Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 18 października 2013 r. w Ostrołęce

sprawy z odwołania D. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania D. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 17 maja 2012r. znak (...)

orzeka:

oddala odwołanie.

Sygn. akt III U 481/12

UZASADNIENIE

D. B. złożyła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 maja 2012r. znak: I- (...), odmawiającej jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu wskazała, że jej stan zdrowia ulega pogorszeniu, ciągle się leczy i korzysta ze zwolnień lekarskich.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu wskazał, że D. B. nie została uznana przez lekarza orzecznika ZUS i przez Komisję Lekarską za niezdolną do pracy, wobec czego zaskarżoną decyzją z dnia 17 maja 2012r. odmówiono jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Organ rentowy ustalił, że na dzień 15 marca 2012r. tj. wystawienia zaświadczenia o zatrudnieniu D. B. udowodniła staż pracy wynoszący łącznie 33 lata, 6 miesięcy i 17 dni, tj. 33 lata, 2 miesiące i 20 dni okresów składkowych oraz 3 miesiące i 27 dni okresów nieskładkowych.

Sąd ustalił i zważył , co następuje:

W dniu 21 marca 2012 r. D. B. (ur. (...)) złożyła w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Inspektoracie w P. wniosek rentę z tytułu niezdolności do pracy.

W celu ustalenia stopnia niezdolności do pracy D. B. skierowana została na badanie lekarskie przez lekarza orzecznika ZUS, który po przeprowadzeniu bezpośredniego badania i dokonaniu analizy przedstawionej dokumentacji medycznej ustalił w orzeczeniu z dnia 11 kwietnia 2012r., że nie jest ona niezdolna do pracy.

W dniu 13 kwietnia 2012r. został złożony sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS do Komisji Lekarskiej ZUS.

Komisja Lekarska ZUS II Oddział w W. nr (...) po analizie całości zgromadzonej w sprawie dokumentacji medycznej oraz po przeprowadzeniu bezpośredniego badania ubezpieczonej w swoim orzeczeniu z dnia 08 maja 2012r. ustaliła, że odwołująca nie jest niezdolna do pracy.

Wobec powyższego organ rentowy decyzją z dnia 17 maja 2012r. odmówił D. B. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Jednocześnie ZUS poinformował ubezpieczoną, że na dzień 15 marca 2012r. tj. wystawienia zaświadczenia o zatrudnieniu udowodniła staż pracy wynoszący łącznie 33 lata, 6 miesięcy i 17 dni tj. 33 lata, 2 miesiące i 20 dni okresów składkowych oraz 3 miesiące i 27 dni okresów nieskładkowych.

Od powyższej decyzji odwołująca się złożyła odwołanie do Sądu Okręgowego w Ostrołęce.

W ocenie Sądu odwołanie D. B. od decyzji ZUS z dnia 17 maja 2012 r. nie jest zasadne.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118 ze zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonej, która spełnia łącznie następujące przesłanki:

1.  jest niezdolna do pracy,

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3.  niezdolność do pracy powstała we wskazanych w ustawie okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Przepisu ust. l pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy (art. 57 ust. 2 ustawy).

Definicję osoby niezdolnej do pracy zawiera art. 12 ust. 1-3 w/w ustawy, który stwierdza, że jest nią osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Oceny niezdolności do pracy, jej stopnia oraz ustalenia daty powstania niezdolności do pracy, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik ZUS. Od orzeczenia lekarza orzecznika osobie zainteresowanej przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej Zakładu. Komisja lekarska rozpatrując sprzeciw lub zarzut wadliwości, dokonuje w formie orzeczenia oceny niezdolności do pracy i jej stopnia oraz trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy. Orzeczenie lekarza orzecznika, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub co do którego nie zgłoszono zarzutu wadliwości, albo orzeczenie komisji lekarskiej, stanowi dla organu rentowego podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczeń, do których prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji (art. 14 ust. l pkt 1 oraz art.14 ust. 2a, 2e, 2f i ust 3 cytowanej ustawy).

W świetle w/w przepisów zasadniczą kwestią wymagającą rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie, od której zależała skuteczność odwołania D. B. było ustalenie, czy jest ona niezdolna do pracy, jeśli tak, to w jakim stopniu i jaki jest przewidywany okres trwania niezdolności oraz w jakim okresie ta niezdolność powstała.

Na okoliczność występowania niezdolności do pracy odwołującej Sąd dopuścił w sprawie dowód z opinii biegłych lekarzy z zakresu neurologii, kardiologii i interny.

Biegli z zakresu: neurologii – T. P.i kardiologii I. M.- w opinii z dnia 7 września 2012r., po przeprowadzonym w dniu 28 lipca 2012r. badaniu odwołującej oraz zapoznaniu się z dokumentacją medyczną dotyczącą stanu jej zdrowia, zdiagnozowali u niej: stan po NSTEMI leczonych zachowawczo w grudniu 2011r. i maju 2012r., anginę Prinzmetala, chorobę trzewną, chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa L/S bez objawów korzeniowych.

W uzasadnieniu biegli wskazali, że u odwołującej rozpoznano anginę Prinzmetala, po 2-krotnie przebytym NSTEMI leczonym zachowawczo. W koronarografii stwierdzono zmiany nieistotne angiograficznie. W badaniu echograficznym z maju 2012r. prawidłowa wielkość jam serca bez odcinkowych zaburzeń kurczliwości z prawidłową globalną funkcją skurczową LK (EF 60%). W badaniu klinicznym krążenie całkowicie wydolne, bez zaburzeń rytmu. Choroba trzewna jest przewlekle leczona ambulatoryjnie bez konieczności hospitalizacji. Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa są miernie zaawansowane, bez zespołu klinicznego. Zdaniem biegłych powyższe schorzenia nie powodują więc częściowej ani całkowitej niezdolności do pracy (k. 12 – 14 a.s.).

Do powyższej opinii zastrzeżenia wniosła D. B.. W piśmie procesowym z dnia 27 września 2012r. wskazała, że jest po dwukrotnym zawale serca, z przewlekłą chorobą wieńcową Prinzmetala, która ma duży wpływ na pogorszenie stanu zdrowia. Specyficzna choroba wieńcowa na tle stresowym powoduje zawały serca, które stwarzają zagrożenie dla zdrowia i życia, a zdarzają się w trakcie wykonywania obowiązków służbowych, gdyż praca biurowa wymaga dużej odporności psychicznej i dyspozycyjności. Do 2007r. leczono ją z powodu różnych dolegliwości wątrobowych, jelitowych, żołądkowych, niedokrwistości, chorób skórnych (k. 20 a.s.).

Na rozprawie w dniu 19 października 2012r. odwołująca podała, że leczy się w Poradni Dermatologicznej i Hematologicznej, cierpi na zakrzepicę krwi, zmiany skórne, schorzenia serca (k. 29 a.s.).

Uwzględniając zarzuty odwołującej się Sąd dopuścił dodatkowo dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu hematologii i kardiologii.

Biegły specjalista chorób wewnętrznych i hematologii J. H.po zapoznaniu się z dokumentacją sądowo-lekarską i zbadaniu odwołującej rozpoznał u niej: anginę Printzmetala powikłaną zawałem mięśnia sercowego NSTEMI, chorobę trzewną, chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa. Biegły stwierdził, że D. B.nie pozostaje pod stałą opieką lekarską z powodu anginy Printzmetala i choroby trzewnej. W wykonanych w trakcie hospitalizacji z powodu dolegliwości ze strony układu sercowo-naczyniowego badaniach dodatkowych stwierdzono zaburzenia w zakresie parametrów układu krzepnięcia, wysoki poziom D-dimer, niemający odzwierciedlenia w badaniu klinicznym. W trakcie diagnostyki w kierunku trombofilii z jedynych odchyleń od normy stwierdzono obecność przeciwciał antyfosfolipidowych w klasie IgG. Odwołująca się z powodów kardiologicznych przyjmuje leczenie przeciwpłytkowe: P.i P. (1). Jednocześnie pozostaje ona pod opieką gastrologiczną z powodu choroby trzewnej (celiakii). Zdaniem biegłego u odwołującej nie stwierdza się niezdolności do pracy z powodu schorzenia układu krwiotwórczego (a właściwie ich braku).

W łącznej opinii wydanej przez biegłych z zakresu hematologii J. H.i kardiologii J. K.biegli sądowi u D. B.rozpoznali: chorobę wieńcową typu Prinzmetala z przebytymi w grudniu 2011r. i maju 2012r. niepełnościennymi zawałami serca, chorobę trzewną, chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa. Biegli ustalili, że odwołująca aktualnie pozostaje pod opieką gastrologiczną z powodu choroby trzewnej. U badanej stwierdzono wysoki poziom D- dimerów nie mający odzwierciedlenia w stanie klinicznym. W trakcie diagnostyki w kierunku trombofilii jedynym odchyleniem od normy była obecność przeciwciał antyfosfolipidowych w klasie IgG.

W badaniu przedmiotowym biegli stwierdzili zadawalający stan odżywienia (BMI 20,7), prawidłowe ciśnienie tętnicze. Nie obserwowano istotnych przedmiotowych odchyleń w zakresie swoich specjalności. Stwierdzili, że odwołująca się jest wydolna oddechowo i krążeniowo, zadawalająco sprawna ruchowo.

Po zapoznaniu się z dokumentacją z leczenia i po zbadaniu odwołującej się biegli zgodnie stwierdzili, że z przyczyn hematologicznych i kardiologicznych łącznie odwołująca się wymaga dalszego nadzoru i leczenia ewentualnie w ramach krótkotrwałych zwolnień lekarskich, lecz obecnie nie spełnia kryteriów niezdolności do pracy, uwzględnili przy tym fakt, że badana jest z wykształcenia technikiem ekonomii, a ostatnio pracowała jako urzędnik (k. 47 a.s.).

Do powyższej opinii zastrzeżenia wniosła D. B.. W piśmie z dnia 30 kwietnia 2013r. podała, że ciągle pozostaje pod opieką poradni hematologicznej w C., stwierdzono u niej „zespół antyfosfolipidowy" co oznacza zmiany zakrzepowo- zatorowe, które mogą powodować zakrzepicę w każdym naczyniu doprowadzając do groźnych powikłań i nawracające problemy z zatorami, zakrzepami oraz różnymi komplikacjami zdrowotnymi czego nie zauważył biegły lekarz hematolog. Kardiologowi zarzuciła brak wiedzy na temat choroby wieńcowej Prinzmetala z powikłaniami, dwóch zawałów serca, choroby trzewnej, choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa i ich konsekwencji. Podniosła, że leczy się u kardiologa, gastrologa, obecnie hematologa oraz lekarza rodzinnego, nie da się pracować i ciągle korzystać ze zwolnień lekarskich jak to sugeruje biegły kardiolog, gdyż może to spowodować utratę pracy. Podała, że schorzenia są trwałe i wymagają systematycznego leczenia, częstych wizyt u specjalistów, wykonywania ciągłych kontrolnych badań (k. 58 a.s.).

Biorąc pod uwagę powyższe zarzuty Sąd dopuścił dowód z łącznej opinii uzupełniającej biegłych lekarzy z zakresu kardiologii – J. K. oraz chorób wewnętrznych i hematologii J. H. celem zajęcia stanowiska do twierdzeń odwołującej się D. B.. (k. 61 a.s.).

Biegły z zakresu hematologii J. H.w pełni podtrzymał swoją opinię z dnia 10.01.2013r. – stwierdził brak podstaw merytorycznych do rozpoznania zespołu antyfosfolipidowego. Biegły dodał, że do rozpoznania zespołu antyfosfolipidowego podstawą jest stwierdzenie kryteriów klinicznych i laboratoryjnych. Do kryteriów klinicznych zalicza się przebytą zakrzepicę tętniczą lub żylną lub niepowodzenia położnicze (poronienia); do kryteriów laboratoryjnych stwierdzenie obecności przeciwciał typu antykoagulanta toczniowego, przeciwciał antykardiolipinowych, przeciwciał przeciwko B2glikoproteinie. W badaniach laboratoryjnych obecność przeciwciał powinna być potwierdzona w odstępie ponad 12 miesięcy. Odwołująca, zdaniem biegłego nie spełnia więc kryteriów rozpoznania zespołu antyfosfolipidowego. Jednocześnie biegły stwierdził, że przejściowe przeciwciała antyfosfolipidowe występują u osób po przebytych infekcjach wirusowych, i pasożytniczych, które zanikają po kilku czy kilkunastu tygodniach i nie mają znaczenia klinicznego (k. 73 a.s.).

Biegły z zakresu kardiologii J. K. w swojej opinii uzupełniającej podał, że odwołująca się ma rację podkreślając wagę odpowiednio stosowanego leczenia kardiologicznego, którego efekty sprawiły, że w okresie od maja 2012r. nie obserwowano zaostrzeń choroby wieńcowej o mechanizmie naczyniowo- skurczowym. Przebyte w grudniu 2011r. oraz w maju 2012r. incydenty niepełno-ściennych zawałów serca wywołały łącznie niewielkie uszkodzenie mięśnia serca z frakcją wyrzutową lewej komory serca EF = 48 - 50%. Kontrolna koronarografia z listopada 2011r. uwidoczniła jedynie nieistotne hemodynamicznie zmiany zwężające tętnice wieńcowe do 30%. Zdaniem biegłego dalszy przebieg schorzenia, obecnie dobrze kontrolowanego farmakologicznie, jest nie do przewidzenia, także odwołująca nie może z góry przewidzieć, czy będzie korzystać z częstych zwolnień lekarskich. Choroba nie przeszkadza w wykonywaniu pracy urzędnika. Biegły w pełni potwierdził wnioski z opinii z dnia 10 stycznia 2013r. (k. 76 a.s.).

Do powyższych opinii uzupełniających zastrzeżenia ponownie wniosła D. B.. W piśmie z dnia 21 sierpnia 2013 r. podała, że w opinii pominięto zawały serca, lekarz hematolog, pod opieką której pozostaje stwierdziła wysoki wskaźnik d-dimerów i troponin, niemających wytłumaczenia. Odwołująca załączyła kartę przebiegu ciąży z 1989r., skrócony odpis urodzenia i zgonu C. B. (w 1982 r.), informację o przedwczesnych porodach w latach 1980-1989. Odwołująca się podniosła, że zespół antyfosfolipidowy nie został przez nią wymyślony, tylko zdiagnozowany również przez lekarza hematologa. Domagała się kolejnej opinii uzupełniającej (k. 87 a.s.).

W ocenie Sądu zastrzeżenia do opinii biegłych sądowych zgłaszane przez odwołującą nie podważają wniosków tych opinii, załączona do zastrzeżeń dokumentacja medyczna dotyczy bowiem okresu sprzed około 24 lat, natomiast wydane w sprawie opinie biegłych dotyczą aktualnego stanu zdrowia i mogą stanowić podstawę do wydania rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. Opinie zostały wydane przez biegłych lekarzy o specjalnościach odpowiednich do ujawnionych u odwołującej jednostek chorobowych. Biegli dokonali analizy zebranej w sprawie dokumentacji medycznej, przeprowadzili wywiad oraz badania odwołującej. Zarówno rozpoznanie, jak i wnioski, jakie znajdują się w obu wydanych w sprawie opiniach są rzeczowe, spójne i logiczne, dlatego zasługują na uwzględnienie. Biegli odnieśli się do schorzeń występujących u D. B., określili stopień ich nasilenia i wpływ na zdolność do pracy. Odwołująca była w toku postępowania badana dwukrotnie, co pozwoliło na wiarygodną ocenę jej stanu zdrowia.

Podkreślić należy, że sam fakt występowania schorzeń nie może stanowić podstawy do uznania niezdolności do pracy, lecz istotny jest poziom nasilenia choroby, a poziom ten, zdaniem biegłych, u odwołującej nie sięga poziomu niezdolności do pracy.

Wniosek powyższy jest poparty wynikami badania przedmiotowego D. B.. Odwołująca była badana przez biegłych dwukrotnie: w dniu 28 lipca 2012r. oraz w dniu 10 stycznia 2013r., a więc w odstępie kilku miesięcy. W toku pierwszego badania w dniu 28 lipca 2012r. biegłe z zakresu neurologii T. P.i kardiologii I. M.stwierdziły stan po NSTEMI leczonych zachowawczo w grudniu 2011r i maju 2012r., anginę Prinzmetala, chorobę trzewną, chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa L/S bez objawów korzeniowych. Zdaniem biegłych w koronarografii stwierdzono zmiany nieistotne angiograficznie, w badaniu echograficznym prawidłową wielkość jam serca bez odcinkowych zaburzeń kurczliwości z prawidłową globalną funkcją skurczową LK (EF 60%). W badaniu klinicznym krążenie całkowicie wydolne, bez zaburzeń rytmu. Chorobę trzewną – zdaniem biegłych można leczyć ambulatoryjnie bez konieczności hospitalizacji. Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa są miernie zaawansowane, bez zespołu klinicznego. Zdaniem neurologa T. P.i kardiologa I. M.– brak jest podstaw do uznania odwołującej się za niezdolną do pracy.

Kolejne wydane w sprawie opinie - przez biegłego sądowego z zakresu hematologii i chorób wewnętrznych J. H.oraz opinia łączna wydana przez biegłych z zakresu hematologii i chorób wewnętrznych J. H.oraz z zakresu chorób wewnętrznych J. K.także zawierają stwierdzenia o braku niezdolności do pracy odwołującej się. Biegli rozpoznali u niej chorobę wieńcową typu Printzmetala z przebytymi zawałami serca, chorobę trzewną, chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa. Biegli stwierdzili, że nie występują schorzenia kardiologiczne i hematologiczne powodujące niezdolność do pracy.

Podnoszony przez odwołującą fakt pozostawania pod opieką lekarzy specjalistów kardiologa, gastrologa, hematologa i lekarza rodzinnego, nie świadczy o niezdolności do pracy. Ponadto, jak zauważył lekarz – specjalista chorób wewnętrznych kardiolog J. K., nie da się z góry przewiedzieć, że stan zdrowia odwołującej pogorszy się do tego stopnia, że będzie powodował ciągłe korzystanie ze zwolnień lekarskich.

Zwrócić nadto trzeba uwagę na fakt, że odwołująca pracowała w Urzędzie Gminy i po dniu 31 grudnia 1998r. nie korzystała ze zwolnień lekarskich (zaświadczenie z Urzędu Gminy w P., k. 5 a.r. nr (...)). Ze świadectw pracy wynika, że wykonywała prace biurowe, m.in. jako księgowa (k. 4 akt kap. pocz.), inspektor (k. 5 akt kap. pocz.). Schorzenia występujące u odwołującej się nie powodują utraty zdolności do zajmowania tego typu stanowisk.

Wszyscy biegli sądowi zgodnie uznali, że stan zdrowia odwołującej pozwala na wykonywanie pracy biurowej, a schorzenia kardiologiczne i hematologiczne wymagają nadzoru i ewentualnie mogą być leczone w ramach krótkotrwałych zwolnień lekarskich.

W ocenie Sądu Okręgowego należało podzielić wywody i wnioski opinii biegłych lekarzy sądowych. Podkreślić należy, że wydane one zostały niezależnie od siebie, przez czterech biegłych lekarzy o specjalnościach odpowiednich do ujawnionych wcześniej u odwołującej jednostek chorobowych, po dokonaniu analizy zebranej w sprawie dokumentacji medycznej, przeprowadzeniu wywiadu oraz badań odwołującej. Zarówno rozpoznanie, jak i wnioski, jakie znajdują się w opinii są rzeczowe, spójne i logiczne. Biegli, występujący w sprawie, wydali opinię, popartą logiczną argumentacją, z której wynika, że stan aktualny stan zdrowia odwołującej nie czyni jej, nawet częściowo, niezdolną do pracy. Odwołująca się zgłaszała zastrzeżenia do opinii biegłych, jednakże Sąd nie jest obowiązany do uwzględniania kolejnych wniosków dowodowych strony, tak długo aż udowodni ona korzystną dla siebie tezę i pomija je od momentu wyjaśnienia spornych okoliczności sprawy (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 10 kwietnia 2013 r., III AUa 47/13, LEX nr 1306041)

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd w oparciu o art. 477 ¹⁴§ 1 k.p.c. oddalił odwołanie D. B. od decyzji z dnia 17 maja 2012 r.

Z tych względów orzeczono jak w sentencji.