Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 grudnia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Opolu IX Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 8 grudnia 2016 r. w Opolu

sprawy z powództwa M. Ż.

przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. na rzecz powódki M. Ż. kwotę 4.909,50 zł (cztery tysiące dziewięćset dziewięć złotych 50/100 groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 17 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty, a dalej idące powództwo oddala;

II.  koszty postępowania pomiędzy stronami wzajemnie znosi.

Sygn. akt IX C 2410/15

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym do tutejszego Sądu w dniu 17 grudnia 2015 r. powódka M. Ż., działając przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła o zasądzenie od pozwanego Biura (...) Sp. z o.o. w O. łącznie kwoty 7 909,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, na którą składała się kwota 2 909,50 zł tytułem odszkodowania za zaniżenie jakości świadczenia oraz kwoty 5 000,00 zł zadośćuczynienia za zmarnowany urlop. Dodatkowo domagała się zasądzenia na jej rzecz od pozwanego kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego i opłaty od pełnomocnictwa.

Uzasadniając swoje stanowisko powódka wskazała, iż w dniu 27 marca 2014 r. w T. zawarła umowę nr (...) dotyczącą imprezy turystycznej do K.. Usługa obejmowała zakwaterowanie w apartamencie 3-osobowym, składającym się z kilku pomieszczeń. Po dotarciu do hotelu (...), powódce i jej rodzinie został przydzielony pokój studio. Powódka bezskutecznie złożyła reklamację rezydentowi. Powódka wybierając apartament kierowała się tym, iż jej syn z powodu wady nosa chrapie. Zmarnowany urlop był podłożem narastających konfliktów powódki z mężem. Określając swoje roszczenie powódka oparła się o art. 11 a ust. 1 ustawy o usługach turystycznych i kartę frankfurcką.

W odpowiedzi na pozew z dnia 20 maja 2016 r. pozwana (...) Sp. z o.o. w O., działając przez profesjonalnego pełnomocnika, wzniosła o oddalenie powództwa w całości, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu pozwana (...) Sp. z o.o. w O. przyznała, iż zawarła z powódką umowę o świadczenie usług turystycznych, której przedmiotem miał być pobyt w hotelu (...) w Grecji w okresie od 29 lipca do 12 sierpnia 2014 r. Pozwany podniósł, iż na tydzień przed planowaną imprezą zmuszony został do anulowania umówionego z powódką pokoju typu apartament i zaproponowania powódce zakwaterowanie w pokoju typu studio. Sytuacja ta spowodowana była przyjęciem zbyt małej liczby uczestników gości do hotelu (...). Informacja ta została przekazana powódce osobiście i telefonicznie przez agenta turystycznego pośredniczącego w zawarciu umowy o świadczenie usług turystycznych między stronami. Pozwana (...) Sp. z o.o. w O. wskazała, iż powódka świadomie postanowiła wziąć udział w imprezie turystycznej na zmienionych warunkach. Pozwana zakwestionowała roszczenie powódki tak, co do zasady, jak i co do wysokości.

W dalszym toku sprawy strony pozostały przy dotychczasowych stanowiskach.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 27 marca 2014 r. powódka M. Ż. zawarła z (...) Sp. z o.o. w O. poprzez pośrednika w T. umowę o świadczenie usług turystycznych. Obejmowała ona 15-dniowy pobyt (od 29 lipca 2014 r. do 12 sierpnia 2014 r.) na K. dla 2 osób tj. M. Ż., jej męża i syna.

Umowa dotyczyła pobytu w hotelu pięciogwiazdkowym G. V. Resort, w apartamencie 3-osobowym ( składającym się z kilku pomieszczeń w tym dwóch sypialni) , z wyżywieniem w wersji all inclusive, a także opiekę rezydenta. Impreza turystyczna obejmowała również przelot samolotem w obie strony, ubezpieczenie oraz transfer lotnisko-hotel-lotnisko.

Całkowita cena wczasów powódki M. Ż. i jej rodziny wyniosła 11 638,00 zł. Cena pobytu powódki wyniosła 5 309,00 zł, jej męża tę samą kwotę, a syna -1020,00 zł. Cena usługi została w całości uiszczona przez powódkę.

Zgodnie z warunkami uczestnictwa w imprezach turystycznych biuro podróży mogło odwołać imprezę turystyczną, jeżeli liczba rezerwacji byłaby mniejsza niż 50 osób dla imprez autokarowych oraz 220 osób dla imprez samolotowych. W takim przypadku klienci, którzy dokonali rezerwacji, powinni zostać powiadomieni o odwołaniu imprezy najpóźniej na 3 dni przed planowanym wyjazdem. Klient, który po otrzymaniu informacji na temat zmian warunków umowy wyraziłby na nie zgodę, biorąc udział w imprezie, nie ma prawa do odszkodowania z tytułu tych zmian. Klient powinien niezwłocznie poinformować biuro w formie pisemnej czy przyjmuje proponowaną zmianę czy odstępuje od umowy.

Dowód:

- odpis umowy k. 7,

- dowód wpłaty k. 8.

Pozwana (...) Sp. z o.o. na tydzień przed planowaną usługą turystyczną zawiadomiła pośrednika usługi drogą elektroniczną o tym, iż nie może zapewnić apartamentu dla powódki, a zapewnić może pokój typu studio ze zwrotem różnicy w cenie lub możliwością całkowitej rezygnacji. Pośrednik usługi turystycznej poinformował powódkę o warunkach zmiany apartamentu na pokój studio. Powódka nie zgodziła się na zmianę umowy zawartej w dniu 27 marca 2014 r. Uważała, że skoro zawarła umowę o zakwaterowanie w apartamencie- to powinna takie zakwaterowanie otrzymać. Nie chciała ani rezygnować z wakacji, ani godzić się na zakwaterowanie niezgodne z umówionym.

Dowód:

- zeznania świadka S. K. – protokół rozprawy z dnia 28 września 2016 r. – 00:02:59-00:12:09 - k. 20 akt sprawy o sygn. I Cps 45/16 Sądu Rejonowego w Tczewie Wydział I Cywilny,

- zeznania powódki – protokół rozprawy z dnia 19 października 2016 r. – 00:03:05-00:15:25 – k. 27 akt sprawy o sygn. I Cps 45/16 Sądu Rejonowego w Tczewie Wydział I Cywilny.

Powódka wraz z mężem i synem po przybyciu na miejsce, na wyspę K., w dniu 29 lipca 2014 r. została zakwaterowana w pokoju typu studio- stanowiącym jedno pomieszczenie. Powódka w dniu 16 sierpnia 2014 r. złożyła reklamację usługi turystycznej, w której domagała się zwrotu pieniędzy od organizatora usługi turystycznej. Przedmiotem reklamacji była zamiana przez organizatora apartamentu na pokój typu studio. W dniu 5 września 2014 r. powódka, przez profesjonalnego pełnomocnika, złożyła reklamację przedmiotowej usługi turystycznej. Pozwane biuro turystyczne nie uwzględniło reklamacji, zaoferowało wypłatę na rzecz powódki kwoty 400,00 zł, stanowiącej różnicę w cenie pomiędzy opłaconym apartamentem, a otrzymanym pokojem. W dniu 4 lutego 2015 r. powódka wystosowała do pozwanego biura podróży ostateczne wezwanie do zapłaty, które ponowiła w późniejszej korespondencji z pozwanym biurem w piśmie z dnia 30 kwietnia 2015 r.

Syn powódki z powodu skrzywionej przegrody nosowej w czasie snu wydaje głośne, dojmujące odgłosy chrapania, bardzo uciążliwe dla domowników. Jest też bardzo wrażliwy na działanie klimatyzacji, przeciągi, chłód. Mąż powódki z kolei cierpi w nocy z powodu odczuwanego gorąca i zawsze korzysta z klimatyzacji w trakcie wypoczynku w ciepłych krajach. W przypadku wyjazdów rodzinnych dla powódki zawsze bardzo istotny był dobór odpowiedniego apartamentu z określoną ilością sypialni, aby zapewnić wszystkim członkom rodziny warunki odpowiedniego wypoczynku.

W czasie imprezy turystycznej zorganizowanej przez pozwaną w pokoju typu studio, zapewnienie tych potrzeb nie było możliwe. Powódka i jej mąż nie mogli spać w nocy z powodu głośnych odgłosów wydawanych przez syna. Mąż powódki z kolei włączał w pokoju klimatyzację w wyniku czego syn powódki przeziębił się i wymagał opieki- co w efekcie doprowadziło do niesnasek i kłótni rodzinnych w trakcie całego wypoczynku.

.

Dowód:

- reklamacja i odpowiedź na reklamację k. 6, 12-18,

- zeznania powódki – protokół rozprawy z dnia 19 października 2016 r. – 00:03:05-00:15:25 – k. 27 akt sprawy o sygn. I Cps 45/16 Sądu Rejonowego w Tczewie Wydział I Cywilny.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

W niniejszej sprawie poza sporem pozostawało, że strony zawarły umowę o świadczenie usług turystycznych, która obejmowała pobyt na K. dla 3 osób wraz z przelotem w apartamencie z oddzielnymi sypialniami. Ustalenia wymagało natomiast to, czy pozwana spółka należycie wywiązała się z ciążących na niej w tym zakresie obowiązków i w jakim zakresie ponosi odpowiedzialność za ewentualne uchybienia.

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie dowodu z dokumentów zgromadzonych w toku sprawy, a także na podstawie zeznań świadka S. K. oraz zeznań powódki M. Ż.. Dowody z dokumentów Sąd uznał za wiarygodne, ponieważ żadna ze stron nie odmówiła im wiarygodności. Zeznania powódki i świadka również zostały przez Sąd uznane za wiarygodne, ponieważ były one spójne i logiczne oraz pokrywały się w swej treści z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie.

Na mocy art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarogodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

W niniejszej sprawie zastosowanie znajdzie ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 187). Przedmiotem regulacji tego aktu prawnego są warunki świadczenia przez przedsiębiorców usług turystycznych na terenie kraju i za granicą. Ustawa ta wprowadza kategorię umów nazwanych - „umowę o świadczenie usług turystycznych", przez którą należy rozumieć wszelkiego rodzaju usługi świadczone turystom.

Zgodnie z treścią art. 11 a ust. 1 cytowanej ustawy, organizator turystyki odpowiada za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy o świadczenie usług turystycznych, chyba, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest spowodowane wyłącznie: działaniem lub zaniechaniem klienta, działaniem lub zaniechaniem osób trzecich, nie uczestniczących w wykonywaniu usług przewidzianych w umowie, jeżeli tych działań lub zaniechań nie można było przewidzieć ani uniknąć, albo siłą wyższą.

W toku niniejszego postępowania powódka powoływała się przede wszystkim na okoliczność, że zgodnie z treścią zawartej umowy, wraz z mężem i synem miała zostać zakwaterowana w apartamencie, jednakże po przybyciu do hotelu rodzina zakwaterowana została w pokoju typu studio. Lektura dokumentu podróży jednoznacznie wskazuje, że usługa turystyczna wykupiona przez powódkę obejmuje zakwaterowanie w apartamencie, a nie innym typie pokoju.

Stanowisko przedstawione przez pozwane biuro podróży, jakoby z powodu zbyt małej liczby uczestników gości hotelu (...) nastąpiła konieczność zmiany apartamentu powódki na pokój typu studio, pozostaje w sprzeczności z warunkami uczestnictwa w imprezach turystycznych, stanowiącym integralną część dokumentu podróży. W warunkach podróży przewidziana została jedynie możliwość odwołania imprezy turystycznej, jeżeli liczba rezerwacji jest mniejsza niż 50 osób dla imprez autokarowych oraz mniejsza niż 220 osób dla imprez samolotowych, a zatem nie ma mowy o ograniczeniach związanych ze zbyt małą liczbą gości hotelowych w danym hotelu. Warunki te pozostają, zatem w sprzeczności z argumentacją przedstawianą przez pozwane biuro podróży w związku z koniecznością zamiany apartamentu na pokój typu studio, nie znajdują również swojego potwierdzenia w przepisach ustawy o usługach turystycznych, między innymi art. 14 ust. 2 pkt 7a, który przewiduje postępowanie w sytuacji ewentualnego odwołania imprezy turystycznej lub usługi turystycznej z powodu niewystarczającej liczby zgłoszeń, jeżeli realizacja usług jest uzależniona od liczby zgłoszeń. Dodatkowo zważyć należy, iż jak wynika z zeznań powódki i świadka S. K., powódka nie wyraziła zgody na zmianę warunków umowy zawartej 27 marca 2014 r.

W warunkach uczestnictwa przewidziane są inne okoliczności, niż te ustalone przez Sąd w toku postępowania. Warunki uczestnictwa dotyczą sytuacji, gdy z uwagi na zbyt małą liczbę zgłoszeń nie można zapełnić autokaru lub samolotu. Wówczas pozwana może przedstawić klientowi inną ofertę( np. na inny kierunek), a gdy klient ją przyjmie nie może domagać się odszkodowania. W rozpoznawanej sprawie w ogóle nie występuje przesłanka ilości rezerwacji w samolocie. Nie ma żadnego związku pomiędzy ilością zajętych miejsc w czasie lotu, a umówionym zakwaterowaniem w wybranym hotelu. Pozwana nie wyjaśniła jasno z jakich przyczyn nie wykonała umowy co do sposobu zakwaterowania powódki.

Ustalając wysokość odszkodowania Sąd miał na względzie fakt, że doszło do nienależytego świadczenia usługi przez organizatora imprezy turystycznej, który zakwaterował powódkę wraz z rodziną w pokoju typu studio, zamiast w umówionym apartamencie, bez uzyskania zgody powódki. Jest oczywiste, iż pobyt rodziny z dzieckiem w apartamencie składającym się z kilku pomieszczeń gwarantuje bardziej komfortowy wypoczynek- co najczęściej jednak ma swe odbicie w cenie imprezy turystycznej. Zakwaterowanie w pokoju studio w żaden sposób nie odpowiadało potrzebom powódki.

Fakt ten jest znaczącym, gdyż powódka zainteresowana była jedynie pobytem w apartamencie, gdyż w jej ocenie tylko taki typ pokoju mógł zapewnić jej i jej rodzinie satysfakcjonujący wypoczynek, ze względu na dolegliwości zdrowotne jej syna i konieczność zapewnienia mu oddzielnego pomieszczenia do spania.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd przyjął, że roszczenie odszkodowawcze powódki M. Ż. zasługuje na uwzględnienie w zakresie kwoty 2 909,50 zł, która to kwota stanowi 25 % ceny całej uiszczonej przez powódkę ceny imprezy.

Dokonując takiej oceny Sąd posiłkował się treścią tzw. Tabeli frankfurckiej - dokumentu który, powstał na zlecenie Izby Cywilnej Sądu Krajowego w Niemczech. Dokument ten oczywiście nie ma mocy wiążącej, ale stanowi instrument pewnego doświadczenia życiowego, który pomocniczo może być stosowany w poszczególnych sprawach, również na terenie naszego kraju. I tak Sąd uznał, że zamiana apartamentu na pokój studio powinna wpłynąć na obniżenie ceny usługi w wysokości 25%. Cena całej usługi turystycznej wyniosła 11 638, 00 zł, a więc 25 % tej ceny to kwota 2 909,50 zł.

Odnosząc się natomiast do roszczeń powódki obejmujących zadośćuczynienie, tytułem wstępu należy wskazać, że zgodnie poglądami wyrażonymi przez Sąd Najwyższy, przepis art. 1l a ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych może być podstawą odpowiedzialności organizatora turystyki za szkodę niemajątkową klienta w postaci tzw. zmarnowanego urlopu (por. uchwała SN z dnia 19 listopada 2010 r., sygn. III CZP 79/10, LexPolonica nr 2412173 oraz wyrok SN z dnia 24 marca 2011 r., sygn. I CSK 372/10 LexPolonica nr 2505492). W uzasadnieniu powyższego zapatrywania Sąd Najwyższy podkreślił, że przytoczony przepis stanowi regulację szczególną wobec art. 471 k.c., zatem nie ma żadnych przeszkód, aby w reżimie odpowiedzialności kontraktowej zasądzać odszkodowania za szkody o charakterze niemajątkowym. Jednocześnie Sąd Najwyższy zauważył, że taka interpretacja analizowanego przepisu pozostaje w zgodzie z dyrektywą Rady z dnia 13 czerwca 1990 r. w sprawie zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek (90/314/EWG) (Dz. Urz. UE L 1990.158.59), implementowanej przez wszystkie państwa Unii Europejskiej, także przez Polskę. Podstawowe znaczenie w tym zakresie miało uchwalenie art. 1l a, będącego odpowiednikiem art. 5 ust. 1 i 2 dyrektywy statuującego odpowiedzialność organizatora imprezy turystycznej (podróży) za szkody wyrządzone klientowi (konsumentowi) w wyniku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. Powyższa argumentacja została również w pełni zaakceptowana przez przedstawicieli doktryny (por. Glosa Mirosława Nesterowicza OSP 2012/1 str. 14, Glosa Katarzyny Kryli Przegląd Sądowy 2011/9 str. 137 oraz Glosa Jerzego Gospodarka OSP 2012/1 str. 8).

W świetle zaistniałych okoliczności Sąd uznał, że powódce należało przyznać zadośćuczynienie w wysokości 2 000,00 zł, a dalej idące powództwo oddalić, jako wygórowane.

Niewłaściwe wykonanie zobowiązania przez stronę pozwaną naruszyło prawo M. Ż. do niezakłóconego wypoczynku- w tym wypoczynku nocnego w odpowiednich warunkach- z użyciem klimatyzacji lub nie, swobody i intymności związanej z zakwaterowaniem w sypialni innej niż sypialnia dziecka, a nadto do realizowania swoich potrzeb, przyzwyczajeń i nawyków w trakcie pobytu. Jest oczywiste, iż dla rodziny z dzieckiem, na co dzień zajmującej kilkupokojowe mieszkanie, konieczność wspólnego zakwaterowania z dzieckiem, zwłaszcza takim wobec którego należy spełniać określone wymogi warunkowane stanem zdrowia- może być uznane za zaprzeczenie wypoczynku.

Odsetki Sąd zasądził od dnia 17 grudnia 2015 r., tj. dnia wytoczenia powództwa- zgodnie z zrządzaniem pozwu.

Orzeczenie o kosztach uzasadnia treść art. 100 k.p.c. Każda ze stron uległa w części swoich żądań.