 428,69 zł., które zarachował na poczet zadłużenia. W związku z powyższym powód po dniu wezwania otrzymał od pozwanych i Komornika wpłaty na łączną kwotę 1.897,84 zł. W konsekwencji saldo zaległości na dzień 21 września 2016 r. wynosiło 974,21 zł., na którą to kwotę składają się: pozostały do spłaty kapitał w kwocie 737,45 zł., odsetki karne za opóźnienie w kwocie 150,76 zł. i koszty w kwocie 86,00 zł.

Ostatecznie pozwani uznali powództwo częściowo, tj. do kwoty 507,24 zł., kwestionując je w pozostałej części. Potwierdzili też stanowisko powoda co do kwot, przekazanych przez Komornika, tj. 397,54 zł. i 428,69 zł. (vide: pismo z dnia 17.10.2016 r. k. 151-152, pismo z dnia 06.12.2016 r. k. 179, protokół rozprawy k. 191)

Sąd ustalił, co następuje:

Powoda (...) Bank Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. łączyła z pozwanymi D. S. i T. S. umowa kredytu nr (...), zawarta w dniu 19 lutego 2008 r. Kredyt miał być spłacany w ratach miesięcznych począwszy od 16 marca 2008 r. Termin uiszczenia ostatniej raty określono na dzień 16 lutego 2015 r.

(dowód: umowa kredytu z harmonogramem spłat, k. 84-90)

W związku z zakończeniem okresu kredytowania i postawieniem całej należności w stan natychmiastowej wymagalności, Bank pismami z dnia 24 lutego 2015 r. wezwał kredytobiorców do zapłaty w terminie 7 dni całości należności, obejmującej: należność kapitałową w wysokości 2.367,81 zł., odsetki umowne w kwocie 6,67 zł., odsetki podwyższone za opóźnienie w kwocie 15,60 zł. oraz koszty i opłaty Banku, wynikające z Tabeli Opłat i Prowizji, wynoszące 15,00 zł.

(dowód: pisma z dnia 24.02.2015 r. k. 92, 94)

W dniu 17 marca 2015 r. powodowy Bank wystawił wyciąg z ksiąg, w którym stwierdził wymagalne zadłużenie T. S. i D. S. z tytułu umowy kredytu nr (...) z dnia 19 lutego 2008 r. w związku z brakiem spłaty wszystkich zobowiązań, określonych ww. umową. Na wymagalne zadłużenie składają się: należność główna w kwocie 2.367,81 zł., odsetki umowne za okres korzystania z kapitału w wysokości 12% od dnia 16 listopada 2014 r. do dnia 24 lutego 2015 r. w kwocie 6,67 zł., odsetki za opóźnienie, naliczane od kwoty niespłaconego kapitału, w wysokości 10% od dnia 16 listopada 2014 r. do dnia 17 marca 2015 r. w kwocie 32,17 zł. oraz opłaty i prowizje w wysokości 15,00 zł.

(dowód: wyciąg z ksiąg banku, k. 91)

W związku z wydaniem przez Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie w dniu 08 kwietnia 2015 r. nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, którym uwzględniono żądanie pozwu w całości, i nadaniem mu klauzuli wykonalności, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Grudziądzu wszczął na wniosek powoda postępowanie egzekucyjne o sygn. Km 2204/15. W jego toku ściągnięto i przekazano wierzycielowi dwie kwoty: w dniu 06 sierpnia 2015 r. - 397,54 zł. i w dniu 07 września 2015 r. - 428,69 zł., które zarachowano na poczet zadłużenia. Przy czym z kwoty 397,54 zł. zaliczono na poczet kapitału 207,40 zł. i na poczet kosztów windykacji i opłat 190,14 zł., a wpłatę 428,69 zł. w całości zarachowano na kapitał kredytu.

(dowód: zawiadomienie o wszczęciu egzekucji k. 116, akta sprawy egzekucyjnej Km 2204/15, historia rachunku k. 142, okoliczności przyznane k. 151-152)

Pozwani dokonali dobrowolnie wpłat na poczet zadłużenia: w dniu 17 marca 2015 r. w kwocie 191,61 zł., w dniu 30 marca 2015 r. w kwocie 480,00 zł. i w dniu 30 marca 2015 r. w kwocie 400,00 zł. Z kwoty 191,61 zł. zaliczono na poczet: kapitału - 145,66 zł., odsetek wymagalnych - 6,67 zł., odsetek karnych - 24,28 zł. i na poczet kosztów windykacji i opłat - 15,00 zł., a z wpłaty w łącznej kwocie 880,00 zł. zarachowano na kapitał kredytu 848,61 zł. i na koszty windykacji i opłat 31,39 zł.

(dowód: potwierdzenie transakcji k. 127-129, historia rachunku k. 142, okoliczności przyznane k. 114, 140-141, 151-152)

Sąd zważył, co następuje:

W świetle poczynionych w sprawie ustaleń, roszczenie powoda zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Swoje rozstrzygnięcie Sąd oparł na dokumentach, przedłożonych przez strony, których prawdziwości nie zakwestionowano, oraz na okolicznościach, które nie były sporne między stronami, a dotyczących wysokości wpłat, dokonanych po wniesieniu pozwu.

Po ograniczeniu powództwa, powód ostatecznie dochodził kwoty 974,21 zł., wyjaśniając, że składają się na nią:

- pozostały do spłaty kapitał w kwocie 737,45 zł.,

- odsetki karne w kwocie 150,00 zł.,

- koszty, wynoszące 86,00 zł.

Przypomnijmy, że pierwotnie domagał się on zasądzenia od pozwanych:

- z tytułu niespłaconego kapitału - kwoty 2.367,81 zł.,

- tytułem odsetek umownych za okres korzystania z kapitału - 6,67 zł.,

- tytułem odsetek za opóźnienie - kwoty 32,17 zł.,

- tytułem opłat i prowizji - 15,00 zł.

Z historii rachunku (karta 142) wynika, że z wpłat, dokonanych przez Komornika i pozwanych po wniesieniu pozwu powód zaliczył:

- na poczet kapitału kredytu łącznie kwotę 1.630,36 zł. (145,66 zł. + 848,61 zł. + 207,40 zł. + 428,69 zł.) i w związku z tym ograniczył powództwo do kwoty 737,45 zł. (2.367,81 zł. - 1.630,36 zł. = 737,45 zł.),

- na poczet odsetek umownych – kwotę 6,67 zł., co w całości zaspokoiło roszczenie powoda z tego tytułu; o tę kwotę ograniczył on powództwo,

- na poczet odsetek karnych (za opóźnienie) – kwotę 24,28 zł.,

- na poczet kosztów windykacji i opłat – m.in. kwotę 15,00 zł.

W konsekwencji powyższego Sąd uznał zasadność roszczenia powoda co do kwoty 737,45 zł. z tytułu kapitału kredytu oraz co do kwoty 7,89 zł. z tytułu odsetek karnych (za opóźnienie), zasądzając łącznie kwotę 745,34 zł., jak w punkcie 1 wyroku. Sąd przyjął bowiem, że skoro powód dochodził odsetek karnych w wysokości 32,17 zł. i po wytoczeniu powództwa zaliczył na poczet tej należności kwotę 24,28 zł. (vide historia rachunku, karta 142), do zapłaty pozostała kwota 7,89 zł., a nie 150,76 zł., jak to podał powód w piśmie z dnia 04 października 2016 r. (karta 141). Podobnie skoro na poczet windykacji i opłat zarachował m.in. kwotę 15,00 zł. (vide historia rachunku, karta 142), należy uznać, że również w tym zakresie jego roszczenie, dochodzone pozwem, zostało zaspokojone w całości. W powołanym piśmie z dnia 04 października 2016 r. (karta 141) domagał się on zasądzenia kwoty 86,00 zł., określając ją ogólnie jako koszty. Nie wyjaśnił jednakże, o jakie koszty chodzi. Nie przedłożył na ich okoliczność żadnych dowodów, a przede wszystkim nie rozszerzył powództwa w tym zakresie.

Przepis art. 321 § 1 k.p.c. stanowi, że Sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzić ponad żądanie.

Pozwani uznali powództwo do kwoty 507,24 zł. Przedstawiali swoje rozliczenia wpłat, dokonanych już po wniesieniu pozwu. Sąd miał jednakże na uwadze przepis art. 451 § 1 k.c., zgodnie z którym dłużnik, mający względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju, może przy spełnieniu świadczenia wskazać, który dług chce zaspokoić. Jednakże to, co przypada na poczet danego długu, wierzyciel może przede wszystkim zaliczyć na związane z tym długiem zaległe należności uboczne oraz na zaległe świadczenia główne.

Przepis ten reguluje m.in. kwestię zarachowania świadczenia, spełnionego przez dłużnika, w sytuacji, gdy nie wystarcza ono na zaspokojenie długu w całości, długu, na który składają się należność główna i odsetki, czy inne należności uboczne. Wówczas wierzyciel jest uprawniony do zaliczenia świadczenia, nawet wbrew woli dłużnika, na pokrycie w pierwszej kolejności wymagalnych należności ubocznych, w tym odsetek za opóźnienie.

Powód udokumentował sposób zarachowania wpłat, dokonanych już po wniesieniu pozwu w niniejszej sprawie, przedkładając historię rachunku pozwanych od dnia wypowiedzenia umowy (vide: karta 142). W ocenie Sądu, nastąpiło to w granicach uprawnienia powoda jako wierzyciela, wyznaczonych w powołanym przepisie art. 451 § 1 zd. 2 k.c., i nie narusza określonych w ww. przepisie zasad zaliczania świadczenia.

Wobec powyższego, na mocy powołanych przepisów, orzeczono jak w punkcie 1 i 3 wyroku. O odsetkach rozstrzygnięto w oparciu o art. 481 k.c.

W związku z ograniczeniem przez powoda powództwa, Sąd na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. orzekł, jak w pkt 2 sentencji.

O rygorze natychmiastowej wykonalności orzeczono po myśli art. 333 § 1 pkt 2 k.p.c., w związku z tym, że pozwani uznali powództwo do kwoty 507,24 zł.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z ogólną zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, wyrażoną w art. 98 k.p.c. i nast., które ustalają reguły ponoszenia tych kosztów. Przepisy te ustanawiają dwie zasady ich ponoszenia, a mianowicie zasadę odpowiedzialności za wynik procesu i zasadę zwrotu kosztów celowych. W szczególności zgodnie z art. 100 zd. 1 k.p.c., w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Powód wygrał w 90,55%. Poniósł on koszty w kwocie 52,92 zł., na którą składa się opłata od pozwu 31,00 zł. (zarządzeniem z dnia 07 lutego 2017 r. nakazano zwrócić powodowi kwotę 69,00 zł. niezasadnie pobranej opłaty uzupełniającej od pozwu), opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł. i koszty notarialnego poświadczenia pełnomocnictwa w wysokości 4,92 zł. Pozwani natomiast nie wykazali poniesienia kosztów procesu. Zatem powodowi należy się od pozwanych zwrot kwoty 48,00 zł. (52,92 zł. x 90,55% = 48,00 zł.)

W związku z powyższym, Sąd na podstawie art. 100 k.p.c. orzekł, jak w punkcie 4 wyroku.

SSR Agnieszka Brzoskowska