Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 czerwca 2017 r.

Sąd Okręgowy w S. IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Wanda Dumanowska (spr.)

Sędziowie SO: Dorota Curzydło, Mariusz Struski

Protokolant: sekr. sądowy Kamila Wiśniewska

po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2017 r. w S.

na rozprawie

sprawy z powództwa B. G.

przeciwko E. K.

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego
w S. z dnia 22 marca 2017r., sygn. akt III RC 604/16

oddala apelację.

Sygn. akt IV Ca 292/17

UZASADNIENIE

Powód B. G. wniósł o podwyższenie alimentów od matki E. K. ustalonych ugodą zawartą w dniu 27 kwietnia 2016r., w sprawie III RC 148/16 Sądu Rejonowego w S., z kwoty po 300 zł do kwoty po 700 zł miesięcznie.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa, podnosząc, iż żądanie przekracza jej możliwości zarobkowe. Podniosła, iż powód lekceważy obowiązki szkolne.

Wyrokiem z dnia 22 marca 2017r. Sąd Rejonowy w S. oddalił powództwo. Z uzasadnienia tego wyroku wynika, iż ugodą z dnia 27 kwietnia 2016r. ustalony został obowiązek alimentacyjny pozwanej względem syna – powoda w niniejszej sprawie w wysokości po 300 zł miesięcznie. Pozwana miała wówczas 40 lat, a poza powodem miała na utrzymaniu jeszcze córkę. Pracowała w firmie (...) za wynagrodzenie w kwocie 2215 zł miesięcznie. Powód miał 18 lat i był uczniem II klasy liceum ogólnokształcącego, zamieszkiwał z ojcem.

Obecnie powód ma prawie 19 lat, jest uczniem II klasy (...) T., w którym nauka jest bezpłatna i odbywa się w systemie dziennym. Na koniec semestru zimowego otrzymał oceny dostateczne oraz dwie lub trzy niedostateczne. Powód 2013 r. ukończył Gimnazjum i podjął naukę w T. (...) w S., w którym w II klasie, na koniec pierwszego semestru był nieklasyfikowany. W tej szkole miał wiele nieobecności - wagarował. W marcu 2016r przeniósł się do L. (...) w U., gdzie uczęszczał do czerwca 2016r. i nie zdał do następnej klasy. Korzysta z dodatkowych, płatnych zajęć z matematyki i języka niemieckiego, których średni miesięczny koszt to 200 zł. Aktualnie dojeżdża do szkoły w S. i za dojazdy płaci 100zł miesięcznie. Cierpi na alergię i wydaje na leki około 100 zł miesięcznie. Leczy się u alergologa w systemie prywatnym, odbywając wizyty raz na pół roku. Koszt jednej wizyty to 180zł. W 2016r odbył jedną wizytę. Nie jest zaliczony do osób niepełnosprawnych. Ojciec powoda, zakupił mu niezbędną wyprawkę do szkoły, w tym książki i przybory szkole.

Dalej Sąd Rejonowy ustalił, iż powód wydatkuje na swoje potrzeby znaczne kwoty. Od kwietnia do października 2016r. zakupił dla siebie 4 pary butów, w tym dwie pary butów sportowych, za łączną kwotę 543 zł, a kolejne dwie pary po 199,99 zł. każda. Powód nigdy nie pracował. W czasie wakacji 2015r próbował podjąć pracę w restauracji (...), ale jak sam stwierdził jego „kręgosłup nie jest do tego przystosowany”. Czasami pomaga ojcu w sklepie. W ciągu tygodnia jada obiady u swojej babci.

Pozwana ma aktualnie 41 lat. Z zawodu jest technikiem budowlanym a wykonuje zawód kasjera-sprzedawcy. Innych kwalifikacji zawodowych nie posiada. Nadal pracuje w firmie (...) Sp. z o.o. w B. i w okresie od czerwca do listopada 2016 r. zarobiła średnio 2341 zł netto miesięcznie. W dniu 15 lutego 2017 r. przeszła operację i przez dwa miesiące przebywała na zwolnieniu lekarskim uzyskując 80% wynagrodzenia. Jest osobą niepełnosprawną w stopniu lekkim. Orzeczenie zostało wydane do dnia 31.03.2019r. a jej niepełnosprawność stwierdzono od dnia 11 maja 2013r. Stwierdzono u niej niedosłuch prawostronny dużego stopnia, co skutkuje koniecznością noszenia aparatu słuchowego. W dniu 31.10 2016. zakupiła aparat słuchowy za kwotę 3.420 zł.

Sąd I instancji ustalił też, że pozwana mieszka z mężem i córką z poprzedniego związku w wieku 16 lat w czteropokojowym mieszkaniu współmałżonka. Na rzecz małoletniej córki zostały ustalone alimenty w kwocie po 500zł miesięcznie, których nie otrzymuje i nie są wypłacane z funduszu alimentacyjnego, a egzekucja tych świadczeń jest bezskuteczna, ponieważ ojciec małoletniej przebywa za granicą. Mąż pozwanej pracuje również w firmie (...) Sp. z o.o. w B. i zarabia średnio 2455 zł miesięcznie. Pozwana wraz z mężem ponoszą koszty utrzymania mieszkania w tym: czynsz i opłata za wodę - 650 zł miesięcznie, energia elektryczna - 120 zł miesięcznie, ,internet– 70 zł miesięcznie, telefony 90 zł miesięcznie. E. K. jest współwłaścicielem, wraz ze swoim teściem, samochodu osobowego marki (...) z 2000r. o wartości 4.000zł. oraz kupiła od swojej matki samochód osobowy marki (...) z 2005r. za cenę 7.000zł i zaciągnęła na zakup samochodu kredyt w tej samej wysokości, który spłaca ratą po 500zł miesięcznie.

Sąd wskazał też, iż powód do 18 października 2015r. przez wiele lat zamieszkiwał razem z pozwaną. Obecnie pomiędzy stronami widoczne są wzajemne pretensje, powód nie utrzymuje kontaktu z pozwaną od około roku i nie interesuje się zdrowiem matki, która dzwoniła do syna, lecz bezskutecznie.

Ojciec powoda M. G. ma 45 lat, z zawodu jest informatykiem, obecnie rozstał się z konkubiną i zamieszkuje sam z synem, we własnym mieszkaniu. Prowadzi działalność gospodarczą, z czego uzyskuje dochód średnio 800 zł miesięcznie, dodatkowo zajmuje się hodowlą kotów, z której nie uzyskuje przychodów, traktuje to jako hobby. M. G. ponosi koszty utrzymania mieszkania w wysokości: czynsz 340 zł miesięcznie, energia elektryczna 150 zł co dwa miesiące, gaz 50 zł miesięcznie, telefon powoda 60 zł miesięcznie, telewizja i internet 100 zł miesięcznie oraz rata kredytów około 800 zł miesięcznice. Zależy mu, aby syn skończył szkołę ponadgimnazjalną i dlatego opłaca korepetycje. M. G. zalega ze świadczeniami alimentacyjnymi na rzecz powoda i w tym zakresie toczyło się postępowania egzekucyjne wobec ojca powoda.

Mając powyższe na uwadze Sąd Rejonowy uznał, iż nie istnieją podstawy do podwyższenia obowiązku alimentacyjnego pozwanego wobec powoda skoro od ostatniej sprawy alimentacyjnej w zasadzie nie zmieniła się sytuacja w rozumieniu art. 138 kriop. W 2017r. pozwana przeszła operację, z którą wiązała się niezdolność do pracy i obniżenie wynagrodzenia do 80% a następnie została uznana za niepełnosprawna w stopniu lekkim. Jej stan zdrowia spowodował konieczność zakupu aparatu słuchowego za kwotę ponad 3400 zł. Sąd podkreślił też, że pozwana wykorzystuje w pełni swoje możliwości zarobkowe.

Sąd Rejonowy zważył również, że powód od kilku lat nie jest zainteresowany regularnym uczęszczaniem do szkoły, co świadczy o jego stosunku do nauki. W bieżącym roku szkolnym powód na koniec semestru tj. w styczniu 2017r. otrzymał dwie lub trzy oceny niedostateczne.

Sąd podkreślił, iż z uwagi na fakt złożenia pozwu w niniejszej sprawie w kilka miesięcy po zawarciu ugody co do wysokości alimentów nie wzrosły koszty utrzymania powoda z powodu różnicy wieku, pomiędzy datą zawarcia ugody a wystąpieniem z niniejszym roszczeniem.

Ponadto Sąd zwrócił uwagę na zachowanie powoda, które ocenił jako dalece niewłaściwe. Powód prezentuje bowiem stosunek roszczeniowy w stosunku do matki, nie jest zainteresowany jej stanem zdrowia, nie chce utrzymywać z nią kontaktów, jego zainteresowanie sprowadza się tylko do wyższej alimentacji. Podkreślił również, że B. G. mógłby podjąć zatrudnienie choćby w okresie letnim, aby odciążyć swoich rodziców. Przy dołożeniu należytej stratności powód z całą pewności znalazłby sezonową pracę.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód, zarzucając naruszenie art. 138 i 135 § kriop. Podkreślił, że alimenty na poziomie 300 zł miesięcznie nie zaspokajają usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego i nie są adekwatne do możliwości zarobkowych zobowiązanej. W konkluzji apelacji wniósł o zmianę wyroku i uwzględnienie roszczenia.

SĄD II-ej INSTANCJI USTALIŁ I ZWAŻYŁ CO NASTĘPUJE:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Poczynione przez Sąd Rodzinny ustalenia są prawidłowe, mają pełne oparcie w zebranym materiale dowodowym – dlatego Sąd Okręgowy przyjmuje je za własne. Ustalenia te są wystarczające do rozstrzygnięcia sprawy. Akceptację budzi też ocena możliwości zarobkowych powódki j jej usprawiedliwionych potrzeb.

Należy bowiem pamiętać, iż zgodnie z art.135 § 1 kriop zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wypadkowa tych dwu przesłanek, jednej po stronie uprawnionego, drugiej po stronie zobowiązanego, decyduje o wielkości świadczeń alimentacyjnych. Te przesłanki są jednak rozważane głównie przy ustalaniu zakresu obowiązku alimentacyjnego po raz pierwszy, natomiast przy rozpoznawaniu roszczenia o podwyższenie alimentów znaczenie ma głownie zmiana stosunków jaka nastąpiła pomiędzy ustaleniem alimentów a żądaniem zamiany orzeczenia lub umowy stron, dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Potrzeby powoda są niewątpliwie znaczne, ale na ocenę czy usprawiedliwiają one żądanie podwyższenia alimentów, w rozumieniu art. 138 kriop, musi mieć wpływ ocena czy od daty zawarcia przez strony ugody w dniu 27 kwietnia 2016r. uległy zmianie przesłanki decydujące o wysokości świadczeń alimentacyjnych.

Rację ma Sąd Rejonowy, iż przesłanek z art. 138 kriop powód nie wykazał. Rację ma również wskazując na fakt, iż powód, nie przykłada zbytnio starań do realizowania obowiązku szkolnego. Nie jest zatem wykluczone, iż konieczność korzystania z odpłatnych korepetycji ma swoje źródło w lekceważeniu nauki. Także koszty dojazdu łączą się niewątpliwie ze zmianą szkoły, bowiem w poprzednim roku szkolnym powód uczęszczał do liceum w U., czyli w swoim aktualnym miejscu zamieszkania. Nadto słusznie wskazuje Sąd Rejonowy, iż jako osoba pełnoletnia, powód może podjąć zatrudnienie sezonowe i część swoich potrzeb zaspokoić z otrzymanego wynagrodzenia.

Nadto również ojca powoda obciąża w takim samym stopniu co pozwaną obowiązek alimentacyjny względem syna, co nie jest już realizowane, z uwagi na wiek powoda, poprzez osobiste starania. Powód zwolnił tymczasem ojca z obowiązku alimentacyjnego. Na marginesie tylko podkreślić należy fakt, iż deklarowana przez ojca powoda wysokość osiąganego dochodu z działalności gospodarczej jest znacznie niższa niż wskazywane przez niego wydatki (vide: informacja k- 50 i zeznania k-51v i 52).

Wobec powyższego na mocy art. 385 kpc, należało orzec jak w sentencji.