Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Poznań, dnia 21 czerwca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XVIII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSO Tomasz Józkowiak

Protokolant:Starszy protokolant sądowy Anita Kubale-Bacha

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2017 r., w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa Zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P.

przeciwko K. K.

o zapłatę

1.  oddala powództwo,

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 7.217 zł (siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

/-/ SSO Tomasz Józkowiak

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym do sądu w dniu 28 lipca 2016 r. powód Zarząd (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. wniósł o zasądzenie na swoją rzecz:

- od pozwanych J. K. (1), P. K., R. K. i Ł. B. (1) kwoty 94.286,70 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 marca 2016 r. do dnia zapłaty,

- od pozwanych J. K. (1), P. K., R. K. i Ł. B. (1) kwoty 45.120,25 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- od pozwanej S. K. in solidum z pozwanymi J. K. (1), P. K., R. K. i Ł. B. (2) kwoty 74.857,40 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 marca 2016 r. do dnia zapłaty,

- od pozwanej S. K. in solidum z pozwanymi J. K. (1), P. K., R. K. i Ł. B. (2) kwoty 30.624,47 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- od pozwanej K. K. in solidum z pozwanymi J. K. (1), P. K., R. K., Ł. B. (2) i S. K. kwoty 31.993,84 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 marca 2016 r. do dnia zapłaty,

- od pozwanej K. K. in solidum z pozwanymi J. K. (1), P. K., R. K., Ł. B. (2) i S. K. kwoty 8.273,62 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Nadto powód wniósł o zasądzenie na jego rzecz solidarnie od pozwanych kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, że pozwani J. K. (1), P. K., R. K. oraz Ł. B. (1) zajmowali w okresie od dnia 1 czerwca 2009 r. do dnia 4 czerwca 2014 r. bez tytułu prawnego lokal socjalny oznaczony numerem 8, położony w P. przy ul. (...). Pozwana S. K. zajmowała ten lokal w okresie od dnia 20 lipca 2010 r. do dnia 4 czerwca 2014 r., natomiast pozwana K. K. - od dnia 11 listopada 2012 r. do dnia 4 czerwca 2014 r. Pozwany wyjaśnił, że dochodzone pozwem należności stanowią odszkodowanie za zajmowanie powołanego wyżej lokalu bez tytułu prawnego oraz za dostarczane do przedmiotowego lokalu media w okresach, w których każdy z pozwanych zajmował tenże lokal, a nadto skapitalizowane odsetki ustawowe za opóźnienie. Powód wyjaśnił, że podjął próbę mediacyjnego zakończenia sporu, wzywając pozwanych do zapłaty zaległości, tym niemniej wezwanie to okazało się bezskuteczne. (k. 2-5)

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 14 października 2016 r. referendarz sądowy orzekł o żądaniu pozwu. (k. 56-57)

Pismem z dnia 17 listopada 2016 r. pozwana K. K. wniosła sprzeciw od powołanego wyżej nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, tj. 7.200 zł.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana K. K. podniosła, że w okresie objętym pozwem nie mieszkała w lokalu, którego dotyczy postępowanie. Wyjaśniła, że od dnia 1 września 2012 r. do dnia 20 stycznia 2015 r. zamieszkiwała w lokalu położonym w P., przy ul. (...) i w żaden sposób nie zajmowała lokalu, o jakim mowa w pozwie. Z uwagi na powyższe, zdaniem pozwanej, powództwo podlega oddaleniu. Z ostrożności procesowej pozwana podniosła zarzut przedawnienia roszczenia dochodzonego pozwem. (k. 67-68A)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją o przydziale z dnia 13 marca 1973 r. ( (...) (...)) Prezydium Rady Narodowej w P. przydzieliło J. K. (2) lokal mieszkalny nr (...), znajdujący się w budynku przy ul. (...) (obecnie W.) 14 w P.. W decyzji tej wskazano, że do zajmowania lokalu uprawnieni są również J. K. (1), J. W., P. K. i V. K..

W dniu 27 maja 1975 r. J. K. (2) zawarł umowę najmu (stwierdzenie przedmiotu i warunków najmu) tego lokalu.

dowód:

- decyzja o przydziale lokalu mieszkalnego - k. 45,

- umowa najmu - k. 46-47

Pozwana K. K., będąca wnuczką J. K. (1), zamieszkiwała w opisanym powyżej lokalu mieszkalnym od urodzenia.

We wrześniu 2012 r. pozwana K. K. wyprowadziła się z tego mieszkania z uwagi na ciągłe kłótnie i awantury, do jakich w nim dochodziło. Rodzice aktualnego partnera pozwanej J. B. (1) zaoferowali wówczas pozwanej pomoc i zgodzili się, aby zamieszkała ona razem z nimi. Pozwana przystała na tę propozycję i zamieszkała w lokalu numer (...), przy ul. (...) w P.. W lokalu tym pozwana zamieszkiwała niespełna trzy lata, po czym razem z J. B. (1), na początku 2015 r., wyprowadziła się do wynajętego mieszkania przy ul. (...) w P., a następnie do mieszkania przy ul. (...) w P..

dowód:

- zeznania świadka S. B.,

- zeznania świadka J. B. (1),

- zeznania świadek M. B.,

- zeznania świadek M. K.,

- zeznania pozwanej K. K.

Przedstawiony stan faktyczny sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów, które uznał za wiarygodne. W szczególności wskazać należy, że zeznania świadków oraz pozwanej K. K. były spójne, przekonujące, spontaniczne i sprawiające wrażenie szczerych, co przemawiało za opatrzeniem ich przymiotem wiarygodności.

Sąd nie prowadził postępowania dowodowego w szerszym zakresie, albowiem strony się tego nie domagały, a i sąd nie znalazł podstaw, by postępowanie dowodowe uzupełnić z urzędu. Wskazać należy, że w piśmie z dnia 7 czerwca 2017 r. (k. 169) strona powodowa cofnęła wniosek o przesłuchanie w charakterze świadków J. B. (2) i M. Z..

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 505 § 1 k.p.c., w razie prawidłowego wniesienia sprzeciwu nakaz zapłaty traci moc, a przewodniczący wyznacza rozprawę i zarządza doręczenie powodowi sprzeciwu razem z wezwaniem na rozprawę. Mając na uwadze, że pozwana K. K. skutecznie zaskarżyła w całości wydany w niniejszej sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, należało wyznaczyć rozprawę i merytoryczne orzec o żądaniu pozwu w stosunku do tejże pozwanej.

Kodeks cywilny w art. 224-230 zawiera regulację dotyczącą tzw. roszczeń uzupełniających. Dają one możliwość żądania od posiadacza rzeczy stosownego wynagrodzenia za korzystanie z niej, zwrotu pożytków lub ich równowartości oraz odszkodowania za szkodę spowodowaną zużyciem rzeczy, jej pogorszeniem lub utratą. Roszczenia te uzupełniają roszczenie windykacyjne i służą naprawieniu uszczerbków spowodowanych przez to, że właściciel został pozbawiony możliwości korzystania ze swojej rzeczy. W odróżnieniu od roszczeń windykacyjnego i negatoryjnego, roszczenia uzupełniające nie mają charakteru obiektywnego - powstanie i zakres tych roszczeń zależy od tego, czy posiadacz samoistny rzeczy jest w dobrej, czy w złej wierze.

Zgodnie z art. 224 § 1 k.c. samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Nabywa własność pożytków naturalnych, które zostały od rzeczy odłączone w czasie jego posiadania, oraz zachowuje pobrane pożytki cywilne, jeżeli stały się w tym czasie wymagalne. Jednakże od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył (art. 224 § 2 k.c.). Zgodnie z art. 225 k.c. obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba, że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego.

Ponieważ żądanie pozwu dotyczy korzystania z lokalu mieszkalnego należy wskazać, że zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie (ust. 1). Z zastrzeżeniem ust. 3, odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Jeżeli odszkodowanie nie pokrywa poniesionych strat, właściciel może żądać od osoby, o której mowa w ust. 1, odszkodowania uzupełniającego. Osoby uprawnione do lokalu zamiennego albo socjalnego, jeżeli sąd orzekł o wstrzymaniu wykonania opróżnienia lokalu do czasu dostarczenia im takiego lokalu, opłacają odszkodowanie w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie byłyby obowiązane opłacać, gdyby stosunek prawny nie wygasł (ust 3.). W ramach tego odszkodowania mieszczą się bez wątpienia również opłaty za media dostarczane do lokalu zajmowanego przez osobę bez tytułu prawnego (ich zapłaty w niniejszym postępowaniu powód również dochodził).

W każdym przypadku przesłanką obowiązku zapłaty odszkodowania jest posiadanie (zajmowanie) lokalu mieszkalnego.

W toku postępowania ustalonym tymczasem zostało, że już we wrześniu 2012 r. pozwana K. K. wyprowadziła się z lokalu mieszkalnego, którego dotyczy pozew. To zaś oznacza, że w okresie objętym żądaniem pozwu nie korzystała (nie zajmowała) z tego mieszkania. Okoliczność ta wynikała z wiarygodnych zeznań pozwanej oraz świadków, których zresztą strona powodowa nie kwestionowała. Powód nie naprowadził jakichkolwiek dowodów, które wykazywałyby okoliczność przeciwną. I tak, w szczególności powód cofnął wniosek o przesłuchanie zawnioskowanych w pozwie świadków, zaś zgromadzone w aktach sprawy oraz w aktach lokalowych dokumenty nie potwierdzały okoliczności, by pozwana K. K. zajmowała sporny lokal w okresie, którego dotyczy pozew. Okoliczności tej zresztą dokumenty te potwierdzać nie mogły, albowiem z uwagi na ich prywatny charakter, stanowiły one jedynie dowód tego, że osoby, które je podpisały złożyły oświadczenia zawarte w dokumentach (art. 245 k.p.c.).

Mając zatem na uwadze, że pozwana K. K. nie korzystała w okresie objętym pozwem z lokalu mieszkalnego, którego pozew ten dotyczy nie jest ona zobowiązana do zapłaty na rzecz powoda dochodzonego pozwem odszkodowania za korzystanie z tego mieszkania, w tym należności za media dostarczane do tego lokalu. Bezzasadność powództwa w zakresie żądania głównego determinowała również jego bezzasadność w zakresie żądań odsetek (w tym skapitalizowanych). Należy jednocześnie wskazać, że w toku procesu powód nie wykazał, by obowiązek zapłaty przez pozwaną dochodzonych pozwem należności wynikał z innej podstawy, w szczególności np. umowy lub innego stosunku prawnego.

Niezależnie od powyższego wskazać należy, że roszczenie dochodzone pozwem w niniejszej sprawie, jako okresowe, przedawnia się z upływem trzech lat od dnia jego wymagalności (art. 118 k.c.). Nawet zatem, jeśliby uznać dochodzone pozwem żądanie za usprawiedliwione co do zasady, to i tak powództwo podlegałoby oddaleniu za okres od dnia 11 listopada 2012 r. do dnia 27 lipca 2013 r. (tj. za okres sprzed trzech lat od dnia złożenia pozwu w niniejszej sprawie) jako przedawnione (z uwagi na podniesiony przez pozwaną K. K. zarzut przedawnienia).

To mając na uwadze, w punkcie 1. wyroku, sąd powództwo w stosunku do pozwanej K. K. oddalił jako bezzasadne.

O poniesionych przez strony kosztach procesu, w punkcie 2. wyroku, sąd orzekł na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. i art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. oraz § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, w jego brzmieniu znajdującym zastosowanie w rozpoznawanej sprawie, tj. sprzed ostatniej nowelizacji. Wobec oddalenia powództwa w całości, powoda należało uznać za przegrywającego proces. W konsekwencji był on zobowiązany do zwrotu na rzecz pozwanej K. K. poniesionych przez nią kosztów procesu, na które składały się opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł i koszty zastępstwa procesowego w kwocie 7.200 zł, co stanowiło łącznie 7.217 zł.

/-/ SSO Tomasz Józkowiak