Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII RC 260/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 maja 2017 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie VIII Wydział Rodzinny i Nieletnich w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Ewa Bierzyńska

Protokolant: apl. adw. Anna Borkowska

po rozpoznaniu w dniu 30 maja 2017 r. w Szczecinie

na rozprawie sprawy z powództwa K. H.

przeciwko D. B.

o ustanowienie rozdzielności majątkowej

I.  ustanawia rozdzielność majątkową pomiędzy powódką K. H. a pozwanym D. B., wynikającą z zawarcia przez nich związku małżeńskiego przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w S. w dniu 16 października 2010 r., zapisanego w księdze małżeństw za numerem (...) – z dniem 18 lipca 2015 r.;

II.  odstępuje od obciążenia pozwanego zwrotem kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego na rzecz powódki.

Sygn. akt VIII RC 260/16

UZASADNIENIE

W pozwie złożonym w dniu 19 maja 2016 r. powódka K. H. wniosła o ustanowienie rozdzielności majątkowej wynikającej z zawarcia związku małżeńskiego z D. B., z datą wsteczną tj. z dniem 18 lipca 2015 r.

W uzasadnieniu pozwu powódka podała, iż strony żyją w faktycznej separacji, toczy się sprawa o rozwód. Między małżonkami nie ma wspólnoty gospodarczej. Od 18 lipca 2015 r. powódka nie ma wpływu na decyzje pozwanego odnośnie majątku wspólnego z chwilą wyprowadzenia się w raz z dzieckiem z mieszkania od pozwanego. W konsekwencji czego pozwany wymienił zamki w drzwiach wspólnego mieszkania.

Pozwany D. B. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa. Podniósł, że powódka nie przytoczyła ważnych powodów w rozumieniu art. 52 § 1 k. r. o. do ustanowienia rozdzielności majątkowej z datą wsteczną. Obawy powódki co do zadłużenia majątku przez pozwanego są bezpodstawne i gołosłowne.

Po wyprowadzeniu się powódki, pozwany sam reguluje opłaty za mieszkanie i spłatę kredytu pomimo, że oboje małżonkowie są obciążeni spłatą kredytu wspólnie zaciągniętego (k. 21-24).

Na rozprawie w dniu 18 października 2016 r. pozwany zgodził się na ustanowienie rozdzielności majątkowej, ale z datą bieżącą (k. 47). Natomiast powódka nie zgodziła się ze stanowiskiem pozwanego w obawie, iż pozwany zażąda od niej zwrotu jej udziału w opłatach, ratach od dnia kiedy wyprowadziła się z domu tj. od 18 lipca 2015 r. (k. 47).

Na kolejnej rozprawie w dniu 26 stycznia 2017 r. pełnomocnik powódki podtrzymał żądanie pozwu, zaś pełnomocnik pozwanego uznał częściowo powództwo tj. zgodził się na ustanowienie rozdzielności majątkowej „z dniem dzisiejszym” (26 stycznia 2017 r. – k. 58).

Na rozprawie w dniu 30 maja 2017 r. pełnomocnik pozwanego zmienił dotychczasowe stanowisko i wniósł o oddalenie powództwa w całości (k. 98).

W uzasadnieniu swego stanowiska pełnomocnik pozwanego podniósł, że strony nie doszły do porozumienia odnośnie spłaty wspólnie zaciągniętego kredytu mieszkaniowego choć cały ciężar spłaty kredytu mieszkaniowego spoczął na pozwanym, to sam nie uzyska zdolności kredytowej na przejęcie spłaty kredytu, zaś powódka oczekuje, że pozwany spłaci ją wskutek podziału majątku choć kredyt z odsetkami przewyższa wartość wspólnego mieszkania (k. 74, 73).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

Powódka K. H. i pozwany D. B. zawarli związek małżeński przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w S. w dniu 16 października 2010 r.

Przed zawarciem związku małżeńskiego stron urodził się syn K. B.. Pozwany uznał swoje ojcostwo w Urzędzie Stanu Cywilnego.

Przed zawarciem związku małżeńskiego pozwany kupił mieszkanie w S. przy ul. (...) na kredyt hipoteczny. Umowa o kredyt hipoteczny została zawarta z pozwanym w dniu 7 października 2008 r.

W maju 2012 r. został sporządzony aneks do ww. umowy o kredyt hipoteczny, na podstawie którego powódka stała się współkredytobiorcą.

W dniu 13 lipca 2012 r. u notariusza została zwarta umowa między stronami o rozszerzeniu wspólności ustawowej mieszkaniowej. Na podstawie której strony rozszerzyli ich wspólność ustawową małżeńską na majątek nabyty przez każdego z nich z tytułu umów sprzedaży zawartych przed zawarciem związku małżeńskiego w tym w szczególności na własność lokalu mieszkalnego w S. przy ul. (...).

Strony nie zawierały innych umów małżeńskich majątkowych.

Dowód:

-odpis aktu małżeństwa k. 7, akt notarialny k. 67-69, umowy kredytowe k. 83-91, zeznania stron.

W trakcie wspólnego pożycia małżeńskiego i zamieszkiwania strony prowadziły wspólne gospodarstwo domowe, łączyła ich więź gospodarcza.

Do maja 2015 r. strony wspólnie spłacały kredyt mieszkaniowy, ponosiły opłaty za mieszkanie.

Poza kredytem hipotecznym strony nie mają innych zobowiązań finansowych.

18 lipca 2015 r. powódka wraz z synem wyprowadziła się z domu i zamieszkała u swoich rodziców. Każda ze stron podaje inne powody rozkładu pożycia małżeńskiego.

Dowód:

- zeznania stron.

Od 18 lipca 2015 r. strony żyją w faktycznej separacji, nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego.

Pozwany wymienił zamki w drzwiach wspólnego mieszkania nie informując o tym powódki. Kiedy powódka chciała wejść do mieszkania nikt nie otwierał drzwi, nie mogła otworzyć zamków w drzwiach. Wezwała policję, ślusarza, aby otworzył zamek w drzwiach. Po otworzeniu zamka w drzwiach okazało się, że w mieszkaniu jest matka pozwanego.

Od czasu wyprowadzenia się z mieszkania powódka nie uczestniczy w opłatach za wspólne mieszkanie.

Dowód:

- zeznania świadków E. H. k. 60-61, J. H. k. 60, R. H. k. 59.

Zdaniem pozwanego powódka dokonała włamania wchodząc do domu i zabierając swoje rzeczy. Uważa, że powinna go powiadomić o swojej wizycie.

Dowód:

- zeznania pozwanego k. 73.

W czerwcu 2015 r. powódka złożyła pozew o rozwód do Sądu Okręgowego w Szczecinie. Od czerwca 2015 r. powódka nie uczestniczy w spłacie kredytu. Pozwany samodzielnie ponosi opłaty za mieszkanie i spłaca kredyt hipoteczny.

Pozwany nie ma zaległości w spłacie kredytu ani w opłatach na mieszkanie.

Postanowieniem z dnia 28 sierpnia 2015 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie na czas trwania procesu o rozwód tytułem zabezpieczenia ustalił miejsce pobytu dziecka przy matce oraz zabezpieczył rentę alimentacyjną na rzecz dziecka stron zasądzając od pozwanego na rzecz dziecka alimenty w kwocie po 400 zł miesięcznie.

Pozwany wyraża swoje wątpliwości czy jest ojcem biologicznym małoletniego K.. Płaci alimenty na rzecz dziecka.

Dowód:

- zeznania pozwanego k. 73-74, odpis postanowienia k. 8, rozliczenie opłaty za mieszkanie k. 39-43.

Strony nie mają zaległości podatkowych. Od roku 2015 nie rozliczają się wspólnie z podatku.

Dowód:

- zaświadczenia z Urzędu Skarbowego k. 52-56, zeznania stron.

Powódka nie upoważniła pozwanego do swojego rachunku bankowego, ponieważ pozwany udzielił upoważnienia do swojego rachunku bankowego matce.

Dowód:

- zeznania powódki k. 72.

Powódka jest zatrudniona w R. jako kasjer-sprzedawca i zarabia 1400-1500 zł miesięcznie.

Pozwany jest zatrudniony w (...) jako instalator i zarabia 2200 zł miesięcznie. Strony nie prowadziły działalności gospodarczej, nie mają zaległości, zobowiązań finansowych wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Nie toczyło się przeciwko nim proces o zapłatę lub postępowanie egzekucyjne.

Dowód:

- zeznania stron k. 72, 73.

Strony są zgodne, aby pozwanemu przyznać wyłączeniu prawo własności do wspólnego mieszkania stron. Powódka pragnie, aby pozwany przejął na siebie spłatę kredytu hipotecznego, zaś pozwany uważa, że nie uzyska zdolności kredytowej do przejęcia kredytu hipotecznego.

Powódka żąda od pozwanego, aby spłacił ją kwotą 30 000 zł z tytułu podziału majątku. Natomiast pozwany nie godzi się na taką spłatę, ponieważ wartość kredytu hipotecznego przewyższa wartość mieszkania.

Dowód:

- zeznania stron k. 72, 73-74.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo oparte o przepis art. 52 § 1 k. r. o. jest w całości zasadne.

Zgodnie z treścią przepisu art. 52 § 1 k. r. o. z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej.

Natomiast zgodnie z § 3 art. 52 k. r. o. rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dniem wytoczenia powództwa w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.

Okolicznością bezsporną ustaloną w oparciu o akt małżeństw, zeznania stron, jest fakt, że strony żyją w związku małżeńskim, który zawarli w dniu 16 października 2010 r. przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w S..

Strony łączy ustawowy małżeński ustrój majątkowy.

W trakcie trwania małżeństwa w roku 2012 strony zawarły umowę o rozszerzeniu wspólności ustawowej małżeńskiej m. in. na własność lokalu mieszkalnego w S. przy ul. (...), do którego wcześniej tytuł prawny miał wyłącznie pozwany.

Ponadto w drodze do aneksu do umowy o kredyt hipoteczny bank (...) S. A. z siedzibą w W. wyraził zgodę na przystąpienie powódki do długu i dokonanie spłaty zobowiązania wobec Banku.

Przed zawarciem małżeństwa pozwany zakupił mieszkanie, do którego uzyskał tytuł prawny oraz wyłącznie z pozwanym bank zawarł w roku 2008 umowę o kredyt hipoteczny.

Innych umów majątkowych małżeńskich strony nie zawierały.

Jako powód ustanowienia rozdzielności powódka podaje separację i brak majątku wspólnego.

Sąd mając na uwadze okoliczności sprawy stanął na stanowisku, iż separacja stron jest ważnym powodem do ustanowienia rozdzielności majątkowej.

Ustanowienia rozdzielności majątkowej może dokonać Sąd również wbrew woli jednego z małżonków w razie istnienia ważnych ku temu powodów.

Należy podkreślić, że pozwany w toku procesu mimo niezmiennych okoliczności i ustaleń zmieniał swe stanowisko. Pozwany nie wyjaśnił jakimi okolicznościami kierował się zgadzając się na ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą bieżącą, a innym razem wnosząc o oddalenie powództwa.

Bogate orzecznictwo Sądu Najwyższego, literatura prawnicza wyjaśniają istotę ważnych powodów.

Dlatego też przez ważne powody rozumie się najogólniej takie okoliczności, które sprawiają, że w konkretnej sytuacji faktycznej wspólność majątkowa nie służy dobru drugiego małżonka oraz dobru założonej przez małżonków rodziny, a nawet prowadzi do sytuacji sprzecznej z zasadami prawa rodzinnego.

W ocenie Sądu ważnym powodem w okolicznościach niniejszej sprawy jest separacja stron, ponieważ ma charakter trwały.

Z poczynionych ustaleń stanu faktycznego w oparciu o zeznania obu stron, świadków E. H. (2), J. H., R. H. jednoznacznie wynika, że strony żyją w faktycznej separacji od 18 lipca 2015 r. tj. od czasu kiedy powódka wyprowadziła się wraz z synem ze wspólnego mieszkania.

W toku separacji strony nie podejmowały żadnych prób pojednania, nie prowadzą wspólnego zarządu majątkiem, zaś sprawa o rozwód nadal jest w toku.

W ocenie Sądu ustanowienie rozdzielności majątkowej nie pozostaje w sprzeczności z dobrem rodziny. Nadto nie narusza interesów osób trzecich.

Z zebranego materiału dowodowego w oparciu o zeznania stron, zaświadczenia z Urzędu Skarbowego, rozliczenia opłat za mieszkanie i rozliczenia spłaty kredytu wynika, że strony nie posiadają zadłużeń wobec takich podmiotów jak Urząd Skarbowy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, bank, który udzielił kredytu hipotecznego, Towarzystwo Budownictwa (...) sp. z o. o.

Dodatkowo z zeznań stron wynika, że nie toczą się przeciwko nim procesy o zapłatę, postępowania egzekucyjne, nie mają wierzycieli.

Mając na uwadze treść art. 52 § 2 k. r. o. Sąd ustanowił rozdzielność majątkową z datą wsteczną tj. z dniem 18 lipca 2015 r. zgodnie z żądaniem, ponieważ od tej daty strony żyją w rozłączeniu. Pozwany tej okoliczności nie kwestionuje.

Zajęte przez pozwanego stanowisko o oddaleniu powództwa nie zasługiwało na uwzględnienie.

Kwestie ustawowego ustroju majątkowego regulują przepisy art. 31 do 45 k. r. o. Natomiast kwestie związane ze zwrotem wydatków i nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty małżonka, pozwany może dokonać w postępowaniu o podział majątku.

Pozwany nie uprawdopodobnił swoich lęków i obaw, że ustanowienie rozdzielności majątkowej okaże się dla rodziny niekorzystne. Natomiast pozwany w odniesieniu do spłaty kredytu hipotecznego odwołuje się do własnego interesu, subiektywnie pojmowanego.

Zasłania się, że rozdzielność majątkowa utrudni mu rozwinięcie sprawy z kredytem hipotecznym, choć pierwsza umowa o kredyt hipoteczny była zawarta wyłącznie z pozwanym, a nie z dwojgiem małżonków.

Nie bez znaczenia pozostaje okoliczność, że pozwany choć spłaca raty kredytu hipotecznego i ponosi opłaty za mieszkanie to wspólnym mieszkaniem stron sam dysponuje, użytkuje je i w swych działaniach zmierza do uzyskania wyłącznego tytułu prawnego do wspólnego mieszkania.

W swych ustaleniach Sąd oparł się o zebrany materiał dowodowy.

Sąd dał wiarę zeznaniom stron odnośnie separacji, stanu majątkowego, sytuacji rodzinnej, obciążenia kredytem hipotecznym oraz regulowania zobowiązań finansowych.

Zeznania świadków E. H. (2), J. H. i R. H. są w ocenie Sądu wiarygodne i potwierdzają zeznania stron w kwestii separacji.

Wiarygodności przedłożonych dokumentów nie kwestionowała żadna ze stron.

Na podstawie art. 102 k. p. c. Sąd odstąpił od obciążania pozwanego zwrotem kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Odstępując od obciążenia pozwanego zwrotem kosztów procesu Sąd kierował się okolicznościami sprawy, a w szczególności, że to na pozwanym aktualnie spoczywa obowiązek spłaty kredytu hipotecznego, a ponadto ciąży na nim obowiązek alimentacji dziecka.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.