Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 czerwca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 20 czerwca 2017 r. w Piszu

sprawy z powództwa J. K., I. K. (1)

przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

o r z e k a :

I.  Oddala powództwo.

II.  Odstępuje od obciążania powodów kosztami procesu.

Sygn. akt C 578/16

UZASADNIENIE

Powodowie J. K. i I. K. (1)wystąpili z powództwem przeciwko Towarzystwu (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. o zasądzenie kwoty 10 000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od 30 maja 2016 roku do dnia zapłaty tytułem świadczenia należnego zgodnie z zawartą umową ubezpieczenia o numerze polisy NR (...).

W uzasadnieniu pozwu powodowie wskazali, że są spadkobiercami swojego syna P. K., który zmarł 13 kwietnia 2016 roku w Klinice Intensywnej Terapii Kardiologicznej w W. na skutek niewydolności serca. Zdaniem rodziców zmarłego miało to związek z wypadkiem drogowym, który miał miejsce 09 kwietnia 2016 roku. Samochód marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...), którym kierował P. K., był ubezpieczony od następstw nieszczęśliwych wypadków na kwotę 10 000 złotych w Towarzystwie (...) S.A., co według powodów stanowi podstawę do wypłaty świadczenia.

Z tym stanowiskiem nie zgodziła się strona pozwana, która wniosła o oddalenie pozwu w całości. Swoje zdanie pozwana uzasadniła tym, że zgon P. K. nastąpił w wyniku choroby serca, a nie na skutek obrażeń powstałych w wyniku wypadku. Pozwany przyznał, że zmarły syn powodów był ubezpieczony określonym ubezpieczeniem. Wskazał jednak, iż zgodnie z rozdziałem 8 § 62 ust. 3 ogólnych warunków ubezpieczeń komunikacyjnych przyjętych uchwałą nr 6 zarządu (...) S.A. z dnia 20 listopada 2012 roku przedmiotem ubezpieczenia są następstwa nieszczęśliwych wypadków kierowcy i pasażerów pojazdu powstałe w związku z ruchem ubezpieczonego pojazdu, co według pozwanego nie miało miejsca w tym przypadku.

Sąd ustalił, co następuje:

P. K. zawarł umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wraz z rozszerzeniem o ryzyko następstw nieszczęśliwych wypadków w Towarzystwie (...) S.A o numerze polisy (...).

09 kwietnia 2016 roku P. K. miał wypadek komunikacyjny, w wyniku którego został przewieziony do Szpitala w P., gdzie rozpoznano u niego niewydolność wielonarządową. Z uwagi na zły stan zdrowia został przetransportowany do Kliniki Intensywnej Terapii Kardiologicznej, w której zmarł 13 kwietnia 2016 roku.

(okoliczności bezsporne; dowód: polisa nr (...) k. 42-44, karta informacyjna z Kliniki Intensywnej Terapii Kardiologicznej w W. k. 4)

Główną przyczyną zgonu P. K. były zmiany chorobowe w mięśniu sercowym i całym sercu. P. K. miał problemy zdrowotne związane z sercem i był zakwalifikowany do zabiegu przeszczepu tego organu.

(dowód: opinia biegłych sądowych z zakresu kardiologii i medycyny sądowej k. 204-207, odpis protokołu Komendy Powiatowej Policji k. 58).

Pismem z 30 maja 2016 roku Towarzystwo (...) S.A. w W. odmówiło wypłaty świadczenia z tytułu następstw nieszczęśliwych wypadków powołując się na ogólne warunki dobrowolnych ubezpieczeń. Zgodnie z regulacjami tam zawartymi ubezpieczenie dotyczy wyłącznie obrażeń powstałych w związku z ruchem ubezpieczonego pojazdu.

(dowód: pismo z dn. 30.05.2016r. k. 5, wyciąg z ogólnych warunków dobrowolnych ubezpieczeń komunikacyjnych k. 45-46 obejmujący postanowienia dot. Ubezpieczenia(...)).

Sąd zważył, co następuje:

Ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków jest ubezpieczeniem dobrowolnym wobec czego zastosowanie ma art. 353 ¹ k.c., który stanowi, że strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według własnego uznania, co wiąże się ze swobodą kształtowania warunków umowy i ogólnych warunków ubezpieczenia.

W przypadku umowy ubezpieczenia od następstw od nieszczęśliwych wypadków obowiązuje zasada wyrażona w art. 12 ust. 3 ustawy o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U. z 2003r., Nr 124, poz. 1151 ze zm.), która wymaga jednoznacznego i zrozumiałego formułowania warunków ubezpieczenia.

Prawo do uzyskania świadczenia z umowy ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków zależne jest od ulegnięcia wypadkowi, który spowoduje skutki określone w warunkach umowy. Przedmiotem ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków są zatem skutki takie jak uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia powodujący trwały uszczerbek na zdrowiu lub śmierć.

Jak wynika z treści wypisu aktu poświadczenia dziedziczenia zawartego 21 kwietnia 2016 roku przed notariuszem K. T. repetytorium A. numer (...) r., powodowie SA spadkobiercami P. K..

W przedmiotowej sprawie bezspornym był fakt zawarcia umowy ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków między synem powodów P. K. a Towarzystwem (...) S.A. z siedzibą w W..

Na podstawie treści tej umowy Sąd stwierdził, że dokument zawierający ogólne warunki ubezpieczenia został przedłożony P. K. wraz z deklaracją zgody przystąpienia do warunków tam wskazanych. W ocenie sądu warunki określone w umowie zostały wyrażone w sposób zrozumiały, więc syn powodów miał, a co najmniej powinien mieć świadomość zasad, na jakich umowa zostaje zawarta. Mając na uwadze jasne i konkretne zasady wyrażone w polisie Sąd nie znalazł podstaw by je kwestionować

Zgodnie z ogólnymi warunkami ubezpieczenia przyjętych uchwałą nr 6 zarządu (...) S.A. z 20 listopada 2012 roku pozwany ponosi odpowiedzialność za trwałe następstwa nieszczęśliwych wypadków kierowcy pojazdu i pasażerów, powstałe w związku z ruchem ubezpieczonego pojazdu, polegające na uszkodzeniu ciała lub rozstroju zdrowia, powodujące trwały uszczerbek na zdrowiu lub śmierć.

Pomiędzy wypadkiem komunikacyjnym P. K. z 9 kwietnia 2016 roku a jego śmiercią 13 kwietnia 2016 roku niewątpliwie istnieje związek czasowy z uwagi na kilkudniową odległość między tymi zdarzeniami. Nie jest to jednak okoliczność wystarczająca do uznania, że miał miejsce adekwatny związek przyczynowy, o którym stanowią ogólne warunki ubezpieczenia.

Biegli sądowi powołani w sprawie wskazali, iż niemożliwym jest ustalenie, czy wjazd chorego do lasu był spowodowany całkowitą utratą czynności układu krążenia, czy też syn powodów był w tym momencie tylko z zaburzoną czynnością układu krążenia, a dopiero później doszło do całkowitej utraty tych czynności.

Wydana na potrzeby niniejszej sprawy opinia biegłych z zakresu medycyny sądowej i kardiologii, o którą wnosiła strona powodowa, pozwoliła stwierdzić, że główną przyczyną zgonu P. K. były zmiany chorobowe w mięśniu sercowym i całym sercu. Biegli wskazali, że jedynie przyczyną poboczną, mniej istostną mogły być objawy stłuczenia płuc, co mogło pogłębić u chorego objawy niewydolności układu krążenia. Tym samym niemożliwe było ustalenie niewątpliwego związku przyczynowego pomiędzy wypadkiem komunikacyjnym a zgonem P. K.. Jak wynika z powyższego brak jest pewności (istnieje tylko prawdopodobieństwo), że zmiany pourazowe związane z wypadkiem komunikacyjnym, jakiemu uległ P. K., w jakikolwiek sposób przyczyniły się do jego zgonu. Z całą pewnością nie były główną jego przyczyną.

Sąd w pełni podziela opinię biegłych, bowiem spełnia ona stawiane wymogi i odzwierciedla staranność w badaniu zleconego zagadnienia oraz odpowiada w sposób zrozumiały na postawione pytanie, a przytoczona argumentacja jest w pełni przekonująca. Zauważyć należy, iż opinia biegłych podlega, jak i inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c, lecz odróżniają je szczególne kryteria oceny. Stanowią je: zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Opinia została sporządzona zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą specjalną. W szczególności biegli przy wydawaniu opinii dysponowali rozbudowaną dokumentacją medyczną zmarłego P. K.. Należy podkreślić, że wydana opinia nie była kwestionowana przez strony niniejszego procesu.

Podsumowując stwierdzić należy, iż powodowie nie udowodnili, że przyczyną zgonu P. K. był wypadek komunikacyjny. Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 6 k.c. ciężar dowodu istnienia związku przyczynowego pomiędzy szkodą a zdarzeniem wywołującym szkodę spoczywa na osobie, która wywodzi z tego faktu skutki prawne, powodowie nie wykazali zaś istnienia adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy wypadkiem komunikacyjnym z 9 kwietnia 2016 roku a śmiercią P. K. w dniu 13 kwietnia 2016 roku.

W świetle okoliczności niniejszej sprawy wskazane wyżej postanowienia ogólnych warunków ubezpieczenia oraz przepisy kodeksu cywilnego wyłączają odpowiedzialność pozwanego Towarzystwa (...) S.A z siedzibą w W., zatem roszczenie I. i J. K. nie zasługuje na uwzględnienie, dlatego też zostało oddalone.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 102 k.p.c. Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu to strona przegrana ponosi koszty procesu. Odstępstwo od tej zasady stanowi art. 102 k.p.c., którego zastosowanie pozwala na zasadzie słuszności nie obciążać przegrywającego kosztami w ogóle mając na uwadze szczególne okoliczności. To czy dana sytuacja ma charakter szczególny podlega swobodnej ocenie przez Sąd przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności konkretnej sprawy (postanowienie Sądu Najwyższego z 17 kwietnia 2013 r., sygn. akt V CZ 133/2012). W ocenie Sądu przedmiotowa sprawa ma charakter wypadku szczególnie uzasadnionego, który daje podstawę do nieobciążania strony powodowej kosztami procesu. Przepis art. 102 k.p.c. pozostawia – ze względów słuszności – sądowi pewną swobodę w przyznawaniu zwrotu kosztów procesu, w sytuacji gdyby zastosowanie zasady odpowiedzialności za wynik ( art. 98 k.p.c. ) nie dało się pogodzić z zasadami słuszności. Do kręgu okoliczności, które uzasadniają przesłankę wypadku szczególnie uzasadnionego zaliczyć należy zarówno fakty związane z samym przebiegiem procesu, w tym charakter żądania poddanego rozstrzygnięciu sądu oraz subiektywne przekonanie strony o zasadności jej roszczeń, jak i fakty będące „na zewnątrz procesu”, zwłaszcza dotyczące stanu majątkowego i sytuacji życiowej strony. Okoliczności te powinny być oceniane przede wszystkim z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego.

Należy wskazać, iż powodowie decydując się na wytoczenie przedmiotowego powództwa o wypłatę świadczenia, zgodnie z zawartą przez ich zmarłego syna umową dobrowolnego ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków, mieli prawo sądzić, że ich żądanie jest uzasadnione. Sąd wziął pod uwagę fakt, że pozwani utrzymują się z renty w kwocie 556,03 złotych przyznanej I. K. (1). Powódka w związku z chorobą musi ponosić koszty leków i dojazdów do poradni lekarskiej. Należy podkreślić, że zła sytuacja majątkowa stanowiła już na wstępie procesu podstawę do zwolnienia od ponoszenia kosztów w całości. Sąd miał wzgląd na okoliczność, że dochodzone przez powodów roszczenie zaistniało po śmierci ich syna. Szczególnie trudna sytuacja życiowa i materialna przesądza o zastosowaniu odstępstwa od obciążania kosztami procesu z art. 102 k.p.c..