Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 227/17

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 lipca 2017 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku w II Wydziale Karnym

w składzie:

Przewodniczący: SSR Magdalena Czaplińska

Protokolant: Anita Grunt

przy udziale Prokuratora Izabeli Lipińskiej

po rozpoznaniu w dniu 29 czerwca 2017 roku sprawy

M. M., syna M. i J. z domu K.,

urodzonego dnia (...) w P.

skazanego prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Rejonowego w Malborku z dnia 23 marca 2010 r. w sprawie o sygn. akt II K 316/10 za ciąg przestępstw z art. 278 § 1 k. k. w zw. z art. 64 § 1 k. k. popełnionych w dniach od 28 października 2009 roku do 2 listopada 2009 roku, w sierpniu 2009 roku, w okresie od 5 stycznia 2009 roku do 6 marca 2009 roku, w nocy z 11/12 października 2009 roku na karę 1 (jednego) roku i 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności oraz za ciąg przestępstw z art. 279 § 1 k. k. w zw. z art. 64 § 1 k. k. popełnionych w nocy z 14/15 października 2009 roku, w dniu 20 października 2009 roku, w listopadzie 2009 roku, w nocy z 26/27 listopada 2009 roku na karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności; powyższe kary połączono i orzeczono karę łączną 2 (dwóch) lat i 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności; kara ta została odbyta w całości;

2.  Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku z dnia 10 września 2014 roku. w sprawie o sygn. akt X K 530/14 za przestępstwo z art. 278 § 1 k. k. w zaw. z art. 64 § 1 k. k. popełnione w nocy z 14/15 kwietnia 2014 roku na karę 1 (jednego) roku i 5 (pięciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wymiarze 100 (stu) stawek dziennych po 10 (dziesięć) złotych każda;

3.  Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku z dnia 19 listopada 2013 roku
w sprawie o sygn. akt II K 521/11 za ciąg przestępstw z art. 286 § 1 k. k. w b. z art. 270 § 1 k. k. w zw. z art. 11 § 2 k. k. w zw. z art. 12 k. k. w zw. z art. 64 § 1 k. k. popełnionych w dniu 1 sierpnia 2003 roku, w dniu 1 września 2003 roku, w dniu 7 listopada 2003 roku, w dniu 12 listopada 2003 roku na karę 1 (jednego) roku i 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wymiarze 80 (osiemdziesięciu) stawek dziennych po 10 (dziesięć) złotych każda;

4.  Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku z dnia 29 stycznia 2015 roku w sprawie o sygnaturze akt X K 714/14 za ciąg przestępstw z art. 297 § 1 k. k.. w zw. z art. 64 § 1 k. k. popełnionych w okresie od 1 maja 2014 roku do 4 maja 2014 roku, od 4 maja 2014 roku do 5 maja 2014 roku, od 14 kwietnia 2014 roku do 18 kwietnia 2014 roku na karę 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wymiarze 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych po 10 (dziesięć) złotych każda;

5.  Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku z dnia 11 lipca 2016 roku w sprawie o sygnaturze akt II K 1373/14 za ciąg przestępstw z art. 13 § 1 k. k. w zw. z art. 286 § 1 k. k. w zb. z art. 297 § 1 k. k. w zw. z art. 11 § 2 k. k. w zw. z art. 64 § 1 k. k., z art. 286 § 1 k. k. w zb. z art. 297 § 1 k. k. w zw. z art. 11 § 2 k. k. w zw. z art. 64 § 1 k. k., z art. 286 § 1 k. k. w zb. z art. 297 § 1 k. k. w zb. z art. 270 § 1 k. k. w zw. z art. 11 § 2 k. k. w zw. z art. 12 k. k. w zw. z art. 64 § 1 k. k., z art. 13 § 1 k. k. w zw. z art. 286 § 1 k. k. w zb. z art. 297 § 1 k. k. w zb. z art. 270 § 1 k. k. w zw. z art. 11 § 2 k. k. w zw. z art. 64 § 1 k. k. popełnionych w dniach: 7, 11, 14, 28 sierpnia 2003 roku; 1, 3, 4 września 2003 roku; 6 ,7, 8, 17 listopada 2003 roku na karę 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wymiarze 100 (stu) stawek dziennych po 10 (dziesięć) złotych każda;

o r z e k a:

I.  na podstawie art. 85 § 1 i 2 k. k., art. 85 a k. k., art. 86 § 1 i 2 k. k., art. 91 § 2 k. k. łączy kary pozbawienia wolności i grzywny orzeczone w wyrokach: Sądu Rejonowego Gdańsk –Południe w Gdańsku z dnia 10 września 2014 roku w sprawie o sygnaturze akt X K 530/14, Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku z dnia 19 listopada 2013 roku w sprawie o sygnaturze akt II K 521/11, Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku z dnia 29 stycznia 2015 roku w sprawie o sygnaturze akt X K 714/14 oraz Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku z dnia 11 lipca 2016 roku w sprawie o sygnaturze akt II K 1373/14 i jako karę łączną wymierza skazanemu M. M. karę 7 (siedmiu) lat pozbawienia wolności oraz karę 200 (dwustu) stawek dziennych grzywny po 10 (dziesięć) złotych każda;

II.  na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet kary łącznej pozbawienia wolności orzeczonej w punkcie I. sentencji wyroku zalicza okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie II K 521/11 Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku od dnia 28 stycznia 2017 roku do dnia 6 lipca 2017 roku, przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

III.  w pozostałym zakresie orzeczenia zawarte w wyrokach ulegających połączeniu podlegają odrębnemu wykonaniu;

IV.  na podstawie art. 572 k. p. k. w zw. z art. 85 § 1 k. k. a contrario umarza postępowanie o wydanie wyroku łącznego w zakresie dotyczącym kary orzeczonej wyrokiem wydanym w sprawie II K 316/10 Sądu Rejonowego w Malborku z uwagi na odbycie w całości orzeczonej kary;

V.  na podstawie art. 626 § 1 k.p.k. w zw. z art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia skazanego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych, które przejmuje na rzecz Skarbu Państwa.

Sygn. akt II K 227/17

UZASADNIENIE

Sąd ustalił, co następuje:

M. M. skazany został wyrokiem Sądu Rejonowego w Malborku z dnia 23 marca 2010 r. w sprawie o sygn. akt II K 316/10 za ciąg przestępstw z art. 278 § 1 k. k. w zw. z art. 64 § 1 k. k. popełnionych w dniach od 28 października 2009 roku do 2 listopada 2009 roku, w sierpniu 2009 roku, w okresie od 5 stycznia 2009 roku do 6 marca 2009 roku, w nocy z 11/12 października 2009 roku na karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz za ciąg przestępstw z art. 279 § 1 k. k. w zw. z art. 64 § 1 k. k. popełnionych w nocy z 14/15 października 2009 roku, w dniu 20 października 2009 roku, w listopadzie 2009 roku, w nocy z 26/27 listopada 2009 roku na karę 2 lat pozbawienia wolności; powyższe kary połączono i orzeczono karę łączną 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności; kara ta została odbyta w całości.

Dowód: odpis wyroku w sprawie II K 316/10 SR w Malborku – k. 65 - 66; informacja o pobytach i orzeczeniach – k. 16 – 20, 28 - 32; dane o karalności - k. 7 – 10, 39 – 42

M. M. skazany został wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku z dnia 10 września 2014 roku. w sprawie o sygn. akt X K 530/14 za przestępstwo z art. 278 § 1 k. k. w zaw. z art. 64 § 1 k. k. popełnione w nocy z 14/15 kwietnia 2014 roku na karę 1 roku i 5 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych po 10 złotych każda.

Dowód: odpis wyroku w sprawie X K 530/14 SR Gdańsk – Południe w Gdańsku – k. 56 - 57; informacja o pobytach i orzeczeniach – k. 16 – 20, 28 - 32; dane o karalności - k. 7 – 10, 39 – 42

M. M. skazany został wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku z dnia 19 listopada 2013 roku w sprawie o sygn. akt II K 521/11 za ciąg przestępstw z art. 286 § 1 k. k. w b. z art. 270 § 1 k. k. w zw. z art. 11 § 2 k. k. w zw. z art. 12 k. k. w zw. z art. 64 § 1 k. k. popełnionych w dniu 1 sierpnia 2003 roku, w dniu 1 września 2003 roku, w dniu 7 listopada 2003 roku, w dniu 12 listopada 2003 roku na karę 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wymiarze 80 stawek dziennych po 10 złotych każda.

Dowód: odpis wyroku w sprawie II K 521/11 SR Gdańsk – Południe w Gdańsku - k. 92 – 109; odpis wyroku w sprawie V Ka 402/14 SO w Gdańsku – k. 110; informacja o pobytach i orzeczeniach – k. 16 – 20, 28 - 32; dane o karalności - k. 7 – 10, 39 – 42

M. M. skazany został wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsk – Północ w Gdańsku z dnia 29 stycznia 2015 roku w sprawie o sygnaturze akt X K 714/14 za ciąg przestępstw z art. 297 § 1 k. k.. w zw. z art. 64 § 1 k. k. popełnionych w okresie od 1 maja 2014 roku do 4 maja 2014 roku, od 4 maja 2014 roku do 5 maja 2014 roku, od 14 kwietnia 2014 roku do 18 kwietnia 2014 roku na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych po 10 złotych każda.

Dowód: odpis wyroku w sprawie X K 714/14 SR Gdańsk – Południe w Gdańsku - k. 58 -59; informacja o pobytach i orzeczeniach – k. 16 – 20, 28 - 32; dane o karalności - k. 7 – 10, 39 – 42

M. M. skazany został wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsk - Południe w Gdańsku z dnia 11 lipca 2016 roku w sprawie o sygnaturze akt II K 1373/14 za ciąg przestępstw z art. 13 § 1 k. k. w zw. z art. 286 § 1 k. k. w zb. z art. 297 § 1 k. k. w zw. z art. 11 § 2 k. k. w zw. z art. 64 § 1 k. k., z art. 286 § 1 k. k. w zb. z art. 297 § 1 k. k. w zw. z art. 11 § 2 k. k. w zw. z art. 64 § 1 k. k., z art. 286 § 1 k. k. w zb. z art. 297 § 1 k. k. w zb. z art. 270 § 1 k. k. w zw. z art. 11 § 2 k. k. w zw. z art. 12 k. k. w zw. z art. 64 § 1 k. k., z art. 13 § 1 k. k. w zw. z art. 286 § 1 k. k. w zb. z art. 297 § 1 k. k. w zb. z art. 270 § 1 k. k. w zw. z art. 11 § 2 k. k. w zw. z art. 64 § 1 k. k. popełnionych w dniach: 7, 11, 14, 28 sierpnia 2003 roku; 1, 3, 4 września 2003 roku; 6 ,7, 8, 17 listopada 2003 roku na karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych po 10 złotych każda.

Dowód: odpis wyroku w sprawie II K 1373/14 SR Gdańsk – Południe w Gdańsku – k. 70 - 78; odpis wyroku w sprawie V Ka 1172/16 SO w Gdańsku – k. 79 – 80; informacja o pobytach i orzeczeniach – k. 16 – 20, 28 - 32; dane o karalności - k. 7 – 10, 39 – 42

Z opinii o skazanym z Zakładu Karnego w C. wynika, że karę pozbawienia wolności odbywa on w jednostce typu półotwartego, jego zachowanie w trakcie odbywania kary jest stabilne i należy je uznać za właściwe, chociaż niczym nie wyróżniające się, nie był karany dyscyplinarnie ani nagradzany regulaminowo. W gronie współosadzonych funkcjonuje bezkonfliktowo, wobec przełożonych jest grzeczny i zdyscyplinowany, nie deklaruje przynależności do podkultury przestępczej. Karę pozbawienia wolności odbywa w systemie zwykłym. Nie stwierdzono zachowań agresywnych ani suicydalnych, nie stosowano wobec niego środków przymusu bezpośredniego. Zabiega o zatrudnienie. Na temat popełnionych przestępstw wypowiada się krytycznie.

Dowód: opinia o skazanym - k. 14 – 15; wywiad środowiskowy – k. 22 – 24

Skazany M. M. był uprzednio jedenastokrotnie karany przez Sąd. W stosunku do wcześniejszych wyroków skazujących wydane zostały wobec skazanego dwa wyroki łączne - w sprawach IV K 328/93 Sądu Wojewódzkiego w Gdańsku i XIX K 368/04 Sądu Rejonowego w Gdańsku.

Dowód: dane o karalności – k. 7 – 10, 39 – 42

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, które zostały ujawnione w toku rozprawy, w szczególności w postaci odpisów wyroków, opinii o skazanym, wywiadu środowiskowego, informacji o pobytach i orzeczeniach oraz danych o karalności.

Sąd dał wiarę tym dokumentom uznając, że nie budzą one wątpliwości co do rzetelności i autentyczności zgromadzonych w nich informacji. Zostały one sporządzone przez uprawnione do tego osoby, a żadna ze stron nie kwestionowała ich wiarygodności. Dokumenty ujawnione w toku rozprawy łączą się w spójną i logiczną całość i w ocenie Sądu, pozwalają odtworzyć stan faktyczny niezbędny do rozstrzygnięcia o wniosku skazanego.

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że wydając wyrok łączny w niniejszej sprawie, Sąd – mając na uwadze dyspozycję art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. – o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw oraz treść art. 4 § 1 k. k. – obowiązany był rozważyć, które z przepisów o karze łącznej (tj. w brzmieniu sprzed nowelizacji, tj. czyli obowiązującym do dnia 30 czerwca 2015 r. czy też w brzmieniu znowelizowanym, obowiązującym od dnia 1 lipca 2015 r.) będą korzystniejsze dla skazanego. W ocenie Sądu, korzystniejsze dla skazanego są aktualnie obowiązujące przepisy o karze łącznej, albowiem aktualnie połączeniu podlegają kary łączne wymierzone w wyrokach jednostkowych (nie zaś – jak dotąd – kary jednostkowe), co jest niewątpliwie korzystniejsze dla skazanego. Wobec powyższego, zgodnie z dyspozycją art. 4 § 1 k. k., Sąd wydając wyrok łączny w niniejszej sprawie opierał się o przepisy o karze łącznej obowiązujące od dnia 1 lipca 2015 roku, jako korzystniejsze dla skazanego.

Mając na uwadze aktualne brzmienie art. 85 § 1 k. k. (w myśl którego, jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną), Sąd uznał że w stosunku do skazanego M. M. zachodzą przesłanki do połączenia kar pozbawienia wolności i grzywny orzeczonych wyrokami wydanymi w sprawach: X K 530/14, II K 521/11, X K 714/14 i II K 1373/14 SR Gdańsk – Południe w Gdańsku (punkt I. sentencji wyroku łącznego). Mając na uwadze, iż - zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 85 § 2 k. k. – podstawą orzeczenia kary łącznej są kary podlegające wykonaniu (z zastrzeżeniem art. 89 k. k.), Sąd w punkcie IV. sentencji wyroku na podstawie art. 572 k. p. k. w zw. z art. 85 § 2 k. k. a contrario umorzył postępowanie o wydanie wyroku łącznego w zakresie dotyczącym wyroku wydanego w sprawie II K 316/10 SR w Malborku z uwagi na wykonanie w całości orzeczonej kary.

Kwestią podlegającą rozważeniu i decydującą o możliwości połączenia kar było ustalenie, czy kary wymierzone za przestępstwa przypisane skazanemu, a objęte wyrokami podlegającymi łączeniu, są karami tego samego rodzaju. W wyrokach podlegających łączeniu

M. M. skazany został na kary pozbawienia wolności i grzywny, które jako kary tego samego rodzaju podlegają łączeniu.

W punkcie I. sentencji wyroku łącznego Sąd połączył kary pozbawienia wolności i grzywny orzeczone w wyrokach wydanych w sprawach o sygnaturach akt: X K 530/14, II K 521/11, X K 714/14 i II K 1373/14 SR Gdańsk – Południe w Gdańsku i jako karę łączną wymierzył M. M. karę 7 lat pozbawienia wolności oraz karę 200 stawek dziennych grzywny po 10 złotych każda. Wymierzając karę łączną grzywny Sąd baczył, by – zgodnie z dyspozycją art. 86 § 2 k. k. – wysokość stawki dziennej nie przekraczała najwyższej ustalonej poprzednio.

Wymierzając karę łączną Sąd nie rozważa ponownie kwestii społecznej szkodliwości czynów, za które zostały orzeczone kary ani też stopnia zawinienia przy popełnieniu wyżej wymienionych czynów. Sąd, zgodnie z art. 85 a k. k., winien mieć na uwadze prewencję indywidualną wobec oskarżonego – w postępowaniu o wydanie wyroku łącznego – skazanego, jak też względy prewencji generalnej. Ponadto Sąd winien rozważyć kwestię czy przestępstwa, za które zostały orzeczone kary jednostkowe są jedno- czy też różnorodzajowe, czy zostały popełnione w krótkich czy też znacznych odstępach czasu. Przestępstwa objęte wyrokami wskazanymi w punkcie I. sentencji wyroku łącznego są przestępstwami w większości jednorodzajowymi, wymierzonymi głównie przeciwko temu samemu dobru prawnemu, tj. mieniu, co przemawia za celowością zastosowania przy łączeniu kar jednostkowych w przeważającej mierze zasady absorpcji, popełnione natomiast zostały na przestrzeni bardzo długiego okresu czasu (tj. od 1 sierpnia 2003 roku do 4 maja 2014 roku), co z kolei przemawia za zastosowaniem zasady kumulacji.

Nie ulega również wątpliwości, iż względy prewencji zarówno generalnej, jak i indywidualnej nakazują zastosowanie wobec skazanego przynajmniej częściowej kumulacji kar. M. M. był już jedenastokrotnie karany przez sąd. Zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 12 lipca 2000 r.: „ decydujące znaczenie przy wymiarze kary łącznej ma wzgląd na prewencyjne oddziaływanie kary, w znaczeniu prewencji indywidualnej i ogólnej Popełnienie dwóch lub więcej przestępstw jest istotnym czynnikiem prognostycznym, przemawiającym za orzekaniem kary łącznej surowszej od wynikającej z dyrektywy absorpcji. Absorpcję kar należy stosować bardzo ostrożnie, biorąc pod uwagę negatywną co do sprawcy przesłankę prognostyczną, jaką jest popełnienie kilku przestępstw” (II AKa 171/00, OSA 2001/2/5).

Sąd miał także na uwadze fakt, iż popełnienie dwóch lub więcej przestępstw jest zasadniczo okolicznością obciążającą i w związku z tym kara łączna nie może stanowić niczym nie uzasadnionej premii dla skazanego płynącej jedynie z faktu popełnienia większej liczby przestępstw ( „Kodeks karny-komentarz” pod red. A. Wąska, Gdańsk 2000, t. II, s. 261-263). A za taką właśnie premię należałoby uznać wymierzenie skazanemu kary łącznej z zastosowaniem zasady pełnej absorpcji.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że w badanym przypadku brak jest podstaw do całkowitego zastosowania zasady absorpcji kar jednostkowych. Należy bowiem mieć na uwadze, że M. M. wielokrotnie popełnił przestępstwa. Zachowanie skazanego wskazuje na jego niepoprawność. Uprzednie skazania nie powstrzymały go przed ponownym naruszeniem porządku prawnego. Z tych przyczyn, w ocenie Sądu, przyznanie prymatu zasadzie absorpcji przyczyniłoby się do wzbudzenia u skazanego poczucia bezkarności. Sąd miał na względzie także treść opinii o skazanym z Zakładu Karnego w C..

Sąd Najwyższy niejednokrotnie podkreślał, iż stosowanie jednej z wyżej wymienionych zasad, absorpcji czy też kumulacji w pełnym zakresie z wyłączeniem zasady przeciwnej, winno mieć miejsce jedynie wyjątkowo. Podzielając ten pogląd, Sąd wymierzył kary łączne pozbawienia wolności i grzywny przy zastosowaniu zarówno zasady absorpcji, jak i kumulacji.

Z tych przyczyn Sąd uznał, że kary łączne we wskazanym powyżej wymiarze będą w należyty sposób oddziaływać prewencyjnie na skazanego.

Co do pozostałych rozstrzygnięć zawartych w wyrokach podlegających łączeniu, Sąd ustalił, że podlegają one odrębnemu wykonaniu.

W punkcie II. sentencji wyroku Sąd zaliczył skazanemu na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności odpowiedni okres rzeczywistego pozbawienia wolności.

Sąd zwolnił skazanego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych związanych z postępowaniem o wydanie wyroku łącznego, uznając, że nie jest on w stanie ich ponieść.