Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 22/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 czerwca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Wysokiem Mazowieckiem III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący : SSR Julita Aronowicz

Protokolant : Anna Brandt

po rozpoznaniu w dniu 16 czerwca 2016 r. w Wysokiem Mazowieckiem

sprawy z powództwa małoletniego K. K. reprezentowanego przez przedstawicielkę ustawową M. K.

przeciwko B. K. (1)

o alimenty

I.  Zasądza od pozwanego B. K. (1) na rzecz jego małoletniego syna K. K., urodz. (...) w Ł. alimenty w wysokości po 1.000 (jeden tysiąc) złotych miesięcznie, za miesiące marzec 2016 r. i kwiecień 2016 r., a następnie w kwocie po 1.000 (jeden tysiąc) złotych miesięcznie, poczynając od 01 lipca 2016 r., płatne z góry do dnia 10. (dziesiątego) każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia w terminie płatności, do rąk M. K. jako przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda;

II.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  Koszty procesu pomiędzy stronami wzajemnie znosi;

IV.  Nakazuje ściągnąć od pozwanego B. K. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Wysokiem Mazowieckiem kwotę 600 (sześćset) złotych tytułem zwrotu nieuiszczonej opłaty od pozwu;

V.  Wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 22/16

UZASADNIENIE

Małoletni powód K. K., reprezentowany przez przedstawicielkę ustawową - matkę M. K., w pozwie skierowanym przeciwko B. K. (1) domagał się zasądzenia od pozwanego na swą rzecz alimentów w wysokości po 1.500 zł miesięcznie, płatnych do 10. dnia każdego miesiąca, poczynając od 16 czerwca 2015 r., wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż małoletni K. K. jest dzieckiem pochodzącym z nieformalnego związku (...) oraz B. K. (1). Małoletni urodził się w 6 miesiącu ciąży i od tego czasu pozostaje pod stałą opieką lekarską oraz pielęgniarską hospicjum domowego oraz licznych poradni specjalistycznych. Wskazano, iż dziecko cierpi na dysplazję oskrzelowo - płucną, ma nierozwinięte płuca, cierpi na bezdech oraz wymaga podawania tlenu. Przedstawicielka ustawowa wskazała, że nie pracuje zawodowo, opiekuje się synem, poświęca mu cały swój czas. Pozwany natomiast nie interesuje się sytuacją małoletniego syna, nie łoży dobrowolnie na jego utrzymanie. Pozwany jest właścicielem dobrze prosperującego, kilkudziesięciohektarowego gospodarstwa rolnego, nastawionego na produkcję mleczną.

W odpowiedzi na pozew pozwany B. K. (1) wniósł o oddalenie powództwa w części, tj. powyżej kwoty 450 zł miesięcznie tytułem alimentów, płatnych od dnia złożenia pozwu.

Uzasadniając swe stanowisko pozwany wskazał, że jest właścicielem gospodarstwa rolnego nastawionego na produkcję mleczną, z którego uzyskuje dochód w wysokości ok. 26.410 zł miesięcznie. Pozwany podniósł, iż ponosi stałe wydatki związane z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, utrzymaniem domu, w którym wspólnie z nim zamieszkują jego rodzice oraz rodzeństwo oraz spłatą kredytów zaciągniętych przez poprzednich właścicieli gospodarstwa i w związku z tym miesięcznie do dyspozycji pozostaje mu kwota ok. 1.500 zł. Dodatkowo pozwany obciążony został karą w związku z przekroczeniem indywidualnej kwoty dostaw mleka w wysokości 52.041, 91 zł, która potrącana ma być stopniowo z wynagrodzenia za mleko. Pozwany podkreślił, iż od czasu narodzin dziecka interesuje się synem, deklarował matce dziecka pomoc, w tym pomoc w dowożeniu syna do specjalistów. Pozwany podał, iż dobrowolnie płacił na rzecz syna alimenty w wysokości od 200 zł do 400 zł miesięcznie, partycypował w kosztach zakupu odzieży, środków higienicznych, zabawek oraz sprzętu medycznego (inhalatora), jak również przekazał matce dziecka otrzymany zasiłek z KRUS z tytułu urodzenia dziecka w wysokości 3.521, 80 zł.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

Małoletni powód K. K., urodzony (...) w Ł., jest synem M. K. i B. K. (1), dziecko zostało uznane przez ojca. Małoletni powód jest skrajnym wcześniakiem, urodzonym w 6 miesiącu ciąży. Dziecko od dnia narodzin do 21 grudnia 2015 r. przebywało w szpitalach w Ł., w W. i w B.. K. K. jest dzieckiem niepełnosprawnym. Stwierdzona została u niego dysplazja oskrzelowo - płucna, w związku z czym małoletni przy oddychaniu korzysta z pomocy kondensatora tlenu. Dziecko pozostaje pod opieką Fundacji (...) im” Hospicjum (...) w B., pozostaje też pod stałą opieką 9 poradni (...) w B., tj. neurologicznej, okulistycznej, pulmonologicznej, neonatologicznej, rehabilitacyjnej, poradni patologii noworodka, laryngologicznej, alergologicznej oraz preluksacyjnej, co wiąże się z koniecznością wyjazdów do B., nawet 6-7 razy w miesiącu, zaś jednorazowy koszt wyjazdu oscyluje wokół kwoty 60 zł. Małoletni leczony jest w ramach ubezpieczenia w NFZ, przy czym matka dziecka ponosi koszty związane z zakupem lekarstw w wysokości ok. 400 zł miesięcznie. Koszty związane z zakupem żywności dla dziecka, które jest alergikiem, wynoszą ok. 500 - 600 zł miesięcznie. Matka powoda wydatkuje ok. 200 zł miesięcznie na zakup ubrań dla dziecka, ok. 300 zł miesięcznie na zakup pieluch i środków czystości, przy czym dodatkowo zmuszona jest ona do zakupu specjalistycznego płynu do kąpieli, którego koszt wynosi 50 zł, zaś sam środek wystarcza na 3-4 kąpiele dziecka. Z uwagi na fakt, iż małoletni powód jest dzieckiem opóźnionym ruchowo, wymaga on wspomagania specjalistycznymi zabawkami i matami edukacyjnymi. Miesięczny koszt utrzymania powoda początkowo został określony przez matkę na kwotę 1.700 – 2.000 zł, następnie na kwotę 2.000 – 2.500 zł.

Matka małoletniego powoda M. K. ma 22 lata, ukończyła Technikum Ekonomiczne, w związku z narodzinami dziecka zmuszona została do zakończenia nauki w Technikum Informatycznym. Przedstawicielka ustawowa nie posiada majątku, nie ma też długów. M. K. wraz z dzieckiem mieszka w lokalu komunalnym wspólnie z matką, ojczymem i trojgiem rodzeństwa. Rodzina przedstawicielki ustawowej utrzymuje się z wynagrodzenia za pracę ojczyma M. K. w wysokości 1.300 zł miesięcznie, alimentów w kwocie ok. 500 zł. Matka małoletniego powoda otrzymuje świadczenia z MOPS w łącznej wysokości 1.300 zł miesięcznie. W związku z koniecznością stałego korzystania z kondensatora tlenu, partycypuje ona w kosztach związanych z zakupem energii elektrycznej w wysokości 50 - 100 zł miesięcznie.

Pozwany B. K. (1) ma 31 lat, z zawodu jest rolnikiem. Jest właścicielem dobrze prosperującego gospodarstwa rolnego, o pow. 30 ha., nastawionego na produkcję mleczną. Dodatkowo pozwany dzierżawi jeszcze 10 ha. ziemi. Przychód pozwanego z tytułu dostaw mleka do SM (...) w W. Mazowieckiem w okresie luty 2015 r. – luty 2016 r. wyniósł 343.317, 44 zł. Pozwany w tej spółdzielni posiada zadłużenie z tytułu pożyczek w wysokości 22.836, 52 zł, rata miesięczna wynosi 6.750 zł. W Banku Spółdzielczym w R. B. K. (1) posiada 6 kredytów, łączna kwota zadłużenia na dzień 30 marca 2016 r. wynosiła 363.867 zł. W Banku (...) w B. pozwany posiada kredyt inwestycyjny, zadłużenie na dzień 06 czerwca 2016 r. wynosiło 141.712, 40 zł. Ponadto pozwany jest zobligowany uiścić opłatę za przekroczenie przysługującej kwoty mlecznej w wysokości 52.041, 91 zł. B. K. (1) opłaca też raty leasingowe za maszyny rolnicze, płaci łącznie ok. 5.600 zł miesięcznie, aktualnie w toku jest postępowanie windykacyjne z powodu nieopłacania należności. Ponadto pozwany ma kredyty na zakup sprzętu AGD, płaci raty wynoszące 409 zł miesięcznie. B. K. (1) uzyskuje dopłaty z (...), w 2015 r. otrzymał łącznie 46.154, 62 zł, nadto uzyskał dofinansowanie dla młodego rolnika w kwocie 100.000, 00 zł. Pozwany ponosi szereg wydatków związanych z utrzymaniem gospodarstwa. Wskazał, że na zakup paszy wydaje 7.000 zł miesięcznie, usługi weterynaryjne kosztują 1.200 zł miesięcznie, płyny do dojarek - 500 zł miesięcznie, gumy strzykowe - 3.240 zł rocznie, ropa do maszyn - 36.000 zł rocznie, oleje do ciągnika i filtry - 1.700 zł rocznie, nawozy - 42.000 zł rocznie, ziarno kukurydzy - 4.100 zł rocznie, opryski - 1.200 zł rocznie, folia i siatka - 4.500 zł rocznie, koszty związanych z dostawą energii i wody wynoszą 2.500 zł miesięcznie, należny podatek za 2016 r. - 1.136 zł. Pozwany tworzy wspólne gospodarstwo domowe wraz z bratem oraz rodzicami, którzy otrzymują świadczenia rentowe z KRUS w łącznej wysokości 1.200 zł miesięcznie, przy czym pozwany wskazał, że jego ojciec spłaca raty leasingowe za samochód marki M., w wysokości 1.300 zł miesięcznie. Pozwany z tytułu narodzin dziecka otrzymał z KRUS zasiłek w kwocie 3.521, 80 zł.

Powyższe ustalono na podstawie: wyjaśnień informacyjnych i zeznań przedstawicielki ustawowej M. K. (k. 98 v. – 99, 203 v.), wyjaśnień i zeznań pozwanego B. K. (1) (k. 99 – 100, 203 v. - 204), zeznań świadków – A. P. (czas nagr. od 00:05:23, k. 178 v.), W. B. (czas nagr. od 00:20:02, k. 179), B. K. (2) (czas nagr. od 00:36:14, k. 179 – 179 v.), Ł. K. (czas nagr. od 00:59:49, k. 179 v. – 180), odpisu skróconego aktu urodzenia dziecka (k. 4), zaświadczenia Fundacji (...) im” (k. 5), kart informacyjnych leczenia szpitalnego dziecka (k. 6 – 22), informacji o stanie stada z (...) (k. 34 - 35), wykazu dostaw mleka z SM (...) (k. 36), rachunków, faktur VAT, dowodów wpłat (k. 37 – 43, 52, 53, 58, 67 – 69, 75 – 79, 83 – 95, 128 – 170, 173 – 177, 200, 201), umów leasingu (k. 44 – 46), umów pożyczki, kredytu wraz harmonogramem spłat (k. 47 – 49, 54, 55), decyzji w sprawie wymiaru podatku (k. 50 – 51), zaświadczenia SM (...) (k. 56), zaświadczenia BS w R. (k. 57), decyzji (...) (k. 59), potwierdzeń nadania alimentów, odmowy przyjęcia (k. 63 – 65, 96, 97), decyzji Prezesa KRUS (k. 66), wyciągu z rachunku z Banku (...) (k. 74, 196), zaświadczenia lekarskiego (k. 81), orzeczenia o niepełnosprawności (k. 82), historii rachunku z BS w R. (k. 120), informacji (...) (k. 122), decyzji (...) w S. (k. 171), zaświadczenia UG w S. (k. 172), informacji Banku (...) (k. 188), zawiadomień o wszczęciu egzekucji (k. 197 – 199).

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Zakres świadczeń alimentacyjnych, zgodnie z art. 135 § 1 kro, zależy z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, z drugiej zaś od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

W przedmiotowej sprawie nie budzi wątpliwości, że małoletni powód K. K. nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, nie posiada majątku przynoszącego dochód, z którego można byłoby czerpać fundusze na jej utrzymanie.

W ocenie Sądu utrzymanie małoletniego powoda wynosi obecnie ok. 1.600 - 1.700 zł miesięcznie. Wydatki na małoletniego powoda jawią się jako wysokie, to jednak znajdują one uzasadnienie w stanie zdrowia dziecka, konieczności wzmożonej opieki nad nim, jak również konieczności zaangażowania większych środków finansowych w jego rozwój. Dziecko pozostaje pod opieką szeregu (...) w B. z uwagi na wcześniactwo, co pociąga za sobą konieczność wydatkowania znacznych środków finansowych na dojazdy do B.. Ponadto małoletni powód często przechodzi infekcje, musi przyjmować leki i preparaty wzmacniające, które kosztują nawet ok. 400 zł miesięcznie. Ponadto małoletni K. K. wymaga dobrego odżywiania, szeregu akcesoriów typowych dla małego dziecka, zabawek stymulujących rozwój, wspomagania oddychania kondensatorem tlenu, co powoduje wzrost jego kosztów utrzymania. Matka małoletniego powoda ostatecznie wskazała, że utrzymanie syna kosztuje 2.000 – 2.500 zł miesięcznie. Jej twierdzenia potwierdziły w swych zeznaniach świadkowie A. P. i W. B.. Sąd nie dał wiary tym twierdzeniom, ponadto świadkowie to osoby najbliższe dla przedstawicielki ustawowej i niewątpliwie zainteresowane w korzystnym dla niej rozstrzygnięciu.

W tym miejscu podkreślić należy, że zgodnie z art. 135 § 2 kro, wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Matka powoda – M. K. obowiązek alimentacyjny względem syna realizuje zarówno poprzez finansowanie potrzeb dziecka, jak również wykonuje ona ten obowiązek poprzez osobiste starania i troskę o jego wychowanie i opiekę. Pozwany na co dzień nie uczestniczy w procesie sprawowania bieżącej pieczy na małoletnim powodem, wobec czego winien w wyższym stopniu uczestniczyć w kosztach utrzymania swego syna, tym bardziej, że jego sytuacja finansowa jest zdecydowanie lepsza, niż matki dziecka.

Analizując sytuację materialną i osobistą pozwanego Sąd doszedł do wniosku, że jest on w stanie uiszczać na rzecz dziecka alimenty w kwocie po 1.000 zł miesięcznie. B. K. (1) posiada dobrze prosperujące gospodarstwo rolne nastawione na produkcje mleka. Przychód pozwanego z tytułu dostaw mleka do SM (...) w W. Mazowieckiem w okresie luty 2015 r. – luty 2016 r. wyniósł 343.317, 44 zł, co daje średnio ok. 28.000 zł miesięcznie. Zasądzone alimenty stanowią więc 1/28 miesięcznego przychodu pozwanego. Niewątpliwie pozwany ponosi szereg wydatków związanych z zapewnieniem ciągłości produkcji oraz spłatą wielu zobowiązań finansowych, to jednak skala i rozmiar tych wydatków i zobowiązań świadczą o dobrej kondycji finansowej pozwanego, a oceny tej nie mogą zmienić przedstawiane przez pozwanego dowody o wszczętych egzekucjach, czy zaciągnięciu pożyczki na alimenty. W sprawie niniejszej przesłuchani zostali świadkowie – matka pozwanego B. K. (2) i brat pozwanego Ł. K., którzy zeznali, że dochody z gospodarstwa są bardzo małe, świadek B. K. wskazała, że na czysto zostaje czasami 400 zł. Zeznania świadków w tej części nie zasługują na danie im wiary, bowiem świadkowie to osoby najbliższe dla pozwanego i niewątpliwie zainteresowane w korzystnym dla niego rozstrzygnięciu sprawy. Zauważyć należy, że sam pozwany w odpowiedzi na pozew wskazuje, że na czysto zostaje mu kwota 1.500 zł.

W tym miejscu należy podkreślić, że dziecko ma prawo do życia na takiej samej stopie, na jakiej żyją jego rodzice zobowiązani do alimentacji. Jak już powyżej wskazano ojciec dziecka pozostaje w dobrej kondycji finansowej, stąd też małoletni K. K. powinien mieć możliwość życia na takim samym poziomie. Alimenty określone na kwotę 1.000 zł miesięcznie umożliwią małoletniemu korzystanie z dobrej jakości produktów spożywczych, leków, ubrań, czy też materiałów stymulujących rozwój dziecka.

Żądanie alimentów w kwocie 1.500 zł Sąd uznał za wygórowane i dlatego też roszczenie strony powodowej ponad kwotę 1.000 zł zostało oddalone.

Alimenty zostały zasądzone za miesiące marzec i kwiecień 2016 r. w kwocie po 1.000 zł. Za ten okres alimenty nie zostały uregulowane, świadczenia, które przesłał pozwany zostały mu zwrócone, co wynika z twierdzeń stron i dowodów nadania przekazów pieniężnych i zwrotów. Alimenty za miesiące maj i czerwiec 2016 r. zostały zapłacone w kwocie 1.000 zł, co jest bezsporne i związku z tym roszczenie w tym zakresie nie podlegało uwzględnieniu. Następnie alimenty zasądzono od dnia 01 lipca 2016 r. Strona powodowa żądała zasądzenia alimentów od dnia 16 czerwca 2015 r., a więc za okres przed datą wytoczenia powództwa o alimenty – 07 marca 2016 r. Sąd nie znalazł podstaw do obciążenia B. K. (1) obowiązkiem alimentacyjnym za okres poprzedzający wytoczenie powództwa. Sąd zasądza alimenty za okres wsteczny w sytuacjach wyjątkowych, w szczególności gdy usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentów nie zostały zaspokojone w okresie poprzedzającym wystąpienie z roszczeniem o alimenty, bądź zostały zaciągnięte zobowiązania finansowe, aby tym potrzebom sprostać (vide uchwała składu 7 sędziów SN z dnia 28 września 1949 r., WaC 389/49, OSN 1951/3/60, uchwała – zasada prawna – składu 7 sędziów SN z 25 listopada 1968 r., III CZP 65/68, OSNCP 1969/5/83). M. K. nie wykazała w toku niniejszego postępowania, aby zaszły powyżej wskazane okoliczności. Ponadto zauważyć należy, że małoletni powód od dnia narodzin do 21 grudnia 2015 r. przebywał w szpitalach, co wydatnie wpływało koszty jego utrzymania. Ponadto w tym okresie pozwany przekazywał matce dziecka pieniądze w różnych kwotach, kupował dziecku różne akcesoria niemowlęce, kupił inhalator, przekazał też część pieniędzy z kwoty 3.521, 80 zł. wypłaconej przez KRUS. W tej sytuacji, zdaniem Sądu, nie ma podstaw do obciążania pozwanego obowiązkiem alimentacyjnym za okres przed wytoczeniem powództwa.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowią przepisy art. 133 § 1 kro, art. 135 § 1 i 2 kro, art. 137 § 2 kro.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

O kosztach procesu rozstrzygnięto na podstawie art. 100 kpc.

O rygorze natychmiastowej wykonalności orzeczono na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.