Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 sierpnia 2017 r.

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie VIII Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Marta Kazaniecka

Protokolant: stażysta Katarzyna Lipińska

po rozpoznaniu w dniu 18 sierpnia 2017 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa D. C.

przeciwko K. C.

o ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej

I.  ustanawia rozdzielność majątkową w małżeństwie powoda D. C. i pozwanej K. C. zawartym w dniu 9 września 2009 r. w D., akt małżeństwa nr 96/2009 sporządzony przez Urząd Stanu Cywilnego w D., z dniem 18 sierpnia 2017 r.;

II.  znosi wzajemnie między stronami koszty procesu.

Sygn. akt VIII RC 410/16

UZASADNIENIE

Powód D. C., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wniósł o ustanowienie z dniem 25 lutego 2016 r. rozdzielności majątkowej pomiędzy powodem D. C. a pozwaną K. C., którzy pozostają w związku małżeńskim zawartym w dniu 9 września 2009 roku przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w D.. Wniósł również o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, iż strony żyją w faktycznej separacji, toczy się sprawa o rozwód. Dotychczas strony nie zawierały majątkowych umów małżeńskich. Małżonkowie prowadzą oddzielne gospodarstwa domowe, nadto każda ze stron samodzielnie dysponuje swoimi środkami finansowymi. Powód wskazał, że pozostawanie stron we wspólności majątkowej pomimo istniejącej pomiędzy nimi rzeczywistej separacji przeszkadza powodowi w samodzielnym podejmowaniu decyzji finansowych. Strona powodowa podniosła także, że wraz z pozwaną posiada wspólne zobowiązania kredytowe, które wywołują konflikty między nimi. Zdaniem powoda łącząca strony wspólność ustawowa zagraża dobru obu stron, jak również dobru wspólnego małoletniego syna stron.

W odpowiedzi na pozew pozwana K. C., reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika w osobie adwokata, wniosła o oddalenie powództwa. Podniosła, że powód ani nie wykazał istnienia ważnych powodów przemawiających za ustanowieniem rozdzielności majątkowej, ani nie przytoczył ważnych powodów do ustanowienia rozdzielności majątkowej z datą wsteczną.

Na rozprawie w dniu 18 sierpnia 2017 r. strona powodowa jak i pozwana wyraziła zgodę na ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą orzekania. Nadto pozwana wniosła o wzajemne zniesienie kosztów.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód D. C. i pozwana K. C. z domu T. pozostają w związku małżeńskim zawartym w dniu 9 września 2009 roku w D.. Strony posiadają małoletniego syna A. C..

Dowód:

-odpis skrócony aktu małżeństwa, k. 11

- odpis skrócony aktu urodzenia, k. 12

- fotografie, k. 137-141

Między stronami toczy się sprawa o rozwód w Sądzie Okręgowym w Szczecinie zainicjowana przez pozwaną w dniu 25 lutego 2016 r., o sygn. akt X RC 500/16. Od momentu złożenia pozwu między stronami zaczęły się problemy w komunikacji. Powód pracował do późna, czego wymagała charakterystyka jego pracy, często wyjeżdżał służbowo, powódka z tego powodu wyrażała niezadowolenie.

Postanowieniem z dnia 23 czerwca 2016 r. Sąd Okręgowy na czas trwania postępowania ustalił miejsce pobytu małoletniego A. przy matce, zobowiązał D. C. do uiszczania na rzecz K. C. tytułem kosztów utrzymania rodziny kwoty 2700 zł miesięcznie, ustalił kontakty D. C. z małoletnim synem A..

Dotychczas powód przelewał pieniądze tytułem kosztów utrzymania rodziny na prywatny rachunek bankowy pozwanej, w sierpniu 2017 r. przelał te środki na konto przeznaczone do obsługi kredytu.

Dowód:

- kopia postanowienia, k. 88-94

- pisma ze sprawy X RC 500/16, k. 13-33.

- zeznania pozwanej K. C., k. 237-239, 293

- protokół rozprawy, k. 165-171

- potwierdzenie przelewu, k. 276-291

Strony kupiły dom w miejscowości M. w Niemczech, razem mieszkali do maja 2016 roku. Jednak od stycznia 2016 r. pozwana mieszkała przez jakiś czas ze swoją matką, następnie do momentu wyprowadzki ze wspólnego domu w maju, pozwana mieszkała wraz z powodem i synem. Pozwana wyprowadziła się do wynajętego dwupokojowego mieszkania w Niemczech, niedaleko poprzedniego miejsca zamieszkania.

Sprawami finansowymi w domu zajmowała się pozwana, powód przekazywał jej w tym celu miesięcznie kwotę około 5000-6000 zł. Od stycznia 2016 r. powód samodzielnie opłaca rachunki związane z utrzymaniem domu i przestał przekazywać pozwanej pieniądze na opłatę rachunków.

Dowód:

- zeznania świadka Ł. K., k. 179-182

- zeznania powoda D. C., k. 234-237

- zeznania pozwanej K. C., k. 237-239

- wydruk z banku, k. 95-100

- zeznania świadka J. T., k. 231-232

- zeznania świadka A. T., k. 232-233

- zeznania świadka K. S., k. 233-234

- zeznania świadka S. C., k. 174-176

W trakcie trwania związku strony zaciągnęły kredyt we frankach na zakup mieszkania w S.. Strony wynajmowały to mieszkanie. Pozwana zajmowała się rozliczaniem rachunków w tym lokalu oraz zawierała umowy lokatorskie. Rata kredytu za mieszkanie wynosi około 1300-1400 zł. W czasach kiedy między stronami nie było konfliktu powód miał wiedzę o podpisywanych umowach. Pieniądze za wynajem otrzymywała pozwana na prywatny rachunek bankowy. Po rozstaniu się stron powód liczył, że umowy z lokatorami będą zawierane wspólnie i rozliczane tak, żeby nie dochodziło do zadłużenia. Pozwana z kwot otrzymywanych za wynajem spłacała kredyt i bieżące opłaty za mieszkanie, zdarzało się że strony musiały dopłacać. Obecnie zadłużenie za mieszkanie wynosi 3400 zł, wcześniej wynosiło 5000 zł. Pozwana wysłała e-mailem do rodziców powoda wezwanie do zapłaty kwoty tych 5000 zł, której rodzice powoda nie uiścili. Strony miały spłacać zadłużenie po połowie, jednak powód nie wywiązywał się ze swojego zobowiązania. Pozwana zobowiązała się w spółdzielni do zapłaty kwoty 2000 zł, którą po pożyczeniu od rodziny zapłaciła. Pozwana do mieszkania zakupiła na raty lodówko-zamrażarkę. Pozwana zawarła z lokatorami porozumienie w sprawie rozwiązaniu umowy najmu. Powód próbował wyegzekwować opuszczenie zajmowanego przez nich lokalu. W związku ze sprawami dotyczącymi mieszkania między stronami dochodzi do konfliktów, strony nie potrafią się porozumieć.

Dowód:

- zeznania powoda D. C., k. 234-237

- zeznania pozwanej K. C., k. 237-239, 293

- zeznania świadka M. C., k. 177-179

- wydruki bankowe, k. 102-135

- protokół rozprawy, k. 85-87

- dowód zakupu, k. 136

- korespondencja, k. 150-152

- rachunek, k. 272

- porozumienie w sprawie najmu, k. 269-271

- korespondencja, - k. 263-265, 266-267

- zeznania świadka A. R., k. 182-184

Powód D. C. jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony z wynagrodzeniem netto 7.950,85 zł. Ponadto powód jest wspólnikiem (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S., posiada 49 udziałów o łącznej wysokości 4900 zł oraz jest w niej jednym z dwóch członków zarządu uprawnionym do reprezentacji spółki. Powód nie jest zatrudniony w spółce, w związku z czym nie uzyskuje z tego tytułu wynagrodzenia. Spółka w listopadzie
2016 r. nabyła w celach inwestycyjnych mieszkanie we W.. Powód nie inwestował prywatnych środków w remont tego mieszkania, całość została pokryta ze środków pieniężnych firmy. Przy remoncie lokalu wkład powoda ograniczył się do pracy fizycznej jego i ojca powoda.

Powód pożyczał drobne kwoty od rodziny i znajomych, które następnie oddawał.

Dowód:

- zaświadczenie k. 158

- wydruk z KRS, k. 39-42

- zeznania powoda D. C., k. 234-237

- akt notarialny, k. 191-219

- zeznania pozwanej K. C., k. 237-239

- zeznania świadka Ł. K., k. 179-182

- zeznania świadka M. S., k. 230-231

Pozwana K. C. jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w (...) spółka akcyjna i z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 3.934,38 zł miesięcznie brutto. Po wyprowadzeniu się pozwana zakupiła na raty szafę dla syna, do spłaty pozostała jej kwota około 700 zł.

Dowód:

- zaświadczenie, k. 159

Strony posiadają wspólne rachunki bankowe, jeden służy do obsługi kredytów, a drugi niemiecki służył do prowadzenia opłat za dom. Nadto każda ze stron posiada prywatne rachunki bankowe. Strony nie mają zaległości podatkowych.

Od roku 2014 nie rozliczają się wspólnie z podatku. Powód w 2016 r. osiągnął dochód w wysokości 142.303,02 zł, z kolei pozwana w wysokości 78.640,24 zł.

Strony oprócz domu i mieszkania posiadają skuter i samochód. Nadto każda ze stron korzysta z samochodu służbowego.

Dowód:

- zeznania powoda D. C., k. 234-237

- zeznania pozwanej K. C., k. 237-239

- zeznanie podatkowe, k. 221-229

- zeznania świadka S. C., k. 174-176

Sąd zważył co następuje:

Podstawą żądania pozwu był art. 52 § 1 i 2 k.r.o., zgodnie z którym z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ja ustanawia. W wyjątkowych wypadkach Sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż wytoczenie powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.

Jak wynika z art. 52 § 1 k.r.o. każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez Sąd rozdzielności majątkowej. Aktualne pozostają orzeczenia, w których podkreślano, że z żądaniem może wystąpić również ten małżonek, który w sposób wyłączny z siebie zawinionych doprowadziło do separacji. Wzgląd na dobro rodziny lub pozwanego małżonka powinny być brane pod uwagę jedynie pod kątem zasad współżycia społecznego. Przeciwne stanowisko byłoby równoznaczne z zastosowaniem zasady rekryminacji, której nie zawiera przepis. Tym samym, poza granicami ustaleń Sądu w niniejszej sprawie było ustalenie, który z małżonków doprowadził do pozostawania przez strony w separacji faktycznej.

Pozwana uznała co do zasady żądanie pozwu o ustanowienie rozdzielności majątkowej, ale przy uwzględnieniu daty późniejszej niż wnosił w pozwie powód, przy czym strony zgodziły się na ustanowienie rozdzielności majątkowej z dniem orzekania. Jednak treść art. 431 k.p.c. nie pozwala na oparcie rozstrzygnięcia wyłącznie na uznaniu powództwa lub przyznaniu okoliczności faktycznych.

W niniejszej sprawie, mimo konfliktu istniejącego między stronami, bezsporne było to, że strony pozostają w separacji faktycznej. Relacje między nimi są niepoprawne, kontaktują się poprzez wiadomości mailowe lub sms, a ich kontakt ogranicza się do spraw związanych z synem oraz konfliktu na tle mieszkania pod wynajem. Bezpośrednim skutkiem powyższego jest brak jakiegokolwiek porozumienia w kwestiach finansowych między stronami. Powód i pozwana prowadzą osobne gospodarstwa domowe. Od kiedy pozwana wyprowadziła się ze wspólnego domu powód ponosi opłaty związane z jego utrzymaniem. O wspólnych finansach nie świadczy także okoliczność, iż strony posiadają wspólne rachunki bankowe. Należy zaznaczyć, że jedno ze wspólnych kont strony posiadały w niemieckim banku, które służyło do prowadzenia opłat za dom w Niemczech, w którym obecnie mieszka powód. Z kolei drugie strony posiadają w celu opłacania rat kredytu, które nie może zostać zlikwidowane, gdyż jego istnienie jest konieczne dla obsługi kredytu zaciągniętego w celu zakupu mieszkania w S.. Ponadto strony nie potrafią się porozumieć w kwestii wynajmu mieszkania w S., co doprowadziło do powstania zadłużenia w spółdzielni. Brak jakiejkolwiek komunikacji między stronami doprowadził do rozwiązania umowy najmu z lokatorami i w związku z tym do negatywnych konsekwencji finansowych.

Tym samym, oczywistym jest, że separacja faktyczna stron uniemożliwia im zarząd majątkiem wspólnym.

Jeżeli chodzi o ważne okoliczności, to pod pojęciem tym kryją się okoliczności, które powodują, że w konkretnej sytuacji faktycznej wspólność ustawowa przestaje służyć dobru drugiego z małżonków oraz dobru założonej przez małżonków rodziny. Źródłem konfliktów w sferze majątkowej mogą być rozdźwięki natury osobistej między małżonkami. Za poważne powody należy uznać również okoliczności stwarzające sytuacje, w której wykonywanie zarządu majątkiem wspólnym przez każdego z członków rodziny jest niemożliwe lub w znacznym stopniu utrudnione. Podstawowym warunkiem prawidłowego działania ustroju wspólności majątkowej jest przede wszystkim harmonijne funkcjonowanie małżeństwa. Zakłócenia w prawidłowym funkcjonowaniu małżeństwa, jak również w stosunkach majątkowych małżonków sprawiają, że ustrój wspólności nie będzie mógł spełniać wyznaczonej mu roli. Ważnym powodem wniesienia przez Sąd małżeńskiej wspólności majątkowej jest separacja faktyczna małżonków, ale tylko taka, która uniemożliwia ich współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym i najczęściej zarazem stwarza zagrożenie interesów majątkowych.

Ponieważ konflikt między małżonkami faktycznie uniemożliwia ich jakąkolwiek współpracę, zaistniały przesłanki do ustanowienia rozdzielności majątkowej.

Nie sposób zatem uznać, że utrzymywanie wspólności majątkowej w jakikolwiek sposób służy czy rodzinie, jaką jeszcze tworzą małżonkowie.

Sąd oparł poczynione w sprawie ustalenia na przedstawionych przez strony dowodach z dokumentów, jak również na przesłuchaniu stron i świadków, które w zakresie niezbędnym do ustalenia przesłanek do ustanowienia rozdzielności majątkowej, nie były rozbieżne.

Sąd dokonał oceny zgromadzonych dowodów w oparciu o art. 233 § 1 k.p.c.

Sąd dał wiarę dokumentom przedłożonym przez strony, bowiem w toku całego postępowania nie ujawniła się jakakolwiek okoliczność, która nasuwałaby wątpliwości, co do ich autentyczności czy prawdziwości zawartych w nich treści z rzeczywistością. Ponadto Sąd oparł poczynione w sprawie ustalenia na przesłuchaniu stron i świadków, które w zakresie niezbędnym do ustalenia przesłanek do ustanowienia rozdzielności majątkowej uznał za wiarygodne. Sąd wziął także pod uwagę fakt, iż rozbieżności w zeznaniach stron wynikały z ich sprzecznych interesów w niniejszym postępowaniu. Sąd jednakże dokonał wszechstronnej weryfikacji tychże zeznań w oparciu o inne przeprowadzone w sprawie dowody.

Część okoliczności podnoszonych przez strony postępowania i przedłożonych na ich poparcie dokumentów, aczkolwiek o istotnym znaczeniu dla samych stron, którego to znaczenia Sąd nie kwestionuje, nie miała znaczenia w niniejszym postępowaniu, którego celem było ustalenie istnienia bądź nie, okoliczności uzasadniających ustanowienie rozdzielności majątkowej.

Zgodnie z art. 52 § 2 k.r.o. rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia, a tylko w wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa. W każdym zatem wypadku orzekając o ustanowieniu rozdzielności majątkowej sąd obowiązany jest z urzędu oznaczyć dzień jej ustanowienia. Wyrok ustanawiający rozdzielność majątkową z dniem późniejszym niż żądany przez powoda zawiera negatywne rozstrzygnięcie co do żądanie ustanowienia rozdzielności z datą wcześniejszą, bez potrzeby jednak oddalenia powództwa w tym zakresie (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 2010 r., V CZ 78/10, niepubl.). Istotą roszczenia rozpoznawanego w sprawie niniejszej jest ustanowienie rozdzielności majątkowej. Wobec ustalenia przez Sąd, że w niniejszej sprawie zachodzą przesłanki do ustanowienia rozdzielności majątkowej, Sąd ustanowił rozdzielność majątkową w małżeństwie stron z dniem 18 sierpnia 2017 r., który strony zgodnie uznały.

Orzekając o kosztach postępowania Sąd w punkcie II wyroku zniósł wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego na podstawie art. 100 k.p.c.