Pełny tekst orzeczenia

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 września 2017 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant stażysta Katarzyna Pielużek

po rozpoznaniu w dniu 05 września 2017 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku G. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o ustalenie kapitału początkowego

na skutek odwołania G. R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 30 grudnia 2016r. oraz z dnia 16 stycznia 2017r.

1.  zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 16 stycznia 2017 roku i ustala wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku na kwotę 185.683,96 (sto osiemdziesiąt pięć tysięcy sześćset osiemdziesiąt trzy złote dziewięćdziesiąt sześć groszy) ;

2.  umarza postępowanie w sprawie z odwołania od decyzji z dnia 30 grudnia 2016 roku,

3.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na rzecz wnioskodawcy G. R. kwotę 180,- (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt V U 464/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 grudnia 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ustalił G. R. kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999r. w wysokości 185.683,96zł.

Decyzją z dnia 16 stycznia 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ustalił G. R. kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999r. w wysokości 184.440,70zł.

W dniu 1 marca 2017r. roku G. R. odwołał się od powyższej decyzji. Zarzucił, że organ rentowy w dniu 30 stycznia 2016r. wydał dwie decyzje o ustaleniu kapitału początkowego raz na kwotę 152.404,89zł. a raz na kwotę 185.683,96zł. i w dniu 16 stycznia 2017r. na kwotę 184.440,70zł. Podniósł, iż wyliczony przez organ rentowy kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999r. powinien wynieść 185.683,96zł., tak jak w jednej z decyzji z dnia 30 grudnia 2016r. i wniósł o zmianę w tym zakresie zaskarżonych decyzji. Celem weryfikacji prawidłowości wyliczenia kapitału początkowego wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego księgowego.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podnosząc, że obniżenie wartości kapitału początkowego w decyzji z dnia 16 stycznia 2017r. ( 184.440,70zł. ) w stosunku do decyzji z dnia 30 grudnia 2016r. ( 185.683,96zł.) wynikało ze zmniejszenia dodanego przez organ rentowy okresu równego różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym, a faktycznym wiekiem przejścia wnioskodawcy na emeryturę. I tak, w decyzji z dnia 30 grudnia 2016r. różnica ta wynosiła na dzień przyznania emerytury przez Sąd w sprawie VU 1147/15 tj. na dzień 15 sierpnia 2015r. 6 lat i 7 miesięcy, a w decyzji z 16 stycznia 2017r. na dzień podjęcia wypłaty emerytury tj. 1 grudnia 2015r. już tylko 6 lat i 4 miesiące.

Na rozprawie w dniu września 2017r. pełnomocnik wnioskodawcy cofnął odwołanie od decyzji z dnia 30 grudnia 2016r. i wniósł o zmianę decyzji z dnia 16 stycznia 2017r. przez ustalenie wartości kapitału początkowego, tak jak w decyzji z dnia 30 grudnia 2016r. tj. na kwotę 185.683,96zł. oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego. Jednocześnie cofnął wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego księgowego.

Pełnomocnik organu rentowego wyraził zgodę na cofnięcie odwołania od decyzji z dnia 30 grudnia 2016r., a w pozostałym zakresie wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

G. R. urodził się (...) (okoliczność bezsporna).

Decyzją o z dnia 12 stycznia 2007 roku organ rentowy ustalił kapitał początkowy G. R. na dzień 1 stycznia 1999 roku na kwotę 150.471,64 zł. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. od 1 stycznia 1989 roku do 31 grudnia 1998 roku.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 149,95%.

Podstawę wymiaru kapitału początkowego w wysokości 1830,72 zł. ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 149,95% przez kwotę bazową 1220,89 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął:

- 254 miesiące okresów składkowych (21 lata, 2 miesiące i 28 dni) oraz 11 miesięcy okresów nieskładkowych (11 miesięcy i 16 dni)

- współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998 roku wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego – 69,77%;

- oraz średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat – wynoszące 209 miesięcy.

Okresy składkowe przeliczono ze współczynnikiem 1,3%, a okresy nieskładkowe ze współczynnikiem 0,7%.

(dowód: decyzja z dnia 12 stycznia 2007 roku, k. 10-11 akt kapitałowych, obliczenie wskaźnika – k.12 akt kapitałowych )

Decyzją o z dnia 30 grudnia 2016 roku organ rentowy z urzędu ponownie ustalił kapitał początkowy G. R. na dzień 1 stycznia 1999 roku na kwotę 152.404,89 zł. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 10 lat kalendarzowych tj. od dnia 1 stycznia 1984r. do dnia 31 grudnia 1993r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 152,36%. Podstawę wymiaru kapitału początkowego w wysokości 1860,15 zł. ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 152,36% przez kwotę bazową 1220,89zł.

(dowód: decyzja z dnia 30 grudnia 2016 roku k. 18-19 akt kapitałowych, obliczenie wskaźnika – k.21 akt kapitałowych )

Kolejną decyzją z tego samego dnia tj. 30 grudnia 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. w związku z nabyciem przez G. R. emerytury od dnia 11 sierpnia 2015r. na podstawie art. 185 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ponownie ustalił kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999r. na kwotę 185.683,96zł., poprzez dodanie do udowodnionych okresów składkowych (21 lat 2 miesięcy i 28 dni) okresu równego różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym 65 lat a faktycznym wiekiem przejścia przez wnioskodawcę na emeryturę w wysokości 79 miesięcy tj. 6 lat i 7 miesięcy. W wyniku powyższego okres składkowy wzrósł z 254 miesięcy do 333 miesięcy. Podstawę wymiaru kapitału początkowego w wysokości 1860,15 zł. ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 152,36% przez kwotę bazową 1220,89zł.

(dowód: decyzja z dnia 30 grudnia 2016r. – k. 22-23 akt emerytalnych)

W dniu 11 sierpnia 2015r. G. R. wystąpił do ZUS z wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury.

Decyzją z dnia 16 września 2015r. roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym. G. R. wniósł odwołanie od tej decyzji.

Wyrokiem z dnia 18 listopada 2016r. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. w sprawie VU 1147/15 zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 16 wrzenia 2015r. i przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury z dniem 11 sierpnia 2015r.

(dowód: wniosek o emeryturę – k. 1-4 akt emerytalnych, decyzja z dnia 16.09.2015r. – k. 39 akt emerytalnych, odwołanie – k. 2-6 akt VU 1147/15, wyrok – k. 41 akt VU 1147/25)

Decyzją z dnia 16 stycznia 2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wobec nabycia prawa do emerytury od dnia 1 grudnia 2015r. przeliczył wartość kapitału początkowego poprzez dodanie do okresów składkowych okresu równego różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym, a faktycznym wiekiem przejścia wnioskodawcy na emeryturę tj. 6 lat i 4 miesiące czyli 76 miesięcy, co dało kwotę kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999r. w wysokości 184.400, 70zł.

Podstawę wymiaru kapitału początkowego w wysokości 1860,15 zł. przyjęto z decyzji z dnia 30 grudnia 2016r.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął:

- 254 miesiące okresów składkowych (21 lata, 2 miesiące i 28 dni)

- okres dodany 6 lat i 4 miesiące tj. 76 miesięcy

- 11 miesięcy okresów nieskładkowych (11 miesięcy i 16 dni)

- współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998 roku wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego – 70,10%;

- oraz średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat – wynoszące 209 miesięcy.

Okresy składkowe przeliczono ze współczynnikiem 1,3%, a okresy nieskładkowe ze współczynnikiem 0,7%.

(dowód: decyzja z dnia 16 stycznia 2017r. k.25-27 akt kapitałowych)

Wnioskodawca w okresie od 1 sierpnia 2015r. do dnia 30 listopada 2015r. był zatrudniony w (...) Związku Spółek (...) w P. na podstawie umowy o pracę na czas określony na stanowisku kierownika budowy.

(dowód: zaświadczenie o dochodach – k. 43 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 23 stycznia 2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wykonując wyrok z dnia 18 listopada 2016r. przyznał G. R. zaliczkę na poczet przysługującej od dnia 11 sierpnia 2015r. emerytury tj. od daty określonej w wyroku sądu i podjął wypłatę emerytury od dnia 1 grudnia 2015r. tj. od daty rozwiązania stosunku pracy. Emerytura została obliczona na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej.

(dowód: decyzja z dnia 23 stycznia 2017r. – k. 53-54 akt emerytalnych)

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy zasługuje na uwzględnienie.

Zaskarżoną decyzją z dnia 16 stycznia 2017 roku organ rentowy przeliczył wnioskodawcy kapitał początkowy wobec nabycia prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS poprzez dodanie do okresów składkowych okresu równego różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym, a faktycznym wiekiem przejścia wnioskodawcy na emeryturę.

Organ rentowy obliczając kapitał początkowy zaskarżoną decyzją naruszył art. 185 ustęp 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Stosownie bowiem do treści tego przepisu przy ustalaniu wysokości emerytury dla osób nabywających prawo do emerytury w wieku określonym w art. 184 kapitał początkowy podlega przeliczeniu poprzez dodanie do okresów składkowych okresu równego różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym, o którym mowa w art. 24, a faktycznym wiekiem przejścia na emeryturę. Do przeliczonego kapitału początkowego stosuje się przepisy art. 173 ust. 3-6.

Dla wnioskodawcy jako osoby urodzonej w dniu (...) wiek emerytalny zgodnie z art. 24 ustęp 1b pkt 20 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wynosił co najmniej 67 lat. Wnioskodawca nabył prawo do emerytury wcześniejszej na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 18 listopada 2016r. sygn. akt VU 1147/15 z dniem 11 sierpnia 2015r. To z tą datą, a nie z dniem podjęcia wypłaty emerytury, co nastąpiło 1 grudnia 2015r., wnioskodawca faktycznie przeszedł na emeryturę. Różnica pomiędzy wiekiem emerytalnym, o którym mowa w art. 24 ustawy wynoszącym 67 lat, a faktycznym wiekiem przejścia na emeryturę wnioskodawcy wynikającym z daty przyznania uprawnień emerytalnych (11 sierpień 2015r.) wyrokiem w sprawie VU 1147/15 wynosiła 6 lat i 7 miesięcy. W dacie 11 sierpnia 2015r. wnioskodawca osiągnął bowiem wiek 60 lat i 5 miesięcy. Do powszechnego wieku emerytalnego wynoszącego zgodnie z art. 24 ustawy 67 lat brakowało mu zatem 6 lat i 7 miesięcy, a nie a nie 6 lat i 4 miesiące, jak przyjęto w decyzji z dnia 16 stycznia 2017r.

W dacie nabycia przez skarżącego prawa do wcześniejszej emerytury (11.08.2015r.) na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ustawodawca nie uzależniał tego prawa od uprzedniego rozwiązania stosunku pracy. Warunek rozwiązania stosunku pracy jako warunek wymagany do ustalenia prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS został zniesiony z dniem 1 stycznia 2013r. Oznacza to, że osoba kontynuująca w ramach stosunku pracy zatrudnienie u dotychczasowego pracodawcy może mieć ustalone prawo do emerytury określonej w art. 184 ustawy. Rozwiązanie stosunku pracy jest konieczne jedynie w celu zrealizowania wcześniej przyznanego prawa do emerytury tj. do wypłaty świadczenia. Data realizacji świadczenia nie jest datą faktycznego przejścia na emeryturę. Data faktycznego przejścia na emeryturę, to data uzyskania uprawnień do emerytury, a nie data realizacji prawa do wypłaty emerytury.

Sytuacji tej nie zmienia treść art. 25 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS Przepis ten dotyczy odmiennej niż art. 185 ustawy kwestii, a mianowicie daty ustalania wysokości składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego przy obliczaniu podstawy wymiaru emerytury z art. 24 ustawy. Przy ustalaniu wysokości emerytury nabytej na podstawie art. 184 ustawy ma zastosowanie przepis art. 185 ustawy. Wynika to wprost z treści art. 25 ust 1 ustawy, stosownie do którego podstawę obliczenia emerytury z art. 24 ustawy stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185. Oznacza to, że przy ustalaniu wysokości emerytury dla osób nabywających prawo do emerytury w wieku określonym w art. 184 ustawy kapitał początkowy przelicza się przy zastosowaniu reguł z art. 185 ustawy tj. po uprzednim dodaniu do okresów składkowych okresu równego różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym, o którym mowa w art. 24, a faktycznym wiekiem przejścia na emeryturę. A dopiero następnie ustala się kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Z tych względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴§1 k.p.c. orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

Wobec tego, że pełnomocnik skarżącego cofnął odwołanie od decyzji z dnia 30 grudnia 2016r., a pełnomocnik organu rentowego wyraził na powyższe zgodę, Sąd Okręgowy na podstawie art. 355 §1 k.p.c. umorzył postępowanie w sprawie z odwołania od decyzji z dnia 30 grudnia 2016r. Wydanie wyroku wobec cofnięcia odwołania było zbędne. Cofnięcie odwołania nie było sprzeczne z treścią art. 469 k.p.c.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 9 ustęp 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804)