Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 kwietnia 2017 r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi Północ w Warszawie w IV Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Iwona Gierula

Protokolant: Monika Kurek

w obecności Prokuratora: Aleksandry Krasuskiej-Szewczak

po rozpoznaniu na rozprawie głównej w dniu 21 kwietnia 2017 r.

sprawy: S. M.

syna K. i M. z d. P.

ur. (...) w W.

oskarżonego o to, że:

w dniu 1 kwietnia 2016 roku w W., w autobusie miejskim linii (...) na trasie przejazdu przystanek Pl. (...) przystanek Dw. Wileński dokonał zaboru w celu przywłaszczenia mienia w postaci portfela marki W. o wartości 50,00 złotych wraz z zawartością dowodu osobistego serii (...), prawa jazdy serii (...), karty bankomatowej banku (...) S.A. oraz pieniędzy w kwocie 50,00 złotych, powodując łącznie straty w wysokości 100,00 złotych na szkodę Z. Z., przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu pięciu lat po odbyciu kary co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne,

tj. o czyn z art. 278 § 1 i 5 k.k. w zb. z art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

orzeka:

I.  oskarżonego S. M. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i za to na podstawie z art. 278 § 1 i 5 k.k. w zb. z art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k skazuje go, a na podstawie art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. płytę CD (k. 22) zwraca Zarządowi (...) W. jako uprawnionemu;

III.  na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. N. W. kwotę 1.176 zł (jednego tysiąca sto siedemdziesiąt sześć złotych) wraz z należnym podatkiem VAT tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu;

IV.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonego od obowiązku zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych, w tym od opłaty.

Sygn. akt IV K 741/16

UZASADNIENIE

Na podstawie materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 01 kwietnia 2016 r. około godz. 18.30 Z. Z., po wyjściu ze stacji metra Plac (...), udał się na przystanek autobusowy, po czym wsiadł do autobusu linii (...) jadącego w kierunku M.. Z. Z. miał ze sobą wózek z zakupami, w związku z czym do autobusu wsiadł drugimi drzwiami patrząc od strony kierowcy i stanął blisko drzwi wyjściowych. W autobusie był dużo ludzi, był tłok, w związku z czym Z. Z. sprawdzał, czy portfel z zawartością pieniędzy i dokumentów, który schował w prawej górnej kieszeni kurtki, nadal tam się znajduje. Obok Z. Z. stał S. M., który miał przewieszoną przez rękę kurtkę. W trakcie jazdy S. M. zaczął napierać swoim ciałem na Z. Z., następnie go przepchnął, zwrócił mu także uwagę, że wózkiem przejechał mu po nogach. W trakcie tych czynności S. M. zabrał z kieszeni kurtki Z. Z. portfel marki W. o wartości 50 złotych, w którym znajdowały się także dokumenty w postaci dowodu osobistego serii (...), prawa jazdy serii (...), karty bankomatowej banku (...) S.A. oraz pieniądze w kwocie 50 złotych. Z. Z., który nie zorientował się, że w tym momencie został okradziony, oddalił się w głąb autobusu, zauważył także, że S. M. rozmawia z innymi mężczyznami, którzy razem wysiedli na przystanku Dworzec Wileński. Gdy Z. Z. wysiadł z autobusu na przystanku Szwedzka, zorientował się, że w kieszeni kurtki nie ma portfela z zawartością pieniędzy i dokumentów i że został okradziony w autobusie, którym jechał. Z. Z. o powyższej sytuacji niezwłocznie zawiadomił Policję, wskazując także na rysopis sprawcy dokonanego na jego szkodę przestępstwa. Łączna wartość szkody wyrządzonej przez S. M. na rzecz Z. Z. stanowiła kwotę 100 złotych.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: zeznań świadka Z. Z. (k. 3), wyjaśnień oskarżonego (k. 12, 186).

Oskarżony S. M. w trakcie postępowania przygotowawczego przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i wyjaśnił, że ukradł portfel, z którego zabrał pieniądze, bo nie miał za co żyć. Portfel z dokumentami i kartami bankomatowymi wyrzucił, lecz nie pamięta gdzie. Zaprzeczył jakoby użył tych kart (k. 12).

W trakcie rozprawy oskarżony S. M. przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i skorzystał z prawa do odmowy składania wyjaśnień, potwierdzając treść wyjaśnień złożonych w trakcie postępowania przygotowawczego. Oskarżony złożył także wniosek o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzania rozprawy i wymierzenie mu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności (k. 186).

Sąd zważył, co następuje:

Sąd uwzględnił wyjaśnienia oskarżonego S. M., albowiem wyjaśnienia te są logiczne, spójne i zgodne z treścią pozostałego materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie, w szczególności zeznań pokrzywdzonego Z. Z.. Oskarżony nie kwestionował faktu popełnienia zarzucanego mu przestępstwa, wskazał, że dokonał kradzieży portfela, gdyż znajdował się w trudnej sytuacji materialnej i potrzebował pieniędzy na własne utrzymanie, a dokumenty, w tym kartę bankomatową, wyrzucił, zaprzeczając jakoby jej wcześniej używał. W sprawie brak jest jakichkolwiek dowodów, które podważałyby wiarygodność złożonych przez oskarżonego wyjaśnień.

Zeznania pokrzywdzonego Z. Z. Sąd uznał za wiarygodne, albowiem są spójne i konsekwentne, ponadto zgodne z treścią pozostałego materiału dowodowego, w tym treścią wyjaśnień oskarżonego złożonych w trakcie postępowania przygotowawczego. Z. Z. szczegółowo opisał okoliczności, w jakich doszło do kradzieży portfela z zawartością pieniędzy oraz dokumentów w dniu 01 kwietnia 2016 r. w autobusie linii (...) przez oskarżonego. Z zeznań pokrzywdzonego wynika, że jeszcze przed zdarzeniem zwrócił uwagę na stojącego obok niego mężczyznę, który dziwnie się zachowywał, napierał na niego swoim ciałem, także zwracał mu uwagę, że uderzył go wózkiem. Gdy po wyjściu z autobusu pokrzywdzony zorientował się, że skradziono mu portfel, nie miał żadnych wątpliwości, że kradzieży dokonał ten mężczyzna, który stał obok niego i nienaturalnie, dziwnie się zachowywał. Sąd nie znalazł powodów, aby przyjąć, iż zeznania Z. Z. nie odzwierciedlają jego rzeczywistej wiedzy co do przebiegu zdarzenia z dnia 01.04.2016 r.

Z treści pisemnej opinii sądowo-psychiatrycznej sporządzonej przez biegłych A. K. i S. K., po zapoznaniu się z aktualną dokumentacją medyczną oskarżonego wynika, że biegli nie stwierdzili u oskarżonego objawów choroby psychicznej ani upośledzenia umysłowego. Biegli rozpoznali uzależnienie od różnych substancji psychoaktywnych (alkohol, opiaty, amfetamina, marihuana) oraz cechy osobowości dyssocjalnej. Ten stan psychiczny w czasie czynu nie znosił ani nie ograniczał jego zdolności rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem (k. 167-167v). Sąd podzielił wnioski płynące z ww. opinii sądowo – psychiatrycznej, albowiem jest jasna, pełna i wewnętrznie niesprzeczna oraz została sporządzona przez osoby fachowe, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami procedury karnej.

Odnośnie pozostałych dowodów zgromadzonych w sprawie zaliczonych w poczet materiału dowodowego na podstawie art. 394 § 1 i 2 k.p.k., w postaci między innymi: informacji z systemu NOE-SAD (k. 92-93, 168-169), dokumentacji ze Szpitala przy ul. (...) (k. 160-161), Sąd uwzględnił je przy ustalaniu stanu faktycznego nie znajdując podstaw do zakwestionowania ich autentyczności ani prawdziwości zawartych w nich treści.

W świetle tak ukształtowanego materiału dowodowego zebranego w trakcie postępowania przygotowawczego, Sąd uznał, iż okoliczności czynu i wina oskarżonego S. M. odnośnie zarzucanego mu w akcie oskarżenia czynu nie budzi wątpliwości i w związku z tym złożony przez niego na rozprawie głównej w trybie art. 387 k.p.k. wniosek o dobrowolne poddanie się karze, wobec braku sprzeciwu Prokuratora, zasługuje na uwzględnienie, albowiem okoliczności sprawy i postawa oskarżonego wskazuje, że cele postępowania zostaną osiągnięte mimo nie przeprowadzenia rozprawy w całości.

Oskarżony S. M. w dniu 01 kwietnia 2016 r. w W., w autobusie miejskim linii (...) na trasie przejazdu przystanek Pl. (...) - przystanek Dw. Wileński dokonał zaboru w celu przywłaszczenia mienia w postaci portfela marki W. o wartości 50,00 złotych wraz z zawartością dowodu osobistego serii (...), prawa jazdy serii (...), karty bankomatowej banku (...) S.A. oraz pieniędzy w kwocie 50,00 złotych, powodując łącznie straty w wysokości 100,00 złotych na szkodę Z. Z.. Podkreślić należy, iż: „Kradzież jest przestępstwem materialnym. Do jego znamion należy skutek w postaci objęcia rzeczy wyjętej spod władztwa osoby uprawnionej we władanie sprawcy. Zgodnie z dominującą w polskiej doktrynie i orzecznictwie teorią zawładnięcia skutek następuje w momencie zawładnięcia rzeczą przez sprawcę, tj. w chwili, gdy sprawca objął ją w swoje posiadanie (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 1985 r., II KR 311/84, OSNPG 1985, nr 8, poz. 110). Podkreślić także należy, iż w sytuacji gdy sprawca dokonuje czy usiłuje dokonać kradzieży, przy czym przedmiotem zaboru jest cudza rzecz ruchoma oraz dokument tożsamości lub stwierdzający prawo majątkowe określonej osoby (np. kradzież torebki zawierającej takie przedmioty), przestępstwo to podlega kumulatywnej kwalifikacji prawnej na podstawie art. 278 § 1 w zw. z art. 275 § 1 i art. 11 § 2. Przy czym warunkiem przypisania kradzieży wymienionego dokumentu jest stwierdzenie, iż sprawca miał świadomość, że wśród zabranych przedmiotów znajduje się taki dokument i chciał go przywłaszczyć. Kradzież dokumentu, podobnie jak kradzież rzeczy, jest bowiem przestępstwem umyślnym kierunkowym (tak: A. Marek [w:] Komentarz do art. 275 k.k., Lex Omega). W realiach niniejszej sprawy okoliczności przedmiotowe zdarzenia z dnia 01 kwietnia 2016 r., w szczególności sposób zachowania oskarżonego, tj. stworzenie tzw. sztucznego tłoku w celu odwrócenia uwagi pokrzywdzonego i ułatwienia sobie wyjęcia z kieszeni kurtki pokrzywdzonego portfela z zawartością pieniędzy i dokumentów, zabór i wejście w posiadanie wyjętego z kurtki pokrzywdzonego portfela, w którym znajdował się dowód osobisty, prawo jazdy, karta bankomatowa uprawniająca do pobrania pieniędzy, a także pieniądze, następnie dokonanie przeszukania zawartości portfela w celu sprawdzenia czy znajdują się tam pieniądze i wyrzucenie dokumentów oraz samego portfela, jednoznacznie wskazują, że S. M. działał z zamiarem zaboru portfela wraz z zawartością wskazanych przedmiotów. Jednocześnie oskarżony, będąc osobą dorosłą, poczytalną i posiadającą pełną zdolność rozpoznawania znaczenia swojego czynu i kierowania postępowaniem, miał świadomość i akceptował fakt, że w portfelu oprócz pieniędzy znajdują się także dokumenty, w tym dowód osobisty, prawo jazdy oraz karta bankomatowa uprawniająca do pobrania pieniędzy. Tym samym wypełnił znamiona zarówno art. 278 § 1 i 5 k.k. w związku z kradzieżą karty bankomatowej, jak i art. 275 § 1 k.k. poprzez kradzież dokumentów stwierdzających tożsamość.

Ponadto wskazać należy, iż oskarżony S. M. czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne, albowiem na mocy wyroku z dnia 26 kwietnia 2013 r. wydanego przez Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia X Wydział Karny w sprawie o sygn. akt X K 396/11, został skazany za przestępstwo z art. 278 § 5 k.k. w zb. z art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 22.05.2014 r. do 21.11.2014 r., z zaliczeniem okresu zatrzymania od dnia 10.04.2011 r. do 11.04.2011 r. (odpis wyroku – k. 27-29). W związku z tym zachowanie S. M. należy zakwalifikować jako przestępstwo z art. 278 § 1 i 5 k.k. w zb. z art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Przy wymiarze kary jako okoliczności obciążające Sąd potraktował wysoką społeczną szkodliwość popełnionego przestępstwa, jego zuchwały charakter, uprzednią, wielokrotną karalność S. M. za przestępstwa przeciwko mieniu, głównie za występki kradzieży, a więc występki podobne do czynu będącego przedmiotem oceny w niniejszym postępowaniu (karta karna – k. 153-155), działanie z niskich pobudek, z oczywiście błahego powodu. Okolicznością obciążającą wobec S. M. stanowi także fakt, iż działanie oskarżonego miało miejsce w ramach powrotu do przestępstwa w rozumieniu art. 64 § 1 k.k.

Okoliczność łagodzącą stanowi przyznanie się przez oskarżonego winy i złożenie wyjaśnień.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że wymierzona oskarżonemu kara 6 miesięcy pozbawienia wolności jest adekwatna zarówno do stopnia winy, jak i stopnia społecznej szkodliwości popełnionego czynu, jak również za realizującą swoje cele w zakresie zapobiegawczego i wychowawczego oddziaływania na osobę oskarżonego, ponadto za sprawiedliwą w odczuciu społecznym.

Jednocześnie Sąd nie miał wątpliwości, że brak jest w obecnej chwili podstaw do uznania, iż w stosunku do oskarżonego występuje pozytywna prognoza kryminologiczna odnośnie przestrzegania przez niego porządku prawnego w przyszłości, której istnienie uzasadniałoby zastosowanie wobec niego instytucji warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności. Za takim stwierdzeniem przemawia fakt, iż S. M. był wielokrotnie karany, w tym głównie za przestępstwa przeciwko mieniu, także na bezwzględną karę pozbawienia wolności. Należy zatem stwierdzić, że dotychczasowe skazania nie wpłynęły pozytywnie na zmianę jego postępowania. S. M. w dalszym ciągu nie wykazuje respektu i poszanowania dla obowiązującego prawa. W związku z powyższym Sąd uznał, iż wobec oskarżonego nie występuje pozytywna prognoza kryminologiczna warunkująca orzeczenie wobec niego kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, wręcz przeciwnie, biorąc pod uwagę demoralizację i niepoprawność zachowania oskarżonego, jego dalsza resocjalizacja powinna odbywać się w warunkach pełnej izolacji i tylko bezwzględna kara pozbawienia wolności skłoni go do przemyślenia swojego dotychczasowego postępowania i jego zmiany w przyszłości, ponadto, co niemniej ważne, stanowić będzie karę sprawiedliwą w odczuciu społecznym.

Działając na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. płytę CD, znajdującą się na k. 22 akt sprawy, Sąd zwrócił Zarządowi (...) W. jako uprawnionemu.

Na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. N. W. kwotę 1.176 złotych wraz z należnym podatkiem VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu.

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. Sąd zwolnił oskarżonego S. M. od ponoszenia kosztów sądowych, w tym opłaty, i przejął je na rachunek Skarbu Państwa, uznając, iż ze względu na swoją sytuację majątkową, rodzinną i osobistą, ich uiszczenie byłoby dla niego zbyt uciążliwe.