Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 27 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

PrzewodniczącySSO Wiesława Buczek - Markowska (spr.)

SędziowieSSO I. S. (1)

SSO Sławomir Krajewski

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym

w dniu 27 marca 2014 r. w S.

sprawy z wniosku I. S. (2)

z udziałem K. S.

o założenie nowej księgi wieczystej, wpis prawa własności

na skutek apelacji K. S.

na wpis Sądu Rejonowego w Świnoujściu z dnia 24 stycznia 2006 r., sygn. akt Dz. Kw 6480/13, KW nr (...)

oraz zażalenia I. S. (3) i K. S.

na postanowienie Sądu Rejonowego w Świnoujściu z dnia 5 kwietnia 2013 r., sygn. akt Dz.Kw 1699/13, KW nr (...)

postanawia:

1.  zmienić zaskarżony wpis w ten sposób, ze w dziale II KW nr (...) w miejsce wpisu prawa własności na rzecz I. S. (2), córki L. i H. dokonać wpisu prawa własności na rzecz I. S. (2), córki L. i H. oraz K. S., syna A. i I. na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej ;

2.  oddalić zażalenie.

Sygn. akt II Ca 231/14

II Cz 420/14

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Świnoujściu w dniu 24 stycznia 2006 r., uwzględniając wniosek o założenie księgi wieczystej dla lokalu mieszkalnego i wpis prawa własności, zawiadomił wnioskodawczynię, iż z księgi wieczystej KW nr (...) prowadzonej dla działki nr (...) o obszarze 349 m ² będącej w wieczystym użytkowaniu do dnia 12.01.2105 r. dla lokalu nr (...) położonej w Ś. przy ul. (...), odłączono lokal nr (...) i piwnicę i dla odłączonego lokalu urządzono księgę wieczystą KW nr (...), w której w dniu 24 stycznia 2006r. wpisano w dziale I - Ś. ul. (...), lokal mieszkalny nr (...) - dwa pokoje, kuchnia, łazienka, wc, przedpokój - o pow. 68,58 m ² oraz piwnica - o pow. 17,80 m ², ze wskazaniem, iż właściciel lokalu wpisany w KW (...) ma udział w 8638/106232 wspólnej części budynku i w prawie wieczystego użytkowania działki gruntu objętych KW (...) oraz w dziale II - I. S. (2) córka L. i H. - na podstawie umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu i sprzedaży Akt Not. Rep .A Nr 138/06 z dnia 12 stycznia 2006 r.

Z powyższym wpisem nie zgodził się uczestnik K. S., który w złożonej apelacji zaskarżył wpis w całości i wniósł o jego zmianę poprzez wpisanie w dziale II księgi wieczystej KW nr (...), że przedmiotowy lokal stanowi własność małżonków I. S. (2) oraz K. S. na prawie wspólności ustawowej na podstawie umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu i sprzedaży zawartej w formie aktu notarialnego Rep. A nr 138.06 z dnia 12 stycznia 2006 r., ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wpisu i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia Sądowi I instancji.

Skarżący zarzucił wpisowi niezgodność ze stanem rzeczywistym zawartym w akcie notarialnym z dnia 12 stycznia 2006 r. Rep. A nr 138/2006, dotyczącym zawarcia umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu położonego w Ś. przy ul. (...) i jego sprzedaży małżonkom I. i K. S. objętą wspólnością ustawową.

W uzasadnieniu apelujący podniósł, iż Sąd Rejonowy w Świnoujściu dokonując wpisu w dziale II księgi wieczystej nr (...), jako właściciela wpisał tylko I. S. (2), całkowicie pomijając K. S.. Skarżący stwierdził, iż zawiadomienie z dnia 24 stycznia 2006 r. jest niezgodne z rzeczywistym stanem faktycznym i prawnym zawartym w akcie notarialnym z dnia 12 stycznia 2006 r. Rep. A nr 138/2006 dotyczącym ustanowienia odrębnej własności lokalu i jego sprzedaży małżonkom I. i K. S. oraz ich wniosku o założenie dla tego lokalu nowej księgi wieczystej i wpisanie w niej prawa własności na rzecz małżonków na prawie wspólności ustawowej.

Postanowieniem z dnia 5 kwietnia 2013 r. Sąd Rejonowy w Świnoujściu Wydział Ksiąg Wieczystych, oddalił wniosek I. S. (2) o sprostowanie usterki wpisu przez usunięcie oczywistej omyłki i wpisanie w dziale II Kw (...) zamiast właściciela I. S. (2) - małżonków I. S. (2) oraz K. S. na prawie wspólności ustawowej.

W uzasadnieniu Sąd I instancji podniósł, iż przedmiotem sprostowania mogą być jedynie występujące we wpisie niedokładności, błędy pisarskie lub inne oczywiste omyłki dotyczące np. oznaczenia dokumentu będącego podstawą wpisu (daty, sygnatury), pisowni imion i nazwisk osób wpisanych do księgi wieczystej, nazw osób prawnych, nr PESEL lub REGON itp.

Sąd Rejonowy podkreślił, iż nie mogą natomiast być prostowane w tym trybie błędy merytoryczne w rozstrzygnięciu, chociażby były oczywiste, gdyż prowadziłoby to do zmiany istoty orzeczenia. Sąd dodał, iż zakaz ten dotyczy również wpisu w księdze wieczystej gdyż wpis jest orzeczeniem sądu. Nadmienił, iż w sytuacji gdy wpis został dokonany wadliwie, można go konwalidować w trybie art. 10 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, zgodnie z którym w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo jest dotknięte wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać usunięcia niezgodności.

Z powyższym postanowieniem nie zgodzili się wnioskodawczyni i uczestnik, którzy w złożyli zażalenie, w którym zaskarżyli postanowienie w całości i wnieśli o jego zmianę i uwzględnienie wniosku o sprostowanie wpisu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu skarżący podnieśli, iż w 2006 r. Sąd I instancji powinien był dokonać prawidłowego wpisu w księdze wieczystej na podstawie prawidłowo sporządzonego aktu notarialnego. Wskazali, iż Sąd Rejonowy nie zawiadomił uczestnika o dokonanym wpisie i pominął go jako stronę umowy zawartej w formie aktu notarialnego. Skarżący nie zgodzili się ze stanowiskiem Sądu I instancji, iż wadliwy wpis może być konwalidowany wyłącznie w trybie ustawy o księgach wieczystych i hipotece, podnosząc, że naraża ich to na znaczne koszty, w sytuacji gdy to Sąd się pomylił.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelację uczestnika należało uwzględnić.

Jak wynika z treści § 3 aktu notarialnego z dnia 12 stycznia 2006 r., Rep. A nr 138/2006 dotyczącego umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu i sprzedaży, wnioskodawczyni I. S. (2) nabyła lokal wraz z udziałem w użytkowaniu wieczystym do majątku objętego wspólnością ustawową z mężem K. S., za jego zgodą wyrażoną w przedłożonym do przedmiotowego aktu akcie notarialnym z dnia 12 września 2005 r., Rep. A nr 4750/2005. Również zawarty w § 9 pkt. 2 powyższego aktu notarialnego wniosek, dotyczył założenia dla wyodrębnionego lokalu nowej księgi wieczystej i wpisanie w niej własności na rzecz małżonków I. S. (2) córki L. i H. oraz K. S. syna A. i I. na prawie wspólności ustawowej.

Sąd I instancji omyłkowo wpisał w dziale II nowo założonej księgi wieczystej wyłącznie wnioskodawczynię, wobec czego konieczna stała się korekta wpisu. Oczywistym jest bowiem, iż właścicielami lokalu są oboje małżonkowie i powinni oboje być wpisani w księdze wieczystej.

Wskazać należy, iż - jak orzekł Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów z dnia 16 marca 1995 r. (III CZP 9/95, OSNC 1995/11/149), do zawarcia umowy odpłatnego nabycia własności nieruchomości lub innego prawa majątkowego przez jednego z małżonków, w wyniku której przedmiot nabycia ma wejść do majątku wspólnego, nie jest wymagana zgoda drugiego małżonka, chyba że z nabyciem łączy się obciążenie nabywanej nieruchomości lub prawa. W niniejszej sprawie wnioskodawcy nie obciążyli nabywanej nieruchomości, a zatem nawet w sytuacji, jeśli uczestnik nie wyraziłby wcześniejszej zgody na dokonanie przez wnioskodawczynię powyższej czynności nabycia lokalu do majątku wspólnego i tak w księdze wieczystej winni być wpisani jako właściciele oboje małżonkowie; taki wniosek o wpis prawa własności do nabywanego lokalu na prawie wspólności ustawowej został także złożony w akcie notarialnym.

Mając powyższe rozważania na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c., w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., orzekł jak w punkcie 1 postanowienia.

Odnosząc się do wywiedzionego przez wnioskodawczynię i uczestnika zażalenia, Sąd Odwoławczy stwierdza, iż okazało się ono całkowicie niezasadne.

Sąd I instancji trafnie bowiem zauważył, iż sprostowanie wpisu może mieć miejsce jedynie w zakresie występujących we wpisie niedokładności, błędów pisarskich lub innych oczywistych omyłek dotyczących np. oznaczenia dokumentu będącego podstawą wpisu (daty, sygnatury), pisowni imion i nazwisk osób wpisanych do księgi wieczystej, nazw osób prawnych, nr PESEL lub REGON itp. Bezspornym zaś jest, iż w drodze sprostowania nie można korygować błędów o charakterze merytorycznym, do których niewątpliwie należy dokonanie wpisu prawa własności z pominięciem jednego z uczestników. Jedyną drogą do zmiany orzeczeń (wpisów) merytorycznych jest zatem ich zaskarżenie w drodze apelacji, co też uczestnik K. S. uczynił.

Okoliczności podniesione w zażaleniu w żaden sposób nie świadczą o tym, iż sprostowanie wpisu miało dotyczyć kwestii niemerytorycznych, wobec czego brak było możliwości jego uwzględnienia.

W związku z powyższym, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. orzekł jak w punkcie 2 postanowienia.