Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 czerwca 2017 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Mirosława Molenda-Migdalewicz

Protokolant: star. sekr. sądowy Katarzyna Awsiukiewicz

po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2017 r. w Legnicy

sprawy z wniosku F. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania F. R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 28 lutego 2017 r.

znak (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt: VU 326/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 lutego 2017r., znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. – ustalił wysokość kapitału początkowego wnioskodawcy F. R. – na dzień 01 stycznia 1999r.

Podstawę wymiaru ustalono w kwocie 3052,23zł jak w decyzji z dnia 18 stycznia 2011r. o ustaleniu kapitału początkowego .

Ponadto do obliczenia wartości kapitału początkowego przyjęto:

- okresy składkowe w wymiarze 19 lat, 10 miesięcy i 10 dni ( tj. 238 miesięcy),

- okresy nieskładkowe 02 miesiące i 29 dni tj. 2 miesiące ,

- współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998r. – wieku oraz okresu składkowego – wynoszący 71,65%,

- średnią dalszego trwania życia – wyrażona w miesiącach dla osób w wieku 62 lat- wynoszącą w przypadku wnioskodawcy 209 miesięcy ( komunikat Prezesa GUS z dnia 25 marca 1999r. w sprawie tabeli średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn – M.P. Nr 12 , poz. 173) .

Kapitał początkowy ustalony na dzień 01 stycznia 1999r. wynosi 209096,14zł.

Decyzją z dnia 28 lutego 2017r., znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. – przyznał wnioskodawcy F. R. emeryturę z urzędu od dnia (...) tj. od daty osiągnięcia wieku emerytalnego 66 lat i 1 miesiąca , obliczając jej wysokość na kwotę brutto 3481,10zł za okres od 25 lutego 2017r. , a od dnia 01 marca 2017r. – po waloryzacji – na kwotę brutto 3496,42zł . Podstawę prawną ustalenia wysokości emerytury wnioskodawcy stanowił o art. 26 ustawy emerytalnej.

Ustalając wysokość świadczenia organ rentowy przyjął kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego w wysokości 720936,695zł.

W decyzji wskazano , że ustaje z dniem 25 lutym 2017r. renta z tytułu niezdolności do pracy .

Wnioskodawca wniósł odwołanie od decyzji o przyznaniu prawa do emerytury z urzędu .

Na rozprawie w dniu 28 czerwca 2017r. wnioskodawca zarzucił , że przedmiotowa decyzja zawiera nieścisłości , gdyż kapitał początkowy przyjęty w decyzji z dnia 14 lutego 2017r. różni się od wysokości kapitału początkowego wskazanego w zaskarżonej decyzji , a w samej decyzji wskazano różne wysokości emerytury z urzędu tj. 3481,10zł , 3496,42zł oraz 2869,74zł .

W odpowiedzi na odwołania Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o ich oddalenie, argumentując, że emerytura wnioskodawcy została obliczona zgodnie z art. 26 ustawy emerytalnej , przy uwzględnieniu wysokości kapitału początkowego ustalonego w decyzji z dnia 14 lutego 2017r. i kolejnych jego waloryzacji , poczynając od dnia 01 stycznia 1999r.

Do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego , jako wariant najkorzystniejszy , przyjęto wskaźnik wysokości podstawy wymiaru renty z tytułu niezdolności do pracy w wysokości 340,87%, który został ograniczony do 250% , ponieważ nie może przekroczyć tej wysokości .

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca F. R. był uprawniony do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy .

Pierwsza decyzja o przyznaniu prawa do wówczas górniczej renty inwalidzkiej przyznane zostało decyzją z dnia 21 listopada 1990r., znak (...).

Podstawę wymiaru górniczej renty inwalidzkiej stanowiło wynagrodzenie z trzech lat kalendarzowych 1984-1986 , ustalone na podstawie zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 26 września 1990r.( karta 8 tomu I akt rentowych ) .

W zaświadczeniu tym wskazano następujące wynagrodzenie F. R. z tytułu zatrudnienia w Zakładach (...) w P. :

- za 1984r.- 639715zł ,

- za 1985r.- 739201zł ,

- za 1986r.- 850973756zł .

Wskaźnik wysokości wynagrodzenia pracownika w porównaniu z przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce uspołecznionej wynosił 306,28%.

Dnia 05 lipca 1991r. F. R. złożył wniosek o przeliczenie renty i dołączył do wniosku skorygowane zaświadczenie o wysokości zarobków za :

- za 1984r.- 690810zł ,

- za 1985r.- 840554zł ,

- za 1986r.- 932756zł .

Wskaźnik wysokości wynagrodzenia pracownika w porównaniu z przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce uspołecznionej wynosił 338,21%.

Decyzją z dnia 21 lipca 1991r. przeliczono wnioskodawcy rentę inwalidzką drugiej grupy przy uwzględnieniu w/w zarobków .

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. decyzją z dnia 02 czerwca 2005r. – znak (...) , wykonując prawomocny wyroku Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 19 kwietnia 2005r. , sygn. akt VU 2530/03, przyznał F. R. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na trwałe .

Do ustalenia podstawy wymiaru renty przyjęto wynagrodzenie , które stanowiło podstawę wymiaru składek z 3 lat kalendarzowych tj. od 01 stycznia 1984r. do 31 grudnia 1986r., za które WWPW wynosiło 338,21% , który ograniczony został do ustawowej , górnej granicy wskaźnika 250%.

Dnia 23 marca 2007r. złożone zostało do akt rentowych zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu , w którym wskazano wynagrodzenie za lata 1980-1990:

- za 1980r. – 169117zł ,

- za 1981r. – 207904zł ,

- za 1982r. - 381387zł ,

- za 1983r.- 472424zł,- za 1984r. – 695814zł ,

- za 1985r. – 846307zł ,

- za 1986r. – 940349zł ,

- za 1987r. – 1031540zł ,

- za 1988r. – 1673162zł ,

- za 1989r. – 5026843zł ,

- za 1990r. – 11073241zł .

Decyzją z dnia 18 września 2008r. - nr (...)- Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. - przeliczył F. R. rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 01 czerwca 2008r.

Do ustalenia podstawy wymiaru renty przyjęto wynagrodzenie , które stanowiło podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w wariancie najkorzystniejszym tj. za okres od stycznia 1984r. do grudnia 1986r. , za które WWPW wynosiło 340,87% ograniczone do 250 %.

Przy ustalaniu najkorzystniejszego wskaźnika podstawy wymiaru renty ZUS dokonał przeliczeń :

- z 20 lat kalendarzowych 1973- 1993 – WWPW 176,18%,

- z 3 lat kalendarzowych 1984-1986 – WWPW 340,87%,

- z 10 kolejnych lat kalendarzowych 1980-1989 – WWPW 278,58%,

- z 10 kolejnych lat kalendarzowych 1988-1997 – WWPW- 55,49% .

Ustalając WWPW renty organ rentowy uwzględnił wynagrodzenie wskazane w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawionym przez zakład pracy dnia 27 lutego 2007r.

Dnia 18 stycznia 2011r. znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. – ustalił wysokość kapitału początkowego wnioskodawcy F. R. – na dzień 01 stycznia 1999r.

Podstawę wymiaru ustalono w kwocie 3052,23zł . Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto wskaźnik podstawy renty z tytułu niezdolności do pracy , ustalony w wyniku jej rewaloryzacji – w wysokości 340,87%. , który został ograniczony do 250%, gdyż nie mógł przekroczyć ustawowo tej wysokości .

Ponadto do obliczenia wartości kapitału początkowego przyjęto:

- okresy składkowe w wymiarze 19 lat, 10 miesięcy i 10 dni ( tj. 238 miesięcy),

- okresy nieskłądkowe 02 miesiące i 29 dni tj. 2 miesiące ,

- współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998r. – wieku oraz okresu składkowego – wynoszący 71,46%,

- średnią dalszego trwania życia – wyrażona w miesiącach dla osób w wieku 62 lat- wynoszącą w przypadku wnioskodawcy 209 miesięcy ( komunikat Prezesa GUS z dnia 25 marca 1999r. w sprawie tabeli średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn – M.P. Nr 12 , poz. 173) .

Kapitał początkowy ustalony na dzień 01 stycznia 1999r. wynosi 208979,10zł .

W dniu (...). F. R. ( urodzony (...) ) pobierający rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy ukończył wiek emerytalny 66 lat i jednego miesiąc .

W dniach : 14 lutego 2017r. i 28 lutego 2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał – z urzędu – decyzje opisane w części wstępnej uzasadnienia .

dowód: aktach rentowo- emerytalne ZU Oddział w L. : tom I : 1-15,17-20,106-108,128-132; tom II .31; akta o ustalenie kapitału pocztowego .

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Na wstępie należy zauważyć, że stan faktyczny niniejszej sprawy nie budził wątpliwości, a spór sprowadzał się do ustalenia prawidłowej wysokości kapitału początkowego, co miało wpływ na prawidłowość ustalonej wysokości emerytury, przyznanej wnioskodawcy od dnia (...) Z tych powodów Sąd postanowił pominąć dowód z przesłuchania wnioskodawcy, gdyż przedmiot sprawy sprowadzał się do zagadnienia prawnego pozostającego w kognicji sądu.

Emerytura została przyznana F. R. zaskarżoną decyzją z dnia 28 lutego 2017 r.

Podstawę prawną decyzji stanowił art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych . Emerytura przysługująca wnioskodawcy, zgodnie z art. 26 ustawy stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia, na którą składają się: kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji oraz kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego, przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego.

Wobec osiągnięcia przez wnioskodawcę ustawowego wieku emerytalnego koniecznym było ponowne ustalenie wysokość kapitału początkowego.

Instytucja kapitału początkowego służy odtworzeniu teoretycznej składki na ubezpieczenie społeczne osobom urodzonym po 1948 r. za okresy pracy (ubezpieczenia) przypadające przed 1999 r., gdyż przed 1999 r. ZUS nie był zobowiązany do prowadzenia indywidualnych kont ubezpieczonych.

W myśl art. 174 ust. 1 ustawy emerytalnej kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12. Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2 (ust. 2).

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r. (art. 174 ust. 3). Do obliczenia kapitału początkowego przyjmuje się kwotę bazową wynoszącą 100 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w II kwartale kalendarzowym 1998 r. (art. 174 ust. 7). Przy obliczaniu kapitału początkowego część kwoty bazowej wynoszącej 24 % tej kwoty mnoży się przez współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczonego oraz okresu składkowego i nieskładkowego osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 r. Współczynnik ten oblicza się według ustalonego w ustawie wzoru (art. 174 ust. 8). Wzór ten przewiduje uwzględnienie m.in. wieku ubezpieczonego oraz osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 r. stażu ubezpieczeniowego, który oznacza udowodniony okres składkowy i nieskładkowy. Zgodnie z art. 174 ust. 9a ustawy emerytalno-rentowej, staż ubezpieczeniowy i wymagany staż, o których mowa w ust. 8, określa się w dniach, jeżeli jest to dla ubezpieczonego korzystniejsze.

W tym miejscu wskazać , że w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawionym przez zakład pracy wnioskodawcy dnia 27 lutego 2007r. - przedstawione zostało wynagrodzenie za lata 1980-1990, które w całości wliczone zostało przez organ rentowy do ustalenia podstawy wymiaru renty F. R..

Okoliczność ta przedstawiona została w ustaleniach faktycznych niniejszego uzasadnienia .

Analizując zarzuty podniesione przez wnioskodawcę odnośnie zaskarżonej decyzji wskazać należy dodatkowo , że organ rentowy dokonał prawidłowego ustalenia wysokości kapitału początkowego wnioskodawcy . Kapitał pocztowy wyliczany jest – zgodnie z powołanymi powyżej przepisami -na dzień 01 stycznia 1999r. , co ZUS uczynił wydając dnia 14 lutego 2017r. decyzję poprzedzającą decyzję o przyznaniu z urzędu emerytury

Z literalnego brzmienia zapisu w decyzji emerytalnej wynika , iż do obliczenia emerytury F. R. przyjęto wartość kapitału pocztowego na dzień 01 stycznia 1999r. , który następnie zwaloryzowano, poczynając od 01 marca 1999r. Stąd wartość kapitału początkowego wzrosła z 209096,14 zł ( wyliczonej na dzień 01 stycznia 1999r.) do 720936,69zł , przyjętej do obliczenia emerytury wnioskodawcy .

Nie zasługują ponadto na uwzględnienie zarzuty wnioskodawcy jakoby w zaskarżonej decyzji emerytalnej ZUS wskazał trzy różne kwoty emerytury.

Z literalnego brzmienia zapisów wyżej wskazanej decyzji wynika , że kwota 3481,10 zł jest to kwota brutto emerytury wyliczona od dnia(...) tj. od daty osiągnięcia przez wnioskodawcę wieku emerytalnego .

Z kolei kwota 3496,42zł jest to kwota brutto emerytury wnioskodawcy po waloryzacji od 01 marca 2017r.

Wskazana w decyzji wysokość świadczenia do wypłaty miesięcznej 2869,74zł jest to kwota netto emerytury po odliczeniu od podstawy opodatkowania 3496,00zł ( podstawa opodatkowania jest liczona tylko w pełnych złotówkach) zaliczki na poczet podatku dochodowego oraz obowiązkowej składki na ubezpieczenia zdrowotne – w wysokościach wskazanych w zaskarżonej decyzji .

Jak wynika z analizy akt emerytalnych ZUS Oddział w L. wydając zaskarżoną decyzję pouczył wnioskodawcę o możliwości zgłoszenia wniosku o rekompensatę z tytułu z zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze .

Taki wniosek został złożony przez F. R. dnia 05 kwietnia 2017r. i rozpoznany przez organ rentowy decyzją z dnia 11 kwietnia 2017r. o ponownym ustaleniu emerytury , poprzedzoną decyzją z dnia 10 kwietnia 2017r. o ponownym ustaleniu kapitału początkowego wraz z rekompensatą .

F. R. złożył odwołanie od decyzji z dnia 11 kwietnia 2017r. , które stanowi przedmiot rozpoznania w odrębnej sprawie .

Dodatkowo wskazać należy ,iż zgłoszony w odwołaniu wniosek o zasądzenie kwoty będącej równowartością emerytury wyliczonej według wskaźnika najlepiej zarabiających ratowników górniczych w L. w wariancie najkorzystniejszym – dotyczy pozwu o zapłatę , który został złożony w odrębnej sprawie zawisłej przed Sądem Okręgowym w Legnicy .

Reasumując sąd kierując się treścią art. 477 ¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołanie , gdyż nie było podstaw do jego uwzględnienia z przyczyn wymienionych w niniejszym uzasadnieniu .