Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 czerwca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: stażysta Monika Kucharczyk

po rozpoznaniu w dniu 1 czerwca 2017 r. w Tychach

na rozprawie

sprawy z powództwa:

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ś.

przeciwko:

(...) Spółka Akcyjna w W.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz powoda (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ś. kwotę 4 446,45 zł (cztery tysiące czterysta czterdzieści sześć złotych czterdzieści pięć groszy) z odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 14 marca 2016r. do dnia zapłaty;

2)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1 440,00 zł (jeden tysiąc czterysta czterdzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Jolanta Brzęk

Sygn. akt VI GC 981/16/3

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym do Sądu Rejonowego Katowice-W. w K. Wydziału VI Gospodarczego powódka (...) Sp. z o.o. w Ś. wystąpiła przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W. z pozwem o zapłatę kwoty 4.446,45 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 14 marca 2016 r. do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że w dniu 16 czerwca 2015 r. samochód osobowy marki B. (...) nr rej. (...) stanowiący własność M. R. został uszkodzony w wyniku kolizji drogowej. Ubezpieczycielem odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody jest pozwana. Powódka wskazała, że poszkodowana najęła od pozwanej samochód zastępczy F. (...) nr rej, (...) za cenę brutto 221,40 zł za dobę oraz samochód zastępczy B. (...) nr rej. (...) za cenę 295,20 zł brutto za dobę. Z samochodu zastępczego poszkodowana korzystał w okresie od 17 czerwca 2015 r. do 21 lipca 2015 r. tj. łącznie przez 35 dób. W dniu 17 czerwca 2015 r. powódka nabyła od poszkodowanej w drodze umowy cesji wierzytelności, wierzytelność przysługującą poszkodowanej wobec pozwanej. Poszkodowana potrzebował pojazdu do dojazdów do pracy oraz do lekarza. Opłata za wynajem samochodów zastępczych została udokumentowana fakturą VAT z dnia 21 września 2015 r. na łączna kwotę 9963 zł brutto wraz z fakturą korygująca z dnia 22 września 2015 r. Pozwana w treści pisma z dnia 28 września 2015 r. uznała roszczenie w zakresie kwoty 5221,35 zł brutto. Dnia 28 grudnia 2015 r. pełnomocnik powódki wezwał pozwaną do dobrowolnej zapłaty należności dochodzonej pozwem.

Postanowieniem z dnia 15 kwietnia 2016 r. Sąd Rejonowy Katowice-W. w K. Wydział VI Gospodarczy stwierdził swoja niewłaściwość i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu w Tychach.

W dniu 31 sierpnia 2016 roku Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy wydał w sprawie VI GNc 1585/16/5 nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Pozwana (...) S.A. z siedzibą w W., wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwana podniosła, że powódka nie wykazała, aby właściciel pojazdu uiścił czynsz najmu naliczony przez powódkę. Pozwana wskazała, również, że uznała za zasadny okres najmu wynoszący 29 dni na który składał się 17 dni od dnia wynajęcia pojazdu zastępczego do dnia oględzin w dniu 2 lipca 2015 r., 5 dni od dnia oględzin do dnia poinformowania poszkodowanej o rozliczeni szkody jako szkody całkowitej w dniu 7 lipca 2015 r. i 7 dni od dnia poinformowania poszkodowanej o szkody całkowitej na zagospodarowanie pozostałości i zakup nowego pojazdu. Ponadto pozwana stwierdziła, że w jej ocenie uzasadniona stawka za wynajem samochodu zastępczego F. (...) z segmentu C była kwota 105 zł natomiast za wynajem pojazdu zastępczego B. (...) z segmentu D była kwota 165 zł netto.

Sąd ustalił co następuje:

W dniu 16 czerwca 2015 r. samochód osobowy marki B. (...) nr rej. (...) stanowiący własność M. R. został uszkodzony w wyniku kolizji drogowej. Ubezpieczycielem odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody jest pozwana. Poszkodowana najęła od pozwanej samochód następczy F. (...) nr rej. (...) w okresie od 17 czerwca 2015 r. do 25 czerwca 2015 r. a następnie B. (...) nr rej. (...) w okresie od 25 czerwca 2015 r. do 21 lipca 2015 r. Łączny okres najmu wyniósł 35 dni. Poszkodowanej samochód zastępczy był niezbędny do załatwienia spraw związanych z zamknięciem działalności gospodarczej, w celu poszukiwania pracy oraz dowożenia dzieci do lekarza i szkoły. Na dzień 21 lipca 2015 r. poszkodowana nie otrzymał odszkodowania z tytułu szkody całkowitej na pojeździe.

Dowód: zaświadczenie z (...) (k. 20), umowa najmu (k. 21-23), aneks do umowy najmu (k. 24), aneks podmiana auta zastępczego (k. 25), protokoły zdawczo odbiorcze (k. 26, 27), oświadczenia (k. 28, 29, 30), zeznania świadka M. R. (k. 125-126), oświadczenie o braku wypłaty odszkodowania (k. 42)

W dniu 17 czerwca 2015r. powódka nabyła od poszkodowanej w drodze umowy cesji wierzytelności, wierzytelność przysługującą poszkodowanej wobec pozwanej.

Dowód: umowa cesji (k. 31).

W dniu 21 września 2015 r. powódka wystawiła na rzecz M. R. fakturę VAT na łączną kwotę 9.963 zł brutto z tytułu wynajmu samochodów zastępczych na czas likwidacji szkody (1.992,60 zł za najem przez okres 9 dni samochodu F. (...) oraz 7.970,40 zł za najem przez okres 27 dni samochodu B. (...)). Dnia 22 września 2015 r. powódka wystawiła fakturę korygującą, korygując wystawioną fakturę o 1 dzień najmu oraz o kwotę 295,20 zł.

Dowód: faktura VAT (k. 32, 81), faktura VAT korekta (k. 33, 82).

W dniu 25 września 2015 r. pozwana wydała decyzje o wypłacie częściowego odszkodowania w wysokości 5.221,35 zł brutto tytułem kosztów wynajmu samochodu zastępczego. Wezwanie do zapłaty z dnia 28 grudnia 2015 r. powódka wezwał pozwaną od zapłaty kwoty 4.446,45 zł. Decyzją z dnia 8 stycznia 2016 r. pozwana potrzymała stanowisko zajęte w uprzedniej decyzji.

Dowód: pismo przewodnie o zapłatę (k. 34), decyzje (k. 37, 79-80, 83, 84, 85, 86), wezwanie od zapłaty (k. 38-39), potwierdzenie nadania i odbioru (k. 35, 36, 40, 41).

Przyjęte przez powódkę dobowa stawka za wynajęcie pojazdu zastępczego należącego do klasy C w wysokości 221,40 zł brutto oraz dobowa stawka za wynajęcie pojazdu należącego do klasy D w wysokości 295,20 zł brutto były stawkami uzasadnionymi.

Dowód: wydruk cenników (k. 36-40).

Sąd dał wiarę dowodom z dokumentów, gdyż nie zostały one przez strony zakwestionowane. Zeznania złożone przez świadka M. R. korespondowały z materiałem dowodowym zebranym w sprawie. W związku z powyższym Sąd uznał je za wiarygodne.

Sąd ustalił co następuje:

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie przez (...) Sp. z o.o. w Ś. przeciwko pozwanej Towarzystwu (...) S.A. w W. zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W niniejszym postępowaniu zastosowanie znajdują przepisy odpowiedzialności deliktowej z art. 415 k.c., do której przesłanek należą zdarzenie, z którym system prawny wiąże odpowiedzialność na określonej zasadzie, oraz szkoda i związek przyczynowy między owym zdarzeniem, a szkodą. Przy ustalaniu odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych znajdują zastosowanie przepisy ogólne dotyczące związku przyczynowego, szkody i sposobów jej naprawienia (art. 361-363 k.c.).

Z kolei zgodnie z art. 436 § 1 k.c. odpowiedzialność przewidzianą w artykule 435 § 1 k.c. ponosi również samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. Jednocześnie zgodnie z § 2 w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Również tylko na zasadach ogólnych osoby te są odpowiedzialne za szkody wyrządzone tym, których przewożą z grzeczności. Zgodnie z art. 435 § 1 k.c. prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba, że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Podnieść należy, że w myśl obowiązujących przepisów kodeksu cywilnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania (art. 509 § 1 k.c.). Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (art. 509 § 2 k.c.). Celem i skutkiem przelewu wierzytelności jest przejście na nabywcę ogółu uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. W takim wypadku stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie, a zmienia się osoba uczestnicząca w nim po stronie wierzyciela. W razie podjęcia kroków celem wyegzekwowania należności, warunkiem otrzymania należności przez nabywcę wierzytelności jest udowodnienie, że takie prawo przysługiwało pierwotnemu wierzycielowi. W ocenie Sądu powódka w należyty sposób wykazała, iż skutecznie nabyła przedmiotową wierzytelność od poszkodowanej.

W myśl art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Przesłankami odpowiedzialności jest łączne wykazanie trzech przesłanek: zachowanie sprawcy szkody, powstanie szkody w majątku poszkodowanego oraz adekwatny związek przyczynowy pomiędzy zachowaniem a szkodą. Pozwana nie kwestionowała, że doszło do wypadku objętego umową ubezpieczenia w okresie ochrony ubezpieczeniowej oraz, że pomiędzy tym zdarzeniem, a zaistniałą szkodą istnieje związek przyczynowo-skutkowy.

Pozwana w sprzeciwie podniosła, natomiast, że powódka nie wykazała aby poszkodowana uiścił czynsz najmu naliczony przez powoda. W ocenie Sądu należy wskazać, że już sama konieczność zaciągnięcia zobowiązania przez poszkodowaną stanowi szkodę związana z wypadkiem i nie jest koniecznym udowodnienie przez poszkodowanego, iż przed wypłaceniem odszkodowani doszło już do faktycznego wypłacenia pieniędzy za najem samochodu. Stanowisko Sądu znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Sądu Najwyższego zgodnie z którym pojęcie straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. obejmuje także wymagalne zobowiązanie poszkodowanego wobec osoby trzeciej” (SN III CZP 62/08). W związku z tym koszty wynajmu samochodu zastępczego, choćby nie pokryte bezpośrednio przez poszkodowaną, wchodzą w skład szkody.

Zgodnie z art. 822 §1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Przy tym §4 cytowanego przepisu przewiduje, że uprawniony do odszkodowania może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. W przedmiotowej sprawie nie było przedmiotem sporu, że doszło do zdarzenia objętego ochroną ubezpieczeniową, skutkującego obowiązkiem wypłaty przez pozwaną odszkodowania. Spornym pomiędzy stronami natomiast okazał się okres najmu pojazdu zastępczego oraz wysokość dobowej stawki za wynajem samochodu zastępczego.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2013.392 ze zm.), umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków.

Na podstawie art. 34 ust. 1 powołanej ustawy można ustalić, że z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Podobnie jak w przypadku wszystkich rodzajów ubezpieczeń OC, zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń za powstałą szkodę jest uzależniony od zakresu odpowiedzialności ubezpieczonego - posiadacza lub kierującego pojazdem. Zakład ubezpieczeń zamiast niego naprawia wyrządzone szkody. Odszkodowanie ubezpieczeniowe ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem. Jego wysokość (o ile nie przekracza kwoty sumy gwarancyjnej) winna odpowiadać wysokości odszkodowania należnego od ubezpieczonego na podstawie ogólnych zasad odpowiedzialności, zgodnie z zasadą pełnego odszkodowania. Poszkodowany jest uprawniony do odszkodowania w pełni pokrywającego szkodę wyrządzoną ruchem pojazdu mechanicznego. Obejmuje ono zarówno straty, jak i korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby nie wyrządzono mu szkody. Nie ma również znaczenia, czy jest to wywołana wypadkiem pojazdu mechanicznego szkoda na osobie (uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia lub śmierć) czy też szkoda na mieniu (utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia).

W niniejszej sprawie szkoda została rozliczona jako szkoda całkowita. Kwestia rozliczenia szkody jako szkody całkowitej oraz wysokości wypłaconego odszkodowania z tytułu uszkodzenia pojazdu nie jest pomiędzy stronami sporna.

W zakresie długości uzasadnionego okresu wynajmu pojazdu zastępczego pozwana w treść sprzeciwu wskazała, że ze uznał za zasadny okres najmu wynoszący 29 dni na który składał się 17 dni od dnia wynajęcia pojazdu zastępczego do dni oględzin w dniu 2 lipca 2015 r., 5 dni od dnia oględzin do dnia poinformowania poszkodowanej o rozliczeni szkody jako szkody całkowitej w dniu 7 lipca 2015 r. i 7 dni od dnia poinformowania poszkodowanej o szkody całkowitej na zagospodarowanie pozostałości i zakup nowego pojazdu.

Zaznaczyć trzeba, że poszkodowany w przypadku szkody całkowitej, nie ma obowiązku angażowania prywatnych środków finansowych na zakup nowego auta. Jest absolutnie uprawnione oczekiwanie poszkodowanego na wypłatę odszkodowania przez ubezpieczyciela nie można ustalać długości zasadności wynajmu samochodu zastępczego w oparciu jedynie o dzień przekazania poszkodowanej informacji o rozliczeniu szkody jako szkody całkowite. Należy wskazać, że sytuację nastąpienia szkody całkowitej, czas koniecznego najmu obejmuje – co do zasady – okres od dnia zniszczenia pojazdu do dnia, w którym poszkodowany może nabyć podobny pojazd, nie dłuższy niż do dnia zapłaty odszkodowania (wyrok SN z dnia 8.09.2004 r., IV CK 672/03, Lex nr 146324). W toku procesu pozwana nie wskazała jakiego dnia doszło do wypłaty odszkodowania z tytułu szkody całkowitej na pojeździe. Natomiast poszkodowana w ocenie Sądu w sposób oczywisty wywiązała się z ciążącego na niej obowiązku minimalizacji szkody, gdyż w początkowy okresie wynajmowała samochód o klasie niższej niż uszkodzony a następnie pomimo, iż na dzień 21 lipca 2015 r. nie doszło jeszcze do wypłaty odszkodowania z tytułu szkody całkowitej w pojeździe poszkodowana zakończyła okres najmu samochodu zastępczego. Mając powyższe okoliczność na względzie Sądu uznał, że okres wynajmu samochodu zastępczego przypadający od dnia 17 czerwca 2015 r. do 21 lipca 2015 r. był okresem uzasadnionym.

Sąd nie mógł zgodzić się z zarzutem pozwanej, tj. co do kwestionowania wysokości stawki dobowej za wynajem pojazdu zastępczego przyjętej przez powódkę. Z dokumentów zgromadzonych w sprawie w sposób oczywisty wynika, iż przyjęte przez powódkę stawki za wynajęcie pojazdu zastępczego należącego do klasy C w wysokości 221,40 zł brutto a następnie do należącego do klasy D w wysokości 295,20 zł brutto odpowiadały stawkom stosowanym na rynku lokalnym właściwym dla miejsca zamieszkania strony poszkodowanej. Potwierdzają to liczne cenniki wynajmu dołączone jako dowody w sprawie.

Zatem w ocenie Sądu dokonana przez pozwaną korekta nie znajduje odzwierciedlenia w zasadzie pełnego odszkodowania. Należy również wyjaśnić, iż przyjęcie cen przeciętnych dla określenia wysokości przysługującego poszkodowanemu odszkodowania, niezależenie od samej metody ich wyliczania, która może być zróżnicowana, nie kompensowałyby poniesionej przez poszkodowanego szkody, gdyby ceny przyjęte u danego przedsiębiorcy (którego przedmiotem działalności gospodarczej jest wynajem pojazdów) byłyby wyższe od przeciętnych. Nadto Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 kwietnia 2002 r. (sygn. akt. I CKN 1466/99) stwierdził, iż poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania podmiotów, które oferują swoje usługi w tymże zakresie najtaniej. Tym samym przyjęcie przez pozwaną tezy jakoby stawka 221,40 zł brutto za najem pojazdu klasy C oraz stawka 295,20 zł brutto za najem pojazdu klasy D była w powyższej sprawie zawyżona w żaden sposób nie mogła się ostać zważywszy na fakt, że zastosowane przez powódkę stawki jak najbardziej mieściła się w granicach stawek stosowanych przez podmioty wynajmujące pojazdy zastępcze klasach C oraz D na rynku lokalnym (woj. (...)).

Zatem biorąc pod uwagę wyżej poczynione rozważania, Sąd uznał dochodzone przez powódkę roszczenie za zasadne i w związku z tym w punkcie 1 wyroku zasądzono od pozwanej na rzecz powódki kwotę 4 446,45 zł.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 817 k.c. Zgodnie z art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Jak wynika z § 2 gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1. Powódka domagała się odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 14 marca 2016 r. do dnia zapłaty, a żądanie to pozostawało uzasadnione w świetle powołanych przepisów

O kosztach postępowania orzeczono w punkcie 3 wyroku na podstawie art. 98 i 99 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na łączną kwotę kosztów postępowania złożyły się kwoty: 223 złotych tytułem opłaty od pozwu, 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa, 1.200 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego ustalona zgodnie z §6 pkt. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800) co daje łączną kwotę 1 440 zł.

SSR Jolanta Brzęk