Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lutego 2017r.

Sąd Rejonowy w Sanoku Wydział IV Pracy w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Elżbieta Domańska

Ławnicy A. Bar, K. Kwolek

Protokolant Anna Wójcik

po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2017r. w Sanoku

w sprawy z powództwa B. S. nr PESEL (...)

przeciwko pozwanemu (...) Zakładowi (...) na (...) S.A.
w W. KRS (...)

o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne

I.  o d d a l a powództwo;

II. z a s ą d z a od powódki B. S. na rzecz pozwanego (...) Zakładu (...) na (...) S.A. w W.
kwotę 360 zł (słownie trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

Sygn. akt IV P 366/16

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 21 lutego 2016 r.

Pozwem z dnia 21 października 2016 r., skierowanym przeciwko pozwanemu (...) Zakładowi (...) na (...) S.A. z siedzibą w W. powódka B. S. (reprezentowania przez radcę prawnego) wniosła o:

- uznanie dokonanego w dniu 14 października 2016 r. wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne,

- w przypadku upływu okresu wypowiedzenia o przywrócenie do pracy na dotychczasowych warunkach pracy i płacy, ewentualnie o zasądzenie odszkodowania,

- zasądzenie wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy pod warunkiem podjęcia pracy u pozwanego,

- zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania wskazano, że powódka pracuje u pozwanego od około 25 lat, początkowo w K., a od 2000 r. w S.. Od 2010 r. pracuje na stanowisku doradcy klienta, a wcześniej jako opiekun klienta. W S. od początku pracuje w dwuosobowym zespole z M. J., który jest kierownikiem zespołu. Przełożonym M. J. jest J. W., zatrudniony na stanowisku dyrektora w R..

Podniesiono, że nigdy żaden ze współpracowników i przełożonych nie miał zastrzeżeń do pracy powódki, wobec czego całkowitym zaskoczeniem było dla niej wręczenie jej w dniu 14 października 2016 r. wypowiedzenia umowy o pracę za 4 – miesięcznym okresem wypowiedzenia, który upłynie w dniu 28 lutego 2017 r. Nieprawdą jest, by powódka przejawiała brak aktywności sprzedażowej w zakresie wskazanym przez pozwanego i brak zaangażowania w zespołową realizację celów. Kierownik w ogóle nie interesował się wynikami pracy powódki, nie ustalał harmonogramu pracy. Robiła wszystko, co w danej chwili należało zrobić, a wyniki przypisywane były nie każdej osobie, lecz zespołowi.

Podniesiono również, że wyniki, o których mowa w pkt 2 oświadczenia o wypowiedzeniu umowy dotyczą sprzedaży typu P, która będzie realizowana dopiero od grudnia 2016 r., tak więc z tego tytułu powódce nie można czynić żadnych zarzutów. W zakresie ubezpieczenia typu P pracę przejął kierownik, albowiem nie wymagała ona żadnych umiejętności sprzedażowych, a tym bardziej zaangażowania dwóch osób. W każdym roku kalendarzowym sprzedaż ryzyk wyglądała inaczej. W ostatnim roku powódka pracowała między innymi nad umową z firmą handlowo – usługową (...) w B. (około 300 osób) i kontrakt z tą firmą spowodowałby zrekompensowanie nałożonych zadań kwartalnych z (...). Powódce nie dano szansy na sfinalizowanie tego kontaktu, co zafałszowuje realne roczne wyniki.

Zdaniem powódki wskazane przez pozwanego przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę nie stanowią rzeczywistej podstawy wypowiedzenia – są nieprawdzie, zostały stworzone jedynie w celu wypowiedzenia jej umowy, powódka przypuszcza, że została zwolniona z pracy, aby jej miejsce zajęła inna osoba. Ponadto na ostatniej rozprawie wnosząc o uwzględnienie powództwa powódka powołała się na art. 8 kodeksu pracy oraz orzecznictwo Sądu Najwyższego – uchwałę z dnia 21 listopada 2012 r. (Sygn. akt III PZP 6/12) dotyczącą obowiązku konsultacji wypowiedzenia umowy pracę ze związkami zawodowymi i wyrok z dnia 6 listopada 2001 r. (Sygn. akt I PKN 675/00) dotyczący kwestii wyboru pracownika do zwolnienia (pozew – k. 2 – 6, ostateczne stanowisko – k. 78;)

W odpowiedzi na powyższe pozwany (...) Zakład (...) na (...) S.A. w W. (reprezentowany przez radcę prawnego) wniósł o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania, w tym zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany przyznał, iż łączyła go z powódką umowa o pracę, którą wypowiedział w dniu 14 października 2016 r. z zachowaniem 4 – miesięcznego okresu wypowiedzenia, jak również, że powódka była zatrudniona na stanowisku doradcy klienta.

Podniesiono, że zgodnie z planem sprzedaży ubezpieczeń w każdym kwartale w 2016 r. doradca klienta miał obowiązek wykonać 35 ryzyk w zakresie sprzedaży ubezpieczeń typu P. Jak wynika z zestawienia powódka osiągnęła wynik 7 ryzyk, co jest znacznie poniżej założonego poziomu. Powódka nie angażowała się w zespołową realizację celów, gdyż przede wszystkim opierała się na swojej pracy i kontaktach, czego efektem była rozbieżność pomiędzy wynikami powódki a kierownika zespołu, który zawarł o 394 umów więcej od powódki. Wskazano, że powódka nie zakwestionowała wyliczeń pozwanego, a argument, że nie wiedziała, że wyniki są liczone osobno jest bezzasadny, a nawet może sugerować, że powódka nie przywiązywała uwagi do swoich wyników ze względu na to, że sądziła, że nie będzie oceniana indywidualnie. Powódka nie zmieniła podejścia do pracy pomimo tego, że w trakcie rozmów zwracano jej uwagę na brak zaangażowania w realizację sprzedaży.

Reasumując pozwany stwierdził, że wypowiedzenie umowy o pracę zostało dokonane w sposób prawidłowy, uzasadnione było niskimi wynikami pracy powódki i niedostatecznym zaangażowaniem w wykonywanie obowiązków (odpowiedź na pozew – k. 26 – 27, stanowisko złożone do protokołu – k. 55,)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka B. S. ma 55 lat, posiada wykształcenie średnie techniczne. Zatrudniona jest u strony pozwanej od dnia 1 maja 1992 r., na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy, z miejscem wykonywania pracy w przedstawicielstwie pozwanego w S., na stanowisku doradcy klienta.

Oświadczeniem, wręczonym powódce przez J. D. do spraw sprzedaży korporacyjnej w obecności kadrowej E. T. w dniu
14 października 2016 r., pozwany wypowiedział powyższą umowę z zachowaniem 4 – miesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynie w dniu 28 lutego 2017 r.

W oświadczeniu jako przyczyny wypowiedzenia podano negatywną ocenę pracy powódki na zajmowanym stanowisku, dokonaną przez przełożonego, odnoszącą się do realizacji nowej sprzedaży za okres od stycznia do września
2016 r. oraz brak zaangażowania we współpracę w zespole, której celem jest realizacja nałożonych zadań sprzedażowych na jak najwyższym poziomie. W oświadczeniu pracodawca wskazał, że w 2016 r. każdy doradca klienta miał za zadanie w zakresie nowej sprzedaży ubezpieczenia typu P wykonać kwartalnie 35 ryzyk. Z danych na dzień 30 września 2016 r. wynika, że średnie wykonanie od początku roku w zespole w przeliczeniu na doradcę to 154 ryzyka NS, a wykonanie powódki w okresie 9 miesięcy to tylko 7 ryzyk. Następny doradca z niskim wynikiem zatrudniony jest od czerwca 2016 r. i osiągnął wynik 32 ryzyk. Wyniki te pokazują, że poziom wykonania przez powódkę założonego celu jest bardzo niski i znacząco odbiega od wyników innych doradców. Pozwany wskazał również, że analiza wyników zespołu, którego powódka jest członkiem pokazuje dużo większe zaangażowanie w realizację celów przez kierownika. Wynik kierownika w nowej sprzedaży typu P to 441 ryzyk, natomiast powódki wynosi 7, w nowej sprzedaży (...) wynik kierownika to (...), natomiast powódki 62 ryzyka. W oświadczeniu pozwany zawarł także stwierdzenie, że powódka koncentruje się jedynie na swojej pracy, swoich kontraktach i nie angażuje się w pracę zespołową, co osłabia łączny wynik i negatywnie wpływa na poziom wykonania planów. Taka sytuacja miała miejsce np. przy dużym kontrakcie na (...) w (...) u, gdzie powódka nie angażowała się i nie wspierała Kierownika, co w innych zespołach jest standardem i przynosi wymierne efekty. D. ds. K. K.kilkukrotnie rozmawiał z powódką na temat konieczności współpracy z kierownikiem, niestety rozmowy te nie przyniosły rezultatów. W czasie spotkań na comiesięcznych naradach D. ds. K. K.każdorazowo podkreślał znaczenie nowej sprzedaży, konieczności wykonania planu i konsekwencji ich braku. Podkreślał także jak ważne jest równomierne rozłożenie sprzedaży na wszystkie zespoły i osoby w zespołach.

Pozwany nie zasięgnął w trybie konsultacji przewidzianej w art. 38 kodeksu pracy opinii związku zawodowego dotyczącej zamiaru wypowiedzenia powódce umowy o pracę, gdyż powódka nie była członkiem związku zawodowego i nie była reprezentowana przez związek zawodowy jako osoba niezrzeszona.

(fakty bezsporne między stronami, dowody: dokumenty w aktach osobowych powódki przy aktach sprawy, odpisy dokumentów: oświadczenia wypowiadającego umowę o pracę – k. 8, umów o pracę - k. 9 – 10, 12, wypowiedzenia zmieniającego – k. 11, porozumień zmieniających – k. 14 – 21; zaświadczenie o zatrudnieniu – k. 43; przesłuchanie powódki 77 – 78; zeznania świadka E. T. – k. 58;)

W przedstawicielstwie pozwanego w S. powódka pracowała od kilkunastu lat, w dwuosobowym zespole z M. J.. Pracowała na stanowisku opiekuna klienta, a następnie doradcy klienta. M. J. pracował na stanowisku kierownika do spraw klienta. Obydwoje zajmowali się sprzedażą ubezpieczeń grupowych pracowników – przygotowywali oferty, spotykali się z klientami w zakładach pracy. M. J. jako kierownik koordynował ich zadania.

Zespół, w którym pracowała powódka był jednym z ośmiu zespołów, które podlegały J. W. jako D. do spraw sprzedaży korporacyjnej. Zespół ten w poszczególnych latach osiągał różne wyniki, raz lepsze raz gorsze od innych zespołów.

J. W. od dłuższego czasu oceniał negatywnie współpracę powódki i M. J.. W jego ocenie między nimi brakowało komunikacji, każdy z nich indywidualnie zajmował się sprawami, co przekładało się na osiąganie przez nich gorszych wyników zespołowych. Za przejaw braku komunikacji uznawał to, że na organizowane przez niego służbowe spotkania zespołów w R. powódka i M. J. jako jedyny zespół przyjeżdżali osobno (każdy swoim samochodem), jak również to, że pytani o wyniki zespołu każdy relacjonował własne wyniki. Rozmawiając z powódką i M. J. na temat ich współpracy J. W. wielokrotnie wskazywał na potrzebę większej współpracy między nimi.

Od trzeciego kwartału 2015 r. członkowie zespołów otrzymywali do realizacji określoną indywidualnie liczbę zadań w danym kwartale. Zostali zobowiązani do sporządzania zestawień własnych tygodniowych wyników pracy i przesyłania ich do organizatora sprzedaży. Wyniki te trafiały do J. W., który po przeanalizowaniu przekazywał je swoim przełożonym.

W roku 2016 r. każdy z członków zespołu miał obowiązek wykonać kwartalnie 35 ryzyk w zakresie sprzedaży ubezpieczeń typu P. Powódka tych zadań nie zrealizowała. W okresie od stycznia do września 2016 r. wykonała zaledwie
7 ryzyk, jej wyniki znacząco odbiegały od wyników pozostałych pracowników zajmujących się sprzedażą ubezpieczeń, w tym M. J., który uzyskał w sprzedaży ubezpieczenia typu P 441 ryzyk. M. J. uzyskał lepsze od powódki wyniki także w sprzedaży (...) wynik powódki to 62 ryzyka, natomiast M. J. 2601.

Na spotkaniu z członkami zespołów w sierpniu 2016 r. J. W. poruszył kwestię realizacji ryzyk, dał pracownikom do zrozumienia, że osiągnięcie przez nich poziomu poniżej 50 ryzyk będzie rodziło dla nich negatywne konsekwencje w zatrudnieniu. Powódka na spotkaniu była obecna, miała świadomość tego, że jako jedyna zrealizowała poniżej 50 ryzyk.

Powódka i M. J. przyjeżdżali na organizowane przez J. W. spotkania służbowe w R. osobno, gdyż powódka jechała do R. bezpośrednio z miejsca zamieszkania w R.. W przeciwnym razie musiałaby najpierw przyjechać do S., a następnie wspólnie z M. J. podróżować z S. do R..

M. J. nie zwracał się do powódki o pomoc przy kontrakcie ze spółką (...), gdyż nie widział takiej potrzeby.

(dowody: zeznania świadków: M. J. – k. 55 – 56, J. W. – k. 56 – 58, E. T. – k. 58; arkusze oceny celów – k. 69 – 76; przesłuchanie powódki B. S. – k. 77 – 78;)

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił na podstawie wskazanych wyżej dowodów uznając je za wystarczające do poczynienia ustaleń faktycznych i rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.

Dowodom z dokumentów dotyczącym warunków zatrudnienia powódki u strony pozwanej, zakresu powierzonych obowiązków i wyników jej pracy (poziomu realizacji zadań) Sąd dał wiarę, albowiem ich treść znalazła oparcie z zeznaniach przesłuchanych osób, w tym powódki.

Na zeznaniach świadków: J. W., M. J. i E. T. Sąd oparł się jako jasnych, konkretnych, znajdujących w kluczowych w sprawie kwestiach oparcie w dowodach z dokumentów i w zeznaniach powódki. Występujące w zeznaniach odmienności wynikają w zasadzie z subiektywnego postrzegania rzeczywistości.

Na zeznaniach powódki Sąd oparł się w zakresie niespornych między stronami faktów oraz faktów znajdujących potwierdzenie w dowodach z dokumentów oraz w zeznaniach przesłuchanych świadków.

Sąd zważył, co następuje:

Bezspornym w sprawie jest, że strony łączyła umowa o pracę zawarta na czas nieokreślony, którą oświadczeniem złożonym na piśmie i wręczonym powódce w dniu 14 października 2016 r. pozwany wypowiedział z zachowaniem czteromiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynie w dniu 28 lutego 2017 r.

Od powyższej decyzji powódka odwołała się do Sądu pracy w dniu
21 października 2016 r., dochowując terminu przewidzianego w art. 264 § 1 kodeksu pracy (w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2016 r.).

Stosownie do treści art. 30 § 3 – 5 k.p. oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu stosunku pracy powinno:

- zostać złożone na piśmie,

- w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony wskazywać przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie,

- zawierać pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania się do sądu pracy.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego wymóg wskazania przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie oznacza, że wskazana przyczyna powinna być „konkretna” i „prawdziwa”. Przyczyna jest „konkretna” wtedy, gdy została wskazana w sposób zrozumiały dla pracownika, precyzyjny. Przyczyna jest „prawdziwa” wtedy, gdy podana w wypowiedzeniu okoliczność rzeczywiście istnieje.

Biorąc pod uwagę zebrany w sprawie materiał dowodowy stwierdzić trzeba, że złożone powódce oświadczenie o wypowiedzeniu stosunku pracy spełnia powyższe wymogi. Zostało bowiem złożone powódce na piśmie, co powódka potwierdziła zresztą własnoręcznym podpisem z podaniem daty wręczenia. Ponadto z treści oświadczenia jednoznacznie wynika co jest istotą zarzutów stawianych powódce, a postępowanie dowodowe wykazało prawdziwość jednej z tych przyczyn, co jest wystarczające by uznać, że pozwany wypełnił określony w art. 30 § 4 k.p. wymóg wskazania przyczyny wypowiedzenia. Postępowanie dowodowe wykazało, że powódka rzeczywiście nie wykonała nałożonych na nią zadań i jej efektywność w okresie od stycznia do września 2016 r. znacząco odbiegała od efektywności innych pracowników zajmujących się tak jak powódka sprzedażą ubezpieczeń. Wynika to z zeznań przesłuchanych świadków, przedłożonych przez pozwanego dokumentów, które nie zostały zakwestionowane przez powódkę, jak również z zeznań samej powódki. Powódka nie zakwestionowała prawdziwości podanych w oświadczeniu danych liczbowych dotyczących jej wyników pracy i innych zatrudnionych u pozwanego. Słuchana na rozprawie w dniu 13 lutego 2017 r. przyznała wprost, że w zakresie sprzedaży ubezpieczeń typu P uzyskała wynik 7 ryzyk. Ponadto z treści jej zeznań wynika, że faktycznie osiągała w 2016 r. najniższe wyniki w sprzedaży i wyniki te nie satysfakcjonowały pracodawcy. Wbrew twierdzeniom pozwu, z zebranych dowodów wynika, że sprzedaż ubezpieczeń typu P realizowana jest od pierwszego kwartału 2016 r.

Jeżeli chodzi o wskazaną w oświadczeniu przyczynę braku wsparcia M. J. przy kontrakcie ze spółką (...) to nie jest ona prawdziwa, albowiem z zeznań M. J. wynika, że nie potrzebował wówczas pomocy i nie prosił powódki o nią. Co się tyczy zarzutu nieangażowania się powódki we współpracę zespołową z M. J. i osłabianie przez to wyników, to pozwany, pomimo spoczywającego na nim ciężaru dowodu, nie wykazał jego prawdziwości. Zeznania przesłuchanych w sprawie świadków i przedłożone przez pozwanego dowody z dokumentów nie pozwalają na wyciagnięcie tak kategorycznych wniosków.

Wskazania również wymaga, że powódka (co stwierdziła przed Sądem) nie była członkiem związku zawodowego ani też nie była objęta obroną praw przez związek zawodowy jako osoba niezrzeszona, tak więc w jej przypadku pracodawca nie miał obowiązku zastosować procedury z art. 38 k.p.

W świetle powyższego Sąd uznał, że oświadczenie pozwanego było poprawne pod względem formalnym.

Jeżeli chodzi o zasadność wypowiedzenia powódce umowy o pracę, to zdaniem Sądu w świetle całokształtu okoliczności sprawy było ono uzasadnione.

Wypowiedzenie jest zwykłym sposobem rozwiązania bezterminowego stosunku pracy, a przyczyna wypowiedzenia nie musi mieć szczególnej wagi czy też nadzwyczajnej doniosłości. W przedmiotowej sprawie przyczyną wypowiedzenia było to, że powódka nie zrealizowała zadań na wyznaczonym poziomie, jej efektywność w okresie od stycznia do września 2016 r. znacząco odbiegała od efektywności innych pracowników zajmujących się tak jak ona sprzedażą ubezpieczeń. Pozostali pracownicy byli znacznie lepsi od powódki, w tym M. J., z którym pracowała w jednym zespole. Obiektywnie patrząc ta niska efektywność powódki uzasadniała rozwiązanie z nią stosunku pracy, ponieważ pozwany jako pracodawca ma prawo doboru pracowników w sposób zapewniający efektywne prowadzenie działalności, jak najlepsze wykonanie zadań. Pracodawca nie ma obowiązku zatrudniania niewydajnego pracownika i może wypowiedzieć umowę o pracę pracownikowi, który nie osiąga wyników pracy porównywalnych z wynikami pracy innych pracowników zatrudnionych na tych samych stanowiskach, choćby nie było w tym zawinienia, niestaranności lub niesumienności pracownika. Pozwany przejawił typowe zachowanie podmiotu korzystającego ze swego prawa, nie naruszył art. 8 k.p.

Reasumując , postępowanie dowodowe wykazało, że dokonane przez pozwanego wypowiedzenie umowy o pracę było poprawne pod względem formalnym i uzasadnione, wobec czego wytoczone przez powódkę powództwo Sąd oddalił, o czym orzekł w pkt I wyroku.

W pkt II wyroku Sąd zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę
360 zł tytułem zwrotu kosztów procesu na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw.
z art. 13 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych
(w brzmieniu obowiązującym na dzień wniesienia pozwu). Zgodnie z treścią
art. 98 § 1 k.p.c., mającego zastosowanie również w sprawach rozpatrywanych przez Sąd pracy, strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, co uzasadnia zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika w minimalnej wysokości, o co pozwany wnosił.

S. S. R.

E. D.

Zarządzenie: proszę),

1.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi:

- powódki,

2.  K.. 14 dni.

S. S. R.

E. D.