Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 26 września 2017 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Patrycja Baranowska (spr.)

SSO Agnieszka Górska

SSO Anna Górnik

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 26 września 2017 roku

w sprawie z powództwa Akademia (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

przeciwko W. K.

o zapłatę

na skutek zażalenia powódki na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin - Centrum w Szczecinie z dnia 9 czerwca 2017 roku, w sprawie o sygn. akt X GNc 414/16

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSO Agnieszka Górska SSO Patrycja Baranowska SSO Anna Górnik

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 9 czerwca 2017 roku Sąd Rejonowy Szczecin - Centrum w Szczecinie oddalił wniosek powódki o udzielenie zabezpieczenia.

Sąd Rejonowy wyjaśnił, że powódka złożyła pozew o zapłatę kwoty 21.525 zł wraz z odsetkami oraz kosztami postępowania z tytułu kary umownej za opóźnienie a następnie wniosła o udzielenie zabezpieczenia poprzez ustanowienie hipoteki przymusowej do kwoty 29.748,42 zł na nieruchomości położonej w S. dla której Sąd Rejonowy Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie X Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...).

Powołując treść art. 730 ¹ § 1 i 2 k.p.c. Sąd uznał wniosek o udzielenie zabezpieczenia powództwa za nieuzasadniony.

Sąd Rejonowy wskazał, opierając się na twierdzeniach pozwu oraz dostępnych dokumentach, że powódka uprawdopodobniła w dostatecznym stopniu swoje roszczenie. Zdaniem Sądu z treści złożonych przez nią dokumentów wynikało, że strony postępowania zawarły umowę o roboty budowalne, w której zastrzeżona została kara umowna w przypadku odstąpienia od umowy z przyczyn leżących ze strony wykonawcy, a w związku dużym opóźnieniem wykonawcy nie było prawdopodobne ukończenie prac w umówionym terminie.

Zdaniem Sądu powódka nie uprawdopodobniła jednak zaistnienia interesu prawnego. W tym względzie Sąd przyjął, że powódka nie uprawdopodobniła, aby w majątku pozwanego brak było składników, z których można będzie w przyszłości prowadzić skuteczną egzekucje. Z przesłuchania pozwanego, wynikało bowiem, iż prowadzi on działalność gospodarczą, mimo występujących kłopotów. Z zawiadomienia o wszczęciu egzekucji wynika zaś jedynie, iż przeciwko pozwanemu prowadzone jest postępowanie egzekucyjne, w ramach którego doszło do zajęcia wierzytelności. Zdaniem Sądu nie można więc przyjąć, iż sytuacja finansowa pozwanego prowadzącego działalność gospodarczą jest tego rodzaju, że ze względu na brak majątku oprócz nieruchomości egzekucja okaże się bezskuteczna. W szczególności nie świadczy o tym jednostkowy fakt prowadzenia przeciwko pozwanemu egzekucji, czy też zajęcie w jej toku nieruchomości. Zawiadomienie o wszczęciu egzekucji oraz zawiadomienie o zajęciu oznaczone są tą samą datą (18 listopada 2016 roku), co oznacza, że zajęcie to nie było czynnością komorniczą przeprowadzoną po ustaleniu braku innych składników majątku. Nie można tym samym przyjąć, że brak zabezpieczenia uniemożliwi lub utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia.

Sąd zwrócił też uwagę, iż z przesłuchania pozwanego wynikało, że wyraził on chęć aby to jego żona w wyniku podziału majątku stała się jedynym właścicielem nieruchomości, z obowiązkiem spłaty udziału. Skutkiem dokonania podziału majątku przez ewentualne przydzielenie nieruchomości żonie pozwanego z obowiązkiem jego spłaty będzie powstanie w majątku pozwanego innego rodzaju składników - środków pieniężnych stanowiących spłatę.

W ocenie Sądu, na obecnym etapie postępowania nie zostało tym samym uprawdopodobnione, że brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia, a zatem nie została spełniona jedna z przesłanek udzielenia tymczasowej ochrony prawnej.

Powyższe postanowienie zaskarżyła powódka domagając się jego zmiany poprzez uwzględnienie wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia o zapłatę kwoty 21.525 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie i kosztami procesu poprzez ustanowienie hipoteki przymusowej do kwoty 29.748,42 zł na nieruchomości pozwanego położonej w S. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy Szczecin P. i Zachód w S. X Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...).

Zaskarżonemu orzeczeniu zarzuciła naruszenie prawa procesowego, a to art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 730 ¹ § 1 i 2 k.p.c. poprzez uznanie, że w sprawie nie wykazano istnienia interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia, podczas gdy powódka wykazała, że zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne w listopadzie 2016 r., które do czasu wydania zaskarżonego postanowienia nie spowodowało zaspokojenia egzekwowanego roszczenia nawet w części, a nadto z zeznań pozwanego i jego żony wynika, że są oni w trakcie rozwodu i po rozwodzie planowane jest przeniesienie własności odrębnej własności lokalu mieszkalnego przy ul. (...) na małżonkę pozwanego, a jest to jedyny praktycznie składnik majątku pozwanego, z którego można prowadzić skutecznie egzekucję, gdyż pozwany wprawdzie prowadzi działalność gospodarczą, ale ta działalność - cyt. „kuleje” , co oznacza, że nie przynosi dochodów lub też dochodów takich, które pozwalałyby na spłatę egzekwowanego roszczenia; w razie przyznania własności lokalu mieszkalnego małżonce pozwanego pozwany ma bardzo łatwą możliwość ukrycia gotówki, jaką uzyska tytułem spłaty.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się nieuzasadnione.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że wydanie postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia uzależnione jest od uprawdopodobnienia przez uprawnionego dwóch przesłanek, o których mowa w art. 730 ¹ k.p.c., tj. istnienia roszczenia oraz istnienia interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia, zdefiniowanego w § 2 cytowanego przepisu. Zarzuty zażalenia w tym kontekście sprowadzają się do zakwestionowania stanowiska Sądu pierwszej instancji o tym, że uprawniony nie uprawdopodobnił istnienia interesu prawnego. W tym miejscu przypomnieć ponownie należy, że uprawdopodobnienie oznacza uzasadnienie zgłoszonych twierdzeń o istnieniu interesu, dające przekonanie o ich prawdopodobieństwie, będące wynikiem postępowania zmierzającego do poznania rzeczywistości, ale bez zachowania szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym. Stąd też uprawdopodobnienie określa się niekiedy jako ułatwione postępowania dowodowe, surogat, namiastkę dowodu nie dającą pewności, lecz tylko wiarygodność (prawdopodobieństwo) twierdzenia o jakimś fakcie.

Różnica między uprawdopodobnieniem i udowodnieniem sprawdza się do tego, że przy że uprawdopodobnieniu zachowanie szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym nie jest konieczne (art. 243 k.p.c.). Uprawdopodobnienie pojmowane jako środek zastępczy dowodu w ścisłym znaczeniu nie daje pewności, a wyłącznie prawdopodobieństwo twierdzenia o jakimś fakcie. Jest to środek zwolniony od formalizmu zwykłego postępowania dowodowego, jednakże od swobodnej oceny sądu zależy uznanie, czy dokonane na podstawie uprawdopodobnienia ustalenia są na tyle wiarygodne, by na tej podstawie można było uznać za uprawdopodobnione fakty, na które strona się powołuje.

W kontekście uprawdopodobnienia interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczania uprawniona zarzuciła, że umknęło Sądowi I instancji to, że już w listopadzie 2016 r. powódka wszczęła egzekucję przeciwko pozwanemu i mimo że jest ona prowadzona ponad pół roku, nie doprowadziło to do zaspokojenia nawet części roszczenia. Wbrew twierdzeniom powódki z przytoczonych przez nią okoliczności i złożonych dokumentów nie można wysnuć jednoznacznego wniosku o braku po stronie pozwanego jakiegokolwiek (poza nieruchomością) majątku . Orzeczenie w przedmiocie ewentualnego umorzenia postępowania egzekucyjnego z uwagi na bezskuteczność egzekucji nie zapadło. Ponadto z zawiadomienia o wszczęciu egzekucji z dnia 18 listopada 2016 r. wynika, że egzekucja miała zostać skierowana do ruchomości, rachunków bankowych, nieruchomości i innych praw rzeczowych. Z zawiadomienia o zajęciu nieruchomości wynika, że tego samego dnia dokonano jedynie zajęcia nieruchomości. Powyższe, wobec barku informacji o faktycznym skierowaniu egzekucji do innego majątku, nie potwierdza teorii o jego braku. Trudno też zgodzić się z argumentacją powódki - w świetle norm regulujących egzekucję z nieruchomości - że niewyegzekwowanie w okresie sześciu miesięcy stwierdzonego nakazem zapłaty roszczenia przesądza o braku majątku pozwanego. Nie można też przyjąć, że w przypadku przyznania pozwanemu ewentualnego ekwiwalentu w postaci środków pieniężanach (przy podziale nieruchomości w ramach podziału majątku po ustaniu wspólności ustawowej małżeńskiej) małżonkowie maksymalnie utrudnią przeprowadzenie egzekucji, bowiem co do tych środków będzie mogła być co do zasady prowadzona egzekucja z wierzytelności. Powódka, powołując się na teoretycznie łatwą możliwość ukrycia gotówki, nie twierdziła przy tym nawet, że działania zawiązane z ukrywaniem majątku pozwany kiedykolwiek podejmował. Zamiaru wyzbycia się majątku nie uprawdopodabnia też hipotetycznie zakładany podział majątku, skoro przy podziale przewidywany jest obowiązek spłaty z uwzględnieniem 80% wkładu pozwanego na zakup mieszkania.

Nadto mimo, że pozwany określił prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą jako „kulejącą”, niemniej nie deklarował ciężkiej sytuacji finansowej, nie zaprzestał prowadzenia działalności, nie jest w stanie likwidacji, a zatem nadal funkcjonuje, ponosi koszty związane z prowadzeniem tej działalności, a zatem nie można przyjąć sugestywnie za powódką, że brak zabezpieczenia uniemożliwi lub utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia o zasądzenie kwoty 21.525 zł.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd I instancji, na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, ocenionego bez przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów określonych w treści art. 233 § 1 k.p.c., dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych i trafnie określił ich konsekwencje prawne przez pryzmat przesłanek kreślonych w art. 730 ¹ § 1 i 2 k.p.c.

W tym stanie rzeczy stosując normę art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 §2 k.p.c. orzeczono o oddaleniu zażalenia.

SSO Agnieszka Górska SSO Patrycja Baranowska SSO Anna Górnik

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

1.  (...)

2.  (...)