Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 26 kwietnia 2016 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu XI Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Małgorzata Bojarska

Protokolant:Ewa Chorzępa

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 kwietnia 2016r. we W.

sprawy z powództwa J. R.

przeciwko (...) S.A. V. (...) w W.

o zapłatę 32 000 zł.

I.  zasądza od strony pozwanej (...) Towarzystwa (...) w W. na rzecz powoda P. R. (1) kwotę 29 700 zł. (dwadzieścia dziewięć tysięcy siedemset złotych) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia do dnia 27 lipca 2013r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  ustala, że powód wygrał sprawę w 92,81 %, szczegółowe rozliczenie kosztów procesu pozostawiając referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt XI C 1714/14

UZASADNIENIE

Powód J. R. domagał się zasądzenia od strony pozwanej (...) S.A. V. (...) kwoty 32 000 zł. wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 11 czerwca 2013r. tytułem odszkodowania za szkodę z dnia 11 czerwca 2013 r. powstałą wskutek kradzieży pojazdu powoda – marki A. (...) nr rej. (...) nr VIN (...), objętego ochroną ubezpieczeniową przez stronę pozwaną oraz przyznania kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 11 czerwca 2013 r. doszło do kradzieży pojazdu powoda – marki A. (...) nr rej. (...), powód zgłosił szkodę stronie pozwanej, która stwierdziła, że okoliczności związane z nabyciem przez powoda skradzionego pojazdu - w ocenie strony pozwanej pojazd został nabyty przez powoda na podstawie sfałszowanej umowy kupna - budzą wątpliwości a zatem ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności za zdarzenie z dnia 11 czerwca 2013r. Powód wskazał, że już w dacie zawarcia umowy ubezpieczenia strona pozwana była w posiadaniu przedmiotowej umowy i na datę zawierania umowy nie zgłaszała żadnych zastrzeżeń co do pochodzenia pojazdu i autentyczności dokumentu. Żadnych zastrzeżeń strona pozwana nie zgłaszała pobierając od powoda składkę z tytułu ubezpieczenia. Powód zakupił pojazd od pośrednika w dniu 7 listopada 2008r. i jest jego właścicielem od ponad trzech lat a zatem stał się jego właścicielem chociażby w drodze zasiedzenia.

Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania, kwestionując zarówno zasadę, jak i wysokość roszczenia. Strona pozwana przyznała, że zawarła z pozwanym umowę ubezpieczenia autocasco potwierdzoną polisą nr (...) i że pozwany w dniu 26 czerwca 2013r. zgłosił szkodę z tytułu kradzieży ubezpieczanego pojazdu marki A. (...) nr rej. (...). W ramach postępowania likwidacyjnego strona pozwana dokonała analizy roszczenia powoda i odmówiła przyjęcia odpowiedzialności; wskazała, że nie zostało przeniesione na ubezpieczyciela prawo własności skradzionego pojazdu a ponadto występują rozbieżności i niezgodności co do nabycia prawa własności przedmiotowego pojazdu a w konsekwencji - co do autentyczności dokumentu potwierdzającego jego kupno. W ocenie strony powodowej samochód marki A. (...) nr rej. (...) został zakupiony od innej osoby niż wskazują na to zebrane dokumenty. Firma sprzedająca pojazd nie była nigdy zarejestrowana. W związku z powyższym należy stwierdzić, że zgłoszony pojazd został zarejestrowany na terenie kraju na podstawie dokumentu zawierającego nieprawdziwe dane a zatem powód nie mógł skutecznie przenieść - umową cesji – prawa własności pojazdu na stronę pozwaną, co jest warunkiem niezbędnym do wypłaty odszkodowania przez stronę pozwaną zgodnie z postanowieniami § 28 ust. 1 pkt 3 OWU.

Sąd zważył co następuje:

W dniu 7 listopada 2008r. J. R. zawarł z R. S., prowadzącym działalność pod nazwą KFZ Handel, umowę, na mocy której za kwotę 11.500 euro nabył własność samochodu marki (...) nr rej. (...), nr VIN (...). Powód otrzymał dokumenty dotyczące pojazdu. m .in. dokument rejestracyjny. Na podstawie wskazanych dokumentów J. R. dokonał rejestracji tego samochodu w kraju; otrzymał dowód rejestracyjny serii DR/ (...), numer rejestracyjny (...).

(dowód: umowa sprzedaży k – 84;

dokument rejestracyjny k – 75-77;

kopia dowodu rejestracyjnego k- 78-79;

W dniu 19 listopada 2012r. J. R. zawarł z (...) S.A. V. (...) umowę ubezpieczenia autocasco (umowa AC) pojazdu marki (...) nr rej. (...), nr VIN (...) na okres od dnia 25 listopada 2012r. do 24 listopada 2013 r. jako kontynuację do polisy (...) z sumą ubezpieczenia w wysokości 32.000 zł. J. R. uiścił całą umówioną składkę w dniu zawarcia umowy.

(dowód: - wniosek i umowa ubezpieczenia, k. 58, 60-61;

- ogólne warunki AC, k. 43 - 52)

Suma ubezpieczenia jest to kwota stanowiąca górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela za wszystkie szkody powstałe w okresie obowiązywania umowy ubezpieczenia; suma ubezpieczenia powinna odpowiadać wartości pojazdu w dniu zawierania umowy ubezpieczenia ( § 2 ust. 19 OWU AC)

Ubezpieczenie AC w zakresie pełnym zawiera się wyłącznie na okres 12 miesięcy i obejmuje ono szkody będące m.in. następstwem kradzieży pojazdu (§ 4 pkt 2 OWU AC)

W razie kradzieży pojazdu ubezpieczyciel ustala odszkodowanie w kwocie odpowiadającej wartości pojazdu na dzień szkody (§ 23 pkt 1 OWU AC)

Wypłata odszkodowania za kradzież pojazdu następuje m.in. po uprzednim przeniesieniu prawa własności pojazdu na ubezpieczyciela (§28 pkt 1 ust. 3 OWU AC)

Odszkodowanie jest wypłacane w terminie 30 dni od otrzymania przez ubezpieczyciela zawiadomienia o powstaniu szkody ( §27 pkt. 3 OWU AC)

(dowód:

- ogólne warunki AC, k. 43 - 52)

W dniu 11 czerwca 2013 r. nieznany sprawca dokonał kradzieży pojazdu J. R. marki (...) nr rej. (...), nr VIN (...)

O kradzieży pojazdu J. R. zawiadomił Policję oraz w dniu 26 czerwca 2013r. stronę pozwaną.

W toku postępowania likwidacyjnego J. R. przekazał stronie pozwanej kluczyki, dowód rejestracyjny i kartę pojazdu, kopię umowy kupna pojazdu, panel do radia, książkę serwisową, umowę cesji praw własności skradzionego pojazdu.

(dowód: - zgłoszenie szkody kradzieży pojazdu wraz z protokołem przekazania dokumentów i kluczy k – 33-35 w aktach szkody nr 01/ (...);

- pisma strony pozwanej do powoda z dnia 23 października 2013r., 19 lipca 2013r. - k- 1-2, 7-8 w aktach szkody nr 01/ (...))

Strona pozwana odmówiła wypłaty odszkodowania, powołując się na postanowienia zapisów § 28 pkt 1 ust. 3 OWU AC i stwierdzając, że przedstawiona przez powoda umowa sprzedaży zawiera nieprawdziwe dane a tym samym nadesłana przez powoda cesja - przeniesienie praw własności pojazdu na stronę pozwaną nie jest prawnie wiążąca, gdyż nie została zachowana ciągłość własności.

(dowód: - pismo strony pozwanej z dnia 23 października 2013r. i z dnia 19 lipca 2013r. - k- 1-2, 7-8 w aktach szkody nr 01/ (...))

Wartość pojazdu marki (...) nr rej. (...), nr VIN (...) w dacie kradzieży wynosiła 29 700 zł.

(dowód: opinia biegłego sądowego P. R. (2) z dnia 22 września 2015r. i z dnia 27 stycznia 2016r. k – 88-89,114)

Powyższe ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie we wszystkich przeprowadzonych dowodach, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej rozstrzygnięcia.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Podstawą prawną żądania powoda stanowi art. 805 § 1 i 2 pkt 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku.

W niniejszej sprawie bezsporne było związanie stron umową ubezpieczenia autocasco samochodu marki (...) nr rej. (...), nr VIN (...), stanowiącego własność powoda, na wypadek min. kradzieży pojazdu. Sporów nie budziło również to, że samochód został skradziony.

Spór stron dotyczył istnienia roszczenia, jego wysokości i wymagalności.

Powód spełnił wszelkie wymogi warunkujące wypłatę odszkodowania, a wskazane w § 28 OWU AC. Za niezasadny uznać ocenić zarzut strony pozwanej, jakoby przeniesienie praw własności pojazdu dołączone przez powoda nie miało mocy prawnej a to z uwagi na okoliczność, że w ocenie strony powodowej samochód marki A. (...) nr rej. (...) został zakupiony od innej osoby niż wskazują na to zebrane dokumenty, firma sprzedająca pojazd nie była nigdy zarejestrowana a w związku z powyższym zgłoszony pojazd został zarejestrowany na terenie kraju na podstawie dokumentu zawierającego nieprawdziwe dane. Strona pozwana nie zaoferowała żadnego dowodu na okoliczność ustalenia, że umowa kupna - sprzedaży została sfałszowana. Strona pozwana przedłożyła wprawdzie pismo A. U. prowadzącej działalność gospodarcza pod nazwą A. A. in (...) z dnia 18 lipca 2013r. , z którego wynikają twierdzenia o rzekomym sfałszowaniu umowy kupna – sprzedaży pojazdu, jednakże jest to dokument prywatny, który nie może stanowić dowodu na powyższe.

Także okoliczności zawarcia umowy sprzedaży nie dają podstaw do przyjęcia, że umowa została sfałszowana. Faktem notoryjnym jest, że gros umów, których przedmiotem jest samochód sprowadzony z zagranicy, jest zawieranych bez równoczesnego udziału obu stron przy udziale pośrednika. Fałszu umowy nie potwierdza również cena zakupu. Wniosek ten potwierdza okoliczność, że samochód został sprawdzony (przez Urząd Celny i Urząd Miasta) oraz zarejestrowany, a potem jeszcze ubezpieczony.

Należy wreszcie wskazać, że, jak słusznie podnosi powód, nawet przy założeniu, że nie nabył on praw własności pojazdu na podstawie umowy kupna z dnia 7 listopada 2008r., nabył je w drodze zasiedzenia z mocy prawa z dniem 7 listopada 2011r. a zatem twierdzenia strony pozwanej, że nie mógł skutecznie przenieść prawa własności pojazdu na stronę pozwaną nie są zasadne. Zgodnie z treścią przepisu § 1 art. 174 kc posiadacz rzeczy ruchomej niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada rzecz nieprzerwanie od lat trzech jako posiadacz samoistny, chyba że posiada w złej wierze. Cytowany przepis dopuszcza nabycie własności rzeczy ruchomych w drodze zasiedzenia, wskazując na przesłanki tego nabycia. Identycznie jak w przypadku nieruchomości, do zasiedzenia rzeczy ruchomej prowadzi tylko posiadanie samoistne (art. 336). Inaczej niż w art. 172 ustawodawca ukształtował dwie przesłanki zasiedzenia: trzyletni termin zasiedzenia oraz przesłankę dobrej wiary, trwającej przez cały okres tego trzyletniego terminu. W odróżnieniu od zasiedzenia nieruchomości jedną z przesłanek nabycia przez zasiedzenie rzeczy ruchomych jest dobra wiara. Przesłanka ta musi istnieć przez cały czas posiadania: od jego uzyskania do upływu terminu zasiedzenia. Nie ma wątpliwości co do samoistnego charakteru posiadania pojazdu przez powoda; zgodnie z art. 336 k.c., o posiadaniu i jego postaci decyduje wyłącznie sposób władania rzeczą. Jeśli sposób władania odpowiada treści prawa własności, to spełnia cechy posiadania samoistnego. Oznacza to, że okoliczności uzyskania władania rzeczą nie mają znaczenia dla oceny tego władania jako posiadania samoistnego. Nie ma wątpliwości, że powód władał pojazdem jak właściciel i pozostawał w dobrej wierze; dobra wiara posiadacza jest równoznaczna z jego przekonaniem, opartym na obiektywnych przesłankach, wywodzących się ze stosunku będącego podstawą i przyczyną konkretnego stanu faktycznego, że wykonując w swoim imieniu prawo własności, niczyjego prawa nie narusza, co występuje przede wszystkim wtedy, gdy otrzymał on posiadanie od właściciela rezygnującego ze swego prawa. W świetle okoliczności przedmiotowej sprawy, w szczególności okoliczności towarzyszących nabyciu pojazdu przez powoda, nie sposób przypisać powodowi złej wiary.

Poza tym, odmowę wypłaty odszkodowania na podstawie postanowienia (...), na które powołuje się strona pozwana, należy uznać za niezgodną z zasadami współżycia społecznego (art. 354 § 2 k.c.). Wskazać trzeba, że strona pozwana jako profesjonalista, mająca możliwość przy zawieraniu umowy zażądania dodatkowych informacji i dokumentów (§12 (...)) powinna już wówczas zażądać dostarczenia (przedłożenia) dokumentów umożliwiających ustalenie legalności wprowadzenia pojazdu na obszar Rzeczypospolitej Polskiej, skoro tego nie uczyniła, pobierając od pozwanego ustaloną przez siebie składkę ( i to za kolejny okres), to stronę pozwaną powinny obciążać skutki niedochowania należytej staranności w tym zakresie. Skoro pozwany ubezpieczyciel ubezpieczył pojazd w oparciu o określone dokumenty, nie sprawdzając ich autentyczności, to uczynił to na własne ryzyko. Innymi słowy, skoro udzielił powodowi, który uiścił składkę, ochrony ubezpieczeniowej, i po powstaniu szkody dopełnił wymaganych od niego przesłanek wypłaty odszkodowania, powinien teraz wypłacić mu odszkodowanie, a nie dokonywać sprawdzania dokumentów w celu uniknięcia swojej odpowiedzialności, bo to należało uczynić przy zawieraniu umowy.

Nietrafny jest także (przynajmniej w znacznej części) zarzut nieudowodnienia wysokości dochodzonego roszczenia. Powód w niniejszym postępowaniu dochodzi zapłaty kwoty 32 000 zł. Kwota ta wynika z wiążącej strony umowy, na mocy której strony ustaliły sumę ubezpieczenia na kwotę 32 000 zł., jednakże w przypadku powstania szkody całkowitej lub kradzieży pojazdu górną granicę odszkodowania stanowi wartość rynkowa pojazdu w dniu powstania szkody, nie większa niż suma ubezpieczenia (§ 23 pkt 1 OWU AC) Powód, godnie z rozkładem ciężaru dowodowego, zaoferował przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego na okoliczność ustalenia wartości pojazdu w dacie kradzieży. Sąd uznał, iż rozstrzygnięcie sprawy wymaga wiadomości specjalnych i na podstawie art. 278 § 1 k.p.c. dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej.

W przedmiotowej sprawie biegły sądowy z zakresu techniki samochodowej i wyceny wartości pojazdów samochodowych mgr inż. P. R. (2) sporządził opinie sądowe pisemne, które ostatecznie nie były kwestionowane przez żadną ze stron. Sporządzone przez biegłego sądowego opinie zostały oceniona przez Sąd na podstawie całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, jak również ustosunkowania się biegłego do wynikających z dowodów faktów, mogących stanowić podstawę ocen zawartych w opinii oraz czy opierając się na tym materiale w sposób logiczny i jasny przedstawiony został tok rozumowania prowadzący do sformułowanych w opinii wniosków. Sąd ocenił powyższe opinie w zakresie ich zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego oraz wiedzy powszechnej. Sąd uznał, iż sporządzone przez biegłego opinie pisemne zostały sporządzone w sposób wyczerpujący, zrozumiały, rzetelny, jak również jasny i logiczny. W opracowanej opinii pisemnej z dnia 22 września 2015r. biegły wskazał podstawę wydania opinii, stan faktyczny stanowiący podstawę wydanej opinii oraz w sposób wyczerpujący opisał metodę i sposób przeprowadzenia badania tj. w sposób logiczny wskazał metodę wyliczenia. Na podstawie powyższych opinii Sąd ustalił, iż wartość pojazdu marki (...) nr rej. (...), nr VIN (...) w dacie kradzieży wynosiła 29 700 zł.

Zgodnie z art. 817 § 1 i 2 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Powyższe powtarzają postanowienia OWU AC w §27 pkt. 3. Z uwagi na okoliczność, że powód zgłosił szkodę w dniu 26 czerwca 2013r. Sąd uznał, iż strona pozwana powinna wypłacić należną kwotę w terminie 30 dni a więc w dniu 26 lipca 2013r. Mając powyższe na uwadze i na podstawie wyżej powołanych przepisów Sąd orzekł jak w pkt I i II orzeczenia.

O kosztach postępowania w punkcie III wyroku Sąd orzekł na podstawie art. 108 kpc.