Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V ACa 307/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lutego 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku – V Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

SSA Maryla Domel-Jasińska (spr.)

Sędziowie:

SA Artur Lesiak

SA Anna Daniszewska

Protokolant:

st. sekr. sąd. Magdalena Tobiasz - Ignatowicz

po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2017 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa E. M. (1)

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w Ł.

o zapłatę i ustalenie

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego we W.

z dnia 3 lutego 2016 r. sygn. akt I C 101/14

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.600 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Anna Daniszewska SSA Maryla Domel-Jasińska SSA Artur Lesiak

Na oryginale właściwe podpisy.

Transkrypcja wygłoszonego uzasadnienia do wyroku ogłoszonego

w dniu 21 lutego 2017 r.


* * * * * * (...)_01
[ Przewodniczący 00:05:07.159] Powód E. M. (1) domagał się zasądzenia od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w Ł. kwoty 129.000 tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od 12-go kwietnia 2013 roku do dnia zapłaty, renty z tytułu zwiększonych potrzeb w kwocie po 650 złotych miesięcznie za okres od 4-go kwietnia 2013 roku do 31-go grudnia 2013 roku w kwocie po 870 złotych miesięcznie począwszy od stycznia 2004 roku, kwoty 1.149 złotych 94 groszy tytułem zwrotu kosztów leczenia i kosztów dojazdów poniesionych w okresie od (...) roku do 3-go kwietnia 2013 roku z ustawowymi odsetkami od 12-go kwietnia 2013 roku do dnia zapłaty, a także ustalania odpowiedzialności pozwanego za przyszłe, ewentualne następstwa wypadku komunikacyjnego z dnia (...) roku oraz zasądzenia zwrotu kosztów postępowania. Z uzasadnienia pozwu wynikało, że powód, jako pieszy został w dniu (...) roku potrącony przez samochód prowadzony przez nietrzeźwego kierowcę. Posiadacz tego samochodu był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej w pozwanym Towarzystwie (...). Sprawca wypadku został skazany wyrokiem karnym na stosowną karę i również miał obowiązek zapłaty na rzecz powoda częściowego zadośćuczynienia w kwocie sześciu..., 6.000 złotych. To zadośćuczynienie powód otrzymał. W wyniku wypadku doznał poważnych, licznych obrażeń ciała. (...). Powód w klasie maturalnej był w dacie wypadku w (...) w R., w maju miał zdawać maturę. Marzył o studiowaniu w Wyższej Szkole Marynarki Wojennej. (...) Następstwa doznanych w wypadku urazów (...) (...) i obniżenie ogólne jego sprawności, skutkiem czego jest bezpowrotna utrata możliwości zdobycia zawodu oficera w marynarce wojennej i wykonywania dobrze płatnego zawodu. Pozwany wniósł o oddalenie powództwa. Uznał, co do zasady swoją odpowiedzialność za skutki wypadku i wypłacił przedprocesowo zadośćuczynienie w kwocie 15.000 złotych i wskazywał, że ta kwota wraz z kwotą wypłaconą przez sprawcę wypadku kompensuje powodowi poniesioną przez niego krzywdę. Wskazał też, że wypłacił pozwanemu wszystkie wykazane przez niego dotychczas koszty leczenia, koszty dojazdów na leczenie, jak też koszty za zniszczoną odzież. Wyrokiem z dnia 3-go lutego 2016 roku Sąd Okręgowy we W. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 79.205 złotych 68 groszy z ustawowymi odsetkami od dnia 16-go kwietnia 2013 roku do dnia zapłaty, oddalił powództwo w pozostałej części. Zniósł wzajem..., wzajemnie między stronami koszty procesu i orzekł o nakazaniu pobra..., pob..., pobrania stosownych kwot od obu stron na rzecz Skarbu Państwa tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych. Rozstrzygniecie Sądu I Instancji zostało oparte na następujących ustaleniach faktycznych. W dniu (...) roku powód został potrącony przez samochód osobowy, którego nietrzeźwy kierowca najechał na pieszego powoda E. M. (2). Nie zatrzymał się, odjechał z miejsca zdarzenia. Posiadacz pojazdu był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym Zakładzie (...) i sprawca wypadku został skazany wyrokiem karnym na stosowną karę pozbawienia wolno..., wolności z warunkowym zawieszeniem. Jak również został zobowiązany do uiszczenia na rzecz powoda częściowego zadośćuczynienia w kwocie 6.000 złotych, którą to kwotę powód otrzymał. Powód na skutek wypadku doznał (...) Bezpośrednio po wypadku powód został przewieziony do Szpitala (...) w R., gdzie przebywał do (...) roku. (...) (...) W.
[ f 00:10:28.481] w R.. Wizytę kontrolną w Poradni Chirurgicznej w R. odbył (...) roku. 16-go sierpnia 2012 roku powód pojechał do Szpitala Miejskiego w E., (...) Ponowny pobyt powoda w tym Szpitalu w E. (...)
[ ns 00:11:14.287] z podaniem (...). Operowaną kończynę unieruchomiono mu w gipsie okrężno-stopowo-udowym z zaleceniem jego noszenia przez 6 tygodni. A następnie zastąpienia go na 4 tygodnie butem gipsowym. Przy wypisie zalecono powodowi dalsze chodzenie o kulach z umiarkowanym obcią..., obciążaniem chorej kończyny. Następną wizytę w szpitalu odbył w dniach od 15-go do 17-go maja 2013 roku. Miał mieć usunięte zespolenie, ale nie doszło do tego z uwagi na stwierdzenie opóźnienia zrostu. Następny powód powo..., pobyt powoda w szpitalu miał miejsce w dniach od 22-go do 24-go października 2013 roku.(...) W.
[ f 00:12:06.153] w styczniu i lutym 2014 roku. Do grudnia 2013 roku poruszał się powód przy pomocy dwóch kul. A następnie od maja 2014 roku przy pomocy jednej kuli. (...) Natomiast zasadnicze leczenie ortopedyczne zakończyło się w lutym 2014 roku po uzyskaniu pełnego zrostu kostnego, usunięciu zespolenia i stwierdzeniu chodzenia bez pomocy kul łokciowych. Doznane w wypadku urazy spowodowały u niego 25-cio procentowy trwały uszczerbek na zdrowiu. Obrażenia jakich doznał powód i ich leczenie ortopedyczne skutkowały znacznymi dolegliwościami bólowymi utrzymującymi się przez okres kilku, kilkunastu dni w okresach pourazowych i pooperacyjnych. Nasilały się one po zdjęciu unieruchomienia gipsowego, usunięciu zespolenia i wstępnej rehabilitacji unieruchomionego stawu skokowego. Aktualnie mogą być niewielkie okresowe dolegliwości bólowe występujące na zmianę pogody i po przeciążeniu. Rano po wstaniu powód odczuwa sztywność stawu skokowego. Doznane w wyniku urazy uniemożliwiają powodo..., powodowi wykonywanie pracy wymagającej dłuższego stania lub chodzenia. Upośledzenie funkcji lewej kończyny dolnej eliminuje bądź znacznie ogranicza uprawianie przez niego zajęć i ćwiczeń sportowych wymagających skakania, biegania, wykonywania częstych skrętów stawu skokowego lewej nogi. Powód na lewej nodze ma blizny pooperacyjne o łącznej długości około 20-tu centymetrów. Odbywa rehabilitację w cyklach 10-cio dniowych w Przychodni w R.. Sąd Okręgowy dalej ustala, że powód w dacie wypadku miał lat 19, był w klasie maturalnej Technikum przy Zespole Szkół (...) w R. w klasie (...). (...) Po wypadku przez dwa lata kontynuował naukę w Zespole Szkół (...) w R. w zaocznej klasie policealnej. A obecnie studiuje na drugim roku (...) Akademii (...) w B. na kierunku zarządzanie. W 2011 roku otrzymał książeczkę wojskową. Stanął na komisji wojskowej. W książeczce widnieje wpis o zdolności do służby wojskowej w kategorii A. Przed wypadkiem był osobą zdrową, aktywną towarzysko, chodził na dyskoteki. Aktualnie nie chodzi, bo boi się o chorą nogę. Nie utracił kolegów, ani dziewczyny. Nie miał sprecyzowanych planów zawodowych na przyszłość. (...) (...)
[ koniec części 00:15:20.000] (...)_02
[ Przewodniczący 00:15:20.300] (...)Sąd I Instancji analizując zebrany materiał dowodowy doszedł do przekonania, że wysokość zadośćuczynienia powinna..., całkowita wysokość zadośćuczynienia powinna wynieść 100.000 złotych. Wziął pod uwagę wszystkie elementy, które w tego typu sprawach są analizowane indywidualnie. Poziom krzywdy wynikający z cierpień fizycznych i psychicznych i ich intensywność, długotrwałość, nieodwracalny charakter następstw uznał Sąd, że w przypadku tak młodego człowieka, który został pozbawiony możliwości wykonywania wszystkich sportów i też wykonywania określonych zawodów, a poza tym również i to, że w przyszłości może dojść do (...) kwota 100.000 złotych w sposób odpowiedni rekompensuje powodowi poniesioną krzywdę i powinna pozwolić na zas..., dostosowanie się do nowych warunków i nieco obniżonego standardu życia. Jeżeli chodzi o roszczenie odszkodowawcze, to Sąd przeanalizował wszystkie koszty związane z pry..., z prywatnymi wizytami lekarskimi, jak również z zakupem leków, środków opatrunkowych, kosztów dojazdu na badania i ustalił, że kwota ta..., koszty te zamknęły się kwotą 1.416 złotych. Ponieważ pozwany przedprocesowo zapłacił powodowi z tego tytułu kwotę 1.210 złotych 32 grosze, do zasądzenie pozostała kwota dwie..., 205.000,68 groszy i taka kwota została zasądzona od pozwanego na rzecz powoda w oparciu o artykuł 444 paragraf 1 Kodeksu cywilnego. Nie dopatrzył się Sąd I Instancji podstaw do zasądzenia renty z tytułu zwiększenia potrzeb. Nie zostało wykazane, aby powód na skutek wypadku w sposób trwały i stały zwiększył potrzeby, jeżeli chodzi o zakup leków, wizyt lekarskich, rehabilitacji, dojazdów do placówek medycznych. W związku z tym w tym zakresie powództwo zostało oddalone, jak też w zakresie, w którym domagał się powód wyższego zadośćuczynienia i odszkodowania. Nie dopatrzył się też Sąd podstaw do ustalenia odpowiedzialności pozwanego za następstwa wypadku na przyszłość, żądanie takie byłoby usprawiedliwione w przypadku, gdy nie można definitywnie przesądzić o rozmiarach szkody. W ocenie Sądu I Instancji z opinii biegłych wynika, że leczenie zostało zakończone. O kosztach postępowania orzeczona na podstawie artykułu 100. Z wyrokiem, w jego części odnoszącej się do zadośćuczynienia, nie zgodził się pozwany, który wywiódł od tej części wyroku apelację, zarzucając naruszenie prawa procesowego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, to jest artykułu 233 paragraf 1 Kodeksu postępowania cywilnego przez przekroczenie granic swobodnej oceny sędziowskiej, polegające na uznaniu, że zgromadzony materiał dowodowy uzasadnia uwzględnienie żądania powoda o zapłatę zadośćuczynienia w kwocie 79.000 złotych, podczas gdy z materiału dowodowego, w szczególności opinii biegłych sądowych jednoznacznie wynika, iż uraz u powoda został wyleczony, aktualnie nie ogranicza powoda w codziennym funkcjonowaniu, powód jest osobą w pełni samodzielną, wypadek nie spowodował u powoda urazów psychicznych, a rokowania co do stanu zdrowia są korzystne. Również ten sam artykuł został powołany przez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zebranego w sprawie, polegającego na..., na nieuwzględnieniu przez Sąd I Instancji, przy ocenie stanu zdrowia powoda w wyniku zdarzenia wynikającego z opinii biegłego (...), wniosku, że u powoda nie wystąpiły jakiekolwiek następstwa (...). I wskazano też na naruszenie artykułu 100 przez zniesienie wzajemne między stronami kosztów procesu w sytuacji, w której z okoliczności faktycznych, prawnych wynika jasno, iż powództwo winno zostać oddalone w zaskarżonej części. Wskazano też na naruszenie prawa materialnego - artykułu 444 Kodeksu cywilnego, w związku z artykułem 445 paragraf 1 Kodeksu cywilnego przez uznanie, że kwota 79.000 tytułem zadośćuczynienia jest odpowiednia w rozumieniu tego przepisu. Wskazując na te zarzuty domagał się skarżący zmiany zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części przez oddalenie powództwa w części zaskarżonej i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu za obie instancje, ewentualnie uchylenia tego wyroku i przekazania s..., w tej części przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I Instancji. W odpowiedzi na apelację strona powodowa domagała się oddalenia apelacji, zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania odwoławczego. W ocenie Sądu pier..., Apelacyjnego apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie. Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić sumy symbolicznej, gdyż musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Jednocześnie wysokość ta nie może być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być odpowiednia w tym znaczeniu, że powinna być utrzymana w rozsądnych granicach przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego, powinna być pochodną wielkości doznanej krzywdy. Określając wysokość zadośćuczynienia Sąd powinien brać po..., pod uwagę wszystkie okoliczności dotyczące rodzaju dobra chronionego, rozmiaru doznanej krzywdy i charakteru następstw naruszenia. Zadośćuczynienie należne osobie pokrzywdzonej deliktem ma na celu złagodzenie doznanych cierpień fizycznych i moralnych, a jego wysokość musi pozostawać w zależności od intensywności tych cierpień, czasu ich trwania, ujemnych skutków zdrowotnych jakie osoba poszkodowana będzie zmuszona znosić w przyszłości i również wiek pokrzywdzonego odgrywa w omawianej kwestii doniosłą rolę. (...) co przemawia za przyznaniem w tym wypadku wyższego zadośćuczynienia. Te wstępne..., wstępne uwagi mają przełożenie na okoliczności rozpoznawanej sprawy, gdyż Sąd I Instancji zasadnie uznał, że odpowiednia będzie kwota zadośćuczynienia łączna 100.000 złotych. W związku z tym dosądzono kwotę 79.000 do kwot wcześniej wypłaconych przez sprawcę wypadku i przez ubezpieczyciela. Powód doznał wypadku w bardzo młodym wieku, kiedy był osobą całkowicie sprawną, runęły jego plany, marzenia życiowe, obecnie nie jest osobą w pełni sprawną wbrew zarzutowi apelacji, co zostało potwierdzone w opinii biegłego w zakresie (...) Nie może wykonywać wszystkich zawodów, nie musi..., nie musiałby zostać nawet oficerem marynarki, ale mógłby podjąć pracę w wojsku na niższym stanowisku, czego również nie może uczynić ze względu na brak sprawności. Wszystkie te okoliczności, czas trwania urazu i leczenie wymagające kilku bolesnych zabiegów, pomoc osób trzecich dla takiego młodego człowieka było to niewątpliwie przeżyciem bardzo trudnym. Stąd też nie można twierdzić, że został całkowicie wyleczony, gdyż z opinii biegłego w zakresie (...) (...) (...) (...). I ta obawa o takie następstwa, które mogą wystąpić w przyszłości - ujemne, również powinna być zrekompensowana odpowiednio..., odpowiednim zadośćuczynieniem. Takie zadośćuczynienie, w ocenie Sądu Apelacyjnego, zasądzone na rzecz powoda spełnia wszystkie kryteria wymagane przez artykuł 445 Kodeksu cywilnego. Bez znaczenia jest podnoszona w tej sytuacji okoliczność, iż powód nie doznał trwałych urazów neurologicznych, jak również że prowadzi w miarę normalne życie, to nie może obniżać przyznanego mu zadośćuczynienia. To że znalazł oparcie w swoich bliskich, w swoich znajomych, dziewczynie nie może obniżać należnego mu odpowiedniego zadośćuczynienia. Dlatego apelacja podlegała oddaleniu na podstawie artykułu 385 Kodeksu postępowania cywilnego. O kosztach postępowania rozstrzygnięto na podstawie artykułu 98 Kodeksu postępowania cywilnego.
[ koniec 00:25:35.024]

Zgodne z treścią transkrypcji sporządzonej

przez Zespół (...).