Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 sierpnia 2017 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący Sędzia SO Piotr Niezgodzki

Sędziowie SO Małgorzata Balcerak-Tkacz

SO Joanna Mrozek (spr.)

Protokolant: sekr. sądowy Magdalena Wierzchowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 sierpnia 2017 r. w Warszawie sprawy

sprawy z powództwa małoletnich: W. M. i J. M., reprezentowanych przez przedstawicielkę ustawową D. M.

przeciwko R. M.

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji powodów i pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Otwocku

z dnia 30 grudnia 2016 r., sygn. akt III RC 81/16

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten tylko sposób, że w punkcie 1 kwotę 1500 zł (jeden tysiąc pięćset złotych) zastępuje kwotą 1300 zł (jeden tysiąc trzysta złotych) i w punkcie 5 kwotę 480 zł (czterysta osiemdziesiąt złotych) zastępuje kwotą 240 zł (dwieście czterdzieści złotych);

II.  oddala w pozostałym zakresie apelację pozwanego;

III.  oddala apelację powodów;

IV.  znosi między stronami koszty postępowania apelacyjnego.

Małgorzata Balcerak-Tkacz Piotr Niezgodzki Joanna Mrozek

Sygn. akt IV Ca 537/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 30 grudnia 2016 roku Sąd Rejonowy w Otwocku w sprawie III RC 81/16 w punkcie 1 podwyższył alimenty od pozwanego R. M. na rzecz małoletnich dzieci: W. M. ur. (...) i J. M. ur. (...) zasądzone wyrokiem Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z dnia 31 stycznia 2013 r. (sygn. III C 888/12) z dniem 1 marca 2017 r. z kwoty po 1100 złotych miesięcznie na każdego z małoletnich do kwoty po 1500 złotych miesięcznie na każdego z małoletnich, płatnej do 10-tego każdego miesiąca z góry do rąk matki małoletnich D. M. wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, w punkcie 2 w pozostałym zakresie powództwo oddalił (powodowie żądali podwyższenia alimentów do kwot po 2000 zł miesięcznie), w punkcie 3 wyrokowi w pkt. 1 nadał rygor natychmiastowej wykonalności, w punkcie 4 koszty procesu między stronami wzajemnie zniósł, w punkcie 5 nakazał ściągnąć od pozwanego R. M. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Otwocku kwotę 480 zł tytułem nieuiszczonej przez powodów opłaty sądowej należnej od uwzględnionej części roszczenia.

Sąd Rejonowy ustalił, że D. M. wraz z małoletnimi dziećmi – W. M. ((...)) i J. M. ((...)) zamieszkuje w mieszkaniu położonym przy ul. (...) w O. o pow. 66 m2. Mieszkanie to stanowi współwłasność D. M. i R. M., na jego zakup został zaciągnięty kredyt hipoteczny, którego raty (w wysokości ok. 1000 zł miesięcznie) spłaca R. M.. Na koszt utrzymania lokalu składają się: czynsz w wysokości 500 zł miesięcznie, opłata za gaz (ok. 175 zł miesięcznie), opłata za prąd (ok. 120 zł miesięcznie), opłata za Internet i TV (odpowiednio 49 i 70 zł miesięcznie). Na wyżywienie dla siebie i dzieci D. M. wydaje ok. 1400 zł miesięcznie (nie licząc 70 zł tytułem opłaty za obiady, które małoletni powodowie jedzą w szkole), na środki czystości do domu ok. 50 zł miesięcznie, zaś na wyprawkę szkolną dla obojga dzieci w bieżącym roku szkolnym D. M. wydała w sumie ok. 700 zł. Małoletni J. M. uczęszcza do II klasy szkoły podstawowej. Na wycieczki szkolne dla małoletniego potrzeba przeciętnie ok. 20 zł miesięcznie. Chłopiec uczęszcza na zajęcia piłkarskie – opłata za udział w tych zajęciach to 70 zł miesięcznie, nadto koszt zakupu odpowiedniego stroju na w/w zajęcia dla małoletniego to ok. 300 zł rocznie. J. M. cierpi na alergię, ma duszności, kaszle. W związku z powyższym jego matka ponosi koszty związane z uczęszczaniem przez małoletniego do lekarza (w tym ok. 3 razy w roku do lekarza przyjmującego poza NFZ) w wysokości ok. 300 zł rocznie, oraz na zakup odpowiednich leków (w wysokości ok. 1000 zł rocznie). Małoletni uczęszcza również do ortodonty i stomatologa – koszt tych wizyt to ok. 500 zł rocznie. Do kosztów utrzymania J. M. Sąd ponadto zaliczył wydatki na ubrania i buty dla niego w wysokości ok. 100-150 zł miesięcznie, wydatki na wyjścia na basen (ok. 25 zł miesięcznie), wydatki na środki czystości i higieniczne (ok. 50 zł miesięcznie) oraz wydatki na książki, prezenty dla znajomych, rozrywkę (ok. 50 zł miesięcznie). Małoletnia W. M. uczęszcza do V klasy szkoły podstawowej. Na wycieczki szkolne dla małoletniej potrzeba przeciętnie ok. 40 zł miesięcznie. W. M. uczęszcza na zajęcia taneczne – opłata za udział w tych zajęciach to 170 zł miesięcznie, a także na język angielski (koszt tych zajęć to 90 zł miesięcznie). W. M. co do zasady jest zdrowa, uczęszcza do dentysty i ortodonty – koszt tych wizyt nie przekracza 200 zł rocznie. Do kosztów utrzymania W. M. Sąd ponadto zaliczył wydatki na ubrania i buty w wysokości ok. 150 zł miesięcznie, wydatki na wyjścia na basen (ok. 25 zł miesięcznie), wydatki na środki czystości i higieniczne (ok. 50 zł miesięcznie) oraz wydatki na książki, prezenty dla znajomych, rozrywkę (ok. 50 zł miesięcznie) i połączenia telefoniczne (ok. 50 zł miesięcznie). Matka małoletnich D. M. ma 39 lat, z zawodu jest kucharzem – kelnerem. Obecnie zatrudniona jest w charakterze woźnej w (...) Bibliotece (...) w O. na ½ etatu, osiągając wynagrodzenie w wysokości 1000-1200 zł netto miesięcznie. W roku 2015 r. osiągnęła dochód (przed opodatkowaniem) w wysokości 14.336,50 zł. D. M. jest właścicielem samochodu marki V. (...) z 2001 r., którym odwozi dzieci do szkoły (małoletnia W. ze szkoły wraca samodzielnie, zaś J. jest także przywożony ze szkoły przez matkę) – na paliwo do samochodu D. M. wydaje ok. 100 zł miesięcznie. W 2016 r. D. M. wraz z dziećmi była przez 3 tygodnie na wakacjach u swojej mamy na południu Polski – na wyjazd wydała w sumie ok. 2000 zł. Matka małoletnich powodów może liczyć na pomoc finansową swego rodzeństwa z Anglii. R. M. jest żołnierzem zawodowym. Zamieszkuje wraz ze swoją partnerką i jej synem w mieszkaniu położonym w W. o pow. ok. 65 m2, stanowiącym własność partnerki (mieszkanie to zostało zakupione na kredyt – miesięczna rata w/w kredytu wynosi ok. 1500 zł). Czynsz za powyższe mieszkanie wynosi 900 zł miesięcznie, zaś opłaty za media związane z jego użytkowaniem – ok. 600 zł miesięcznie. R. M. partycypuje w kosztach utrzymania tego mieszkania przekazując swojej partnerce kwotę 1400 zł miesięcznie. Na swoje wyżywienie w Polsce R. M. wydaje ok. 400-500 zł miesięcznie, na odzież ok. 125 zł miesięcznie i dodatkowo ok. 60 zł miesięcznie na odzież sportową związana z utrzymywaniem przez pozwanego wymaganej w pracy sprawności fizycznej, na masażystę (w związku z dyskopatią) ok. 80 zł miesięcznie, a na środki higieniczne ok. 50 zł miesięcznie. R. M. jest właścicielem samochodu osobowego marki F. (...) z 2003 r. W związku z koniecznością remontu w/w samochodu zaciągnął on rok temu kredyt w wysokości ok. 20000 zł – miesięczna rata tego kredytu wynosi 316 zł. Nadto pozwany na paliwo wydaje ok. 250 zł miesięcznie, zaś na ubezpieczenie w/w samochodu, przegląd – ok. 1000-1100 zł rocznie. R. M. w związku z wykonywaną pracą dość często wyjeżdża na ćwiczenia w różne rejony Polski – otrzymuje wtedy dietę na wyżywienie w kwocie 30,32 zł za dzień. Ponadto czasami wyjeżdża również za granicę, np. do krajów afrykańskich – otrzymuje wtedy dietę w wysokości 40 euro za dobę, którą także przeznacza na wyżywienie. Pozwany, o ile jego praca na to pozwala, kontaktuje się z dziećmi raz w tygodniu (odwozi wtedy syna na trening piłkarski), a nadto raz w miesiącu spotyka się z dziećmi także w weekend. W czasie kontaktów z dziećmi pozwany zabiera je do kina, (...) czy też (...), jak również zakupuje dla nich drobne prezenty, w związku z czym ponosi wydatki w wysokości ok. 200-250 zł miesięcznie. Pozwany osiąga wynagrodzenie miesięczne w wysokości ok. 5600 zł netto, ponadto otrzymuje nagrodę roczną w wysokości jednej pensji oraz tzw. „mundurówkę” w kwocie 2000 zł rocznie. W 2015 r. osiągnął dochód (przed opodatkowaniem) w wysokości 91 021, 45 zł. Sąd Rejonowy wziął po uwagę, że przed zamknięciem rozprawy R. M. i D. M. zdecydowali o sprzedaży mieszkania, w którym zamieszkuje D. M. wraz z dziećmi. Ustalili oni z nabywcami, że mieszkanie to zostanie sprzedane za kwotę 320 000 zł, z czego 240 000 zł zostanie przeznaczone na spłatę kredytu hipotecznego obciążającego w/w nieruchomość, zaś pozostała kwota zostanie podzielona pomiędzy pozwanym a jego była żoną. W związku z uzgodnioną sprzedażą w/w mieszkania D. M. będzie musiała je opuścić do połowy marca 2017 r. i wynająć stosowne mieszkanie. Koszt wynajęcia dwupokojowego mieszkania w O. to ok. 1500 zł miesięcznie. W czasie orzekania w sprawie sygn. III C 888/12 D. M. wraz z małoletnimi powodami zamieszkiwała w tym samym lokalu, co obecnie. J. M. miał wówczas 4 lata i uczęszczał do przedszkola, zaś W. M. miała wówczas 7 lat. Czynsz za mieszkanie, w którym przebywała D. M. był wówczas o ok. 30 zł niższy niż obecnie, w niewielkim zakresie niższe były także opłaty za media. Ponadto w niewielkim zakresie niższe były także koszty zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb małoletnich powodów w zakresie wyżywienia i zapewnienia odpowiedniej odzieży. Nadto J. M. nie uczęszczał wówczas na zajęcia piłkarskie ani do stomatologa, zaś W. M. nie uczęszczała na zajęcia taneczne. Dzieci rzadziej niż obecnie chodziły również na basen. D. M. wówczas nie pracowała, zaś R. M. był zatrudniony w charakterze żołnierza zawodowego i otrzymywał wynagrodzenie zbliżone do obecnego (w 2013 r. osiągnął dochód przed opodatkowaniem w wysokości 90.435,05 zł). Pozwany nie ponosił w tamtym czasie kosztów związanych z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych, albowiem nocował w pracy.

W ocenie Sądu Rejonowego od czasu poprzedniego orzeczenia w przedmiocie alimentów na rzecz małoletnich powodów, koszt zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb małoletnich J. i W. M. wzrósł o ok. 250-300 zł miesięcznie na każdego z powodów. Wzrost ten wynika z niewielkiego wzrostu czynszu i kosztów mediów, a także ze wzrostu – związanego z naturalnym rozwojem małoletnich – kosztów ich wyżywienia i ubrania, jak również pojawienia się kosztów leczenia stomatologicznego małoletniego J. oraz wydatków na zajęcia dodatkowe – taneczne i piłkarskie. Wreszcie w niewielkim zakresie zwiększyły się także koszty uczęszczania małoletnich na basen. W ocenie Sądu nie zmieniły się możliwości zarobkowe pozwanego. Pozwany otrzymuje obecnie diety, jednakże przeznaczone są one na pokrycie kosztów jego utrzymania, a zwłaszcza wyżywienia poza domem. Jednocześnie zwiększyły się koszty zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych pozwanego – w czasie trwania sprawy rozwodowej pozwany dzięki dobrej woli swojego dowódcy nocował w pracy, obecnie zaś mieszka z partnerką i na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych wydaje 1400 zł miesięcznie (powyższą kwotę przekazuje swojej partnerce). W ocenie Sądu powyższe wydatki pozwanego należy uznać za uzasadnione, biorąc pod uwagę koszt najmu, który musiałby ponieść. Zdaniem Sądu Rejonowego zwiększyły się natomiast możliwości zarobkowe D. M.. W czasie orzekania w sprawie sygn. III C 888/12 D. M. (z uwagi na wiek małoletnich dzieci) nie była w stanie podjąć pracy. Obecnie zaś D. M. pracuje i w ocenie Sądu - mając na uwadze jej zawód oraz obecny wiek małoletnich powodów (znacząco utrudniający podjęcie D. M. pracy w pełnym wymiarze czasu pracy) – jej możliwości zarobkowe wyczerpują się w osiąganych przez nią aktualnie dochodach. Sąd uznał, że D. M. powinna pokryć zaistniały dotychczas wzrost kosztów utrzymania małoletnich powodów. Jednocześnie Sąd miał na uwadze, że w marcu 2017 r., w związku z koniecznością opuszczenia obecnie zajmowanego przez powodów mieszkania, wzrosną – o około 500 zł miesięcznie na każdego z powodów – koszty zaspokojenia ich potrzeb mieszkaniowych (D. M. zmuszona będzie bowiem wynająć mieszkanie dla siebie i dzieci, a koszt najmu tego mieszkania to kwota ok. 1500 zł miesięcznie). W związku z planowaną spłatą kredytu hipotecznego (za środki pochodzące ze sprzedaży mieszkania) o około 1000 zł miesięcznie zmniejszą się również wydatki pozwanego (nie będzie on już bowiem spłacał rat w/w kredytu) – należy jednak również mieć na względzie, iż powyższe wydatki pozwanego na spłatę rat zwiększały jednocześnie wysokość majątku netto pozwanego i jego byłej żony (zmniejszały bowiem ich zadłużenie). Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że zasadnym będzie podwyższenie alimentów od pozwanego na rzecz małoletnich powodów z kwoty po 1100 zł miesięcznie do kwoty po 1500 zł miesięcznie na każdego z powodów, począwszy od 1 marca 2017 r. (a więc od miesiąca, w którym D. M. wraz z dziećmi zmuszona będzie wynająć mieszkanie).

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. znosząc je wzajemnie, o rygorze natychmiastowej wykonalności w myśl art. 333 § 1 pkt. 1 kpc, a na podstawie art. 113 ustęp 1 w zw. z art. 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obciążył pozwanego opłatą sądową od uwzględnionej części powództwa, zaś pozostałe nieuiszczone koszty sądowe przejął na rachunek Skarbu Państwa.

Apelacje od powyższego wyroku wniosły obie strony.

Pozwany zaskarżył wyrok w punktach 1, 3 i 5, wnosząc o jego zmianę w punkcie 1 poprzez oddalenie powództwa w całości oraz uchylenie punktu 3 i 5, ewentualnie uchylenie wyroku w punktach 1,3,5 i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Pozwany zarzucił naruszenie art.135 k.r.o. i art.233§1 k.p.c. poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów oraz błędy w ustaleniach faktycznych polegające na uznaniu za udowodnione kosztów leczenia przeciwalergicznego J. oraz leczenia stomatologicznego i ortodontycznego obojga małoletnich, jak również wydatków na zakup odzieży dla dzieci, co prowadziło do ustalenia wzrostu kosztów utrzymania każdego dziecka o 250-300 zł miesięcznie, pominięcie zwiększonych możliwości zarobkowych matki powodów i otrzymywania przez nią świadczenia wychowawczego w kwocie 500 zł, nieuwzględnienie wydatków pozwanego na paliwo w kwocie 450 zł miesięcznie oraz ponoszonych przez niego kosztów utrzymania mieszkania.

Przedstawicielka ustawowa powodów zaskarżyła wyrok w części oddalającej powództwo powyżej kwoty 1500 zł na rzecz każdego z małoletnich i wniosła o jego zmianę poprzez zasądzenie alimentów w kwotach po 2000 zł miesięcznie od dnia 19 kwietnia 2016 roku. W apelacji zarzucono naruszenie art.135§2 k.r.o. i art.233§1 k.p.c. poprzez nieuwzględnienie przez Sąd Rejonowy znikomego zakresu osobistych starań pozwanego o udział w wychowaniu małoletnich oraz dowolną ocenę dowodów polegającą na błędnym przyjęciu, że matka małoletnich powinna ze swoich dochodów pokryć wzrost kosztów ich utrzymania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego zasługiwała na częściowe uwzględnienie, natomiast apelacja powodów podlegała oddaleniu w całości.

Częściowo zasadne okazały się zarzuty pozwanego dotyczące zawyżenia kosztów utrzymania powodów oraz niewystarczającego uwzględnienia zwiększonych możliwości zarobkowych ich matki.

Zgromadzony materiał dowodowy daje podstawy do ustalenia, że usprawiedliwione koszty utrzymania każdego z małoletnich wynoszą średnio około 1600 zł miesięcznie (nie przekraczają kwoty 1500 zł w przypadku J. i 1700 zł w przypadku W.). Składają się na nie wydatki mieszkaniowe (czynsz najmu 500 zł i opłaty za media, których aktualna wysokość nie została wykazana), wyżywienie 350 zł, obiady w szkole 70 zł, środki czystości 50 zł, wyprawka 30 zł, książki, rozrywka 50 zł, paliwo 33 zł, wakacje 50 zł, odzież 100 zł, leki 33 zł, basen 25 zł, J.: piłka nożna 70 zł, strój piłkarski 25 zł, wycieczki szkolne 20 zł, W.: taniec 170 zł, angielski 90 zł, telefon 50 zł, wycieczki szkolne 40 zł.

Na podstawie rachunków złożonych przez przedstawicielkę ustawową powodów nie można uznać, że miesięczne koszty zakupu wyżywienia przekraczają 350 zł na osobę, a leczenia 33 zł na osobę. Zasadny jest podniesiony w apelacji zarzut dotyczący uznania przez Sąd Rejonowy za udowodnione kosztów leczenia przeciwalergicznego małoletniego J. oraz leczenia stomatologicznego i ortodontycznego małoletnich w sytuacji, w której powodowie nie przedłożyli rachunków świadczących o ponoszeniu wydatków na ten cel oraz aktualnych zaświadczeń lekarskich wskazujących na potrzebę odbywania wizyt u specjalistów i przyjmowania na stałe leków. Dokumentacja medyczna dotycząca J. M. pochodzi sprzed kilku lat i brak jest podstaw do stwierdzenia, że ówczesne dolegliwości w dalszym ciągu występują u małoletniego.

Niezasadne są natomiast twierdzenia pozwanego w zakresie zaniżenia przez Sąd Rejonowy kosztów zużywanego przez niego paliwa z uwagi na ich nieudowodnienie w większym zakresie niż 250 zł miesięcznie. Zarzut dotyczący zawyżenia wydatków na odzież dzieci okazał się zasadny jedynie częściowo. Przyjęcie na ten cel kwoty 100 zł na każde dziecko jest zdaniem Sądu Okręgowego usprawiedliwione nawet przy uwzględnieniu pomocy udzielanej w tym zakresie przez rodzinę matki powodów.

Sąd Okręgowy wziął pod uwagę, że znaczna wysokość alimentów ustalonych wyrokiem z dnia 31 stycznia 2013 roku wynikała z ustaleń stron. W związku z tym Sąd nie prowadził wówczas szczegółowego postępowania dowodowego na okoliczność poszczególnych wydatków małoletnich, co pozwalałoby na analizę ich wzrostu do chwili obecnej. Sam upływ czasu w stabilnych warunkach gospodarczych nie może natomiast prowadzić do podwyższenia alimentów bez ustalenia zmiany konkretnych kosztów utrzymania dzieci lub możliwości zarobkowych ich rodziców.

Zmiana stosunków w rozumieniu art.138 k.r.o. dotyczy powstania nowych kosztów związanych z rozpoczęciem przez J. uczęszczania na treningi piłki nożnej oraz przez W. na zajęcia taneczne. W związku z przeprowadzką do innego lokalu nastąpił wzrost wydatków mieszkaniowych do kwoty 500 zł na każde dziecko plus opłaty za media, przy czym należało uwzględnić, że dotychczas również były ponoszone koszty utrzymania mieszkania w wysokości około 300 zł na osobę. Możliwości zarobkowe pozwanego nie uległy zmianie, a ponoszone dotąd wydatki na spłatę rat kredytu mieszkaniowego zostały zastąpione udziałem w kosztach utrzymania mieszkania zajmowanego wraz z partnerką. Zwiększyły się natomiast możliwości zarobkowe matki powodów, która w 2013 roku nie pracowała, a obecnie pozostaje zatrudniona na pół etatu. Dochody obejmujące alimenty w kwocie 2600 zł miesięcznie i świadczenie wychowawcze w kwocie 500 zł oraz częściowo wynagrodzenie za pracę matki powodów w wysokości 1200 zł pozwolą za zaspokojenie potrzeb małoletnich. Pozostała część wynagrodzenia za pracę pozwoli przedstawicielce ustawowej powodów na zabezpieczenie własnych potrzeb, zwłaszcza związanych z mieszkaniem i wyżywieniem. Biorąc pod uwagę wiek dzieci należy przy tym uznać, że możliwości zarobkowe przedstawicielki ustawowej powodów nie wyczerpują się w uzyskiwanych dochodach. W związku z uczęszczaniem przez oboje małoletnich do szkoły i zmniejszeniem potrzeby zaangażowania matki w osobistą pieczę nad dziećmi, zasadne jest zwiększanie przez nią możliwości zarobkowych poprzez podjęcie pracy w szerszym wymiarze czasowym i uzyskiwanie przez to wyższych dochodów celem zaspokojenia własnych potrzeb w większym zakresie.

Powyższe skutkowało obniżeniem kwoty alimentów do 1300 zł na rzecz każdego z powodów oraz stosunkowym zmniejszeniem opłaty od pozwu obciążającej pozwanego. Powyższa kwota leży w możliwościach zarobkowych pozwanego, którego średni miesięczny dochód netto w wysokości około 6100 zł wynikający z rocznego rozliczenia podatkowego, uwzględniającego dodatkowe składniki wynagrodzenia, pozwoli na uiszczenie alimentów w wysokości 2600 zł oraz pokrycie kosztów własnego utrzymania w łącznej kwocie ok. 3000 zł.

Zawarte w apelacji powodów zarzuty dotyczące nieuwzględnienia przy ustalaniu wysokości alimentów znikomego zaangażowania ojca w opiekę nad dziećmi są nieusprawiedliwione, skoro podwyższone do kwoty 1300 zł alimenty zakładają 80% udział pozwanego w ich ponoszeniu. W związku z tym, że do ponoszenia kosztów utrzymania dzieci zobowiązani są oboje rodzice, niezasadne byłoby przerzucenie tego ciężaru w całości na pozwanego, który regularnie łoży na utrzymanie małoletnich i utrzymuje z nimi kontakt. Podwyższenie alimentów od dnia 1 marca 2017 roku uzasadniał fakt, że zmiana stosunków uwzględniona przy orzekaniu jest związana m. in. z datowaną na ten czas nową sytuacją mieszkaniową powodów, która została zrealizowana w toku postępowania apelacyjnego.

Mając powyższe na względzie, Sąd orzekł jak w punkcie I sentencji na podstawie art.386§1 k.p.c. oraz w punkcie II i III na podstawie art.385 k.p.c.

O kosztach procesu w instancji odwoławczej orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. Porównanie poniesionych przez pozwanego kosztów postępowania odwoławczego w części, jakiej jego apelacja została uwzględniona oraz kosztów należnych powodom w związku z częściowym oddaleniem apelacji pozwanego i oddaleniem apelacji powodów, prowadzi do wniosku o zasadności ich wzajemnego zniesienia.

Małgorzata Balcerak – Tkacz Piotr Niezgodzki Joanna Mrozek