Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Cz 547/13

POSTANOWIENIE

Dnia 16 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku, IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Mariola Watemborska (spr)

Sędziowie SO: Jolanta Deniziuk, Andrzej Jastrzębski

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2013 r. w Słupsku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa A. J. i E. J.

przeciwko (...) S.A. w G.

o zapłatę

na skutek zażalenia powodów

od postanowienia Sądu Rejonowego w Słupsku z dnia 6 czerwca 2013 r., sygn. akt IX C 285/12,

postanawia:

1.  sprostować oczywistą omyłkę pisarską w komparycji postanowienia Sądu Rejonowego w Słupsku z dnia 6 czerwca 2013 roku ten sposób, że w miejsce błędnie wpisanego oznaczenia pozwanego (...) S.A. w W. Oddział w G.” wpisać prawidłowo (...) S.A. w G.”;

2.  oddalić zażalenie;

3.  oddalić wniosek pozwanej o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego.

Sygn. akt IV Cz 547/13

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 6 czerwca 2013r. Sąd Rejonowy w Słupsku, na podstawie art. 177 § 1 k.p.c., zawiesił postępowanie w sprawie z powództwa A. i E. małżonków J. przeciwko (...) S.A. w G. o zapłatę 19.212,58 zł tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie przez pozwaną z nieruchomości powodów, stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...), obręb (...) dla której Sąd Rejonowy w Słupsku prowadzi księgę wieczystą nr (...), z uwagi na złożenie przez (...) S.A. w G. wniosku o stwierdzenie zasiedzenia służebności odpowiadającej treści służebności przesyłu w stosunku do linii elektroenergetycznej 110 kV, przebiegającej przez działkę powodów.

Sąd Rejonowy wskazał, że rozstrzygnięcie wniosku o stwierdzenie zasiedzenia służebności, jaki zawisł w tym samym Sądzie pod sygnaturą akt IX Ns 1163/12, w wypadku jego uwzględnienia, będzie mieć bezpośredni wpływ na ocenę zasadności roszczenia zgłoszonego przez powodów w niniejszej sprawie. Wyjaśnił przy tym, że w jego ocenie występuje związek przedmiotowo – podmiotowy z rozpoznawaną sprawą, ponieważ do określenia zakresu służebności nie ma znaczenia ani ilość, ani rodzaj urządzeń elektroenergetycznych, posadowionych na działce powodów, skoro istotą zasiedzenia jest trwałe, widoczne urządzenie.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył pełnomocnik powodów, zaskarżając je w całości oraz podnosząc następujące zarzuty:

1. naruszenie art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c., poprzez zawieszenie postępowania w całości, z uwagi na błędne przyjęcie występowania związku podmiotowo - przedmiotowego ze sprawą IX Ns 1163/12, której przedmiotem jest linia elektroenergetyczna wysokiego napięcia 110kV, podczas gdy, wniosek o ustanowienie i stwierdzenie służebności przesyłu nie obejmuje 7 linii kablowych średniego napięcia, znajdujących się na nieruchomości powodów, a powództwo o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie przez pozwaną z nieruchomości powodów nie obejmuje słupa, zlokalizowanego na działce sąsiedniej, będącego przedmiotem wniosku pozwanej;

2. naruszenie art. 232 k.p.c. w zw. z art. 235 k.p.c., poprzez przyjęcie, iż wystarczającym do zawieszenia postępowania jest zapoznanie się przez Sąd, poza postępowaniem dowodowym, z dokumentami zgromadzonymi w aktach sprawy o stwierdzenie zasiedzenia służebności;

3. naruszenie art. 233 k.p.c., poprzez brak zebrania wystarczającego materiału dowodowego dla przyjęcia, że w sprawie IX Ns 1163/12 i sprawie niniejszej występuje związek przedmiotowy i podmiotowy;

4. naruszenie art. 233 k.p.c. w zw. z art. 321 k.p.c., poprzez przyjęcie, że dla określenia zakresu służebności nie ma znaczenia zakres wniosku o stwierdzenie zasiedzenia służebności;

5. naruszenie art. 164 k.p.c. w zw. z art. 379 pkt 5 k.p.c., poprzez bezzasadne zawieszenie postępowania przed złożeniem przez pełnomocnika wnioskodawców pisma zawierającego jego stanowisko w tym zakresie;

• nierozpoznanie wniosku o zarządzenie odrębnej rozprawy w trybie art. 218 k.p.c. w zakresie ustanowienia służebności przesyłu dotyczącej 7 linii kablowych;

• błędne oznaczenie strony postępowania

W konkluzji tak sformułowanych zarzutów pełnomocnik powodów wniósł o uchylenie w całości zaskarżonego postanowienia Sądu I instancji i przekazanie sprawy do dalszego prowadzenia.

W odpowiedzi na zażalenie pozwana wniosła o jego oddalenie i zasądzenie od skarżących na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu wskazała m.in., że wnioskiem o stwierdzenie zasiedzenia służebności w sprawie IX Ns 1163/12 – w wyniku jego rozszerzenia - objęte są również linie kablowe o mocy 15 kV.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszym rzędzie należy wskazać, że art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. daje Sądowi możliwość zawieszenia postępowania z urzędu, jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania. Oczywiście przywołany przepis znajduje wówczas zastosowanie, gdy wynik jednego postępowania cywilnego jest zależny od wyniku innego postępowania z tego względu, że przedmiot postępowania prejudycjalnego będzie stanowić element podstawy faktycznej rozstrzygnięcia zawieszonego postępowania. Oznacza to, że nie jest możliwe rozstrzygnięcie sprawy w toczącym się postępowaniu cywilnym bez wcześniejszego rozstrzygnięcia kwestii prejudycjalnych.

Tymczasem w niniejszej sprawie strona powodowa domaga się zasądzenia na jej rzecz wynagrodzenia za bezumowne korzystanie przez pozwaną z nieruchomości powodów oznaczonej nr (...), na której posadowione są urządzenia przesyłowe w postaci linii napowietrznych o mocy 110kV oraz linii podziemnych o mocy 15 kV, a jednocześnie bezsprzecznym pozostaje, że strona pozwana złożyła do Sądu Rejonowego w Słupsku wniosek o stwierdzenie zasiedzenia służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu, obciążającej nieruchomość powodów, który został zadekretowany pod sygnaturą IX Ns 1163/12.

Prawidłowo zatem Sąd I Instancji podniósł, że orzeczenie w tej sprawie będzie miało prejudycjalny wpływ na niniejsze postępowanie, bowiem przesądzi o zasadności zgłoszonego przez powodów roszczenia. Podkreślenia wymaga, że wbrew twierdzeniom skarżących, wniosek o stwierdzenie zasiedzenia służebności przesyłu, złożony w sprawie IX Ns 1163/12, obejmuje zarówno linię elektroenergetyczną 110kV, jak i linię elektroenergetyczną 15kV (k. 325-327 akt IX Ns 1163/12). Tym samym zakres przedmiotowy służebności w obu sprawach pokrywa się. Prowadzi to zaś do oczywistej konstatacji, że istnienie związku przedmiotowo – podmiotowego pomiędzy obiema, pokrywającymi się sprawami nie może nastręczać najmniejszych wątpliwości.

Pozostałe zarzuty podniesione w treści zażalenia, Sąd Okręgowy uznał za głosową polemikę, nie mającą znaczenia dla zasadności skarżonego rozstrzygnięcia. W szczególności zważyć należy, że nie mogło dojść do naruszenia art. 379 pkt 5 k.p.c. w zw. z art. 164 k.p.c., ponieważ na rozprawie w dniu 27 maja 2013r. Sąd Rejonowy umożliwił pełnomocnikowi powodów zapoznanie się tak z pismem strony przeciwnej z dnia 23 maja 2013r., jak i zajęcie stanowiska (k.159-162). Ponadto zarzut ten jest chybiony z tego względu, że zawieszenie postępowania z przyczyn wymienionych w art. 177 k.p.c. następuje z urzędu, niezależnie od inicjatywy stron. Nie ma więc znaczenia, czy przeciwnik procesowy strony inicjującej zawieszenie miał możliwość ustosunkowania się do wniosku. Co więcej, dla zawieszenia postępowania w trybie tego artykułu wystarczającym jest powzięcie przez Sąd z urzędu wiadomości o przesłance skutkującej koniecznością wydania postanowienia o zawieszeniu zawisłej sprawy. Badanie natomiast zasadności, czy też zakresu złożonego przez pozwaną wniosku o stwierdzenie zasiedzenia służebności przesyłu, wymyka się spod kognicji Sądu rozpoznającego sprawę, do którego uprawnień wszak nie należy ocena skuteczności zasiedzenia. Wobec tego zarzuty naruszenia art. 233 k.p.c. w powiązaniu z art. 235 k.p.c., czy też art. 321 k.p.c., pozostają zupełnie niezrozumiałe w oczach Sądu Okręgowego.

Uwzględniając z kolei istotę instytucji zasiedzenia służebności, odpowiadającej treści służebności przesyłu urządzeń elektroenergetycznych, oraz fakt, że pozwana rozszerzyła złożony w sprawie IX Ns 1163/12 wniosek o stwierdzenie zasiedzenia służebności przesyłu, obejmujący 7 linii kablowych o mocy 15 kV, zarzut nierozpoznania przez Sąd Rejonowy wniosku o zarządzenie odrębnej rozprawy pozostaję bezprzedmiotowy.

I już tylko na uboczu należy wskazać, że stosownie do art. 350 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy sprostował oczywistą omyłkę pisarską w nazwie strony pozwanej, jaką popełniono w komparycji postanowienia Sądu Rejonowego, o czym orzeczono, jak w punkcie 1 sentencji, na podstawie wskazanych przepisów.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy, mocą art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., oddalił zażalenie powodów, jako bezzasadne (punkt 2 sentencji).

Brak jest także podstaw do zasądzenia na tym etapie postępowania kosztów postępowania zażaleniowego na rzecz pozwanej. Zgodnie z dyspozycją art. 108 § 1 k.p.c. Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji, jednak postanowienie w niniejszej sprawie jest postanowieniem li tylko incydentalnym, nie kończącym sprawy w instancji. Z tego też względu należało uznać żądanie przyznania kosztów postępowania zażaleniowego na tym etapie sprawy za przedwczesne, a w konsekwencji podlegające oddaleniu, o czym orzeczono w punkcie 3 sentencji postanowienia.