Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 sierpnia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Płocku IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący - SSO Wacław Banasik

Sędziowie - SO Katarzyna Mirek - Kwaśnicka

SO Małgorzata Szeromska (spr.)

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Gątarek

po rozpoznaniu na rozprawie 30 sierpnia 2017r. w P.

sprawy z powództwa M. W., J. W., A. G., P. W. (1), P. W. (2)

przeciwko H. Z.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji powodów

od wyroku Sądu Rejonowego w Ciechanowie z 20 marca 2017 r.

sygn. akt I C 781/16

oddala apelację.

Sygn. akt IV Ca 448/17

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Ciechanowie wyrokiem z 20 marca 2017 r. oddalił powództwo M. W., J. W., P. W. (1), P. W. (2), A. G. skierowane przeciwko H. Z. o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności.

Istotne ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy i stanowiące podstawę rozstrzygnięcia były następujące:

Prawomocnym postanowieniem z dnia 20 stycznia 2016 r. w sprawie I Co 951/14 Sąd Rejonowy w Ciechanowie przysądził na rzecz H. Z. prawo własności nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...). Sprzedaż nieruchomości stanowiącej własność dłużników M. W. i J. W. nastąpiła w postępowaniach egzekucyjnych prowadzonych przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie U. P. w sprawach Km 443/14, Km 1557/15, Km 3199/15. H. Z. jako wierzyciel złożyła wniosek egzekucyjny o wprowadzenie w posiadanie nieruchomości oraz opróżnienie pomieszczeń na podstawie prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 20 stycznia 2016 r. wydanego w sprawie I Co 951/14 w przedmiocie przysądzenia na jej rzecz nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie prowadzi księgę wieczystą KW (...). Na nieruchomości, stanowiącej obecnie własność H. Z., zamieszkują dłużnicy M. W. i J. W., matka M. A. G. oraz synowie dłużników P. W. (2) i P. W. (1).

M. W., J. W., A. G. oraz synowie dłużników P. W. (2) i P. W. (1) nie posiadają tytułu prawnego do innej nieruchomości lub lokalu mieszkalnego. M. W. od sierpnia 2016 r. jest zarejestrowana jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku. Do sierpnia 2016 r. była zatrudniona w firmie farmaceutycznej w W. oraz przebywała na zasiłku chorobowym. J. W. pracował do marca 2017 r. jako kierowca samochodu ciężarowego w transporcie międzynarodowym. Obecnie poszukuje pracy. Nie jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna. A. G. ma 84 lata, otrzymuje rentę rodzinną po mężu. Posiada orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności. Jest osoba przewlekle chorą. Cierpi na zakrzepicę, migotanie przedsionków, niewydolność krążenia, zwyrodnienie stawów, porażenie nerwu twarzowo – czaszkowego, cukrzyce, nadciśnienie tętnicze, niedosłuch, ma problemy z tarczycą. W 2012 r. miała wszczepiony stymulator serca. P. W. (2) jest tegorocznym maturzystą. P. W. (1) studiuje w W..

W ocenie Sądu Rejonowego podnoszone przez powodów okoliczności, uzasadniają udzielenia im ochrony wynikającej z przepisów ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Postanowienia o przysądzeniu własności w postępowaniach mających za przedmiot ich wykonanie wszczętych po dniu 3 maja 2012 r. są skuteczne nie tylko wobec dłużnika, lecz także wobec osób trzecich w granicach rozszerzonej skuteczności z tego tytułu wynikającej z nowego brzmienia art. 791 k.p.c. Brak jest także podstaw, aby orzekać o uprawnieniu dłużników tj. powodów M. W. i J. W. do lokalu socjalnego, gdyż uprawnienie takie dłużnikom nie służy; nie są oni lokatorami w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, byli bowiem właścicielami nieruchomości, pozostali powodowie w tej sprawie P. W. (1), P. W. (2) i A. G. są domownikami dłużników M. W. i J. W.. Niewątpliwie, korzystanie z lokalu przez domowników poprzednich właścicieli nieruchomości ( dłużników ) ma charakter użyczenia; ich uprawnienie pochodne jest od prawa dłużników i od jego istnienia zależne. Sąd Rejonowy przeanalizował także przepisy art. 14 ustawy o ochronie praw lokatorów dotyczące obowiązku orzekania przez sąd o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy, i stwierdził, że mają one ograniczone zastosowanie – zgodnie z ust. 7 cyt. artykułu - do osób, które były uprawnione do używania lokalu na podstawie stosunku prawnego nawiązanego ze spółdzielnią mieszkaniową albo z towarzystwem budownictwa społecznego; nie ma natomiast zastosowania do osób, które utraciły tytuł prawny do lokalu niewchodzącego w skład publicznego zasobu mieszkaniowego. Sąd I instancji wskazał także na ochronę przysługującą powodom z mocy art. 1046 k.p.c.

Apelację od tego orzeczenia wnieśli powodowie, zaskarżając wyrok w całości i zarzucając naruszenie prawa materialnego – art. 14 ust. 4 pkt. 5 ustawy o ochronie praw lokatorów przez jego niezastosowanie i bezpodstawną odmowę przyznania powodom lokalu socjalnego.

Apelujący wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku przez pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności i przyznanie powodom uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja jest niezasadna.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji i uznaje je za własne, nie były one zresztą przedmiotem sporu między stronami ani tez nie dotyczą ich zarzuty apelacji. Sąd Okręgowy podziela także w całości dokonaną przez Sąd Rejonowy ocenę prawną; jest ona wyczerpująca i nie ma potrzeby ponownego jej przytaczania w tym miejscu.

Nabycie własności nieruchomości w drodze egzekucji z nieruchomości ma charakter pierwotny, zaś postanowienie o przysądzeniu własności jest orzeczeniem konstytutywnym. Poprzedni właściciel traci własność na rzecz nabywcy, zauważyć w tym miejscu należy, że poprzedni właściciel nie ma, ani też nigdy nie miał przymiotu lokatora w rozumieniu ustawy o ochronie praw lokatorów. Przymiotu lokatora nie mają także osoby zajmujące lokal jako domownicy właściciela, ich prawo do lokalu jest prawem pochodnym od prawa właściciela i wynika z umowy użyczenia zawartej w sposób dorozumiany. Skoro zatem jest to prawo pochodne od prawa właściciela, to gdy traci on przymiot właściciela, prawa pochodne także przestają obowiązywać. Już chociażby z tego faktu uznać należy, że ustawa o ochronie praw lokatorów nie ma zastosowania do powodów.

Nadto stwierdzić należy, że gdyby nawet powodowie mieli status lokatorów, to nie byłoby podstaw do orzeczenia wobec nich o prawie do lokalu socjalnego, wobec treści ust. 7 art. 14 ustawy o ochronie praw lokatorów, bowiem ich lokal nie wchodził w skład publicznego zasobu mieszkaniowego, a tylko w takim przypadku stosuje się przepis ust. 4 art. 14 tej ustawy.

Skoro zatem ustawa o ochronie praw lokatorów w zakresie dotyczącym prawa do lokalu socjalnego nie ma w sprawie zastosowania, ochronę powodom zapewnia przepis art. 1046 § 4 k.p.c. Nie stanowi on jednak podstawy do pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności.

Z powyższych przyczyn Sąd Okręgowy oddalił apelację jako niezasadną na podstawie art. 385 k.p.c.

Małgorzata Szeromska Wacław Banasik Katarzyna Mirek-Kwaśnicka

Zarządzenie z 25 września 2017 r.:

(...)

Małgorzata Szeromska